Morgunblaðið - 28.11.1976, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 28. NOVEMBER 1976
31
hann ætíð mjg vinsæll og vin-
margur, hvar sem hann bjó og
hvað sem hann starfaði.
Axel fæddist í Reykjavík hinn
4. apríl 1918, og voru foreldrar
hans Hallgrímur Axel Tulinius,
stórkaupmaður, og kona hans,
Hrefna Lárusdóttir. Á hann til
merkra ætta að telja. Afi hans í
föðurætt var Axel V. Tulinius,
sýslumaður í Suður-Múlasýslu og
síðar fyrsti framkvæmdastjóri
Sjóvátryggingarfélags Islands.
Móðurafi hans var Lárus G. Lúð-
víksson, skósmíðameistari, sem
flestir eldri Reykvikingar munu
kannast við.
Axel var elztur systkina sinna.
Átti hann tvær alsystur, þær Guð-
rúnu og Málfriði, og einn hálf-
bróður, Hrafn, af síðara hjóna-
bandi Hallgríms. Einnig ólst upp
á heimilinu Hagbarður Karlsson,
bróðursonur Hrefnu, móður Ax-
els, og litu systkinin ávallt á hann
sem bróður sinn. Hagbarður er
látinn fyrir nokkrum árum, en
hin systkinin eru öll á lifi. Þau
systkinin ólust upp i Gimli við
Lækjargötu og var heimilinu við
brugðið fyrir rausn og myndar-
skap. Þykist ég vita, að þaðan hafi
Axel flutt inn á heimili sitt þann
skemmtilega heimilisbrag, sem
jafnan rikti á heimili hans.
Fjölskyldan varð fyrir þeirri
sorg, að Hrefna, móðir Axels, lézt
af slysförum árið 1928. Var Axel
þá aðeins 10 ára gamall. Hefur
þetta vissulega verið mikið áfall
fyrir svo ungan dreng. Hallgrim-
ur kvæntist siðar Margréti Jó-
hannsdóttur, sem var móðir
Hrafns. Að sjálfsögðu tók Mar-
grét á sig mikla ábyrgð, svo ung
sem hún var, aðeins 25 ára gömul,
er hún tók að sér svo stórt heimili.
Leysti hún hlutverk sitt af hendi
með prýði og gekk börnunum í
móður stað.
Axel lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykavík árið
1936, þá nýlega 18 ára, og lög-
fræðiprófi frá Háskóla tslands
vorið 1941, hvoru tveggja með
mjög góðum vitnisburði. Á árun-
um 1941—1945 rak hann heild-
verzlun i Reykjavík með föður
sínum, og var hann um stundar-
sakir blaðamaður hjá dagblaðinu
Vísi árið 1945. Sama ár var hann
skipaður lögreglustjóri i
Bolungarvík, og gegndi hann þar
ýmsum trúnaðarstörfum, unz
hann var skipaður sýslumaður i
Suður-Múlasýslu árið 1960. Árið
1966 félk hann lausn frá því em-
bætti samkvæmt eigin ósk og
fluttist til Reykjavikur. Tók hann
þá við starfi sem fulltrúi hjá yfir-
borgarfógeta í Reykjavík, þar sem
hann starfaði til dauðadags.
Á embættisferli sínum leitaði
Axel sér frekari menntunar er-
lendis. Arið 1948 dvaldist hann í
París til að kynna sér alþjóðamál-
efni og 1948—1949 lagði hann
stund á eignarrétt við Kaup-
mannahafnarháskóla
Axel var tvíkvæntur. Árið 1943
kvæntist hann Kristjönu Kristins-
dóttur frá Húsavík, hinni ágæt-
ustu konu. Þau slitu samvistum.
Voru þau barnlaus.
Hinn 25. desember 1949 gekk
Axel að eiga Áslaugu Kristjáns-
dóttur frá Isafirði, og lifir hún
mann sinn. Var þetta eitt mesta
gæfuspor, sem Axel steig á ævi
sinni, þvi að Áslaug hefur frá
upphafi verið manni sínum hin
mesta stoð, tryggur og góður lifs-
förunautur. Bjó hún Axel og fjór-
um dætrum, sem þau eignuðust,
hið smekklegasta heimili, fyrst í
Bolungarvík og siðan á Norðfirði
og Eskifirði, og síðast í Reykjavík.
Hvar sem þau bjuggu á landinu
var heimili þeirra rómað fyrir
rausn og gestrisni, og áttu bæði
hjónin þar hlut að máli. Margir
eru þeir, sem eiga þaðan góðar
minningar, hvort sem um var að
ræða vini og vandamenn eða aðra,
sem ef til vill komu þar aðeins
einu sinni. Bar þar margt til.
Hvort tveggja var, að húsmóðirin
var myndarleg og gestrisin, svo af
bar, og Axel veitull og skemmti-
legur húsbóndi heim að sækja.
Við hjónin minnumst fjölmargra
gleðistunda, er við höfum átt á
heimili þeirra, ýmist í hópi góðra
vina á tyllidögum eða er við hitt-
umst án sérstaks tilefnis.
En það voru fleiri en húsbænd-
urnir, sem áttu sinn þátt i hinum
skemmtilega heimilsbrag. Dæt-
urnar fjórar áttu þar einnig sinn
mikla þátt, en þær eru: Hrefna,
fædd 1950, nú kennari í Reykja-
vik gift Guðmundi Sigurvin Ar-
mannssyni, sem er við nám í lyfja-
fræði. Alberta, f. 1952, nú kennari
í Egilsstaðakauptúni, gift Kristni
Helga Halldórssyni, kennara þar.
Guðrún Halla, f. 1954, stundar
nám i stjórnmálasögu og tungu-
málum i Englandi, og loks hin
yngsta þeirra, Helga, f. 1955, sem
stundar nám i jarðeðlisfræði við
Háskóla Islands.
Gestkomandi á heimili þeirra
Axels og Áslaugar verða þess
fljótt varir, hversu kært er með
systrunum fjórum og foreldrun-
um, og hversu miklar mætur þær
Framhald á bls. 39
Jódís A rnadóttir
— Minningarorð
F. 8. janúar 1883
D. 19. nóvember 1976
Móðursystir min, Jódís Árna-
dóttir, lézt á elliheimilinu Grund
19. nóvember i-hárri elli. Hún var
fædd að Sperðli í Landeyjum 8.
janúar 1883, dóttir hjónanna
Vilborgar Guðmundsdóttur og
Árna Jónssonar, er þar bjuggu og
siðar I Krýsuvik 1900—1907, þá
að Húsatóftum og Vindheimum í
Grindavík, unz þau fluttust þaðan
til Reykjavíkur árið 1919.
Af fjórtán börnum þeirra
Vilborgar og Arna er eitt á lifi —
Svanhildur, kona Guðbergs
Daviðssonar, fyrrverandí starfs-
manns hjá þjóðleikhúsinu.
Þær systurnar, Jódís frænka og
Agústa móðir mín, voru einkar
samrýndar frá því fyrst, að ég
man. Og atvikin höguðu því svo til
um árin, að sjaldan var nema
steinsnar á milli heimila þeirra.
Einsog i Staðarhverfinu i
Grindavik undir lok fyrri heims-
styrjaldar, þegar kúturinn eg fór
að skynja tilveruna heima á
Blómsturvöllum og horfa til
bæjanna i kring. Og byrjaði að
leggja land undir lítinn fót heim
að Vindheimum til að finna leik-
bróður minn og órofa vin, Árna
Vilberg, son Jóu frænku.
1 minningunum frá þeim
bernskudögum má vart á milli
sjá, hvor þeirra systra var móðir
min — þegar beðið var um bita
milli mála. Þegar verma þurfti
kalda hönd eða færa úr votu.
Þegar þerra skyldi tár við blíðan
barm ellegar loka brá við sungið
stef á síðkvöldi.
En þannig klædd kom frænka
til dyranna þá. Og eg vissi hana
aldrei hafa fataskipti i þeim
efnum. Viðmótið ævinlega glað-
legt og hjartahlýtt. Og framrétt
hjálparhönd til hinna góðu
verkanna.
Árið 1929 byggði Jódis sér lítið
hús að Þverholti 18 hér í borg og
bjó þar lengst af með börnum
sínum, Valgerði Krist.iönu Eiriks-
dóttur og Árna Vilberg síðar
vélstjóra og bifreiðastjóra.
Tveim árum síðar, tók hún
bróður sinn, Sigurð mállausa, að
sér og átti hann þar athvarf til
æviloka 1955.
Lifsbaráttan var hörð, allt frá
bernsku, og krafðist þess, að ekki
félli verk úr hendi, stundum nótt
sem nýtan dag. En svo skall
kreppan á með atvinnuleysi,
bjargarskort, úrræðaleysi. Og lá
við sjálft, að margt eitt alþýðu-
heimilið legðist af með öllu.
I þann tið varð Jódís að horfa
fram á langvarandi veikindi
dóttur sinnar. Og fylgja tengda-
dótturinni, Jóhönnu Halldórs-
dóttur, til grafar frá nýfæddum
syni. En sveininum unga, Jóhanni
Vilberg, var borgið í kærleiks-
rikum faðmi ömmu sinnar. Og hjá
henni ólst hann upp til mann-
dómsára við gagnkvæmt ástriki.
Fyrir sex árum, var svo enn
kveðinn þungur harmur að fjöl-
skyldunni er Jóhann lézt af slys-
förum í blóma lífsins frá konu og
kornungri dóttur, sem ber nafn
langömmu sinnar.
Framhald á bls. 37
CROWN
SAMBYGGT STEREO
Hver verður tvöþúsundasti kaupandinn að
CROWN 3100 SHC?
Tækin verða aftur á boðstólnum eftir helgina.
Höfum sýningartæki. Tekið við pöntunum.
Pantanir óskast staðfestar.
Crown SHc 3100 sambyggðu tækin útvarp
Áæt/að verd: 110.000.-
Mest seldu
stereotæki landsins.
með öllum bylgjum, stereosegulband,
stereoplötuspilara, tveimur hátölurum, tveir
hljóðnemar ásamt heyrnartólum.
BUÐIRNAR
NÓATÚNI, SÍMI 23800,
KLAPPARSTÍG 26, SÍMI 19800
25 ÁR í FARARBRODDI