Morgunblaðið - 28.12.1977, Blaðsíða 8

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 28. DESEMBER 1977
Bondarevsky í samtali við Mbl.:
Slæmt sálarástand
og úthaldsskortur
— eru ástæðurnar fyrir slakri útkomu Spasskys
i fyrri helmingi einvígisins við Kortsnoj
Belgrad. 24. desember
Frá Miroslav Milanovie.
fréltaritara Mbl.
„MEGINASTÆÐURNAR fyrir
óförum Spasskvs í fyrstu tíu
skákunum, voru slæmt sálar-
ástand og aó vissu leyti skortur
á líkamlegu úthaldi, þegar bar-
áttan á skákhorðinu var löng og
hörð,“ sagði sovézki stórmeist-
arinn Bondarevskv, aðstoðar-
maður Spasskvs, er fréttaritari
Mhl. spurði hann, hverju hann
kenndi slakan árangur
Spasskys í fyrri helmingi ein-
vígisins.
Bondarevsky sagði ennfrem-
ur, að núverandi einvígisfyrir-
komulag keppninnar um áskor-
endaréttinn í skák, hefði reynzt
mjög erfitt fyrir keppendur og
því væri ef til vill reynandi til
að létta álagið að taka aftur upp
fyrra fyrirkomulag; áskorenda-
mót.
„Keppnisskákin verður stöð-
ugt harðari,“ sagði Bondar-
evsky. „Áður fyrr leyfðu menn
sér miklu meira í þágu sköpun-
arinnar, en nú tefla menn fyrst
og fremst af kaldri skynsemi.
Vinningurinn er orðinn meira
virði en skákin sjálf og þó þessi
taflmennská bitni ekki á gæð-
um skákanna, þá hefur hún að
mínu viti sitt að segja til þess
að frumleikann skortir. Nöfn
hinna skapandi skákmanna
hverfa í skuggann fyrir þeim,
sem eru fyrst og fremst sigur-
sælir.“
Bondarevsky benti á sem
dæmi um þróunina, að nú
hefðu skákmenn oft fleiri en
einn aðstoðarmann, þegar mik-
ið þætti liggja við, en áður fyrr
hefðu reglur alþjóðaskáksam-
bandsins aðeins leyft einn að-
stoðarmann; einnig í einvígjum
um heimsmeistaratitilinn.
Þegar Bondarevsky var
spurður álits á því, hvort harðn-
andi keppni skákmanna hefði
komið niður á íþróttaandanum,
svaraði hann: „Persónulega get
ég ekki séð að sjálfur keppnis-
andinn hafi breytzt til hins
verra. Ég tel, að okkar beztu
skákmenn nú haldi hann ekki
síður i heiðri en þeir sem á
undan voru, þannig að ég sé
engin hættumerki, hvað þetta
snertir."
Báðir keppendur í burtu frá skákborðinu. Nýstárleg sjón en næsta
algeng nú orðið í einvígi þeirra Kortsnojs og Spasskys í Belgrad.
Slakar heimarannsóknir
eða jafnvægisröskun?
Spassky náði fljótlega frum-
kvæðinu í 10. skákinni og taldi
aðstoðarmaður Kortsnojs, R.
Keene, að staða Kortsnojs væri
vonlaus á tímabili. En Spassky
lék veikt framhaldið og missti
peð í 37. leik. Hvfta peðið á g.3
þarfnast stöðugrar verndar og
hvíti kóngurinn er skjóllftill.
Svartur þarf hinsvegar að gæta
sín á því að hvítur fái ekki
yfirráð yfir a-línunni, þvf þá
gæti peðið eða reiturinn á a7
orðið ákjósanlegur skotspónn.
Ekki bar skákskýrendum sam-
an um hvor stæði betur; t.d.
taldi Margeir Pétursson í
Morgunblaðinu að svartur
stæði til muna betur en skák-
skýrendur Þjóðviljans töldu
lyktir óljósar. Erlendir skák-
skýrendur töldu Spassky eiga
góða möguleika á jafntefli.
En við skulum nú sjá hvernig
framhaldið tefldist.
Biðstaðan úr 10. skákinni var
þessi þegar Spassky, sem hafði
hvítt, hafði leikið sinum 42.
leik. Kortsnoj lék biðleik.
42. — Ha2, (Þetta var biðleikur
Kortsnojs. Sá leikur sem mönn-
um dettur fyrst í hug enda á
Spassky ekki nema eitt svar við
honum. Hinsvegar hefði 42. —
He8 sennilega verið sterkari
leikur). 43. Hb2 — (Kóngurinn
má að sjálfsögðu ekki hreyfa
sig því þá kæmi drottningin
niður á reitinn h3 með óverj-
andi hótunum) 43. — Ha4
(Kortsnoj má ekki fara í hróka-
kaup því þá myndi hvítur ná
yfirráðum á a-línunni eins og
fyrr segir með ýmsum hótun-
um) 44. Hg2?? (Þessum leik er
óhætt að gefa 2 spurningar-
merki því með honum snýst
taflið skyndilega svarti í vil því
nú gefur hann svarti tækifæri á
að koma biskup sínum á virkari
reit. Hvítur gat komið í veg
fyrir þetta með t.d. Dc2 og
undirbúið hrókakaup á a2. 1
fréttaskeyti til Morgunblaðsins
eru erlendir skákskýrendur
furðu lostnir á þessum mistök-
um Spasskys. Átta dagar eru
síðan þessi skák var sett í bið og
keppendur hafa því haft góðan
tíma til þess að kryfja stöðuna.
Erfitt er að geta sér þess til
hvort um er að ræða mistök í
heimarannsóknum eða slæmri
h'ðan hins fyrrverandi heims-
meistara. 44. — Bb5! (Segja má
að svartur hafi í einu vetfangi
leyst vandamál sín varðandi a-
línuna því þessi biskup tekur
nú þar við miklu hlutverki) 45.
Ha3 (Á þennan hátt vildi
Spassky bjóða hrókakaup;
hrókarnir hafa skipt um hlut-
verk en svartur á öflugt svar)
45. — Ha6! (Hrókurinn færir
sig um set í vald biskups sins)
46. Hxa6 — Bxa6 (Svarti
biskupinn hefur nú ólíkt meiri
athafnafrelsi en áður fyrir utan
hið mikilsverða hlutverk að
loka a-línunni. Hvítur getur nú
ekki lengur hindrað innrás
svörtu drottningarinnar eða
Fyrrverandi heimsmeistari,
Boris Spassky, sigraði landa
sinn Viktor Kortsnoj í 12. ein-
vígisskák þeirra I dag. Spassky,
sem hafði hvltt vann eftir 38
leiki en þá féll Kortsnoj á tfma
þar sem hann átti eftir að leika
3 leiki til að ná 40 leikja mark-
inu á þeim tveimur og hálfum
tíma sem hvorum keppenda er
ætlaður. Þegar yfir lauk hafði
Spassky greinilega betri stöðu.
Kortsnoj Ieiðir enn keppnina,
hefur hlotið 7,5 vinning en
Spassky 4,5. Kortsnoj þarf því 3
vinninga til viðbótar til þess að
bera sigur úr býtum f keppn-
inni.
Kortsnoj beitti enn einu
sinni franskri vörn sem hann
hefur ávallt beitt sem svari við
kóngspeðsleik Spasskys.
Eftir 15 leiki hafði Spassky
fengið örlítið betri stöðu, en
eftir fjögurra tfma setu vann
Kortsnoj peð og virtist vera að
rétta stöðuna við. Kortsnoj
hafði hinsvegar eytt hálfri
stundu meira af umhugsunar-
tíma sfnum heldur en Spassky
og hafði einungis 4 mínútur til
ráðstöfunar fyrir síðustu 10
leikina. t miklu tímahraki
beggja keppenda — Spassky
hafði 50 sekúndur fyrir tvo síð-
ustu ieiki sfna, lék Kortsnoj
ónákvæmt og lenti í miklum
erfiðleikum. Fallvísirinn á
klukku hans féll áður en hon-
um tókst að Ijúka 38. leik
sfnum.
opnun c-línunnar eftir b6 og
hvíti biskupinn verður að
hörfa). 47. Da3 — Hc8, 48. Ha2
— Ddl,49. Db2 — Dfl,
Staðan eftir 49. leik svarts. I
örfáum leikjum hefur svarti
tekizt að snúa taflinu svo gjör-
samlega viö að ótrúlegt er.
Hvítúr er nánast ári gagnfæra
með mjög veika kóngsstöðu og
Tólfta einvígisskák
Hvftt; B. Spassky
Svart: V. Kortsnoj
Frönsk vörn.
1. e4 — e6 2. d4 — d5 3. Rc3 —
Bb4 4. e5 — c5 5. a3 — Bxc3 6.
bx3 — Re7 7. Dg4 (Keppendur
hafa komið á góðri reglu varð-
andi byrjanaval sitt og þar er
allt í föstum skorðum! Þannig
hefur Kortsnoj ávallt beitt
frönsku vörninni þegar
Spassky hefur leikið kóngspeð-
inu en Spassky hefur hins veg-
ar reynt ýmsar leiðir frá og með
7. leiknum. Hann beitti til að
mynda þessum sama sama leik i
2. skákinni; en beið ósigur eftir
fjöruga skák) cxd4 8. cxd4!?
(Enn bryddir Spassky upp á
nýjum leik í þekktri stöðu. I
annarri skákinni lék hann 8.
Dxg7, sem er algengasti leikur-
inn) Dc7 (Svartur hótar nú
bæði skák á c3 sem vinnur hrók
og ennfremur peðinu á c2 og
við því er ekki nema eitt gott
svar, nefnilega...) 9. Kdl!
(Forseti FIDE, Max Euwe
stakk upp á þessum leik fyrir
um það bil 30 árum en í annarri
leikjaröð: (í stað 8. cxd4) 8.
Dxg7 — Hg8 9. Dxh7 — Dc7 10.
Kdl sem oft hefur verið beitt
með góðum árangri) 0-0 10. Rf3
— f6 11. Bd3 — Rf5 (Frumleg
taflmennska Spasskys virðist
hafa borið árangur núna því
þótt hvíti kóngurinn sé á miðju
borðinu er staða hvíts að öðru
leyti sigurstrangleg og hefur
allir hvitu mennirnir grípa
skyndilega í tómt. Urvinnslan
þarfnast engu að siður mikillar
vandvirkni en Kortsnoj er fylli-
lega vandanum vaxinn)
50. Db.3 — Dc4 51. Da3
(Spassky reynir að forðast
drottningakaup í lengstu lög
þar sem þau myndu auðvelda
svarti til muna endataflið eftir
51. Dxc4 — dxc4) 51. — b6
(Svartur lætur til skarar skríða
þótt hann tapi peði. Peðameiri-
hluti svarts á drottningarvæng
ríður nú baggamuninn) 52.
Dxa6 (Eftir 52. Bxb6 — axb6
53. Dxa6 — Dxa6 54. Hxa6 —
Kb7 vinnur svartur á b-peðinu
aðuveldlega) 52. — Dxa6 53.
Hxa6 — Kb7 (Þýðingarmikill
millilcikur því annars fær hvít-
ur gagnfæri eftir 53. — bxc5 54.
eftir GUNNAR
GUNNARSSON
greinilega sett Kortsnoj út af
laginu) 12. Dh3! (Hvítur hótar
nú að sjálfsögðu g4 en eftir t.d.
12. . . . g6 13. g4 — Re7 14. exf6
er hvítur með ákjósanlega
sóknarstöðu) Rc6 13. g4 — fxe5
14. dxe5 — Rxe5
15. Rxe5! (Hvitur mátti ekki
leika 15. gxf5? vegna 15. —
Rxd3 16. cxd3 — Dc3 og svartur
hefur sterka sókn fyrir mann-
inn) 15. — Dxe5 16. Hbl — Rh6
(Svartur neyðist til að skýla
peðinu á h7 en með þessum leik
splundrast svarta staðan og er
sem rjúkandi rúst. Langt er síð-
an Kortsnoj hefur fengið svona
slæma stöðu eftir einungis 16
leiki) 17. Hel — Dc7 18. Bxh6
— gxh6 19. g5! (Enn leikur
Spassky snoturlega. Eftir 19.
Dxh6 — Hxf2 hefur svartur
enn von þó staða hans sé mjög
erfið. Ef nú 19. — hxg5 20. Hgl!
og vinnur peðið aftur.
19. — e5 20. Dg3 — h5 21. Hxe5
— Bg4 22. Kcl
dxc5 — Hxc5 55. Hf6) 54. Hal
— bxc5 55. Hbl — Kc6!
(Kortsnoj kann sitt fag! Hann
fúlsar við hægfara leikjum eins
og Ka8? Þar sem kóngurinn
yrði harla atkvæðalitill og Ka6
bauð upp á fleiri skákir á a-
línunni) 56. dxc5 (Þótt hvítur
hafi unnið peð í svipinn er það
skammgóður vermir, því að a-
peð svarts, sem fyrrum var
veiki hlekkurinn i stöðunni, er
nú orðið að stórveldi og siglir
hraðbyri i drottningarsæti) 56.
— Ha8 57. g4!? (Spassky gerir
nú örvæntingarfulla tilraun til
að skapa sér mótspil) 57. —
fxg4 58. Kg3 — a5 59. f5 — a4
60. Kf4 — a3 61. Kg5 — a2 62.
Hal — Kxc5 63. Kf6 — Kd4 64.
Kxf7 — Kxe5 65. f6 — Kd4 og
hvltur gafst upp. Spassky gafst
upp með því að stöðva klukk-
una og undirrita leikjablaðið en
yfirgaf síðan sviðið. Kortsnoj
var þá staddur unni í sínu
hvildarrúmi og þeir tókust því
ekki í hendur eins og siður er.
Eftir 11 skákir er því staðan 7.5
vinningur á móti 3.5 Kortsnoj í
vil. Kortsnoj hefur unnið 5
skákir og gert jafntefli en ein-
ungis tapað einni.
22. — Dg7 (22... Hf3? væri
grófur afleikur vegna 23. He8
og hvitur vinnur drottninguna)
23. ‘De3 — Hf3 24. Dd4 — Hd8
25. Hb4 — b6 26. Be4 — Hxf2
27. h3 (í þessari stöðu tekst
Spassky ekki að finna neitt öfl-
ugt framhald og fórnar því peði
til að flækja taflið. Báðir kepp-
endur voru hér í miklu tima-
hraki. Ef 27. Bxd5 — Kh8 28.
Hc4 með hótuninni Hc7 á svart-
ur svarið 28... Hfl 29. Kb2 —
Hdl og svartur vinnur mann.)
27. Hfl 28. Kb2 — Bxh3 29.
Bxd5 — Kh8 30. Dc3 (Svartur
hótaði að leika 31. — Hdl) 30.
— Hff8 31. Bb3 — Bf5 32. Hf4
— Hc8 33. Bc4 — Bg6 34. Hf6
— Hfe8 (Að sjálfsögðu ekki
34 . . . Hxf6? 35. gxf6 — Dxf6
vegna 36. He8 og vinnur hrók
eða drottningu)
35. Hd5 — Hc7 36. Dd4 — h4
37. Bb3 — h3 38. Dh4 og hér
féll Kortsnoj á tíma. Kortsnoj
tókst að verjast í erfiðri stöðu
en á kostnað klukkannar.
Spassky tókst það ótrúlega að
sigra þrátt fyrir allt mótlætið
Framhald á bls. 18
Klukkan réð úrslitum