Morgunblaðið - 22.01.1978, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 1978
„Ákveðin
refsing
að vera
hundeltur”

'
$3*r
^ tVS
? 31
•*%•#«>• w <v
wLi'. , ***■„’, ,
.
■
Ymsir af verstu boðlum nasist
anna komust undan við hrun
Þriðja rikisins og þá oft til Suð
ur Ameriku þar sem þeir áttu
visan griðastað Sumir sluppu
þó ekki við réttláta refsingu
allt um það. svosem eins og
hinn illræmdi Adolf Eichmann,
sem situr hér í klefa sínum i
Jerúsalem Frá honum segir í
greininni hér fyrir handan um
teikningar hans sem mjog
þykja kasta Ijósi á sálarlif
hans.

ÍÉíMgg|ÍÉ^M';íigá|“ ví.'.*'>íÍ^
‘ .. < , ’ „ B
t
■
í u.þ.b. kilómetra fjarlægð frá
bökkum Dónár og frá minnis-
varða Vínarbúa um fórnar-
lömb Gestapo i borginni í
heimsstyrjöldinni siðari, er
ónafngreint háhýsi með inn-
gangi, sem likist ótrúlega for-
dyri loftvarnabyrgis, en þarna
er skjala og sönnunargagna-
safn Gyðinga (The Jewish
Documentation Centre) til
húsa. Yfirmaður þessarar
miðstöðvar er dr. Simon
Wiesenthal. 68 ára gamall.
sem af þrotlausu starfi sinu
hefur orðið þekktur sem
„refsivöndur" yfir striðs-
glæpamönnum, nazista, sem
sluppu við að vera dregnir
fyrir dómstóla árið 1945.
A kikjugati á dyrum húss-
ins er sjónvarpsmyndavél og
dyrabjöllunni er þannig fyrir
komið. að aðeins þeir sem
þekkja til og eiga þannig er-
indi i húsið. vita hvar hana er
að finna.
íbúar Vinar eru ekki alls
kostar ánægðir með veru
nazistaveiðimanns i borginni
og andrúmsloftið hefur ekki
batnað eftir að dr.
Wiesenthal og dr. Bruno
Kreisky, kanslari, fóru i hár
saman, en einmitt nú nýlega
hefur dr. Kreisky stefnt
hollenzkum blaðamanni fyrir
rétt vegna ummæla hans i
bók. þar sem hann segir dr.
Kreisky hafa kallað
Wiesenthal "gyðinga-
fasista".
Wiesenthal hætti tilraun-
um sinum til að draga austur-
ríska nasista fyrir rétt fyrir
þremur árum, eftir að fjölda
slikra mála var visað frá dóm-
stólunum þar i landi. „Ég er
engin Don Quixote", er haft
eftir honum. „Þeir vilja ekki
hefja málsókn gegn nazist-
unum i Austurriki, en i öðaum
löndum eins og i Banda-
ríkjunum og Kanada er viljinn
til þess fyrir hendi".
Wiesenthal er mikill vexti.
gamansamur maður og hann
er jafn óstöðvandi i tali og
hann er i vinnu sinni. Hann
hefur lýst þvi yfir, að hann
muni haida áfram starfi mið-
stöðvarinnar við öflun sönn-
unargagna eins lengi og
heilsa hans leyfir. Likamlega
er hann vel á sig kominn, en
hann er nú rétt nýlega kom-
inn heim úr ferð sinni um
Bandarikin og frá Róm. þar
sem hann var einn af forvígis-
A8 beiSni læknisins teiknaði Eichmann treglega hönd, sem fullgerð reyndist
tvíátta (er þetta hægri hendi eða vinstri?), ópersónuleg (án kjúkna og lina) og
rángjörn. með ruddalega löngum fingrum. Einn sálfræðinganna sagði höndina
vera „hræðifega... eins og hönd sem þeir hefðu „sem látu illt af sér leiða
Einn sem ekki
komst undan
Áöur en réttarhöldin hófust
yfir Adolf Eiehmann í Jerú-
salem gekk hann undir geörann-
sókn og geðprófanir. Hann var
m.a. látinn teikna myndir sam-
kvæmt the Hous-Tree-Person og
Bender-Gestalt prófunum. Nið-
urstöður sérfræðinga úr þeim
prófunum er leyfilegt að leggja
fram í rétti t.(þ í ísrael. Sálfræð-
ingar líta á House-Tree-Person
teikningar (þ.e. af húsi, tré og
manneskjum) sem spegilmynd
persónuleika þess sem teiknar þær, og það er hlutverk
sálfræðinganna að skýra þá líkingu. Samkvæmt Bender-
Gestalt prófuninni er viðkomandi beðinn um að teikna
einföld sýnishorn flötunga og strika. Þær teikningar eru
ennfremur álitnar túlka tilfinningalíf viðkomandi og
einnig að ákveðnu marki greindina.
Niðurstöður fimm sálfræðinga sem sálgreindu teikn-
ingar Adolf Eichmanns á sínum tíma, óvitandi um að þær
væru gerðar af honum, voru á þá leið að þær opinberuðu
mann sem væri „ofsafenginn og hefði unun af að kvelja
óvini sína“, „afskiptur eigin tilfinningum og hugmynda-
flugi“, „þráir viðurkenningu og að öllum líkindum hald-
inn ofsóknarótta“.
Sakharov-
monnum
réttarhaldanna.
Aðspurðr um þaS hver
kæmi hugsanlega til með að
taka viS starfi hans. þegar þar
aS kæmi, sagSi hann: „Ég
býst viS aS í kringum 1985
muni starfsemin í V-
Þýzkalandi hætta, vegna þess
aS þá verSi flestir sakborning-
anna og flest vitnin látin".
Það er ekki lengur aðal-
keppikefli hans aS stríSs-
glæpamennirnir verði dæmd-
ir til refsingar. Hann telur að
á meðan starfsmenn hans
halda áfram aS leita uppi
nazista í ríkjum, sem mörg
kæmu þó aldrei til meS að
framselja þá eða þöfSa mál
gegn þeim. þá sé ákveSnum
tilgangi náS með því að starf-
semin minni yngri kynslóSir
stöSugt á hættur þær sem
geta fyigt öfgasinnum til
hægri sérstaklega og yfirleitt
öllum öfgasinnuðum
skoðanahópum.
Aðspurður um álit hans á
Britains National Front
(öfgasinnar til hægri) sagði
Wiesenthal: „Allir þessir ný-
nazistar bíða eftir stjórnmála-
legri eða fjárhagslegri kreppu
Skodun dr. Simons Wiesenthals, „refsi