Morgunblaðið - 05.02.1980, Page 1
48 síður með 8 síðna íþróttablaði
29. tbl. 67. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 5. FEBRUAR 1980
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Árás á sendiráð
Frakka í Tripoli
Paris. 1. fohrúar. Al\
/ESTIIR mÚKur hrópaúi víjforð um
byltinKu í Libýu os Túnis ok réðst á
franska sendiráðið í Tripoli. höfuð-
bors Libýu. í dag.
MÚKurinn eyðilaKði allt sem hönd
á festi í hyKK>nKunni að söKn Claude
Malo sendiherra. Diplomatar i í’aris
söKðu að árás hefði verið Kerð um
svipað leyti á sendiráð Túnis. en sú
frétt fékkst ekki staðfest.
k'ranska utanríkisráðuneytið
fylKdist náið með þróuninni í daK.
en saKt var að 1500 — 2000 Frakkar
húsettir í I.íhýu væru ekki taldir í
hadtu.
Allir starfsmenn franska sendi-
Þrjú ríki
hækka olíu
Ncw York. 1. íchrúar. AP.
ÞRJÚ aðildarríki Opec boð-
uðu í daR allt að 4,21 dollara
hækkun fyrir hverja tunnu af
olíu þannÍK að alls hafa 10
aðildarríki samtakanna
ha'kkað verð sitt síðan seint í
janúar.
NÍKería boðaði 4,21 dollara
hækkun á tunnuna i 34,21
dollara, Indónesar hækka sitt
verð um tvo dollara í 29,50 ok
Alsír hækkar sitt verð um
4,21 dollara í 37,21 dollar sem
er hæsta verð Opec.
Jafnframt var haft eftir góð-
um heimildum að Saudi-Arabar
kynnu að auka framleiðslu sína
til að reyna að stemma stigu við
verðhækkununum í Opec.
ráðsins sluppu ómeiddir þegar múg-
urinn ruddist inn í bygginguna að
sögn Malo sendiherra.
Sendiherra Túnis í París neitaði
því að árás hefði verið gerð á
sendiráð landsins í Líbýu og sagði að
aðeins hefði verið efnt til mótmæla-
aðgerða fyrir utan bygginguna.
Franska utanríkisráðuneytið for-
dæmdi árásina í tilkynningu, sagði
að hún væri óþolandi og kvað Frakka
áskilja sér rétt til að krefjast skaða-
bóta.
Melo sendiherra kvaðst telja að
samband væri milli árásarinnar og
aðstoðar sem Frakkar veittu Túnis-
stjórn í síðasta ntánuði til að hjálpa
her hennar að hrinda árás sem
skæruliðar er virðast hafa verið
þjálfaðir í Líbvu gerðu á bæinn
Gafsa.
Þjóðvarðliðar umkringja dreiíða húpa fanga í garði ríkisfangelsis Nýju Mexíkó í
Bandaríkjunum þar sem gerð var uppreisn á sunnudag. Sjá bls. 47.
Saudi-Arabar hafna
bandarískri herstöð
Rivadh. Saudi-Arabíu. 1. ícbrúar. AP
ZBIGNIEW Brzezinski, ráðu-
nautur Carters forseta í þjóðar-
öryggismálum. ræddi í dag við
Fahd krónprins í Riyadh um
ástandið sem hefur skapazt eftir
íhlutun Rússa i Afganistan.
Brzezinski kemur frá Pakistan
þar sem hann ræddi öryggi þessa
heimshluta við Zia Ul-Haq for-
Sýrlendingar hóta
að yfirgefa Líbanon
Bcirút. 4. ícbrúar. AP.
FORSÆTISRÁÐHERRA Líban-
ons, Salim E1 Hoss, fór til Sýr-
lands í dag til að reyna að afstýra
yfirvofandi brottflutningi sýr-
lenzka friðargæzluliðsins frá
Beirút. Andstæðir hópar vopn-
aðra vinstrisinna börðust nálægt
einni af stöðvum Sýrlendinga og
ísraelskar herflugvélar flugu yf-
ir höfuðborgina.
Aðstoðarmenn Hoss segja að
hann muni tjá sýrlenzkum ráða-
mönnum að líbanski herinn, sem
leystist upp í borgarastríðinu
1975—76, sé enn ekki nógu öflugur
til þess að taka við öryggismálum
í Beirút.
Þeir sögðu að Hoss færi fram á
að hugsanlegum brottflutningi
yrði frestað í óákveðinn tíma.
Ríkisútvarpið sagði að herinn
væri í viðbragðsstöðu og sam-
kvæmt heimildum í hernum má
vera að málamyndalið verði notað
í Beirút ef Sýrlendingar hörfa.
seta og diplómatar segja að hann
muni ræða sama mál við leiðtoga
Saudi-Arabíu.
Fahd og aðrir leiðtogar Saudi-
Arabíu hafa gegnt forystuhlut-
verki í þeirri gagnrýni sem Rúss-
ar hafa sætt fyrir innrásina í
Afganistan en þeir eru mótfalln-
ir því að Bandaríkjamenn fái
herstöð i Saudi-Arabiu til að efla
varnir heimshlutans þar sem þeir
vilja ekki tengjast Bandarikja-
mönnum um of vegna andstöðu
sinnar við ísrael.
Hins vegar hafa Saudi-Arabar
tekið skýrt fram að þeir hafi
ekkert á móti því að Bandaríkja-
menn komi sér upp herstöð í
grannrikinu Oman samkvæmt
áreiðanlegum heimildum.
Áður en Brzezinski fór frá Pak-
istan lýsti hann aðdáun sinni á
þeim ásetningi Pakistana að verja
sjálfstæði sitt og sagði að sá
lærdómur sögunnar væri alþekktur
að þær þjóðir sem væru reiðubúnar
að leggja allt í sölurnar fyrir
sjálfstæði sitt væru ólíklegastar til
þess að glata því.
Bandaríkin hafa boðið Pakistan
hernaðar- og efnahagsaðstoð að
verðmæti 400 milljónir dollara til
tveggja ára, en Zia hefur kallað það
„smáræði". Brzezinski mun þó hafa
fullvissað Zia um að Bandaríkja-
menn vildu semja við Pakistana
um aðstoð til langs tíma þrátt fyrir
efasemdir Indverja.
Tilkynnt hefur verið að Andrei
Gromyko, utanríkisráðherra
Rússa, komi til Nýju Delhi um
miðjan mánuðinn og kunnugir
telja að hann muni leita eftir
„opinberum stuðningi" Indverja við
innrásina í Afganistan. í Riyadh
sagði saudi-arabískur ráðherra að
samstilltur þrýstingur lýðræð-
isríkja gæti neytt Rússa til að
hörfa frá Afganistan.
I Moskvu sagði Leonid Brezhnev
forseti í veizlu til heiðurs kambód-
íska leiðtoganum Heng Samrin að
heimsveldissinnar mættu ekki
eyðileggja slökunarstefnuna dét-
ente. Hann kvað það sameiginlegt
hagsmunamál þjóða heims að sigr-
ast á þeirri „spennu sem á ný
varpaði skugga á alþjóðleg sam-
skipti".
Nýr forseti í
íran tekur við
Tchcran. 4. fchrúar. AP.
KHOMEINI trúarleiðtogi setti í
dag Abolhassan Bani Sadr inn í
embætti forsetá i sjúkrahúsi þar
sem hann hefur dvalizt síðan hann
fékk vægt hjartaáfall. Jafnframt
Sakharov ógnað
með skammbyssu
Moskvu. 4. fcbrúar. AP.
Andófsmaðurinn Andrei
Sakharov sagði í yfirlýsingu,
sem kona hans birti i dag. að
tveir menn vopnaðir skamm-
byssu hefðu ógnað lífi sínu og
hann hefði fengið póstkort með
hótun um líflát síðan hann var
flæmdur til Gorki í síðasta
mánuði.
Sakharov sagði líka að sak-
sóknarinn í Gorki hefði varað
sig við því í síðustu viku að ef
hann birti fleiri yfirlýsingar
með hjálp konu sinnar fengi
hann nýjan aðsetursstað,
lifsskilyrðum hans í útlegðinni
yrði breytt og kona hans yrði
einnig látin sæta takmörkun-
um.
Ennfremur sagði Sakharov
að vopnuðu mennirnir sem
komu i íbúð hans hefðu sagt að
staður væri tilhúinn fyrir hann
i geðsjúkrahúsi.
Yelena, kona Sakharovs,
dreifði yfirlýsingunni skömmu
eftir að hún kom frá Gorki þar
sem hún heimsótti mann sinn
um helgina. Enn sem komið er
hefur ekki verið gripið til að-
gerða gegn henni.
„Ástandið í Gorki er mjög
alvarlegt," sagði hún. Við hlið
hennar var Lev Kopelev, 68 ára
gamall rithöfundur og vinur
Sakharovs sem sætti harkaleg-
um blaðaárásum um helgina.
Sakharov sagði í annarri yfirlýs-
ingu að „sannleikur og siðferð-
ismáttur" stæðu með Kopelev og
að margir heiðvirðir menn hefðu
áreiðanlega samúð með honum.
Blaðið Sovetskaya Rossiya,
málgagn miðstjórnarinnar, kall-
aði Kopelev „óvin sósíalistakerf-
isins“, en sagði ekki hvaða ráð-
stafanir kynnu að verða gerðar
gegn honum. Kona hans er
sérfræðingur í bandarískum
bókmenntum. Vestur-þýzka
sendiráðið í Moskvu neitaði
ásökun þess efnis að það hefði
fengið „andsovézk gögn“ frá
Kopelev.
I Kaupmannahöfn lagði al-
þjóðlega Sakharovnefndin til í
dag að hafin yrði herferð til að
skrifa Sakharov bréf til Gorki og
sagði að ef hann yrði leiddur
fyrir rétt yrði efnt til annarra
réttarhalda á Vesturlöndum.
fordæmdi Khomeini ihlutun Rússa
í Afganistan og hét „skilyrðislaus-
um“ stuðningi við múhameðska
uppreisnarmenn þar.
Þetta eru fyrstu ummæli Khom-
einis um innrásina í Afganistan.
Hann kvað það skyldu allra múham-
eðstrúarmanna að berjast gegn árás
hvar sem væri í heiminum.
Bani Sadr, sem hefur þegar heitið
afgönskum múhameðstrúar-
mönnum aðstoð, flutti svipaðan
boðskap. Hann viðurkenndi að bylt-
ingin hefði kostað fórnir í efna-
hagsmálum og menningarmálum.
Samskipti írans við erlend ríki eru
einnig stirð, sagði hann.
Jafnframt aflýstu stúdentarnir í
bandaríska sendiráðinu fundi gegn
Bandaríkjamönnum til að sýna Bani
Sadr velvild. Þá samþykkti íranska
stjórnin að komið yrði á fót alþjóð-
legri nefnd til að taka til meðferðar
ákærur hennar gegn fyrrverandi
Iranskeisara og sagði að það hefði
áhrif í þá átt að leysa deiluna um
gíslana.
I Washington sagði bandaríska
utanríkisráðuneytið að ekki yrði
fallizt á nokkurt samkomulag um
frelsi handa gíslunum sem endan-
legt nema það hefði persónulegt
samþykki Khomeinis. Ráðuneytið
viðurkenndi að enn hefði ekki fund-
izt valdamikill áhrifamaður er vildi
taka að sér hlutverk samninga-
manns íransstjórnar.