Morgunblaðið - 05.02.1980, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. FEBRÚAR 1980
33
Minning:
Kristín Sandholt
í dag fer fram frá Dómkirkj-
unni jarðaför frú Kristínar
Sandholt, ekkju Egils Sandholts
skrifstofustjó'ra Pósts og síma.
Kristín fæddist í Litladal í
Svínavatnshreppi í Austur-
Húnavatnssýslu 24. september
1898 og var því á áttugasta og öðru
aldursári er hún lést í Borgarspít-
alanum þ. 25. f. mán, eftir langa
baráttu við erfiðan, ólæknandi
sjúkdóm, sem hún bar af mikilli
hreysti og æðruleysi.
Skal hér komið á framfæri
innilegu þakklæti til lækna og
hjúkrunarfólks sem stundaði hana
í tíðum sjúkdómslegum.
Foreldrar Kristínar voru þau
hjónin Guðný Jónsdóttir prófasts
á Auðkúlu Þórðarsonar og Brynj-
ólfur Gíslason prests á Reynivöll-
um Jóhannessonar. Þau bjuggu í
Litladal tíl ársins 1907, að þau
fluttust suður er Brynjólfur gerð-
ist ráðsmaður á búi Eggerts Briem
í Viðey næstu tvö árin. Vorið 1909
fékk hann Skildinganes (austur-
partinn) til ábúðar. Þar bjó hann
til dauðadags árið 1923.
Kristín Sandholt var þriðja í
röðinni níu systkina, sem öll
komust til fullorðin^ára. Hún ólst
upp hjá foreldrum sínum í fjöl-
mennum systkinahópi, sem öll
fengu einhverja framhaldsmennt-
un, þótt efni væru lítil. Fjórar
systurnar gengu í Kvennaskólann
í Reykjavík. Þar nam Kristín árin
1914—1916 og tók þar lokapróf úr
efsta bekk. Var þetta nám henni,
eins og fleirum, hollt veganesti út
í lífið.
Að námi loknu og lengi síðan
vann Kristín á póstmálaskrifstof-
unni. I þeirri stofnun kynntust
þau Egill Sandholt og gengu í
hjónaband vorið 1928. Egill var
mjög gegn maður og farsæll í
öllum störfum, hafði traust og
trúnað allra sem hann þekktu.
Þau Kristín byggðu sér hús við
Karlagötu 4. Þar stóð heimili
þeirra traustum fótum ráðdeildar
og reglusemi, þar sem híbýlaprýði
bar ljósan vott um manndóm og
metnað húsbændanna. En austur í
Kópavogskaupstað í dalnum sunn-
anundir Digraneshálsi stendur
lítið hús í skjóli hárra trjáa og
heitir að Lækjarnesi. Það er
sumarhús þeirra Sandholtshjóna,
þar sem þau undu flesta sumar-
daga sinna hjónabandsára og
Kristín ein síðan Egill andaðist.
Og þar má sjá vitni þess hversu
vel og giftusamlega er hægt að
verja tómstundum sínum og vinna
í þágu framtíðar fyrir land og
þjóð.
Minnumst við nú að gott var að
leita með börnin suður í sumarbú-
stað á sólbjörtum sumardögum úr
norðansvalanum í Reykjavík og í
skjólið í sólbyrginu. Þar var setið
og sólað sig, teið drukkið uppi í
byrgi og börnin léku sér inn á
milli trjánna.
Egill og Kristín eignuðust 2
syni, þeir eru Brynjólfur dýra-
læknir, kvæntur Agnesi Aðal-
steinsdóttur. Þau eiga 3 börn.
Hallgrímur verkfræðingur, kona
hans er Þóra Bergsdóttir. Þau eiga
líka 3 börn.
Kristín Sandholt var heilsteypt
kona, hispurslaus í tali og fram-
komu, traustvekjandi í orði og
allri gerð. Hún var góð móðir og
myndarleg húsfreyja, helgaði
heimilinu á Karlagötunni og
sumarlandinu í Kópavogi flestar
stundir, en vann þó nokkuð að
líknarmálum í Kvenfélaginu
Hringnum.
Hinn fagri, þroskamikli skógur í
Lækjarnesi mun lengi vaxa og
dafna og bera vitni um nytsamlegt
og fagurt tómstundastarf þeirra
Sandholtshjóna í þágu íslenskrar
skógræktar.
A sama hátt mun minningin um
þessa mætu konu ætíð lifa í
hugum vina hennar og vensla-
manna. Nú þegar hún er kvödd er
henni þakkað af alhug og öllum
ástvinum hennar og afkomendum
beðið blessunar Guðs á ókomnum
árum.
Tengdadætur.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Ég varð nýlega ekkja. Ég á dásamlegt heimili og
marga vini. En stundum verð ég gagntekin af einmana-
kennd. Hvernig get ég unnið bug á henni?
Einmanaleiki er hlutskipti mannsins á þessari jörð.
Eg þekki þúsundir manna, en stundum verð ég
einmana — af því að ég þrái vináttu.
Eg ætla að gefa yður nokkur ráð, sem ég nota til að
sigrast á einmanakennd.
I fyrsta lagi er ég aldrei einmana, þegar ég biðst
fyrir, því að þá kemst ég í samfélag við hann, sem er
beztur allra vina, Jesúm Krist. Hann sagði: „Ég kalla
yður ekki framar þjóna, heldur vini“.
Þá er ég aldrei einmana, þegar ég tala við aðra um
Krist. Það er beinlínis hrífandi að ræða við fólk um
Krist. Það getum við öll gert, og við gerum ekki of
mikið af því.
Einhvern veginn er það svo, að við erum ófeimin að
ræða um efnislega hluti, en ekki um andleg mál. En
þetta ætti ekki að vera þannig. Biblían segir: „Allt,
sem er hreint, allt, sem er elskuvert ... allt, sem er
gott afspurnar, hugfestið það.“ Andlegt samtal
læknar einmanaleika, af því að þá kemur Guð nálægt
okkur.
Aldrei er ég heldur einmana, þegar ég er að lesa í
Biblíunni. Ég les hana á hverjum degi, heilu
kapítulana. Ekkert eyðir einmanaleikanum eins og
drjúg stund með orði Guðs.
Þýskaland að hausti; nafn á
frummáli: Deutschland im
Herbst.
Land: V-Þýskaland. 1978.
Stjórn: Alf Burstellin. Fass-
binder o.fl.
Handrit: Heinrich Böll. Pet-
er Steinbach.
Kvikmyndun: Michael Ball-
haus o.fl.
Klipping: Heidi Genée o.fl.
Sýningarstaður: Regnbog-
inn/kvikmyndahátíð 1980.
Þýskaland
í hers
höndum
Það er annars einkennilegt
hvernig alls konar bylgjur
ganga yfir löndin. Einn dag-
inn er farið að stinga örygg-
isnælum í eyru og nef, annan
baðað sig í blómum, þann
þriðja gengið heim til fólks
og það skotið í andlitið. Slík
bylgja nefnist á alþjóðamáli
terrorismi á góðri íslensku
hryðjuverk. Það er líka ein-
kennilegt hvernig samfélagið
bregst við slíkum bylgjum.
Bítlarnir fengu orðu úr hendi
drottningar vegna þess að
þeir juku útflutning, hryðju-
verkamenn eru hundeltir af
til þess stofnuðum hetju-
hersveitum og lokaðir inni í
sérhönnuðum geymslum
vegna þess að þeir eru ógnun
við ríkjandi skipulag. Það er
líka einkennilegt hvernig
menn líta á slíkar bylgjur í
þann mund er þær fjara út.
Þá koma alls konar sérfræð-
ingar og fá þeim stað í
sögunni. Vilja skýringarnar
verða eins margar og menn-
irnir. Halda þá sumir því
fram að terroristar séu að
kikna undir tryllingi neyslu-
samfélagsins og vilji hætta á
tímabundinn fasisma til að
fá fram breytingar. Aðrir að
stóri björninn í Moskvu kippi
í spottana og styðjist þar við
formúluna órói-íhlutun-þíða
(menn gleyma svo auðveld-
lega því sem óþægilegt er).
Þá benda nokkrir á að t.d. í
Líbanon hafi ísraelsku og
bandarísku leyniþjónustunni
ekki verið ósárt um óróann
og meðfylgjandi stórárásir á
búðir Palestínuskæruliða.
Þær raddir hafa jafnvel
heyrst að vissum mönnum í
innsta hring ítalskra stjórn-
mála bæri ábyrgðin á hvern-
ig fór með Aldo Moro. Eng-
inn þessara skýringa skiptir
í rauninni máli, það skiptir
ekki máli bvort kúlan kemur
úr rússneskum AK-47 riffli
eða ísraelskri Uzi vélbyssu.
Á endanum situr hún föst í
hjörtum þeirra sem næstir
stóðu. Hversdagsmanneskja
sem reynir að lifa í sátt við
umhverfi sitt, hversu ófull-
komið sem það nú er miðað
við loftkastala mannkyns-
frelsara. Myndin Þýskaland
að hausti sem nú er sýnd á
kvikmyndahátíðinni finnst
mér ekki taka nægilega á
sársauka þeirra sem eftir
lifa. Að vísu fáum við að
fylgjast með ælum, kóka-
ínsniffi og harmagráti eins
frægasta leikstjóra Þýska-
lands, Rainer Warner Fass-
binder, er hann fær fréttir
um sjálfsmorð Andreas
Baader, Gudrun Ensslin og
Jean-Carls Raspe sem mig
minnir að hafi verið foringj-
Kvikmyndahátíð
1980
eftir ÖLAF M.
JÓHANNESSON
ar Baader-Meinhof hópsins. í
þessu fyrsta atriði fáum við
einnig að fylgjast með kostu-
legum tilburðum „vinar“
Fassbinder er hann reynir að
hugga kappann. Tilfinningar
ættingja Hanns-Martin
Schleyer sem var stútað
skömmu síðar að undirlagi
Meinhof-hópsins koma
hvergi inn í myndina. Glæsi-
leg jarðarförin, virðuleg at
höfn forstjóra Benz-verk-
smiðjanna og 2 mínútna
þögn óbreyttra verkamanna,
allt verður þetta til þess að
áhorfandanum finnst sem
enginn hafi dáið. Hanns-
Martiri Schleyer hafi ekki
verið maður heldur aðeins
táknmynd ópersónulegs auð-
valds og hálf fasísks skipu-
lags. Lítið tannhjól í stórri
vél, sem stöðvaðist í 2 mínút-
ur en gekk enn hraðar á
eftir. Umkomulausir syrgj-
endur Baader-Meinhofs
hópsins með allsberan Fass-
binder í fararbroddi, nísta
hins vegar hjörtu áhorfenda.
Þarna dóu píslarvottar sem
holað er í jörðina í viðurvist
lögregluhunda. Myndin er að
vísu heiðarleg í því að hún
leitast við að finna sögulegar
skýringar á þeirri kuldalegu
afstöðu sem tekin er til
sjálfsmorðs í Þýskaiandi og
hún beinir sjónum áhorfenda
til þeirra sem grafnir eru líkt
og hræ af samfélaginu,
þeirra sem ekki „pössuðu
inní“. Sú mynd úr fortíðinni
sem þarna er höfð til viðmið-
unar er að sjálfsögðu frá
tímabili nasismans. Sjálfs-
morð Rommells hershöfð-
ingja og hin konunglega út-
för hans. Ef þessi tengsl
hefðu verið rakin skýrar og
allt táknmál myndarinnar
rökrænna, væri Þýskaland
að hausti merk heimild um
ákveðið tímabil í sögu þjóð-
arinnar líkt og Marmara-
maður Wajda er um sögu
Póllands en þarna skortir á
verkstjórn. Þýska nákvæmni
skortir hins vegar ekki hjá
Werner Herzog — næstu
V-þýsku myndar kvikmynda-
hátíðarinnar verður því beð-
ið með óþreyju.