Morgunblaðið - 02.10.1980, Síða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. OKTÓBER 1980
Sjötugur í dag:
Halldór Kristjáns-
son frá Kirkjubóli
Þeir menn eru til sem auðkennL
legir eru hvar sem þeir fara. í
streitusamfélagi, þar sem auglýs-
ingaskrum og fjölmiðlaflónska
leitast við að steypa sem flesta í
stöðluð mót þeirra sem eitthvað
hafa að selja, gerast þeir þó æ
sjaldséðari. — Halldór Kristjáns-
son er einn slíkur. Hann gengur
um á meðal okkar sem lifandi
dæmi um það að enn eru til
íslendingar sem láta sig engu
skipta „fjöldans skop og sköll“.
Halldór Kristjánsson ber upp-
runa sínum glöggt vitni. Hann
stendur báðum fótum í rammís-
lenskum jarðvegi og haggast
hvergi, þótt goluþytur blási af
auðnum erlendrar ómenningar.
Og samt er hann betur að sér, þótt
prófþræll hafi hann aldrei verið,
og víðsýnni en flestir þeir sem
múlbindast hverjum tískudraug
sem skýtur upp nöktum kolli.
Hann veit að „hinn rammi safi“
sem vökvað hefur rætur íslenskr-
ar þóðmenningar frá öndverðu er
hollari en margt glundrið og
gutlið sem sígráðug og síngjörn
sölumennskan heldur að okkur
sem stórasannleik „okkar tírna".
Halldór hefur um langan aldur
staðið keikur og ósmeykur í þeirri
orrustu sem háð er um gervalla
heimsbyggðina gegn siðlausasta
auðvaldi veraldar, áfengisauðvald-
inu. Hann hefur hvergi hopað þó
að það ausi milljörðum á milljarða
ofan í þá baráttu gegn heilbrigðri
skynsemi og fögru mannlífi sem
það heyr sleitulaust.
Varla mun þyrlað upp jafn-
miklu ryki um nokkurn hlut sem
áfengismál. Hagsmuni áfengis-
auðvaldsins verður að vernda. Til
þess skortir ekki fé. Og ekki er
þurrð á liði til óþrifaverkanna á
þeim bæ. Boðskapinn flytja síðan
keyptir eða illa upplýstir fjöl-
miðlaspekingar og hrekklausir
sakleysingjar sem langar til að
sýnast fínir eða karlar í krapinu
eða jafnvel persónugervingar
frelsisins. Það er meira að segja
auðvelt að fjalla um áfengismál
kvöld eftir kvöld án þess að
komast nokkru sinni nálægt
kjarna málsins. Enda er ekki við
bermilegum árangri að búast,
þegar málæðið ríður grunnfærn-
inni við einteyming.
En kjarninn er að sjálfsögðu
einfaldur, eins og sannleikurinn
yfirleitt, og liggur þeim í augum
uppi sem eru svo barnalegir að sjá
að „keisarinn er ekki í neinu“:
Meðan einhver græðir á sölu
vímuefnis, meðan gífurlegir hags-
munir voldugra auðhringa eru í
veði verður lítil vík róin á áfengis-
bölið. Feitir þjónar þeirra skugga-
legu afla, sem þrífast á ógæfu
annarra, þeyta þoku yfir, flækja í
stað þess að greiða úr, þvæla í stað
þess að mæla af hreinskilni. Og
margur ráðamaðurinn rambar
vegvilltur í gerningaþokunni, eins
og dæmin síðustu og ömurlegustu
sanna: Fjölgun vínsölustaða, sala
hraðvíngerðarefna, ólöglegur inn-
flutningur áfengs öls og fleira
þeirrar tegundar eru grátbroslegir
minnisvarðar um skarpskyggni og
heilindi ýmissa þeirra sem til
forystu völdust á íslandi á ofan-
verðri tuttugustu öld.
Okkur er liðs vant til að dreifa
þokunni. Þar í sveit hefur Halldór
Kristjánsson staðið og hvergi
dregið af sér. Og það hefur munað
um hann. Málsnilld hans og rök-
vísi hafa fært margan, sem mikill
þóttist, í líki músar þeirrar sem
köttur hefur að leiksoppi. Og þá er
Halldóri skemmt, því að hann er
skopvís vel og manna glaðastur án
þess að þurfa á þeirri hækju að
halda að deyfa vit og dómgreind
með annarlegum efnum.
Baráttugleðina, varðstöðuna
tryggu og kjarkinn óbilandi vildi
ég þakka og gauka því að honum í
leiðinni að mér hefði þótt nota-
legra að vita hann nokkrum ára-
tugum yngri svo að hann fengi
vafalítið lifað þá stund, er sann-
leikurinn hefur gert bandingja
áfengisauðvaldsins frjálsa.
ólafur Haukur Árnason
I dag er sjötugur Halldór
Kristjánsson frá Kirkjubóli. Við,
vinir hans og samherjar í bindind-
ishreyfingunni, hljótum að sam-
fagna með honum á þessum tíma-
mótum í ævi hans og færa honum
innilegar þakkir fyrir mikið og
merkt framlag í þágu bindindis-
baráttunnar. Halldór hefur víða
komið við sögu og alls staðar
reynst giftudrjúgur liðsmaður
hinna jákvæðu lífsviðhorfa. Þann-
ig höfum við félagar hans innan
vébanda IOGT kynnst honum sem
einum ötulasta og besta fram-
herja hreyfingarinnar.
Það var mikið happ fyrir stúk-
una Eininguna þegar Halldór
gerðist þar félagi og hans ágæta
kona, Rebekka Eiríksdóttir. Víst
hefði starfsemi stúkunnar orðið
fátæklegri, ef þeirra hefði ekki
notið við. Hugsjónamaðurinn
Halldór hefur alla tíð verið sí-
starfandi og óþreytandi, hann
hefur m.a. miðlað öðrum fróðleik
og skemmtun, enda greindur og
vel gerður maður. Hann er hafsjór
af þekkingu og fróðleik um bók-
menntir, sögu og líf og starf
þjóðarinnar fyrr og síðar. Allt
þetta sameinar hann sérstaklega
vel, þegar hann hefur undirbúið
dagskrár af ýmsu tagi sem fluttar
hafa verið fjölmargar á fundum
og samkomum bindindismanna.
Hinn ánægjulegi, menningarlegi
og góði bragur í verkum Halldórs
hefur átt ríkan þátt í að bæta
félagslífið og auðga það. Þá hefur
kveðskapur hans bæði í gamni og
alvöru verið mikiil ánægjuauki í
starfinu. Á afmælisdegi hans mun
koma út Halldórskver með ljóðum
hans. Er það vel að okkar dómi,
því að Halldór er gott ljóðskáld.
Á opinberum vettvangi hefur
Halldór oft kveðið sér hljóðs, sem
alkunna er, þegar honum hefur
fundist þörf á svörum og sókn í
þágu bindindismálsins og í barátt-
unni gegn áfengisbölinu, enda er
Halldór vel máli farinn og ritfær
að sama skapi. Í þessu starfi hefur
ekki verið komið að tómum kofun-
um hjá Halldóri, sem er rökfastur
og nýtir vel þekkingu sína á
málum, því hann hefur fylgst
mjög vel með í þessuip efnum
bæði hér heima og erlendis.
Það lætur að líkum að Halldór
hefur notið mikils trausts og
trúnaðar þar sem hann hefur lagt
fram krafta sína í félagslegu
starfi eins og hjá góðtemplara-
reglunni, ungmennafélagsskapn-
um fyrr á árum, Framsóknar-
flokknum, samvinnuhreyfingu og
víðar. Þar hefur hann verið heill í
starfi og hvergi hlíft sér. Hann
hefur því sinnt ýmsum trúnað-
arstörfum. Þannig hefur hann
innan vébanda IOGT átt sæti í
framkvæmdanefnd Stórstúku,
Umdæmisstúku Suðurlands, verið
þingtemplar Reykjavíkur og æðst-
itemplar í Einingunni. Af ýmsum
öðrum störfum er hann hefur
tekið þátt í má nefna: Úthlutunar-
nefnd listamannalauna, Stjórn-
arskrárnefnd er starfaði fyrr á
árum, verið varaþingmaður og
nokkrum sinnum skotist inn á
alþingi, yfirskoðunarmaður ríkis-
reiknings um árabil, Hrafnseyrar-
nefnd og fleira mætti nefna.
Halldór hefur verið erindreki ung-
mennafélaganna og IOGT og var í
forsvari fyrir UMFÍ heima í hér-
aði á sínum tíma sem formaður
héraðssambands þeirra samtaka
og sömuleiðis gegnt formennsku í
félögum framsóknarmanna í
Vestur-Isafjarðarsýslu og átt sæti
í miðstjórn Framsóknarflokksins
um langt skeið. Þá hefur Halldór
unnið mikið fyrir áfengisvarnar-
nefndir og -ráð m.a. sem erind-
reki. Sem fyrr segir hefur Halldór
fengist mikið við ritstörf um
dagana og flutt erindi í útvarp.
Halldór hefur um árabil verið
starfsmaður alþingis.
Okkur finnst fara vel á því að
ljúka þessari afmæliskveðju með
ljóði, sem Halldór Kristjánsson
hefur þýtt úr sænsku og nefnist
„Áttu vilja og dug“ og tökum við
okkur bessaleyfi að birta það:
„Áltu vilja ok skap til aA vinna þvi a*‘Kn
wm i vrraldarsöKunni cr hnrmuloK freicn
ok I norAri og suAri. um fjöll oif viA fjörA
hefur fyllta af þjáninau jdrA?
GcAjast stefnuhvörf þár?
l>á er staAur þinn hér
til aA styrkja þann her
sem til verndunar er.
MeAan frelsiA er þráA
skal þess fullkomnun náA
Keifnum félaKs vors huKsjón ok dáA.
Fyrir hjartfólifiA land vort ok
heimilisbyKKA.
veuna huKsjóna fornra um mannKÍIdi ok
dyKKÓ
KónKum fram til aA hnekkja hér hörmunK
ok smán
sem nú hindrar vort framtiAarlán.
ok frá fjalli aA strönd
tenKjum hendi viA hónd
þar til háAulcK bönd
slitur frjálsborin ónd.
MeAan frelsiA er þráA
skal þess fullkomnun náð
KeKnum félaKs vors huKsjón ok dáð."
Einar og Gunnar
Halldór Kristjánsson tekur á
móti gestum i Templarahöllinni
við Eiríksgötu milli kl. 3 og 6 í
dag. Og stúkan Einingin hefur
fund kl. 8.30 í tilefni afmælisins.
Sjötugur er í dag, Halldór
Kristjánsson frá Kirkjubóli,
landskunnur bindindismaður.
Ætlan mín er ekki að tíunda afrek
hans hvorki á því sviði né öðru
heldur senda örstutta kveðju mína
og félaga minna í framkvæmda-
nefnd Stórstúkunnar. Því er ekki
að neita að oft hefur okkur greint
á um leiðir en allir eru þó
sammála um dugnað Halldórs og
ritleikni. Fyrir nokkrum árum var
ég á barnastúkufundi í Breiðholti.
Þar sagði Halldór frá æsku sinni á
sérlega lifandi hátt svo ungl-
ingarnir höfðu gaman af. í annan
stað langar mig að segja frá
norrænum fundi í sumar í Templ-
arahöllinni. Þar snaraði Halldór á
örskotsstundu fallegu sænsku
ljóði í kjarngóða íslensku. Enginn
er fljótari en Halldór að þýða
greinar úr norrænum blöðum eða
tímaritum, þegar um bindindis-
mál er að ræöa. Undanfarin tvö ár
hefur Halldór verið meðritstjóri
að „Reginn", blaði templara á
Siglufirð;, sem Stórstúkan stend-
ur nú að. Fyrir þetta og margt
fleira viljum við þakka og óska þér
og heimili þínu velfarnaðar í
framtíðinni.
Hilmar Jónsson
Nýr skóli í Hafnarfirði:
Tarragó-
gítarskólinn
í NÆSTU viku hefur starfsemi
sína i Hafnarfirði Tarragó-gít-
arskólinn, en hann verður til
húsa að Ilverfisgötu 25 í Ilafnar-
firði. Kennari verður Örn Arason
gítarleikari.
I skólanum verður fyrst og
fremst gítarkennsla eins og nafnið
bendir til, og verða nemendur í
tveimur tímum í viku. Verður
kennslutilhögun þannig, að annar
tíminn verður einkatími, en í
hinum verða þrír nemendur sam-
an. Ætlunin er, að sögn Arnar, að
láta nemendur vinna sem mest
saman, þeir munu leika saman og
hverjir fyrir aðra, en kappkostað
verður að hafa saman í tímum
nemendur á sem líkustum aldri og
álíka langt komna í gítarleik.
I hverjum mánuði verður efnt
til tónleika í skólanum þar sem
nemendur munu koma fram og
leika hverjir fyrir aðra. Þar mun
Örn Arason einnig koma fram,
leika gítartónlist og kynna gítar-
inn sem hljóðfæri. — Foreldrum
nemenda verður sérstaklega boðið
til þessara hljómleika.
Pelsinn Kirkjuhvoli gegnt Dómkirkjunni, sími 20160.
Ath. Opið 1—6 e.h.