Morgunblaðið - 17.01.1981, Síða 48

^Síminn á afgreióslunm er
83033
jfM«r0unbInbib

Síminn á afgreiðslunni er
83033
Jn«r0unblntiib
LAUGARDAGUR 17. JANUAR 1981
Þorsteinn Pálsson, framkvæmdastjóri VSÍ:
5% skerðingu 1. júní
og 4% 1. september
þarf til að ná markmiðum stjórnarinnar
„AUÐVITAÐ «etur menn greint
á um hversu hátt ska! reiða til
höggs KUftnvart meinsemd verð-
þenslunnar. Ég hyKK þó, að
enxrinn vilji setja markið lægra
en felst í annarri útKáfu á 40%
markmiði rikisstjórnarinnar. Til
þess að því metci ná, þarf veru-
letra skerðintru á verðbótum 1.
júní «k aftur nokkra skerðinKU 1.
september.“ betta saKði bor-
steinn Pálsson, framkvæmda-
stjóri Vinnuveitcndasambands ís-
lands í ra‘ðu. sem hann flutti á
Varðarfundi í fyrrakvöld. t sam-
tali við MorKunblaðið saKði bor-
steinn, að þessi skerðinK yrði að
vera hinn I. júni 5% ok hinn 1.
september 4%.
borsteinn sagði ennfremur í
ræðu sinni í fyrrakvöld: „í því
skyni að tryggja óbreyttan kaup-
mátt lægri launa yrði að ákveða
niðurskurð á rekstrargjöldum rík-
issjóðs til þess að standa undir
verulegum skattalækkunum í
þágu launþega ... Sennilega þarf
á tveimur næstu árum að skera
opinber útgjöld niður um 4—5%
til þess að auka með þeim hætti
ráðstöfunartekjur einstaklinga og
koma í veg fyrir verðþensluöldur
og kjaraskerðingu af völdum
óraunhæfra kjarasamninga.
Ræða Þorsteins Pálssonar er
birt í heild á blaðsíðum 20 og 21 í
Morgunblaðinu í dag.
Fá loðnuskipin
að veiða 25 þúsund
tonn af þorski?
LJóxm. Mbl. Emilia.
bjóðleikhúsið frumsýnir i dag leikritið Oliver Twlst, sem Árni
Ibsen hefur samið eftir sögu Charles Dickens. Á myndinni er
Fagin, sem Baldvin Halldórsson leikur, að kenna Oliver, sem
Sigurður Sverrir Stephensen leikur, lífsbrögð undirheimanna.
Sjá frásögn bls. 8.
LÍKLEGT er að loðnuskipin 52 fái heimild til að veiða samtals 25 þúsund
tonn af þorski á þessari vertíð. Undanfarið hafa verið haldnir fundir um
þessi mál í sjávarútvegsráðuneytinu og á mánudag verður væntanlega
tekin ákvörðun um aflamagn og framkvamd þessa máls, en þá hitta
fulltrúar útgerðarmanna loðnuskipa sjávarútvegsráðherra að máli.
Utgerðarmenn munu vera andvíg-
ir því, að sérstakur kvóti verði settur
á hvern bát eins og nú er á
loðnuveiðunum. Vilja þeir, að ákveð-
inn verði heildarkvóti, og síðan geti
skipstjórar keppt innan þess ramma.
Sverrir Leósson, útgerðarmaður á
Akureyri, sagði í samtali við Morg-
unblaðið í gær, að hann teldi það
sjálfsagt mál að þessi skip sætu við
sama borð og aðrir. „Ég tel ekki rétt
að tala um loðnuskip í þessu sam-
bandi,“ sagði Sverrir. „Þarna er um
fiskiskip að ræða, sem að vísu veiða
loðnu nokkra mánuði á ári. Þann
tíma, sem þau eru ekki á loðnuveið-
um eiga þau að hafa sama rétt til
þorskveiða og annarra veiða og
önnur skip.
Ef hugmyndin er að setja kvóta á
þorskveiðar þessara skipa þá lít ég
þannig á, að kvóti eigi að vera á
öllum veiðiskap, ekki aðeins þorsk-
veiðum hluta flotans, loðnuveiðum
og síldveiðum að hluta. Ég hef hins
vegar verið á móti kvótaskipting-
unni og það er ekki einfalt mál að
ákveða einhvern ákveðinn kvóta á 86
togara og 774 báta. Slík skipting
hyglir þeim lakari, en kemur niður á
góðum skipstjórum, sem hafa góða
skipshöfn, og góðum útgerðum,“
sagði Sverrir Leósson að lokum.
Togara- og bátakjarasamningar:
V erkf all bodað
í næstu viku?
SÁTTAFUNDUR um báta- og
togarakjör, sem hófst í gær
klukkan 14 og stóð i sex klukku-
stundir, varð gjörsamlega árang-
urslaus. Engu að síður eru deilu-
aðilar boðaðir til fundar í daK
klukkan 14, en allt er óvist um
árangur og hafa viðræður ekkert
komizt af stað. Vegna sáttafund-
arins i gær var ekki haldinn
fundur i yfirnefnd Verðlagsráðs
sjávarútvegsins, en fiskverðs-
Aðstoð við útgerðar- og fiskvinnslufyrirtæki í Vestmannaeyjum dugir skammt:
„Aöeins verið að færa
fyrirtækin til í gálgammf
- segir bankastjóri Útvegsbankans í Eyjum
„ÉG LÍT svo á að með þessu sé aðeins verið að færa fyrirtækin til í
gálganum,“ sagði Halldór Guðbjarnarson bankastjóri i Útvegsbank-
anum i Vestmannaeyjum i samtali við Morgunblaðið i gær um þau
lánakjör sem Seðlabankinn hefur boðið útgerðarfyrirtækjum þar i bæ
í sambandi við breytingu á skuldum og skammtimalánum i lengri lán.
Stjórnvöld höfðu sem kunnugt er ákveðið slika skuldahreytingu vegna
mjög slæmrar stöðu fyrirtækjanna i Vestmannaeyjum, sem rakin er að
nokkru leyti til eldgosaáranna.
Halldór sagði að í raun væri hér
ekki um neina bót að ræða frá
núverandi ástandi og því alveg
ófullnægjandi aðgerðir. Seðla-
bankinn hefur boðist til- að lána
Útvegsbankanum í Vestmanna-
eyjum fé með lánskjaravísitölu en
án vaxta. Þetta fé myndi Útvegs-
bankinn lána áfram til útgerðar-
og fiskvinnslufyrirtækja með
lánskjaravísitölu og 1—2,5%
nafnvöxtum. Ef miðað er við
lánskjaravísitölu í fyrra, sem var
51,5% og nafnvöxtum bætt við,
fara ársvextirnir í allt að 54%.
Hins vegar eru dráttarvextir á
heilu ári nú 57%. „Útgerðarfyrir-
tækin í Eyjum hafa að vonum
tekið þessu illa enda er ekki verið
að bæta kjör þeirra á neinn hátt.
Þau eiga reyndar ekki margra
kosta völ, þau eru' í vanskilum og
eiga það yfir höfði sér að gengið
verði að þeim. Við erum ekkert
hrifnir af því að lána útgerðinni á
þessum kjörum, teljum að hún
komist í vanskil strax á fyrsta
gjalddaga," sagði Halldór.
Að sögn Halldórs var búið að
reikna út að 18 aðiiar í Vest-
mannaeyjum þyrftu á þessum
skuldabreytingum að halda gagn-
vart bankanum, alls að upphæð
2012 milljónir gamalla króna.
Seðlabankinn samþykkti ekki
þessa útreikninga en var tilbúinn
að lána Útvegsbankanum 1500
milljónir til að endurlána fyrir-
tækjunum. Fyrst fékk Útvegs-
bankinn 700 milljóna króna víxil
með 37% vöxtum, eftirágreiddum.
Þetta fé notaði bankinn til skuld-
breytinga hjá þremur frystihúsum
og kjörin voru þau sömu og
bankinn hafði fengið hjá Seðla-
bankanum að viðbættu einu pró-
senti eða 38% vextir. Skuldabréf
voru gefin út í samræmi við þetta.
En þá kom babb í bátinn.
„Þegar kom til endanlegrar
ákvörðunar Seðlabankans varð
niðurstaðan sú að bankinn kvaðst
vera tilbúinn að lána alla upphæð-
ina, 1500 milljónir, með lánskjara-
vísitölu. Það var auðvitað ekki
aftur snúið með þær skuldbreyt-
ingar, sem búið var að gera, svo
niðurstaðan varð sú að Seðlabank-
inn féllst á að lána 700 milljónir á
sambærilegum kjörum og við
höfðum lánað út. Hins vegar varð
bankanum ekki haggað með þær
800 milljónir sem eftir stóðu, þær
vildi hann aðeins lána með láns-
kjaravísitölu. Þetta voru allt önn-
ur kjör en við höfðum átt von á og
höfum við rætt málið við ráðherra
og Seðlabankann með von um
úrlausn. Aðrar skuldbreytingar
bíða á meðan, þ.e. skuldbreyt-
ingarnar við útgerðina. Það er
engin úrlausn á hennar vanda að
lána henni fé til langs tíma með
lánskjaravísitölu," sagði Halldór
að lokum.
ákvörðun tengist mjög samning-
unum. Sú sjálfhelda, sem þessi
mál hafa verið i undanfarnar
vikur er þvi enn i fullu gildi.
Óskar Vigfússon, forseti Sjó-
mannasambands Islands sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær að
ekkert hefði miðað í viðræðum
aðila í gær. Hann kvað það fara
eftir því, hvort eitthvað gerðist nú
um helgina milli aðila, að sjómenn
boðuðu verkföll eftir helgina eða
ekki. „Miðað við þá stífni, sem
verið hefur frá hendi útvegs-
manna til þessa,“ sagði Óskar, „þá
á ég ekki von á neinni breytingu
nú um helgina.“
í gær var talið upp úr kjörkassa
Sjómannaféiags Eyfirðinga, en
allsherjaratkvæðagreiðsla fór þar
fram um það, hvort félagsmenn
heimiluðu stjórn félagsins að boða
til vinnustöðvunar. Þetta mun
hafa verið eitt síðasta „stóru"
félaganna innan Sjómannasam-
bandsins, sem ekki höfðu gengið
frá verkfallsheimild. Nokkur
smærri félög, dreifð um landið,
munu enn ekki vera búin að afla
sér verkfallsheimildar. Félags-
menn Sjómannafélags Eyjafjarð-
ar samþykktu að heimila verk-
fallsboðun með 46 atkvæðum gegn
4. Að sögn Óskars eru nú félög frá
Höfn í Hornafirði vestur og norð-
ur um land að Bjargtöngum öll
búin að afla sér verkfallsheimild-
ar og „má segja að þar sé órofa
keðja", eins og hann orðaði það.
Þess skal getið að vestfirzkir
sjómenn eru með gilda kjara-
samninga og taka því ekki þátt í
þessari kjarabaráttu félaga sinna
annars staðar á landinu.