Morgunblaðið - 24.12.1981, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. DESEMBER 1981
7
Jólahugvekja
Jötuvaggan
Og þá eru þau loksins komin.
Blessuð jólin eru ekki lengur
langt í burtu. Ekki heldur í
fjarlægð fárra daga. Þau eru
komin. Kannski er klukkan
ekki orðin sex að kveldi 'að-
fangadags, þegar þú færð blað-
ið í hendurnar, þar sem þessi
orð mín eru letruð, en hver
hefur getað stillt sig um það,
um leið og svefnmók nætur-
innar var rofið, að láta hugann
andartak dvelja við þá miklu
staðreynd, að þau eru komin.
Aðfangadagur. Hin hæsta há-
tíð runnin upp. Og kveðjan
dýrlega ómar um allt: Gleðileg
jól. Og ég læt mína ósk þá líka
vera flutta í þessum orðum til
ykkar allra: Gleðileg jól.
Töfrar fylgja þeim. Yndi
endurminninga. Stöðugur
ferskleiki, þrátt fyrir endur-
tekningu. Að sjá í öldungsaug-
um glampa endurskin stjörnu
himins á jólum er að líta upp-
hafningu tímans. Aldur skiptir
ekki máli. Öldungur sem barn,
allir lúta mætti þeirra. Og
þeir, sem eiga við einhvern
vanda að stríða, finna enn
sterkar fyrir því, að einhvern
veginn þarf að komast undan
því, að slíkt eyðileggi jólin
fyrir þeim og öðruin. „Mér
finnst ómögulegt að halda há-
tíð með þetta óleyst," heyrði ég
sagt í síðustu viku. Nálægð jól-
anna þrýsti á með það að horf-
ast í augu við raunveruleik-
ann, viðurkenna vandann, og
ef nokkur leið væri að leysa
hann, áður en hátíðin hæsta
krefðist þess, svo að friður
fengi að ríkja og aðeins birta
gleðinnar að móta svipinn. Já,
hver getur hugsað sér að halda
hátíð, ef myrkrið ríkir í hjart-
anu? Það er í sjálfu sér ekki
hægt, í það minnsta ekki, ef
hátíðin er gleði jólanna. „í
hjarta mínu er hátíð," sagði
skáldið, og hvernig getur þá
hátíðin fengið að ríkja, ef
hjartað er þungt? Krefjast þau
ekki þess, að brosið ríki, að
gleðin ómi í röddinni, að friður
sé undirstaða alls?
En nú var enginn friður á
hinum fyrstu jólum í Betle-
hem. Ólga og mannfjöldi, eins
og niðri í bæ á Þorláksmessu
næstum því. Og undirbúningur
fyrir komu jólabarnsins hefur
verið í algjöru lágmarki. Að-
eins reifar til þess að skýla því
með fyrst eftir fæðingu. Meiri
kvíði í augum móður en til-
hlökkun, áhyggjur út af að-
stöðuleysinu. Þau hafa varla
verið þess umkomin þarna í
fjárhúsinu, María og Jósef, að
halda hátíð. Það var svo
margt, sem var að. Erfiðleikar,
öngþveiti, jafnvel nagandi
ásökun vegna fyrirhyggjuleys-
is og húsnæðisskorts. En
skyndilega ljómaði í kringum
þau dýrð himna, þegar Guð gaf
son sinn, svo að allir mættu
vita, að sá var tilgangur sköp-
unar, að himnar skyldu einnig
gróðursettir á jörðu niðri: I
litla barninu, sem var lagt í
jötu og sveipað reifum, og fékk
ekki einu sinni inni í manna-
bústöðum.
Já mikill var munur á hinum
fyrstu jólum og því, sem við
teljum eðlilegt og sjálfsagt í
dag. Eða gleymist okkur
kannski tilefni hátíðarinnar i
öllu annríkinu við að undirbúa
hana og njóta hennar? Gerum
við okkur dagamun, af því að
slíkt er gott og hollt, ekki sizt í
svartasta skammdeginu en
látum hitt liggja milli hluta,
hvort tilefnið sé slíkt, að við
kærum okkur um að tileinka
okkur til varanlegra áhrifa
boðskap jafnt sem barn?
Ég hef staðið frammi fyrir
mörgum hópum í kirkjunni
minni þessa jólaföstu. Ekki að-
eins við messur á sunnudögum,
heldur virka daga líka. Það eru
svo margir, sem vilja tengja
daga jólaföstunnar kirkju, og
það er gott. Einum slíkum hópi
gleymi ég sjálfsagt aldrei, þótt
fleiri væru eftirtektarverðir.
Þar áttu sumir erfitt með að
komast inn í kirkjuna, tröpp-
urnar eru ekki heppilegar
hjólastólum. En allt gekk það
nú samt. Sum áttu líka erfitt
með að tjá sig. Já gátu hvorki
tekið undir söng né túlkað í
orðum önnur viðbrögð við
boðskap. En augun leyndu ekki
gleðinni. Þau ljómuðu, og birta
þeirra hefur mér fundizt svo
dýrmæt, af þvi að þar sá ég
sanna birtu hátíðarinnar. En
önnur börn og unglingar gátu
svo sannarlega sungið, og
sungið alveg merkilega hátt og
vel. Uppáhaldssálmurinn
reyndist vera hinn yndisfagri
jólasálmur séra Einars Sig-
urðssonar „Nóttin var sú ágæt
ein,“ og þau kunnu þennan
sálm, börnin, og þau nutu þess
að syngja hann. Og þau túlk-
uðu viðlagið með hreyfingum
sínum: „Með vísnasöng ég
vögguna þína hræri. Með
vísnasöng ég vögguna þína
hræri." Og mig langaði til að
vita, hvort þau fyndu nokkuð
einkennilegt við þetta viðlag.
Fyrst kom ekkert svar. Síðan
sagði ein telpan: „Jú, engin
vagga þá.“ Og allir vissu, hvað
hún var að fara, hún sá fyrir
sér fjárhúsið og Jesú-barnið.
Og ég fylgdi þessu eftir með
því að spyrja, hvort skáldið
væri þá að leika á okkur með
viðlaginu sínu fagra. Og þá
sagði einn drengurinn, sem sat
í fremstu röð og hafði átt erf-
itt með að sitja kyrr. Ekki af
því að hann vildi vera óþægur,
heldur vegna þess að hann réð
ekki við hreyfingar handleggja
og fóta: „Vagga núna, jata þá.“
Og hann flutti okkur á þennan
einfalda hátt boðskap jólanna.
Hann var lagður í jötu, barn
jólanna. Og við höfum séð
margar myndir, þar sem lista-
menn túlka atburðinn fyrir
okkur. Og það er gott. kannski
jafnvel of gott, af því að sumir
staðnæmast við þetta. Finnst
það alveg nóg. En þá erum við
að gera okkur dagamun en
ekki að eiga hátíð jóla, sanna
hátíð trúarlegrar opinberunar.
Þá fyrst, þegar við erum þess
umkomin, eins og drengurinn,
að færa Jesú úr jötunni i vögg-
una, eða með öðrum orðum, úr
helgimynd sögunnar inn í
raunveruleikann eins og við
kynnumst honum í dag, erum
við að eignast Jesúm öðru vísi
en sem tilefni tyllidags; þá er-
um við að búa honum stað í
hjörtum okkar til mótunar lífi
öllu. Guð er okkur góður, það
sannar okkur svo margt, fátt
betur en boðskapur jóla. En
barnið þarf að vaxa, þarf að
verða fullorðinn Jesús frá Naz-
aret og ávarpa okkur sem slík-
ur, já, leiða okkur með sér
gegnum alla lífsreynslu sína
án þess krossinn sé undanskil-
inn og hin tóma gröf. Það er að
færa hann úr jötunni í þann
raunveruleika, sem er þáttur
þess að vera maður í dag. Og
því aðeins verða jólin annað en
vin á ferðinni, sem hressa and-
artak en hverfa síðan í sort-
ann, að hann fái að vaxa, hann,
sem var lagður í jötu, en þarf
að lifa með okkur í raunveru-
leika dagsins. Þá gefur hann
friðinn, sem hátíðinni hæfir,
þann frið, sem færir mannin-
um farsæld og þjóðum köllun.
Þessi er því bæn jólanna, að
gleði þeirra spretti frá honum,
sem Kristur er kallaður, frels-
ari mannanna. Hann gefi
okkur öllum gleðileg jól.
MF - Perkins - Claas
Viðskiptavinir athugið
Varahlutaafgreiösla okkar er lokuð vegna vörutaln-
ingar 28.—31. desember nk. Vegna varahluta er
neyöarþjónusta á skrifstofunni þessa daga.
Z>AcL££a/tve£a/L. A/
SUÐURLANDSBRAUT 3? • REYKJAVlK • SIMI S6500
1 x 2 - 1 x 2
17. leikvika — leikir 19. des. 1981
Vinningsröö: 1 1 1-X X 2-X X 2-X 1 1
1. vinningur: 12 réttir — kr. 143.685,00
11869
2. vinningur: 11 réttir — kr. 6.842,00
2810 15370 19610 47650
3480+ 18567+ 32918 59376(2/11)
Kærufrestur er til 11. janúar kl. 12 á hádegi. Kærur skulu vera
skriflegar. Kærueyðublöö fást hjá umboðsmönnum og á skrifstofu
Getrauna í Reykjavík. Vinningsupphæöir geta lækkað, ef kærur
verða teknar til greina.
Handhafar nafnlausra seðla(+) verða að framvisa stofni eða senda
stofninn og fullar upplysingar um nafn og heimilisfang til Getrauna
fyrir lok kærufrests.
GETRAUNIR - íþróttamiðstöðinni - REYKJAVÍK
Óskurn
viðskiptcMnwn
okkar
gleðilegtujóla
oqfarsœls kowiandi árs
medþökkfyrir
ánœgjuleg víðskipti.
of London
«irtjus