Morgunblaðið - 09.01.1983, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. JANÚAR 1983
49
frá því, að þegar hún var kosin
„Ungfrú E1 Salvador" var haldin
veisla heima hjá henni og í miðri
veislunni var byrjað að skjóta
fyrir utan heimili hennar. Veislu-
gestir hlupu þá allir niður í kjall-
ara og undir borð á meðan þetta
gekk yfir. Þegar skothríðin. var
liðin hjá var athugað hvort ein-
hver hefði meiðst, en þegar í ljós
kom að svo var ekki var veislunni
bara haldið áfram eins og ekkert
hefði í skorist.
— „En þetta lýsir vel ástandinu
þarna. Og það er skiljanlegt að
það hafi ekki allir verið sáttir við
að halda tvö hundruð manns uppi
í vellystingum í sambandi við
þessa keppni þegar fátæktin blas-
ir alls staðar við og hún er alveg
óskapleg. Mér fannst alveg hrika-
legt að horfa upp á þetta, — ég
hélt að svona væri ekki til. Maður
hefur að vísu heyrt um þessa fá-
tækt, en alltaf leitt það hjá sér. En
svo þegar þú sérð þetta með eigin
augum, tekur það í þig.
Við fórum í nokkrar skoðunar-
ferðir, en af öryggisástæðum
þorðu þeir ekki að láta okkur ferð-
ast mikið um landið og það var
vissulega skaði, því að Perú er tal-
ið mjög fallegt land. Þeir þorðu þó
eitt sinn að keyra okkur um Lima
í tvo tíma, í opnum bílum, og það
var mjög skemmtilegt. Fólkið stóð
í hópum meðfram götunum, sem
við keyrðum um, og það sendi
börnin til okkar, — í lörfunum,
þessi litlu grey, bara til að við
gætum komið við þau. Og svona
almennt talað var fólkið mjög
jákvætt gagnvart okkur. Það var
til dæmis alltaf verið að biðja
okkur um eiginhandaráritun og ég
held ég hafi aldrei skrifað nafnið
mitt svona oft, eins og þennan
mánuð sem ég var í Perú.“
Enginn dans á rósum
— „Vandræðum mínum var
ekki alveg lokið þótt ég væri kom-
in upp á hótelherbergi", sagði
Guðrún þegar við báðum hana að
halda áfram með ferðasöguna þar
sem frá var horfið: — „Þá kom í
ljós að það vantaði eina ferðatösk-
una mína og auðvitað var það mik-
ilvægasta taskan, með öllum síðu
kjólunum og þjóðbúningnum. Það
voru að vísu þrjár vikur þangað til
keppnin sjálf átti að fara fram, en
þetta stressaði mig mikið fyrstu
dagana því taskan fannst ekki
fyrr en eftir viku. En ég uppgötv-
aði sem sagt töskuhvarfið þegar
ég kom á hótelið og það tók langan
tíma að útskýra þetta mál svo að
ekki minnkaði þreytan við það. En
loks komst ég upp á herbergi og
þar var ég kynnt fyrir herbergis-
félaga mínum sem var „Ungfrú
Svíþjóð". Þessu er venjulega raðað
þannig að stúlkur frá sömu heims-
hornum eru saman á herbergi.
Þetta var allra laglegasta stelpa
og við urðum mjög góðar vinkon-
ur.
Þegar hér var komið sögu var ég
búin að vaka í rúman sólarhring,
en ekki fékk ég að sofa út því að
við vorum vaktar klukkan sex
morguninn eftir til að fara á
fyrstu æfinguna. Það var tekið
mjög hart á því að við værum
stundvísar þannig að það var ekki
um það að ræða að kúra aðeins
lengur. Svona gekk þetta til á
hverjum degi. Við vorum vaktar
eldsnemma á morgnana, en við
vorum allar á sömu hæðinni á hót-
elinu. Síðan fórum við niður í
morgunmat og höfðum þar matsal
útaf fyrir okktir. Og svo var farið
á æfingarnar, alltaf í lögreglu-
fylgd auk þess sem tíu vopnaðir
öryggisverðir voru í hverri rútu.
Þetta var í raun mjög þreytandi
og það er mikill miskilningur ef
fólk heldur að þáttaka í svona
keppni sé grín og leikaraskapur.
Og það var margt fleira sem gerði
að þetta var ekki neinn dans á rós-
um.
Maturinn var mjög framandi,
a.m.k. fyrir mig og undir lokin var
ég farin að elda sjálf íslenskan
mat. Svo var það líka, að við feng-
um ekki nægan svefn, því eftir æf-
ingarnar á kvöldin þurftum við að
mæta vel til hafðar í einhver boð
og það þýddi ekkert að neita að
fara í þau, því þetta er hluti af
samningunum í sambandi við
keppnina. Það voru alls konar
fyrirtæki og t.d. sendiráð sem
voru að bjóða okkur. Sumar gripu
til þess ráðs að þykjast vera veik-
ar til að sleppa við boðin, en þá
var bara náð í lækni sem skar úr
um hvort um raunveruleg veikindi
var að ræða eða ekki.
En það sem var kannski mest

þreytandi voru blaðamennirnir og
ljósmyndararnir sem voru alltaf í
kringum okkur. Við gátum aldrei
um frjálst höfuð strokið fyrir
þeim. Þeir héngu yfir okkur þegar
við vorum að borða, á æfingunum
og í boðunum og maður varð að
passa sig að koma alltaf vel fyrir
og gera engin mistök því að ef
eitthvað fór úrskeiðis, brást ekki
að það birtist á forsíðu daginn eft-
ir. Ein stelpan, frá Brasilíu, veikt-
ist til dæmist á einni æfingunni og
það leið yfir hana. Ljósmyndar-
arnir voru komnir um leið, eins og
hrægammar, og þetta kom að
sjálfsögðu á forsíðu. Það var mjög
þreytandi að hafa þessa menn
alltaf yfir sér, svo að maður varð
jafnvel að vanda sig við að stinga
upp í sig matarbitunum. Enda lét-
um við eins og vitleysingar þegar
við vorum komnar úr sjónmáli,
bara til að fá útrás. Við vorum
einmitt að tala um það okkar á
milli, að það væri sagt að góður
matur og góður svefn væri undir-
staðan fyrir að halda sér vel útlít-
andi, en við fengum hvorugt
þarna.“
Sumar koma bara
til að vinna
— „Það var yfirleitt mjög góður
andi á milli stelpnanna þótt auð-
vitað kæmi upp einhver rígur á
milli einstaklinga, sérstaklega
þegar nær dró keppninni, milli
þeirra sem þóttu sigurstrangleg-
astar. Svo mynduðust þarna hópar
eins og t.d. sumar stelpurnar gátu
ekki talað ensku og þær héldu
hópinn og eins héldum við mikið
hópinn, stelpurnar frá Norður-
löndunum. Og einnig eignaðist ég
þarna góðar vinkonur úr öllum
heimshornum og ég skrifast á við
sumar þeirra.
En auðvitað eru stúlkurnar eins
mismunandi og þær eru margar
og þær koma í keppnina með mis-
munandi hugarfari. Sumar koma
bar að til að vinna og hugsa ekkert
um að reyna að njóta þess að taka
þátt í þessu og fá einhverja
ánægju út úr því. Allavega leit ég
fyrst og fremst á þetta sem
ánægjulegt tækifæri til að kynn-
ast ólíku fólki og ferðast til lands
sem ég á örugglega aldrei eftir að
koma til aftur. En þær voru sumar
sem tóku þetta mjög alvarlega og
voru alltaf vælandi ef hlutirnir
gengu ekki rétt fyrir sig að þeirra
dómi.
Sem dæmi má nefna stelpuna
frá Chile, sem kom eingöngu til að
vinna keppnina. Hún var farin að
gráta uppi á sviði þegar ljóst var
að hún komst ekki í úrslitin og
grenjaði allt kvöldið alveg stans-
laust. Hún mætti ekki í lokahófið
heldur var uppi á herbergi og grét
og daginn eftir, þegar við vorum
að fara, var hún með dökk sólgler-
augu, eldrauð í framan og útgrátin
og við spurðum hana hvort hún
væri að fara heim. Hún sagði já,
því hér gæti hún ekki verið lengur,
hér væri allt svo ömurlegt. Þetta
er náttúrlega ekki rétta hugar-
farið og með svona löguðu fær
maður ekkert nema leiðindi út úr
þessu.
Annað dæmi sem ég get nefnt
var Ungfrú Venezuela, sem var
alltaf vælandi ef eitthvað bar út
af. Til dæmis vorum við látnar
læra nokkur dansspor og það gekk
eitthvað illa hjá henni að læra
þetta og þá settist hún bara út í
horn og fór að gráta. Þetta er svo
mikill vanþroski og heimska, að
láta svona út af smámunum.
En einnig má segja, að þáttaka i
svona keppni hafi mismunandi
áhrif á fólk. Eins og til dæmis
stelpan frá Kanada, sem vann
keppnina. Fyrst þegar hún kom
var hún ósköp indæl og sæt skóla-
stelpa, en svo hefur einhver laum-
að því að henni að hún ætti „séns“
og nefið á henni fór alltaf hækk-
andi eftir því sem á leið. Að lokum
var hún orðin svo rígmontin að
það lá við hún ræki nefið utan í.
Þá átti hún heldur ekki orðið
neina vinkonu í hópnum enda lok-
aði hún sig inni á herbergi síðustu
dagana fyrir keppnina. Hún þoldi
greininlega ekki upphefðina. Hins
vegar má það vel koma fram að
mér fannst hún eiga skilið að
sigra. Þetta er mjög klár og dugleg
stelpa og hún á áreiðanlega eftir
að standa sig vel — þrátt fyrir
montið“.
Aö kunna aö láta á sér bera
— „Keppnin sjálf stóð yfir í
þrjú kvöld. Eitt kvöldið komum
við fram í þjóðbúningum og gáfum
gjafir frá landinu. Eg fór með ís-
lenskar leirvörur frá Glit og flutti
við þetta tækifæri stutta ræðu í
tenglsum við gjöfina. Annað
kvöldið voru dómarar á staðnum
og þá komum við fram í þjóðbún-
ingum og sundbolum. Þriðja
kvöldið var svo lokakvöldið þegar
úrslitin voru kynnt. Það var sjón-
varpað frá öllum kvöldunum og
mér er sagt að þessi sjónvarps-
dagskrá sé sú sem flestir horfa á
af öllum dagskrám sem sýndar
eru í heiminum, en milli sjö og
átta hundruð þúsund manns sáu
þessa dagskrá.
Dómnefndin var samsett af
ýmsu frægu fólki og má þar nefna
prinsessu Ira von Furstenberg,
Franco Nero leikstjóra, kvik-
myndaleikkonuna Carole Bouquet,
sem lék m.a. í Bond-myndinni
„For your eyes only“, Cicely Tys-
on, sem menn muna ef til vill eftir
úr sjónvarpsþættinum „Rætur“ og
fyrrverandi Ungfrú Peru, sem var
heimsfegurðardrottning fyrir
tuttugu árum, og svona mætti
lengi telja. Áður en keppnin hófst
opinberlega höfðum við farið í
löng viðtöl við hvern og einn í
dómnefndinni."
Eftir hverju er helst farið þegar
dæmt er i svona keppni?
— „Það er ekki gott að fullyrða
neitt um hvað vegur þyngst, en
okkur fannst sumum að eitthvað
væri skrýtið við dómana. Til dæm-
is má segja að pólitík blandist inn
í þetta og má nefna sem dæmi, að
einhver af forráðamönnum keppn-
innar lét hafa eftir sér að „Ungfrú
Suður-Afríka" ætti enga mögu-
leika, bara af því hún var frá
Suður-Afríku. Þetta var alveg
stórglæsileg stúlka og hún komst
ekki nálægt úrslitum.
Það er látið líta svo út sem það
þurfi meira en útlitið og að ein-
hverjir hæfileikar þurfi að koma
til, en það átti alla vega ekki við
um stelpuna sem varð númer þrjú,
„Ungfrú Ítalíu“. Hún hafði
afskaplega lítið við sig og t.d.
kunni hún engin tungumál nema
móðurmálið. En það er sjálfsagt
margt sem hefur að segja í þessu.
Eitt er að kunna að láta bera á
sér, eins og til dæmis „Ungfrú Gu-
am“, sem var alltaf með heilmikið
„show“ þegar hún kom fram. Hún
var með svarta beltið í karate og
var alltaf með karatespörkin á
lofti þegar hún gat því við komið,
sérstaklega ef ljósmyndarar voru í
nánd. Hún var líka kjörin vinsæl-
asta stelpan af blöðunum og varð í
öðru sæti í keppninni. Þannig að
það er margt sem spilar inn í
þetta.“
Efst á dagskrá að
klára námiö
— „Jú, það var vissulega mikil
lífsreynsla að fá tækifæri til að
ferðast til þessa lands og kynnast
því hvernig er að taka þátt í svona
keppni. Allt umstangið í kringum
þetta er svo mikið, að það trúir því
engin nema að taka þátt í því
sjálfur. Ég á sjálfsagt eftir að
geyma þetta í minningunni svo
lengi sem ég lifi. Eitt það ánægju-
legasta við þetta allt var að þarna
kynntist maður mörgu góðu fólki,
sérstaklega meðal stelpnanna og
við skrifumst á. Ég vonast til að fá
tækifæri til að heimsækja ein-
hverja þeirra seinna."
Og hvað með framtíðaráætlanir?
— „Ég hef ekki gert neinar sér-
stakar áætlanir um framtíðina.
Ég er nú í fimmta bekk í Verslun-
arskólanum og klára vonandi
stúdentsprófið næsta ár. Það er
allavega efst á dagskrá hjá mér
núna að klára námið. Hvað sem
seinna verður veit ég ekki, en ég
held að það sé mesti misskilningur
að vera að gera einhver mikil plön
langt fram í tímann. Viðhorf mín
geta breyst á einu og hálfu ári. Ég
held að það sé skynsamlegast og
best að klára bara eitt í éinu og sjá
svo til.“
—Sv.G.