Morgunblaðið - 20.04.1983, Síða 8
56
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. APRÍL 1983
Sigmar Valgeir að leggja síðustu hönd á olíumálverk, sem unnið er eftir gamalli Ijósmynd frá Stykkis-
hólmi. Myndirnar tók Kristján E. Einarsson.
Mest dálæti á fígúratíf-
um landslagsmyndum
— Stutt spjall við Sigmar Valgeir Vilhelmsson listmálara
Gróska er mikil í myndlistarlífinu
hér á landi, eins og best sést á
þeim mikla fjölda sýninga, sem í
gangi eru allan ársins hring víðs
vegar um landið, þar sem jafnt
þekktir málarar sem byrjendur
sýna verk sín. Enn fleiri eru svo
þeir, sem eru við nám eða vinna að
myndlist heima hjá sér, en hafa
enn ekki haldið sína fyrstu sýn-
ingu. í þeim hópi eru án vafa marg-
ir þeirra, sem á næstu árum og
áratugum munu verða fremstir ís-
lenskra málara, þó hér sé ekki ætl-
unin að vera með neina spádóma
eða nefna nöfn í þessu sambandi.
Mest málað fyrir
vini og ættingja
Sigmar Valgeir Vilhelmsson
heitir ungur maður, sem öllum
stundum fæst við myndlist, þótt
fyrsta einkasýningin sé ekki enn
orðin að veruleika. Biaðamaður
leit við hjá Sigmari, og spurði
hann hvernig væri að vera ungur
m.vndlistarmaður „á uppleið" í
dag.
„Það er nú svona upp og
niður," segir Sigmar og brosir,
„en vafalaust er ekkert hægt að
alhæfa í þessum efnum, þetta er
breytilegt eftir einstaklingum
hvernig gengur. Sumir þurfa ef
til vill lítið að hafa fyrir því að
koma verkum sínum á framfæri,
á meðan það er erfiðara fyrir
aðra, tilviljanir skipta þarna
miklu máli, held ég.
Hvað sjálfum mér viðvíkur, þá
hef ég nú undanfarið málað
einna mest fyrir sjálfan mig,
ættingja og vini, en um miklar
sölur hefur ekki verið að ræða!
— Það stendur þó vonandi allt
til bóta, og nú um þessar mundir
er ég að taka þetta fastari tökum
en ég hef gert um skeið. Það er
mikið um að vera í listmáluninni
hér á landi núna, og að því leyti
gott að vinna við myndlist, en
um leið er samkeppnin hörð, sem
reyndar er líka ágætt."
Lærði hjá Eiríki Smith
— í hverju hefur myndlist-
arnám þitt verið falið, ertu með
langa skólagöngu að baki?
„Nei, ekki er ég nú með langa
Vatnslitamynd eftir Sigmar Valgeir; Eskfirðingar munu kannast við mótífið,
bryggjustúfur og beitningaskúr.
Gullfoss, olíumálverk eftir Sigmar, málað 1982.
skólagöngu að baki, en eitthvað
hef ég þó lært. Eins og hjá flest-
um eða öllum öðrum byrjaði
þetta hjá mér sem fikt þegar ég
var krakki, og síðar kom teikn-
ingin í skólanum. Meiri alvara
komst svo í þetta hjá mér þegar
ég sótti námskeið hjá Eiríki
Kaþólsk páskahátíö fyrir norðan
— eftir Steingrím
Sigurðsson
„Á þessari heilögu nótt fór
drottinn vor Jesús Kristur frá
dauðanum yfir til lífsins. Nú býð-
ur kirkjan sonum sínum, sem eru
dreifðir um gjörvailan heim, til
fundar við vöku og bæn ...“
Þessi orð mælti kaþólski prest-
urinn á Akureyri, síra van Hooff
af munni fram laugardaginn ann-
an apríl síðastliðinn kl. ellefu þá
um kvöldið í upphafi páskavöku,
hátíðar lífsins og ljóssins, sem
kaþólskir fagna og hafa fagnað
um gjörvallan heim, síðan kristni
hófst.
Liðlega þrjátíu ár eru síðan
kaþólskur siður festi rætur sínar á
ný í Hólastipti inu forna, í síðasta
vígi hinnar almennu heilögu
kirkju hér á landi, sem leið undir
lok við aftöku Jóns Arasonar bisk-
ups og sona hans í Skálholti 1550.
Kaþólska kirkjan setti upp
bækistöðvar að Eyrarlandsvegi 26,
í stílfögru gömlu húsi, sem Sigurð-
ur Hlíðar dýralæknir átti upp-
runalega og síðan Brynleifur yfir-
kennari við M.A. Tobíasson og þá
Eiríkur Kristjánsson kaupmaður
(Gíslasonar kaupmanns á Sauð-
árkróki). Hresst hefur verið upp á
húsið að innan, meira en lítið, og
var þar farið eftir teikningum
Hannesar Davíðssonar arkitekts,
þeim hinum sama og teiknaði
biskupssetrið á Landakotsstúni.
Þrátt fyrir þessar tilfæringar
arkitektsins hefur stemmning í
húsinu varðveitzt frá dögum síra
Hákonar Loptssonar, sem þjónaði
kaþó'sku kirkjunni fyrir norðan
hátt á annan tug ára.
Töluverður fjöldi af fólki var
mættur á mikilvægustu hátíð
kirkjunnar, sem haldin er til þess
að fagna upprisu Krists frá dauð-
um. Frá upphafi var lögð megin-
áherzla á upprisu Krists meðal
játenda trúarinnar og þvi er
páskavaka elzta ritúalið, sem flutt
er þeim, sem öllu ræður, til dýrðar
og vegsemdar.
Fólk af sex þjóðernum tók þátt í
athöfninni þarna í kirkju kaþ-
ólskra uppi á Syðri-Brekkunni á
Ak. — frá Austurríki, Kanada,
Þýzkalandi, Hollandi, írlandi, ís-
landi.
Presturinn vígði eldinn — tákn
nýs lífs:
„Vér skulum biðja ... Guð, þú
hefur fyrir Son þinn látið hinum
trúuðu í té eld dýrðarljóma þíns.
Helga þú þennan nýja eld, og veit
oss, að sakir páskahátíðar upp-
tendrumst vér svo af himneskri
þrá, að vér getum með hreinum
hug náð til hátíðar hins eilífa
dýrðarljóma.
PáskakertiÖ vígt
Þarna var kertið — stórt og
mikið með krossi á og stöfunum
Alpha og Omega, fyrsta og siðasta
staf gríska stafrófsins, tákni upp-
hafs og endis („Kristur var í gær
konar Loptssonar.
og er í dag; hann er upphafið og
endirinn; hann er Alpha og
Omega; honum tilheyra tímar og
aldir; honum sé dýrðin og valdið
um alla eilífð. Amen.“)
Á krossi páskakertisins eru
fimm reykelsiskom, sem tákna
benjar frelsarans, þá hann var
krossfestur og þá ártalið 1983.
Síra van Hooff kveikir á páska-
kertinu með ljósi af hinum ný-
(LJosmyndir: St. S.)
Ásrún Atladóttir frá Patrekstfirði
leikur á orgelið á páskavöku.
vígða eldi og segir: „Ljós dýrðar-
upprisu Krists eyði myrkri hjart-
ans og hugans.“ Svo hefst skrúð-
ganga upp í kór — presturinn og
tveir messuþjónar, fri og konung-
ur austurrískur læknissonur frá
Vín, en báðir eru þeir félagar í
Maríulegíóninni — heimshreyf-
ingu, sem stundar trúboð og
mannúðarstörf og uppfræðslu um
víða veröld. Félögum eru lagðar
vissar skyldur á herðar, svo að
þeir verða á stundum að sýna af
sér ósérplægni í ýmsum góðverk-
um. Messuþjónar voru báðir
klæddir svörtum hempum og hvít-
um höklum (sá austurríski hefur
stundum brugðið sér á skíði uppi í
Hlíðarfjalli til að stunda þjóðar-
íþrótt sína og írinn hefur dvalizt
hér á Ak. undanfarna fjóra mán-
uði og blandað geði við fólk af lífs-
og sálarkröftum).
Um leið og kveikt er á páska-
kertinu syngur prestur: Lumen
Christi; og í annað sinn, þá allir i
kirkjunni, tendra kerti sín af loga
páskakertisins; og í þriðja sinn, þá
er kveikt er á öllum kertum í
kirkjunni. Og allir svara í hvert
sinn: Deo gratias: Guði séu þakkir.
Síðan tekur hvert atriði við af
öðru: Páskalofsöngur sunginn; þá
orðsþjónusta: fyrsti, annar, þriðji
og fjórði ritningarlestur. Eftir
annan ritningarlestur úr annarri
Mósebók, 14, 15—16, 1., þar sem
segir af Israelsmönnum, sem
ganga þurrum fótum yfir Rauða-
haf, hljómaði nú orgelið í fyrsta
sinn: „Göngum saman hlið við
hlið“. Þau tíðandi höfðu gerzt, að
organleikari hafði verið fenginn í
fyrsta sinn til þess að leika við
guðsþjónustu í hinni endurreistu
kaþólsku kirkju fyrir norðan, sem
spannar raunar yfir allt Norður-
land, Vestfjarðakjálkann og Aust-
urland. Með yfirskilvitlegum
hætti hafði ungur tónmennta-
kennari, ungfrú Asrún Atladóttir
frá Patreksfirði, sýnt þá elsku-
semi að spila á orgel kirkjunnar í
páskavökumessunni, og einnig
mætti hún næsta dag, páskadag
kl. ellefu fyrir hádegi og spilaði á