Morgunblaðið - 30.04.1983, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. APRÍL 1983
23
Auglýsing
Varnir gegn vímugjöfum
JC Reykjavík
Þetta byrjaði á saklausu
Þegar ég smakkaöi fyrst brennivín 14 ára gamall, hvarflaöi ekki aö mér hvaö það átti eftir aö
hafa í för meö sér fyrir mig og mína nánustu. Þetta byrjaði meö „saklausu“ fikti. Innan tveggja
ára var ég farinn aö drekka, sniffa lím og þynni eins oft og ég haföi tækifæri til. Þessu fylgdu
innbrot, þjófnaöur og allskonar svik til aö afla peninga. Á næstu árum varð ég algerlega
varnarlaus gagnvart vímugjöfum, prufaöi allt sem bauðst og húkkaöist á marga þeirra.
Þegar ég fékk ábendingar um aö ég væri kominn út á hálan ís svaraöi ég, „Þetta er mitt
líf, ég ræö hvaö ég geri“, eða „Ég er bara aö þrufa“. Áöur en ég náöi tvítugs aldri haföi
ég gert margar misheppnaöar tilraunir til að hætta drykkju og dópneyslu. Eftir eitt smá
bindindi fór ég aö drekka og dópa aftur. Þaö fyllirí endaði meö því aö ég sprautaöi í
mig of stórum skammt af morfíni og lá nokkra sólarhringa nær dauða en lífi á
gjörgæslu. Ekki var liðinn mánuöur frá því að ég útskrifaðist þangaö til ég var aftur
byrjaöur aö drekka og dópa og taldi mig ráöa viö mína neyslu. En svo var ekki.
Næstu 4 árin hélt ég mínu striki í drykkju og dópi á milli þess sem ég barðist viö
aö reyna aö hætta. Þetta var orðin barátta upp á líf og dauða. Ég var búinn aö
missa alla lífslöngun, hugleiddi oft og reyndi jafnvel sjálfsmorö. Ég taldi þaö
óhugsandi að ég gæti lifað án einhverra vímugjafa í þessu þjóðfélagi. En
annaö átti eftir aö koma í Ijós. Ég fór í meðferð fyrir alkóhólista og dópista
og náöi aö vera óvímaöur í þrjá mánuði. Þá fékk ég mér í eina hasspípu.
upphafi átti þetta aðeins aö vera ein pípa. En eftir hana réö ég ekki
ferðinni lengur.. Þessi eina pípa kostaöi mig þriggja mánaöa dóp-sukk
meö tilheyrandi vanlíðan og sjálfsmoröspælingum. Aftur fór ég í meö-
ferö og meö hjálp AA-samtakanna og góöra manna hef ég veriö
óvímaður í tæp fjögur ár. Á þessum árum hef ég þurft aö minna mig
daglega á vanmátt minn gagnvart vímugjöfum. Óvímaöur hef ég alla
möguleika á aö láta mér líða vel, en vímaöur er líf mitt stjórnlaust.
Mín eina lífsvon er ef ég tek ekki fyrsta glasið, pilluna eða pípuna.
Eitt af því sem ég og allir mínir sukkfélagar áttum sameiginlegt,
var aö viö vorum bara aö prufa hin ýmsu efni og sögöum „Ég
verö ekki háöur þessu“. Margir þeirra eru nú dánir, sumir svo
illa farnir andlega og/eöa líkamlega aö þeir eiga nánast enga
batavon. Aðrir fastir inni í þeirra eigin hugarheim eöa lokaöir
inni á stofnun. Aöeins örfáum hefur tekist að hætta. Viö
vorum bara að prufa.
Á síöustu árum hef ég reynt aö fylgjast meö því sem er
aö gerast, aöallega í því umhverfi, sem ég kem úr. Þaö
sem skelfir mig mest er hvaö aldur þeirra sem húkkast
á brennivín og dóp færist ört niður og hve auövelt er
oröiö aö útvega efni. Þrátt fyrir góöa viðleitni yfir
valda til aö stööva innflutning, er þaö staöreynd, aö
magn efna í umferð eykst stööugt og markaðurinn
stækkar. Hvaö er þá til ráöa? Á meðan ég var í
drykkju og dópi voru boö og bönn, hvort sem
þau voru frá foreldrum, yfirvöldum eöa öörum,
eins og bensín á eld. Þess vegna tel ég alla
umræöu og fræöslu til góös. Ef þú ert for-
eldri unglings sem þú grunar um vímu-
gjafaneyslu, þá lokaðu ekki augunum fyrir
því. Reyndu aö ræöa viö hann málið.
Leitaöu ráða hjá fjölskylduráðgjöf SÁÁ
eöa annarra sem hafa meö þessi mál
aö gera. Umfram allt stingdu ekki
höföinu í sandinn meö því aö segja
aö þetta komi ekki fyrir þitt barn.
Enginn er óhultur. Ef hjá þér
vaknar sú sþurning „Hvaö get ég
gert til að lenda ekki í þessum
vítahring?" Þá veit ég aöeins
eitt óbrigöult ráö. Taktu ekki
fyrsta glasiö, pilluna eöa
pípuna. En ef þér lesandi
góöur finnst ég eöa aðrir
vera meö óþarfa af-
skiptasemi um þitt líf,
MARTRÖD!
Já! Þannig hljóöar ævisögubrot eins
þeirra ungmenna, sem boriö hafa gæfu
til aö rífa sig upp úr ánauð fíkniefnanna.
Þaö var meðal annars þessi frásögn sem
olli því að viö fórum aö hugsa um hvaö viö
helst gætum gert í baráttunni viö þann vá-
gest sem fíkniefnin eru. Viö athugun á
fræösluefni um vímugjafa, komumst viö aö því
aö þar er ekki um auðugan garð aö gresja. Það
r aö vísu til ein bók á íslensku um vímuefni, þaö
er aö segja Flóttinn frá raunveruleikanum eftir dr.
Vilhjálm G. Skúlason, en hún var gefin út áriö 1972
og er illfáanleg í dag. Auk þess eru til ýmsar skýrslur
og ritgerðir lækna um skaösemi þessara efna svo sen
heilbrigðisskýrslur Landlæknisembættisins og fleira.
Okkur fannst þetta stórfurðulegt þar sem vímuefni hafa
verið á markaöi hér á landi í nærfellt tvo áratugi.
Er ekki tímabært aö þjóðfélagiö vakni af þessum þyrnirós-
arsvefni og skeri upp herör gegn vágesti þessum? Þaö er
nokkuö víst aö á meðan markaöur er fyrir þessi eiturefni hér á
landi, finnast alltaf einhverjir óprúttnir menn til aö flytja þau inn
í auðgunarskyni. Þaö ætti aö vera fullreynt aö ekki verður komiö
í veg fyrir þennan innflutning nema meö stóraukinni fræðslu og
hugarfarsbreytingu hjá almenningi ásamt fyrirbyggjandi aögeröum
á heimilum og í skólum, svo og fræöslu og aðstoð þeim til handa,
sem ánetjast hafa þessum efnum, sem því miöur er aö stórum hluta
æska landsins.
í von um aö þessi tilraun okkar veröi til aö koma af staö umræöu í
þjóðfélaginu og helst skipulagöri starfsemi gegn þessum vágesti, birtum
viö þér hér lesandi góöur greinar eftir þá dr. Vilhjálm G. Skúlason og
þá gleymdu því ekki
aö þetta er þitt líf. Þú
ræöur hvaö þú gerir
viö það, en þú
veist um hvaö er
teflt. Valið er
þitt.
Óskar Þórmundsson lögreglumann ásamt skýrslu bandarískra lækna um
skaðsemi vímuefna, sem Áfengisvarnarráð hefur látiö þýöa.
Stöndum saman um varnir gegn vímugjöfum.
Virðingarfyllst, Byggöarlagsnefnd JC Reykjavík.
Edda Birna Kjartansson, Fríöa Rögnvaldsdóttir, Kjartan Sigurgeirsson og
Þorsteinn Sigurðsson.
Guömundur Borgþórsson, forseti JC Reykjavík.
Ágætu lesendur. Það er von okkar félaganna í JC Reykjavík aö þetta framlag okkar til
baráttunnar gegn fíkniefnabölinu megi veröa ykkur aö einhverju gagni. Viö höfum leitast
viö aö safna saman uþplýsingum um þetta málefni og setja þær fram á þann hátt aö aö
gagni megi koma. Ég vil nota tækifærið til aö þakka þeim sem svo fúslega hafa veitt okkur
nauðsynlega aöstoð til aö gera þetta þjóöþrifamál aö veruleika, með fjárstuðningi, greina-
skrifum og ööru því sem framkvæma þarf í sambandi við útgáfu sem þessa.