Morgunblaðið - 31.08.1983, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 31. ÁGÚST 1983

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reýkjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Að-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 230 kr. á mánuði innanlands. f lausasölu 18 kr. eintakið.
Erfitt fjárlagadæmi
Eins og menn muna
stjórnaði Ragnar Arn-
alds, fjármálaráðherra Al-
þýðubandalagsins, ríkissjóði
eins og stórskuldugur maður
sem telur fjárhag sínum
borgið svo framarlega sem
ávísanareikningur hans er
ekki innistæðulaus í árslok.
Fjárlagagerðinni var einnig
þannig hagað undir stjórn
Ragnars Arnalds að hún mið-
aðist við tilbúna reiknitölu
þegar teknar voru ákvarðanir
um hækkanir á milli ára
vegna verðbólgunnar. Af
þessu hefur til dæmis leitt í
ár, þegar verðbólguvöxturinn
hefur náð mestum hraða, að
hver ríkisstofnun eftir aðra
kemst í greiðsluþrot. Sam-
hliða því sem þannig er starf-
að eftir fjárlögum sem byggj-
ast á vitlausum reiknitölum
hafa tekjur ríkissjóðs dregist
saman vegna samdráttar í
innflutningi. Þrátt fyrir óvild
alþýðubandalagsmanna fyrr
og síðar í garð frjálsra milli-
ríkjaviðskipta og innflytj-
enda byggðist góð staða í
tékkhefti ríkissjóðs í tíð
Ragnars Arnalds þó á inn-
flutningi sem að verulegu
leyti var fjármagnaður af
skuldasöfnun í útlöndum —
enda stefnir nú í það að er-
lendar skuldir nemi 60% af
þj óðarf ramleiðslu.
Morgunblaðið skýrði frá
því í gær að í útreikningum
sem gerðir hafa verið vegna
fjárlagagerðar fyrir árið 1984
komi fram, að á því ári muni
tekjur ríkissjóðs af innflutn-
ingsgjöldum og söluskatti
minnka um sem nemur 1600
til 1800 milljónum króna, eða
sem svarar til 10% af heild-
arútgjöldum ríkissjóðs á ár-
inu 1983. Það munar um
minna en slíkan tekjumissi,
en hann er óhjákvæmileg af-
leiðing þess að hætt er botn-
lausri óráðsíu sem byggist á
lántökum hjá bönkum í City
of London eða Wall Street á
Manhattan. Hugarfar þeirra
alþýðubandalagsmanna kem-
ur vel fram í því að Þjóðvilj-
inn fjargviðrast yfir því í rit-
stjornargrein í gær, að Morg-
unblaðið hvatti til þess á
sunnudag að þjóðarbúinu
yrði sniðinn stakkur eftir
vexti. Kemur þar enn fram að
fjármála- og efnahagsstefna
kommúnista er að lifa um
efni fram í von um að á rúst-
um gjaldþrotabús auðvalds-
ins megi reisa fátæktarríki
sósíalismans.
Víxlgengi kaupgjalds og
verðlags var stöðvað 1. júní
síðastliðinn, gengi hefur ver-
ið stöðugt í þrjá mánuði og
verðbólga fer hjaðnandi. Um
þessar staðreyndir verður
ekki deilt. Það getur ekki
heldur verið ágreiningur um
að staða ríkissjóðs er hættu-
lega slæm og ríkissjóðsdæm-
ið verður að gera upp með
skynsamlegum hætti og án
óráðsíu, ef endar eiga að ná
saman í þjóðarbúinu. Albert
Guðmundsson, fjármálaráð-
herra, glímir hér við erfitt en
verðugt viðfangsefni. Hvað
sem líður yfirlýsingastríði
eða auglýsingaherferð sem
Alþýðusamband íslands ætl-
ar að verja stórfé til á næstu
dögum og vikum, mega menn
ekki missa sjónar á því sem
brýnast er, að snúa af þeirri
óheillabraut sem þjóðin var
leidd inn á með efnahags-
stjórn vinstrimanna á síðustu
fimm árum.
Til þess að treysta tiltrú al-
mennings á að ríkisstjórn-
arstefnan sé rétt og takast
muni að ná stjórn á verðbólg-
unni þrátt fyrir allt, er nauð-
synlegt að staðið sé að gerð
fjárlaga fyrir árið 1984 með
þeim hætti að ríkissjóður axli
byrðar og eyðslu hans séu
sett þröng mörk, ekki síður
en einstaklingunum.
Frjáls verslun á
Seltjarnarnesi
Furðulegt er að lesa það í
Morgunblaðinu í gær að
borgarstjórn Reykjavíkur
undir meirihlutastjórn
sjálfstæðismanna skuli á ár-
inu 1976 hafa sett fram þá
ósk í bréfi til sveitarstjórnar-
innar á Seltjarnarnesi að
„samdræmdur opnunartími
milli Reykjavíkur og Sel-
tjarnarness yrði tekinn til
mikillar athugunar," eins og
Sigurgeir Sigurðsson, bæjar-
stjóri á Seltjarnarnesi, orðaði
það. Bréf þetta var skrifað í
tengslum við makaskipti
milli bæjarfélaganna og er
efni þess nú rifjað upp í til-
efni af því að Vörumarkaður-
inn hefur opnað glæsilegan
stórmarkað á Seltjarnarnesi.
í orðalagi bréfs borgarstjórn-
ar Reykjavíkur felst, að
verslanir séu ekki endilega
opnar á þeim tíma sem kem-
ur sér best fyrir viðskiptavin-
ina heldur eins og stjórnum
Verslunarmannafélagsins og
Kaupmannasamtakanna
hentar, án þess þó að þessir
aðilar semji sín á milli.
Stjórnendur á Seltjarnarnesi
eiga ekki að víkja frá þeirri
frjálsræðisstefnu sem þeir
hafa mótað, hún ætti þvert á
móti að verða borgarstjórn
Reykjavíkur fyrirmynd.
íslendingarnir komu um tíuleytið á þriðjudagskvöldið . Eftir að þeir höfðu skoðað mótssvæðið var byrjað að
járna og þegar þessi mynd var tekin hafði Eyjólfur nýlokið við að járna Krák sem hjá honum stendur. Næstur
Eyjólfi er Tómas, þá Aðalsteinn, Lárus, Gunnar og Reynir. Olil og Sigurður liðsstjóri voru að kanna víðavangs-
hlaupabrautina þegar rayndin var tekin.
Evrópumót íslandshestaeigenda í Þýskalandi:
Frábær aðstaða
Roderath, Þýskalandi, 30. ágúst.
Frá Valdimar Kristinssyni fréttamanni
Morgunbladsins á Evrópumóti íslands-
hestaeigenda:
Stórkostlegt var fyrsta orðið sem
kom í huga manns eftir að hafa skoð-
að aðstöðuna hér f Roderath þar sem
mótiö verður haldið. Hér búa ná-
kvæmlega 153 íbúar og er þetta
minnsta þorpið í Eifel-héraði. fslenska
sveitin kom um tfuleytið á þriðju-
dagskvöldið að staðartíma en hestarn-
ir komu hinsvegar um sexleytið í
morgun eins og áætlað hafði verið.
Þeir Aðalsteinn og Lárus sem
fylgdu hestunum sögðu að ferðin
hefði gengið vel í alla staði. Að vísu
hefðu þeir þurft að bíða í tvo og
hálfan tíma á landamærum Þýska-
lands en við því hafði verið búist
fyrirfram. Aðspurðir sögðu þeir
hestana vera vel hressa eftir þetta
níu tíma ferðalag. í morgun fylgd-
ust liðsmenn íslensku sveitarinnar
með æfingum hjá Þjóðverjum og
Dönum. Reynir og Eyjólfur kváðu
sérstaklega einn hest hafa vakið at-
hygli þeirra en það var Skolli sem
Hans Georg Guldlach keppir á.
„Hann er ofsa mjúkur og fimur,
jafnvægið er frábært og ber klárinn
sig vel uppi að framan þótt riðið sé
við hangandi taum. Knapinn Hans
Georg Guldlach sýnir frábæra reið-
mennsku," var umsögn Eyjólfs fs-
ólfssonar um Skolla og Guldlach.
Einnig kvaðst hann telja möguleika
fsiendinga í töltinu minni en hann
hafði reiknað með fyrirfram eftir að
hafa fylgst með þessum tveimur
þjóðum. „En rétt er að taka það
fram að þetta eru fyrstu viðbrögð,"
sagði Eyjólfur ennfremur.
Greinilegt er að útlendingarnir
eru með langþjálfaða hesta sem
standa framar í þjálfunarstiganum
en hestar íslendinganna eins og oft
hefur verið á þessum mótum og á
þetta sérstaklega við þýsku hestana.
Er því útlit fyrir að á brattann verði
að sækja fyrir fslendingana en þrátt
fyrir þetta sögðu Eyjólfur og Reynir
að þeir væru bjartsýnir og létu þeir
engan bilbug á sér finna. Aðstæður
eru eins góðar og hugsast getur hér
í Roderath.
Á blaðamannafundi sem haldinn
var í morgun kom fram að aðstand-
endur reikna með að hingað komi
hátt í 10 þúsund manns ef veður
verður eins gott og það er núna, um
30 stiga hiti, logn og léttskýjað. Að-
spurður kvað framkvæmdastjóri
mótsins, Karl Heinz Koll, lítinn
áhuga þýskra fjölmiðla vera fyrir
þessu móti. Helst væru það staðar-
blöðin hér í nágrenninu sem ein-
hvern lit sýndu en þó bjóst hann við
þýskum og belgískum sjónvarps-
mönnum á sunnudaginn. „Það er
fótboltinn sem er númer eitt, tvö og
þrjú hjá Þjóðverjum," sagði hann að
lokum með mæðusvip. fslensku
keppendurnir búa í hjólhýsum rétt
við mótssvæðið og tekur það eina til
tvær mínútur að ganga út á völl.
„Æðisleg aðstaða," sagði Gunnar
Arnarson þar sem við höfum hest-
ana, „bæði gott hús og góð girðing
og mótssvæðið það besta sem maður
hefur séð.“ Keppnin byrjar um
klukkan 10 fyrir hádegi á föstudag.
Eftir að
skeiðbri
hitt Lutl
Bæjarstjórinn
rangtúlkar
samkomulagið
— segir Magnús E. Finnsson, framkvæmda-
stjóri Kaupmannasamtakanna
„Bæjarstjórinn rangtúlkar þarna
bréf og samkomulag, sem að gert er
1976 og er reyndar loforð bæjarstjórn-
ar Seltjarnarness til þáverandi borgar-
stjóra í Reykjavík,“ sagði Magnús E.
Finnsson, framkvæmdastjóri Kaup-
mannasamtakanna í samtali við
Morgunblaðið, í tilefni af samtali við
Sigurgeir Sigurðsson, bæjarstjóra á
Seltjarnarnesi, í blaðinu í gær, um
bréf sem bæjarstjórnin skrifaði borg-
arstjóranum í Reykjavík varðandi
opnunartíma verslana á lóð, sem að
Seltjarnarnesskaupstaður fékk í
makaskiptum við Reykjavíkurborg.
„Bréfið er dagsett 20. febrúar
1976 og síðasta málsgrein þess
hljóðar svo, en áður er komið fram
að bréfið er skrifað í beinu fram-
haldi af undirritun samningsins:
„Jafnframt mun bæjarstjórnin
tryggja, að innan þessa svæðis gildi
ekki rýmri reglur um afgreiðslu-
tíma verslana, en gilda í Reykjavík
hverju sinni."
Af þessu geta menn dæmt um það
sjálfir hvað hefur verið missagt um
þetta efni. Að mínu mati er það í
fyrsta lagi, að þetta bréf er hluti af
makaskiptasamningnum og Iíklegt
að það sé forsendan fyrir því að
báðir aðilar náðu samkomulagi og
undirrituðu samninginn. f öðru lagi
tel ég, að það sé allt of vægt til orða
tekið að nefna þetta viljayfirlýs-
ingu. f bréfinu segir ótvírætt að
bæjarstjórn muni tryggja að ekki
rýmri reglur gildi á Seltjarnarnesi,
en í Reykjavík, m.ö.o. þarna er um
loforð að ræða. í þriðja lagi segir
bæjarstjórinn í samtalinu, að þeir
menn sem gert hafi þetta samkomu-
lag, hafi gert það í þeirri trú að þeir
byggju við frjálsa verslun á því
herrans ári, sem miðbærinn yrði
opnaður. Þetta skil ég ekki og
reyndar hefur ekkert breytst í þess-
um málum frá því þetta bréf var
undirritað, nema ef vera kynni það,
að reglur um afgreiðsiutíma versl-
ana eru rýmri nú, en þær voru þá,
þannig að ef þeir hafa treyst sér til
að undirrita þetta bréf þá, þá ættu
þeir að geta staðið við þetta loforð í
dag,“ sagði Magnús.
„Það er skoðun Kaupmannasam-
takanna að það eigi að vera í gildi
reglur um afgreiðslutíma verslana,"
sagði Magnús ennfremur. „Reglur
um þetta efni eru í gildi alls staðar
þar sem við þekkjum til, þegar litið
er til þeirra landa sem við eigum
mest samskipti við, eins og Norður-
landanna. Það er hins vegar mats-
atriði nákvæmlega hvaða reglur eigi
að gilda. Núverandi reglur er niður-
staða samkomulags launþega, kaup-
manna, borgaryfirvalda, þar sem
Bréf bæjarstjórnar Seltjarnarness til b
1976, undirritað af bæjarstjóranum á Se
höfð var hliðsjón af óskum neyt-
enda, því þeir áttu einnig sæti í
þeirri nefnd, sem mótaði þessar
reglur á sínum tíma,“ sagði Magnús.