Morgunblaðið - 12.10.1983, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 1983
19
Rektor Hiskóla íslands og nokkrir af deildarforsetum ásamt Ragnhildi Helgadóttur, menntamálariðherra.
(Ljóam- Mbl. Ól.K.M. desember/ 1981).
niðurstöðum; fékk 650 m.kr., sem
mun um 3,7%. (Til samanburðar
má geta þess að heildarkostnaður
samgöngumála þjóðarinnar
(rekstur, viðhald og framkvæmd-
ir) var áætlaður 1,1 milljarður
króna í fjárlagafrumvarpi 1983.
• 4) Lánasjóðnum hefur verið
gert að taka lán, með ærnum
kostnaði, til að brúa bil tekna og
útlánaskyldu. Vaxtakostnaður
sjóðsins 1983 var áætlaður 24
m.kr. en vaxtatekjur 12,6 m.kr.
• 5) Útlánareglur gera ráð fyrir
þvi að greiða eina ferð náms-
manns, sem nám stundar erlendis,
frá lögheimili til námsstaðar,
fram og til baka, hvort sem sú ferð
er farin eða ekki. Þetta ákvæði
orkar tvímælis, að ekki sé fastara
að orði kveðið.
• 6) Lánareglur kunna og að
verka vinnuletjandi. Af þeim sök-
um mun núv. menntamálaráð-
herra stefna að hækkun tekju-
marka, sem lán eru við miðuð;
þann veg að sá, er aflar tekna,
missi síður lánarétt.
• 7) önnur veigamikil úrbót, sem
menntamálaráðherra hefur viðr-
að, er að greiða námslán mánað-
arlega inn á bankareikning við-
komenda, líka þeirra er nema er-
lendis (í stað þess sem verið hefur
að inna þessar greiðslur af hendi á
3ja mánaða fresti). Örar verð- og
gengisbreytihgar hafa mjög rýrt
síðbúnar námslánagreiðslur.
• 8) Spurning er og, hvort ekki sé
rétt að aðlaga námslán hinu al-
menna bankakerfi, þó lánshæfni
náms yrði áfram metin af sér-
stakri stofnun.
Eftirmáli
Því er slegið föstu í upphafi
þessarar frásagnar að nám, þ.e.
menntun og þekking, sé hvort-
tveggja arðsöm fjárfesting, og
veigamikill þáttur mannréttinda.
Námslán styðjast því við sterkar
röksemdir. Fram hjá hinu verður
ekki komizt, að við þurfum að þróa
menntunarkerfi okkar betur að
þörfum atvinnulífsins, og að lána-
getan hlýtur að eiga mörk í efna-
hagslegum staðreyndum hvers
tíma.
Það er heldur ekki hægt að
leggja arðsemismat á alla mennt-
un. Það er ekki sízt menningararf-
leifð okkar, tunga og bókmenntir,
sem knýta okkur saman sem þjóð.
Þann akur þarf að yrkja fyrst og
síðast. Sama gildir um margþætt
menningarstarf og listir, sem eru
flestu fólki nauðsynleg lífsfylling.
Maðurinn lifir ekki á brauðinu
einu saman og þau verðmæti, sem
ekki verða í aska látin, eru oftlega
vegvísar til fegurra og hamingju-
samara lífs.
Og þó að sú sérhæfing sé tím-
anna tákn, sem felst í því „að vita
meira og meira um minna og
minna“, má gildi alhliða menntun-
ar aldrei falla í skuggann.
Eftir sem áður stendur sú rök-
semd, sem þessi skrif eru að hluta
til reist á, að kostnaðarþættir
lífskjara, menntunar, menningar
og lista eru að langstærstum hluta
sóttir til þeirra efnislegu verð-
mæta, sem til verða í þjóðarbú-
skapnum, þ.e. til þeirra þjóðar-
tekna sem á hverri tíð verða til,
umfram þann kostnað er fylgir því
af afla þeirra. Það varðar því
miklu að varðveita og þróa þá
þjóðfélagsgerð og það hagkerfi,
sem býr bezt í haginn að þessu
leyti.
Lánasjóður íslenzkra náms-
manna þjónar mikilvægu hlut-
verki. Efla þarf eiginfé hans, eftir
því sem efnahagslegir möguleikar
leyfa, þann veg að hann verði síð-
ur háður mistækum lánamarkaði.
Eyða þarf ýmsum hleypidómum,
sem sjóðnum tengjast, einkum hjá
þeim sem sízt þekkja til. Samhliða
þarf að þróa byggingu sjóðsins og
lánareglur með hliðsjón af feng-
inni reynslu og efnahagslegri
framvindu í þjóðarbúskapnum.
- sf.
Kristilegt stúdentafélag:
55 unglingar á
móti í Vindáshlíð
Frí einni samverunni á mótinu í Vindishlíð
liömnim, Reykholtsdal, 26. september.
DAGANA 23.-25. sepL var haldið í
Laxárdal mót á vegum Kristilegs
stúdentafélags. Mótið sóttu um 55
manns, krakkar á aldrinum 16 ára
og upp úr. Aðalræðumaður mótsins
var norskur, Anfin Skaaheim, fram-
kvæmdastjóri norsku kristilegu
skólahreyfingarinnar. Að sögn
Huldu Helgadóttur, framkvæmda-
stjóra mótsins, þá hefðu þeir sem
sóttu mótið verið að meirihluta stúd-
entar úr Háskóla íslands og væri
venjan sú, að mót sem þetta væri
opið öllum sem væru orðnir 18 ára.
En þar sem ræðumaður hefði verið
erlendur, þá hefði þetta verið opið
fyrir yngri þátttakendur einnig,
hvort sem þeir væru í skóla eður ei.
Hulda sagði að Kristilegt stúd-
entafélag væri með 2 mót sem
þetta á vetri hverjum. Annað á
haustin og hitt um miðjan febrúar
og verður það haldið í Olveri undir
Hafnarfjalli í Borgarfirði, dagana
17.—19. febrúar nú á næsta ári.
Á vegum Kristilegs stúdentafé-
lags, sem starfar í skólum eftir að
samræmdum framhaldsskóla lýk-
ur, vinnur stúdentaprestur eða
skólaprestur, ólafur Jóhannsson.
Sagði Ólafur, að mót sem þetta
væri haldið til þess að þjappa
hópnum saman fyrir starf vetrar-
ins ásamt þvi að uppbyggja og
endurnýja fólkið fyrir veturinn.
Um það, hvernig þetta mót hefði
gengið, sagði ólafur skólaprestur,
að það hefði verið mjög frískandi
fyrir trúarlífið og menn hefðu
væntingar til vetrarins. Að þetta
mót hefði orðið mörgum til endur-
nýjunar í trúnni og menn hefðu
gert upp stöðu sína gagnvart Guði.
Það væri svo, að áhuginn slokkn-
aði eða dvínaði á köflum og því
þyrftu félagarnir öðru hverju
sprautu til þess að rakna við úr
dvalanum.
í þessu tilviki hefði verið gott að
fá erlendan ræðumann. Þótt hann
flytji mál sitt á ferskan hátt og
með nýju formi, þá sé þetta sami
grundvöllurinn sem byggt sé á.
Anfin hefði reynslu f starfi með
stúdentum og því hefðu þeir verið
heppnir, sem sóttu þetta mót, að
fá að njóta hans hæfileika, sem
nutu sín í hvívetna.
ólafur Jóhannsson skólaprestur
sagði, að ef stúdentar eða aðrir
nemendur í skólum vildu koma og
tala við sig, þá væru allir alltaf
velkomnir á Freyjugötu 27,3. hæð,
þar sem hann væri með aðsetur á
mánudögum, miðvikudögum og
föstudögum kl. 9—12, mánudaga,
þriðjudaga pg miðvikudaga kl.
13—17 og föstudaga 13—19. Einn-
ig yrði Kristilegt stúdentafélag
með starfsemi í Háskólanum í vet-
ur ásamt því, að á föstudagskvöld-
um kl. 20.30, þá væru fundir á
Freyjugötu 27 og væri þátttaka
þar ekki bundin þvf að vera í
skóla. Þar væru tekin fyrir
grundvallaratriði kristindómsins
og rædd. Yrði t.a.m. fundur nú á
föstudaginn kemur, 30. sept., sem
fjalli um endurkomu Krists. — pþ
Kvikmyndagerðarmenn;
Dagskrá sjón-
varps verði
boðin út
til kvikmynda-
fyrirtækja
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi áskorun frá KOT, hluta-
félagi um kvikmyndagerð, en áskor-
uninni er beint til ráðherra mennta-
og fjármála og útvarpsstjóra og út-
varpsráðs:
„Félagsfundur í Koti hf. skorar
á stjórnvöld að beita sér fyrir því
að dagskrárgerð sjónvarpsins
verði boðin út til kvikmyndafyr-
irtækja.
Nú er starfandi fjöldi frjálsra
kvikmyndafyrirtækja sem geta
framleitt bæði betra og ódýrara
myndefni en sjónvarpið sjálft eins
og þær kvikmyndir sanna sem
komið hafa á markaðinn á sfðustu
árum. Útboð sjónvarpsefnis yrði
til að skapa enn fleiri tækifæri á
hinum frjálsa markaði fyrir kvik-
myndagerðarfólk og aðra lista-
menn sem fást við myndmál."
Hlutafélagið KOT hf. kvik-
myndagerð, var stofnað árið 1975
og er sameign meginþorra starf-
andi kvikmyndagerðarmanna. Til-
gangur félagsins er að skapa
hluthöfum aðstöðu fyrir tónsetn-
ingu og klippingu kvikmynda
sinna. Á hiuthafafundi sem hald-
inn var 8. september 1983 var
samþykkt að auka hlutafé félags-
ins um kr. 800 þús. Einnig vai
samþykkt ofansögð áskorun.
Ráðstefna um
sveitarstjórnir
og tónlistarfræðslu
SAMBAND íslenzkra sveitarfélaga
efnir í samvinnu við menntamálaráðu-
neytið til tveggja daga ráðstefnu um
sveitarstjórnir og tónlistarfræðsluna
dagana 13. og 14. október nk. Ragn-
hildur Helgadóttir menntamálaráð-
herra, flytur ávarp við setningu ráð-
stefnunnar, en síðan verða kynntar
niðurstöður tónlistarfræðslunefndar,
sem unnið hefur á vegum mennta-
málaráðuneytisins að könnun á til-
högun tónlistarfræðslunnar í landinu
og að stefnumörkun opinberra aðila á
því sviði.
Nú eru á landinu nær 60 tónlist-
arskólar, flestir reknir af sveitarfé-
lögum einum eða í samstarfi við
tónlistarfélög, en ríkissjóður greið-
ir helming kennaralauna. Á ráð-
stefnunni verður síðan fjallað um
fjárhagsleg samskipti ríkis og
sveitarfélaga um rekstur tónlistar-
skólanna og um kjarasamninga við
starfsfólk þeirra. Þátttakendur
munu heimsækja tvo tónlistar-
skóla, og efnt verður til sýningar á
hljóðfærum og öðrum tækjabúnaði,
sem tónlistarskólar nota.
Ráðstefnan verður haldin að
Borgartúni 6 í Reykjavík, en sýn-
ingin verður í Menningarmiðstöð-
inni Gerðubergi. Þar gefst þátttak-
endum einnig kostur á að hlusta á
hljóðfæraleik nemenda úr nokkrum
tónlistarskólanna sem sýnishorn af
því starfi sem fram fer í skólunum.
Á síðastliðnu starfsári munu um
6500 nemendur hafa stundað
hljóðfæranám í tónlistarskólunum
og lært á eitthvert hinna 18 hljóð-
færa, sem tónlistarkennslan nær
til, þar af um 2500, eða tæplega 40
af hundraði, á píanó.
OPIÐ TtL SJÖ í KVÖLD
Vörumarkaðurinn M. bðisjorgih
mánudaga — þriðjudaga — miðvikudaga
1/jjj.i. bil

.<.•!»*»/ U*> iMUUiák