Morgunblaðið - 12.10.1983, Side 23
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 1983
Merkileg sjónvarpsdagskrá um Víetnam:
Talið er að margir muni
sjá stríðið í nýju ljósi
Boston, 11. október. AP.
NOKKRAR sjónvarpsstöðvar, bandarískar, franskar og enskar, hafa lok-
ið gerð 13 klukkustunda langrar heimildarkvikmyndar um Vfetnamstríð-
ið.
Fyrstu þættirnir af 13 hafa
verið sýndir í öllum löndunum
og er búist við að margir sjái
umrætt stríð í nýju ljósi eftir að
hafa séð þættina.
Það er mál manna, að sjaldan
eða aldrei hafi sjónvarpsstöðvar
ráðist í annað eins verkefni og
alls voru stöðvarnar 6 ár að
ljúka því. Hafði kostnaður þá
farið langt fram úr áætlun.
Ýmis fyrirtæki, sem jafnan
hafa veitt sjónvarpsstöðvum
fjárhagsaðstoð, svo sem Mobil-
oil, Exxon og fleiri, vildu hins
vegar ekki láta bendla sig við
fyrirtækið, væntanlega af ótta
við, að um umdeilt sjónvarpsefni
væri að ræða, eftir því sem tals-
maður ABC-sjónvarpsstöðvar-
innar sagði. Auk ABC stóðu
breska sjónvarpsstöðin BCIT og
hin franska Antanne 2 að verk-
inu og ýmsar stofnanir greiddu
götu þeirra með peningagjöfum.
Þættirnir hefjast á því að rak-
in er saga ófriðar í heimshlutan-
um og nær sú saga 2000 ár aftur
í tímann, er Víetnamar áttu í
stríði við Kínverja. í síðustu
þáttunum er svo komið að falli
Saigonstjórnarinnar árið 1975.
Margt nýtt þykir koma fram í
þáttunum og að sögn kunnugra
kennir þar margra grasa. Ein-
hver merkilegustu atriði þátt-
anna eru viðtöl við herforingja
úr röðum Norður-Víetnama sem
segja meðal annars, að Norður-
Víetnamar hefðu sent fyrstu
hermenn sína til Suður-Vfetnam
árið 1964, árið áður en Lyndon
Johnson Bandaríkjaforseti sendi
fyrstu bandarisku hermennina
til landsins. Þá viðurkenna ví-
etnömsku foringjarnir, að Tet-
sóknin mikla árið 1968 hafi mis-
heppnast algerlega frá herfræði-
legu sjónarmiði.
Ýmislegt fleira mætti tína til.
Framleiðendur þáttanna hafa
reynt að byggja þá ekki upp á
sögumanni, heldur var fjöldi við-
tala tekinn, alls 300, þar af 100 í
Víetnam. Ýmsir, sem frá miklu
hefðu haft að segja, neituðu þó
að ræða við sjónvarpsmenn. Má
þar nefna Robert S. McNamara,
fyrrum varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, og Nguyn Van
Thieu, forseta Suður-Víetnam á
árunum 1967—1975.
Auk viðtalanna er mergð
filmubúta úr ýmsum áttum. Tíu
sérfræðingar voru sendir út af
örkinni til að grúska í filmusöfn-
um. Rótuðu þeir í 70 söfnum með
þeim árangri að 100 klukku-
stundir af kvikmyndum og
myndböndum frá stríðinu fund-
ust, þar á meðal 1800 frétta-
myndir. Filmurnar fundust í
Bandaríkjunum, Hanoi, Frakk-
landi, Bretlandi, Japan og
Vestur-Þýskalandi.
Margir munu nú sjá hörmungar Vfetnamstrídsins f nýju Ijósi.
Veöur
víða um heim
Akureyri
Amsterdam
Aþena
Barcelona
Berlín
BrUssel
Chicago
Oubtin
Feneyjar
Frankfurt
Fmreyjar
Genf
Helsínki
Hong Kong
Jerúsalem
Jótiannesarborg
Kaupmannahöfn
Kairó
Las Palmas
Lissabon
London
Los Angeles
Madrid
Majorka
Miami
Moskva
Nýja Oelhi
New York
Osló
París
Peking
Perth
Reykjavfk
Rio de Janeiro
Róm
San Fransisco
Stokkhólmur
Sydney
Tet Aviv
Tókýó
Vancouver
Vínarborg
Varsjá
3 skýjaó
14 skýjaó
26 heióskírt
22 hálfskýjaó
14 skýjað
15 rlgning
16 rigning
13 heióskfrt
19 þokumóða
15 skýjaó
7 skúr sfó. klst.
19 skýjaó
8 skýjaó
29 heióskfrt
25 heióskfrt
23 heióskfrt
13 skýjaó
29 heióskfrt
28 alskýjaó
24 skýjaó
14 heióskfrt
29 heióskfrt
27 heióskfrt
24 skýjaó
29 rigning
11 skýjaó
30 heióskfrt
16 skýjaó
6 skýjaó
17 skýjað
20 heióskírt
18 skýjaó
4 súld sfð. klst.
35 skýjaó
24 heióskirt
24 heióskfrt
9 rignfng
19 rigning
27 heióskfrt
24 heiðskfrt
13 skýjað
• 12 skýjaó
12 skýjaó
Kærðir fyrir vopna-
smygl til S-Afríku
Kaupmannahöfn, 11. október. AP.
DANSKA lögreglan gaf í dag út
handtökuskipun á útgerðarmann-
inn Anders Jensen á grundvelli 24
kæra um vopnasmygl til Suður-
Afríku. Jensen, sem er 62 ára, hef-
ur þegar flúið land. Hann og félagi
hans, Peter Gettermann, voru
fyrst kærðir 8. janúar sl. fyrir brot
á lögura, sem sett voru 1978 um
bann við sölu og flutningi á vopn-
um til Suður-Afríku, en með þess-
um lögum er verið að framfylgja
ályktun Öryggisráðs Sameinuðu
þjóðanna frá árinu 1977.
Handtökuskipunin var gefin
út sama dag og danska sjón-
varpið sýndi mynd af Jensen,
þar sem hann var staddur í
Höfðaborg í Suður-Afríku. Har-
ald Thomsen, talsmaður dönsku
lögreglunnar skýrði frá því, að
handtökuskipun hefði verið send
til Pretoriu, höfuðborgar Suð-
ur-Afriku, eftir diplómatískum
leiðum, þar sem Suður-Afríka er
ekki aðili að alþjóðalögreglunni
(Interpol).
Jensen og Gettermann eru
einnig ákærðir fyrir „gróf svik“
með því að hafa sjálfir stungið í
vasann mörg hundruð þúsund
dollara hagnaði fyrir þessa
ólöglegu flutninga án þess að
gera meðeigendum sínum í
fyrirtæki þeirra, Trigon Shipp-
ing Ltd., grein fyrir þessu fé.
Thomsen sagði, að tilmæli
dönsku lögreglunnar um fram-
sal væru einvörðungu byggð á
þessum meintu svikum, „því að
við getum varla vænzt þess, að
Suður-Afríkumenn framselji
nokkurn mann fyrir að hafa
gert þeim svo marga greiða."
Uppljóstranir, sem fram hafa
komið að undanfðrnu frá tollyf-
irvöldum, sjómönnum og lög-
reglu gefa til kynna, að Dan-
mörk, sem gagnrýnt hefur hvað
harðast kynþáttastefnu Suður-
Afríku, kunni jafnframt að vera
einn helzti vettvangurinn fyrir
vopnasmygl til Suður-Afríku.
Sprengju-
manna leit-
að í Burma
Rangoon, 11. október. AP.
EINN maður var skotinn til bana,
annar særðist alvarlega og sá þriðji
slapp undan lögreglunni í grennd við
Rangoon-fljót f dag, en lögreglan í
Burma heldur nú uppi ákafri leit að
þeim, sem ábyrgð bera á sprenging-
unni í Rangoon á sunnudag, þar sem
19 manns fórust. Þá hefur enn einn
maður látið ItTið af völdum sára, sem
hann hlaut í sprengingunni.
Enginn sönnun hefur þó komið
fram um það, að nokkur fram-
angreindra þriggja manna hafi
verið viðriðinn sprenginguna á
sunnudag. Þeim er einfaldlega lýst
sem ljósum á hörund og að enginn
þeirra hafi talað ensku eða mál
þarlendra. Skotið var á þá, er þeir
flýðu undan lögreglunni, þegar
hún kom til þess að yfirheyra þá.
Stjórnvöld í Burma hafa ekkert
sagt um hverjir séu grunaðir um
ódæðið á sunnudag, en áframhald-
andi leit á gistihúsum og á flug-
vellinum í Rangoon þykir sýna, að
lögreglan útiloki ekki, að útlend-
ingar hafi átt aðild að sprenging-
unni.
Noregur:
Helgarveiðibanni
á þorski aflétt
Osló, 11. október. Frá fréttaritara Morgunblaósina, Per A. Borglund
NORSKA sjávarútvegsráðuneytið hefur fellt úr gildi reglugerð um helg-
arveiðibann á þorski fyrir norðan 62. breiddargráðu frá og með 28.
október nk. Það var norska sjómannasambandið, sem bar fram þau
tilmæli, að veiðibanninu um helgar yrði aflétt. Af hálfu sjávarútvegsráðu-
neytisins hefur verið tilkynnt, að fylgzt verði náið með því magni, sem
veiðist af þorski og að svo kunni að fara, að fyrirhugaðri veiðistöðvun í
desember verði flýtt um eina viku.
Ekki var fallizt á kröfu út-
gerðarmanna í Austur-Finn-
mörk um aukningu á þorskveiði-
heimild togaranna um 10.000
tonn. Hins vegar féllst sjávarút-
vegsráðuneytið á, að allt að 20%
af afla togara frá Austur-Finn-
mörk megi vera þorskur, eftir að
þeir hafi tekið upp veiðar á öðr-
um fisktegundum, er þorsk-
veiðiheimildir þeirra að öðru
leyti hafi verið fullnýttar.
23
9 bóka-
og ritfangaverslanir
á höfuðborgarsvæðinu.
EURQCARD
TIL DAGLEGRA NOTA
Lestunar-
áætlun
Skip Sambandsins
munu ferma til íslands
á næstunni sem hór
segir:
HULL/GOOLE:
Jan ... 17/10
Jan ... 31/10
Jan ... 14/11
Jan ... 28/11
ROTTERDAM:
Jan ... 18/10
Jan ... 1/11
Jan ... 15/11
Jan ... 29/11
ANTWERPEN:
Jan ... 19/10
Jan ... 2/11
Jan ... 16/11
Jan ... 30/11
HAMBORG:
Jan ... 21/10
Jan ... 4/11
Jan ... 18/11
Jan ... 2/12
HELSINKI:
Helgafell ... 13/10
Helgafell ... 8/11
LARVIK:
Hvassafell ... 24/10
Hvassafell ... 7/11
Hvassafell ... 21/11
GAUTABORG:
Hvassafell ... 25/10
Hvassafell ... 8/11
Hvassafell ... 22/11
KAUPMANNAHÖFN:
Hvassafell ... 26/10
Hvassafell ... 9/11
Hvassafell ... 23/11
SVENDBORG:
Hvassafell ... 13/10
Helgafell ... 20/10
Hvassafell ... 27/10
Hvassafell ... 10/11
ÁRHUS:
Hvassafell ... 14/10
Helgafell ... 20/10
Hvassafell ... 27/10
Hvassafell ... 10/11
GLOUCESTER MASS.:
Skaftafell ... 29/10
Skaftafell ... 26/11
HALIFAX, KANADA:
Skaftafell ... 31/10
Skaftafell ... 28/11
( SKIPADEILD
SAMBANDSINS
Sambandshúsinu
Pósth. 180 121 Reykjavík
Sími 28200 Telex 2101