Morgunblaðið - 28.10.1983, Síða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 1983
þeirri lagasetningu þannig að laun-
abilið ykist þrátt fyrir lagasetning-
una. Það væri allavega ekki mikið
samræmi í málflutningnum, ef
þetta væri merking orðanna og ef
sú væri hugsunin á bak við þessar
fullyrðingar, þá má örugglega
flokka þær í þann hóp sem meist-
arinn kallaði ruglandi.
Eyðsluskuldir og
viöskiptahalli
í annan stað hefur verið á það
bent, að kaupmáttur hafi minnkað
í kjölfar þessara ráðstafana meira
en sem nemur lækkun þjóðartekna
á þessu ári. Það er ekki óeðlilegt að
menn velti þessari viðmiðun fyrir
sér, því að þjóðartekjur eru sú við-
miðun, sem menn alla jafnan taka,
hvort heldur menn eru að ræða um
launahækkanir vegna þess að þjóð-
artekjur aukast eða kaupmáttar-
minnkun vegna þess að þjóðartekj-
ur í heild dragast saman. En
ástæðan fyrir því að kaupmáttar-
skerðingin í heild er meiri en sem
nemur þjóðartekjuminnkuninni,
stafar af því, að við höfum á tveim-
ur undangengnum árum stofnað til
mikilla eyðsluskulda með viðskip-
tahalla gagnvart útlöndum og
þannig búið til fölsk lífskjör. Það
varð ekki við þessar aðgerðir horfið
framhjá þessum augljósu stað-
reyndum, og ef það hefði verið gert,
þá hefðu aðgerðirnar að litlu haldi
komið.
Innlendur iðnaöur
styrkist
I þriðja lagi er því haldið fram,
að kaupmáttarminnkunin leiði til
minni eftirspurnar í þjóðfélaginu
og þannig sé í raun og veru stefnt
að atvinnuleysi í stað þess yfirlýsta
markmiðs að tryggja fulla atvinnu.
Hvernig horfir þetta mál við? Við
höfum upplýsingar um það, að þær
heildarráðstafanir, sem ríkis-
stjórnin hefur beitt sér fyrir og
taka til miklu fleiri þátta en launa-
mála, fólust m.a. í því að veita nýju
blóði inn í atvinnustarfsemina í
landinu. Á fyrstu dögum þessa
stjórnarsamstarfs hafa þær leitt
til þess að innlendur iðnaður hefur
verið að styrkja stöðu sína. Hann
hefur verið að auka framleiðsluna,
hann hefur verið að auka sína
markaðshlutdeild og það eru líkur
til þess að á þeim vettvangi muni
störfum fjölga, þ.e. það hefur tekist
það markmið, sem að var stefnt, að
styrkja innlenda framleiðslustarf-
semi. Sú kaupmáttarminnkun, sem
leiðir til minni eftirspurnar, kemur
niður á innflutningi, hún kemur
niður á erlendum iðnaðarframleið-
endum og hún kemur niður á inn-
flutningsaðilum en ekki innlendri
framleiðslustarfsemi. Það er að
vísu aðalsmerki fráfarandi ríkis-
stjórnar, að stunda útsölu á gjald-
eyri og þjóna þannig erlendum
framleiðsluaðilum og innflutnings-
aðilum, en þessu hefur nú verið
snúið við. Þessi gagnrýni styðst því
ekki við nein rök.
Aðhaldiö í
ríkisbúskapnum
f fjórða lagi er því haldið fram
að það skorti aðgerðir á öðrum
sviðum, svo sem eins og aðhald að-
gerða í opinberum rekstri. Lítum á
þetta nánar. Á undanförnum mán-
uðum hefur verið gripið til marg-
háttaðra ráðstafana til þess að
endurskipuleggja opinberan rekst-
ur og auka aðhald.
Það hafa verið gerðar ráðstafan-
ir til þess að endurskipuleggja
rekstur stærstu orkufyrirtækja
landsins.
Það hafa verið gerðar ráðstafan-
ir til þess að auka sparnað og að-
hald í heilbrigðiskerfinu og trygg-
ingakerfinu.
Það er verið að endurskoða kerfi
fjárfestingarlánasjóða.
Það er verið að endurskoða lög
um stjórnarráðið og það er unnið
að endurskoðun á lögum og skipu-
lagi bankanna í landinu. Eg geri
ráð fyrir, að því starfi geti lokið
innan eins mánaðar — og það er
alveg ljóst, að það verður ekki skil-
ist við það verk fyrr en fundinn
hefur verið farvegur fyrir samruna
í bankakerfinu. Ég held þess vegna,
að það sé hægt að fullyrða að á
þessum skamma tíma hafi verið
gripið til mjög umfangsmikilla að-
gerða í því skyni að stuðla að veru-
legum breytingum í opinbera kerf-
inu og fjármagnskerfinu í landinu.
Þessar fullyrðingar fá því ekki
heldur staðist fremur en hinar
fyrri.
Á aö dæma fólk
til atvinnuleysis?
Þá er í fimmta lagi sú gagnrýni
borin fram, að verðbólgan stafi
ekki af háum launum heldur af
rangri fjárfestingu, þ.e. röng fjár-
festing, sem sé ávísun á verðbólgu.
Þessi fullyrðing hefur að sjálfsögðu
margt til síns máls. Það er eðlileg
krafa í okkar þjóðfélagi að fjárfest-
ingin skili hámarksarði. Að vísu
hefur það verið ríkjandi stefna og
sérstaklega hafa það verið tals-
menn Alþýðubandalagsins á und-
anförnum árum, sem hafa haldið
því fram, að það ætti ekki að gera
arðsemiskröfur, þegar verið væri
að ráðstafa fjármagni í atvinnu-
uppbyggingu. Þar ætti miklu frem-
ur að leggja áherslu á „félagsleg
sjónarmið" og við erum kannski
einmitt núna að uppskera ávexti
þessarar stefnu, sniðganga arðsem-
iskröfur sem meginsjónarmið.
En það er eðlilegt, að launþegar í
landinu horfi til þess hver sé arður-
inn af fjárfestingunni. Og við get-
um ábyggilega verið sammála um
það, að hún hafi ekki skilað nægj-
anlegum arði.
En hvað eiga allar þessar löngu
ræður að þýða sem nú eru settar á,
þar sem talinn er upp allur sá
fjöldi bænda, sem ekki skilar nægj-
anlegum arði, allur sá fjöldi fiski-
11
skipa, sem ekki skilar nægjanleg-
um arði. Er það raunverulega ætl-
un talsmanna stjórnarandstöðunn-
ar, að það eigi að flytja bændurna á
mölina? Er það ætlun stjórnar-
andstöðunnar, að það eigi að leggja
stórum hluta fiskiskipastólsins? Er
það ætlun stjórnarandstöðunnar,
að það eigi að loka jafn mörgum
frystihúsum? Hvað eiga allar ræð-
urnar um stóru milliliðahallirnar
og bankahallirnar að þýða? Ekki
trúi ég því að stjórnarandstaðan
ætli að brjóta þær niður? Er það
ætlun hennar að það eigi að flytja
fólkið, sem þar starfar, á atvinnu-
leysisskrifstofur? Ég trúi því tæp-
ast, áð það sé raunveruleg meining
á bak við allar þessar löngu ræður
um fjárfestingarmistökin, á þann
veg, að það eigi að vinda ofan af
fjárfestingunni með því að stofna
til svo verulegs atvinnuleysis í
landinu, sem slík stefna hefði í för
með sér.
Ég trúi því ekki, að það sé raun-
verulegur ásetningur stjórnarand-
stöðunnar að tryggja sumum laun-
þegum í landinu fullan kaupmátt
með því að dæma aðra til atvinnu-
leysis. Ég held, að það væri röng
leið, ranglát leið, og hún mundi
ekki skila okkur inn á þá braut, að
við gætum unnið okkur út úr þess-
um erfiðleikum. Mér sýnist þess
vegna, að i öllum meginatriðum
þeirrar gagnrýni, sem sett hefur
verið fram af hálfu talsmanna
stjórnarandstöðunnar þá séu harla
lítil rök á bak við efnisatriðin."
FÁLKINN
Austurveri
Sími33360
FÁLKIN N
Suðurlandsbraut 8 — póstkröfusími 85149
Flestir versla í góðum verslunum Fálkans. Hvað um þig? Ekki dragast aftur úr
KID CREOLA
Þessi plata er dúndurgóö í partíiö um
helgina, enda eru Creola í meiriháttar
formi. Lög eins og If You Wanna Be
Happy, sýna þér það og þú verður
happy alla tiö um ár og síö.
BLACK SABATH
Raddböndin eru þanin í botn hjá lan
Gillan á nýrri plötu Black Sabath.
Þungarokk er aöall þeirra Black
Sabath-manna og ekki dregur Gillan
úr þeim strákum.
FLASHDANCE
Nú á allra næstu dögum veröur mynd-
in sýnd í Háskólabíói og aö sjálfsögöu
á Fálklnn eintak handa þér. Kynntu
þér músikina áöur en þú sérö mynd-
ina.
STAYING ALIVE
Frankie Stallon hefur þegar gert garö-
inn frægan meö laginu Far From
Over, og eru hln fast á eftlr út um
allan heim. Myndin veröur líklegast
sýnd um jólin og ekki má gleyma aö
Bee Gees hafa gert helming laganna í
myndlnnl.
FÁLKINN
Laugavegi24
Sími þar er 18670
SHEENA EASTON
Nú er daman búsett í Bandaríkjunum
og hér er fyrsta platan hennar þaöan,
lagið Telefone (Long Distance Love
Affair) er strax komiö á topp-10 í
Ameríkunni, og er fariö aö færa sig
uppá viö annars staöar. Hugljúf og
seyöandi plata.
RAINBOW
Nýjasta plata frá Rainbow er komin,
og geymir hún 10 þung þungarokks-
lög hljómsveitarinnar, sem hvert er
ööru betra. Meira þarf ekki aö segja
um Rainbow.
J.J. CALE
J.J. Cale er einn virtastur allra blúsara
í veröldinni. Hann samdi meöal ann-
ars Cocaine, Crazy Mama, After Mid-
night og flelri pottþétta blúsara.
SL. ALÞÝÐULÖG
Att þú góöa vini heima eöa erlendis,
sem þig langar til aö gleöja, Þá höfum
viö gjöfina sem gleöur eyraö. islensk
Alþýöulög er íslenzk metsöluplata.
Vissir þú það?
RÖGNVALDUR
A hljómplötu þessari er aö finna sýn-
ishorn af píanóleik Rögnvaldar frá
ýmsum tímum á listabraut hans.
w-=2=S3
vörugiaid®-
ROGER WHITTAKER
Þetta er plata sem milljónir um allan
heim hafa valiö melodiur á, kannski
ert þú einn af þeim, góö plata meö
elskunni þinni i stofunni á dimmu
haustkvöldi.
Genesis
h|m hana Lagiö Mama hefur þegar
SSwa sssssz
hljómplast.
OKSINS ERU HLJOMPLÖTURNAR A VIÐRAÐANLEGU VERÐlJ