Morgunblaðið - 06.01.1984, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. JANÚAR 1984
7
| Verðlagsstofnun vinnur að tillögugerð
Frjáls álagn-
ing 1. febrúar?
I „Óttast ekki frjálsa álagningu ef sam-
I keppni er mikii', segir formaður NRON.
I „Kr óttast ekki frjalsa álagningu, Uta dagsins Ijós. Meðal þei
Isvo frai larlega sem samkepprat m . VuruilykLa .iea n* em und
1 nægileg og opinber aðili fylgLst
Jverði og örvar samkeppni*
Ijóhannes (.unnarsson, forms
| Neytendafelags Reykjavíkur og
| grennis, í samtali við hlaðið í j
starfsfólk Verðlagsstofm
I vinnur nú að tillogugerð um v
I lagsmál skv. beiðni viðskipta
1 herra. Áætlað er, að tillögu
I verði skilað til ráðherra um mi
I mánuð.
í málefnasamningi ríkisstjó
I innar er að finna ákvxði un
stefnt skuli að því að versli
álagning verði gefin frjáls á
flestum vöruflokkum. í bi
birgdalögunum frá sídasta vo
ákvardum um verdlagsmál hal
gildi til 1. febrúar, en þá mur
skipan verðlagsmála vxntar
Jóhannes Gunnarsson,
NRON.
„Neytendur hafa
vafalítið hagnað
af þeirri samkeppni“
Á þriöja degi hins nýja árs birti Þjóðvilj-
inn viötal viö Jóhannes Gunnarsson,
formann KRON og formann Neytendafé-
lags Reykjavíkur og nágrennis, þar sem
hann segir: „Ég óttast ekki frjálsa álagn-
ingu svo framarlega sem samkeppni er
nægileg . .. Neytendur hafa vafalítiö
hagnast á þeirri samkeppni“! Verösam-
keppni, sem sett hefur svip á neytenda-
þjónustu hverskonar undanfarna mán-
uði, hefur veriö helzta og árangursríkasta
vörn almennings gegn kaupmáttarskerö-
ingu, sem fyrst og fremst á rætur í afla-
samdrætti og rýröum þjóðartekjum,
þriöja áriö í röð.
Tæknin og
lífskjörin
Kreppuárin, 1930—1940,
þegar atvinnuleysi var vi<V
varandi vandamál í ís-
lenzkum þjóðarbúskap,
vóru erfiðasta kjaralægft í
lífi íslenzks launafólks á
þessari öld.
l*aft var ekki fyrr en í
heimsstyrjöldinni síftari,
svo nöturleg sem sú staft-
reynd er, sem atvinnuleysi
var úthýst og þorri launa-
fólks fékk einhver auraráð.
Enginn neitar því, enda
stangast slík neitun á vift
staftreyndir, að íslenzk
verkalýftshreyfing hafi átt
drjúgan hlut að lífskjara-
bótum hverskonar, sem
unnizt hafa frá Íyktum
heimsstyrjaldar fram á líft-
andi stund.
Verkalýðsbaráttan heffti
hinsvegar ekki borið þann
árangur, sem raun varft á,
ef vaxandi þjóðartekjur
hefftu ekki borift „ávext-
ina“ uppi, kostnaftarlega.
Þaft var Ueknin, sem ís-
lenzkir atvinnuvegir til-
einkuftu sér, aukin mennt-
un og þekking þjóðarinnar,
sem jók svo verftmæta-
sköpun í þjóftarbúskapnum
og þjóðartekjur, sem til
skipta vóru á hverri tfft, að
stórbætt lífskjör vóru f
höfn.
Verðbólga, er-
lend skulda-
söfnun og
viðskiptahalli
Kjarasamningar, sem
gengu fram hjá efnahags-
legum staðreyndum í þjóft-
arbúskapnum, þ.e. kváftu á
um aflahluti sem ekki vóru
tU, leiddu hinsvegar til
gengislækkana, smækkun-
ar gjaldmiðils (krónunnar)
og verðbólgu. 1‘annig gat
kaupmáttur launa minnkað
á tímabili sem fól í sér
mörg hundruð prósenta
krónutöluhækkun þeirra,
sem ótal dæmin sanna.
Síftastliftin nokkur ár
hefur atvinnuvegum, sem
reknir vóru meft tapi, og
þjóftareyðslu, sem fór langt
fram úr þjóðartekjum, ver-
ið haldið gangandi meft
viðskiptahalla við útlönd
og erlendri skuldasöfnun.
Sú leift er þegar gengin á
enda. Greiðslubyrði af
þcssum erlendu skuldum,
sem nú nema nálægt 60%
af árlegri þjóftarfram-
leiftslu, er önnur megin-
ástæfta versnandi lífskjara
í landinu. Hin er lækkandi
þjóðartekjur (minni skipta-
hlutur á þjóðarskútunni),
þriftja árift í röft, sem m.a. á
rætur í aflasamdrætti og
fyrirhyggjuleysi um að
byggja upp nýjar stoðir
undir atvinnu og afkomu
landsfólksins.
Vift þessar kringumstæft-
ur er það sem jafnvel hjóft-
viljinn neyftist til að breifta
úr því á síftum sínum, að
„frjáls verftlagning þar
sem samkeppni er næg“
hafi „vafalítið leitt til hagn-
aðar“ fyrir neytendur.
In-tta er sízt ofsagt Verft-
samkeppni liðinna mánaða
hefur verift helzta vörn
fólks í kreppu lækkandi
þjóftartekna. l>að hlýtur að
vera beizkur bikar að
kyngja fyrir málgagn harð-
lífissósíalista að viftur-
kenna þessa staftreynd
markaðslögmálsins.
Mergurinn málsins er
hinsvegar sá, hvern veg
verftur staftið aft innlend-
um sparnaði til bera uppi
endurhæfingu atvinnuveg-
anna: vegagerð til aukinna
þjóðartekna, sem er for-
sendra raunhæfra Iffs-
kjarabóta.
Þorskar á
þurru landi
Stafta þorskstofnsins,
helzta nytjafisks okkar. og
afiasamdráttur, hefur víða
sagt til sín í atvinnuleysi í
sjávar- og fiskvinnslu-
plássum. því miður.
Olafur Kagnar Gríms-
son, fyrrum alþingismaður
og forfallaritstjóri Þjóðvilj-
ans, gerir því skóna dag
eftir dag í blafti sínu, aft
þessar kringumstæftur séu
stjórnvöldum að kenna.
Dagblaftift Tíminn kemst
af þessu tilefni svo að oröi
í forystugrein í gær:
„Af þessu eiga menn
víst að draga þá ályktun,
aft þetta myndi allt breyt-
ast og na’gur þorskur
verfta í sjónum, ef Olafur
og Svavar kæmust í rikis-
stjórn"!
Skrif af því tagi sem
Þjóftviljinn einkum iðkar
síftustu vikur og mánuði
gefa til kynna aft eitthvaft
sé enn á þurrlendi af fyrir-
bærum sem fækkandi fer í
sjó.
Blönduós:
Fjöldi manna veðurtepptur
Blönduósi, 5. janúar.
UM sjötíu manns voru veð-
urtepptir á Blönduósi í nótt.
Þar á meðal voru farþegar í
Noröurleiðarrútu á leið úr
Skagafiröi, flutningabílstjór-
ar og feröalangar í einkabíl-
um.
Hluti fólksins gisti á hótel-
inu en aðrir á einkaheimil-
um. Einnig er vitaö um ein-
hverja, sem fengu inni á
sveitabæjum á suðurleiðinni,
auk fjölda manna sem gistu í
Staðarskála í Hrútafirði, en í
þeim hópi voru margir, sem
fengu hjálp ofan af Holta-
vörðuheiði er veðrinu slotaði
í gærkvöldi.
í dag ætla rútu- og flutningabíl-
stjórar að freista þess að komast
suður á bóginn.
Það var um hádegisbilið í gær,
sem hvessti verulega hér á suð-
austan. Um eftirmiðdaginn var
veðurofsinn og ófærðin í bænum
það mikil, að félagar björgunar-
sveitarinnar þurftu að aðstoða
fólk heim úr vinnu. Á 5. tímanum
fór rafmagn og hitaveita. Raf-
magnið kom aftur á um sexleytið
en heita vatnið seinna um kvöldið.
Um kvöldmatarleytið gekk veðrið
að mestu niður og er ekki vitað um
tjón eða óhöpp af völdum þess.
Flestir vegir í nágrenni Blönduóss
voru ófærir í morgun, og var haf-
ist handa við mokstur í dag. Tals-
vert hefur snjóað hér síðustu tvær
vikur og oft hefur verið þungfært
um bæinn og nágrannasveitirnar.
Nígería:
NÚ HEFUR náðsl samband við
starfsmenn Flugleiða í Nígeríu.
Að sögn Sæmundar Guðvinsson-
ar, blaöafulltrúa Flugleiöa, náð-
ist samband við þá um borð í
flugvélinni þar, sem hún var á
flugvellinum í Kano. Þeir létu vel
af sér og það eina, sem amaöi að
var, að þeir hefðu ekki getað
hringt heim til að láta vita af sér.
Sagði Sæmundur, að þeir
hefðu ekkert flogið síðan síð-
Vegna ófærðarinnar byrjar
kennsla í Húnavallaskóla ekki
fyrr en á mánudag, en í grunn-
skóla Blönduóss er kennsla hafin
eftir jólafrí.
Norðurleið hefur aðeins komist
einu sinni milli Reykjavíkur og
Akureyrar frá áramótum, í stað
fjögurra ferða eins og áætlað var.
- BV.
astliðinn föstudag, en líkur
væru á að þeir hæfu flug að
nýju í dag, en flugvöllurinn
hefði verið lokaður þar til í
dag. Sögðu þeir að allt væri
rólegt á þessum slóðum og ekk-
ert að óttast og báðu fyrir
beztu kveðjur heim. Reiknað er
með að áhafnaskipti verði um
næstu helgi og flugliðarnir,
sem nú eru í Nígeríu, 12 að
tölu, komi þá heim í frí.
Ekkert amar að starfs-
mönnum Flugleiða