Morgunblaðið - 06.01.1984, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. JANÚAR 1984
23
okkar frændsystkinanna, Tryggvi
í Víðikeri, lét byggja 1930, var að
syngja sitt síðasta. Þeir feðgar í
Víðikeri gerðu sér þess glögga
grein, að án öruggs og nægilegs
rafmagns var lítil framtíð í bú-
skap á jörðinni. Til mála kom að
tengjast samveitukerfinu, sem
lagt var fram dalinn um þetta
leyti. Sá kostur var þó í hæsta
máta óaðgengilegur fjárhagslega
fyrir íbúa Víðikers og Svartárkots
vegna mikilla vegalengda milli
bæja. Því varð það niðurstaðan, að
á þeim báðum voru snemma á síð-
asta áratug reistar einkarafstöðv-
ar í Svartá af miklum stórhug og
myndarskap, sem fullnægja allri
orkuþörf þeirra. Hafa þessar
rafstöðvar síðan malað eigendum
sínum gull og átt stærri þátt í að
halda þessum harðbýlu jörðum í
byggð en nokkur önnur fram-
kvæmd á þeim.
Rafstöðin fyrir Víðiker var reist
við svonefndan Ullarfoss um 3,5
km frá bænum. Stendur hún í
gilskorningi við rætur fossins.
Nokkuð bar á rennslistruflunum á
vetrum og varð þá að fara til að
hreinsa krap og jaka er söfnuðust
á vatnsinntakið. Oft munu þessar
ferðir hafa verið heldur glæfra-
legar, bæði var það að truflanir
urðu yfirleitt þegar veður var sem
verst og svo var erfitt að athafna
sig í nágrenni fossins vegna klaka-
brynju sem myndaðist í gilinu út
frá fossúðanum. Stöðugt var þó
unnið að endurbótum á mann-
virkjum, sérstaklega þó sl. sumar
og var það von manna að tekist
hefði að komast fyrir þennan
vanda.
Svartáin heillaði Snorra
snemma. Til hennar sótti hann
sitt kærasta tómstundagaman, sil-
ungsveiði á stöng. Virkjun hennar
mun og hafa veitt honum ríkari
lífsfyllingu en nokkurt annað verk
sem hann tók sér fyrir hendur.
Það var við Svartá sem Snorri
frændi mætti örlögum sínum. Þeir
bræður höfðu farið til þess að
hreinsa inntaksmannvirki svo að
heimilisfólkið í Víðikeri mætti
njóta birtu og yls um áramót. Á
leið í rafstöðina skrikaði honum
fótur á gilbarminum, féll niður
gilið í ána og beið bana.
Snorri frændi í Víðikeri undi
ekki athafnaleysi. Hann var mað-
ur, sem alltaf þurfti að hafa nóg
fyrir stafni og gekk að hverju
verki með afli og áræði. Hann féll
frá í hita vinnugleðinnar í glímu
við náttúruöflin, sem hann hafði
svo oft beygt undir vilja sinn og á
kærasta blettinum í öllum heimin-
um, virkjunarstaðnum við Ullar-
foss í Svartá.
Við frændsystkinin sunnan
jökla og fjölskyldur okkar sendum
þeim Kristbjörgu og Kjartani, for-
eldrum Snorra, systkinum hans og
fjölskyldum þeirra okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur. Með ykkur
mun hugur okkar dvelja á kveðju-
stund.
Snorra frænda biðjum við bless-
unar Guðs.
Haukur Harðarson
frá Svartárkoti
Sigríður Guðmunds-
dóttir — Minning
Til hafs sól hraðar sér
hallar út degi
eitt skeiðrúm endast hér
á lífsins vegi.
Þannig byrjar kvöldsálmurinn
hans langafa okkar. Þetta kemur
mér fyrst í hug, þegar hún er horf-
in héðan yfir móðuna miklu, en ég
sit hér og minnist liðinna daga.
Við vorum systradætur og bár-
um báðar nafn hinnar elskuðu
móður mæðra okkar, Sigríðar
Arnórsdóttur frá Vatnsfirði við
ísafjarðardjúp. Vinátta okkar hef-
ur varað frá því við vorum mjög
litlar, og þó vík væri stundum
milli vina, var vináttan söm þegar
við hittumst eða vorum samvist-
um aftur. Tryggð frænku minnar
var ávallt hin sama.
Sigríður Jóna Guðmundsdóttir
eins og hún hét fullu nafni var
fædd í Bolungarvík 20. ágúst 1903.
Guðríður Hannibalsdóttir móðir
hennar var fædd að Neðri-Bakka í
Langadal, Nauteyrarhreppi (áður
Kirkjubólsþingum), f. 20. júní
1874, dóttir Hannibals Jóhannes-
sonar bónda þar, frá Kleifum í
Skötufirði og konu hans, Sigríðar
Arnórsdóttur frá Vatnsfirði
prests og prófasts, Jónssonar
prests að Mosfelli, Hannessonar
að Marteinstungu í Holtum, en
faðir Sigríðar, Guðmundur
Steinsson, var sonur Steins Dav-
íðssonar og Signýjar Gissurs-
dóttur frá ósi í Bolungarvík.
Systkini Siggu (þannig vorum við
báðar kaliaðar) sem komust til
fullorðinsára voru Sigurvin (dó 20
ára, ókv.), Steinn, búsettur á ísa-
firði, Hannibal, bóndi að Hanhóli,
Bolungarvík, Elín, búsett í
Reykiavík, og Guðmundur, búsett-
ur á lsafirði. Nánar um ætt og æfi
Guðríðar og systkina hennar vís-
ast til rita „Menningar- og minn-
ingarsjóðs kvenna“.
Snemma heyrði ég þess getið
hversu myndarleg og dugleg Sigga
frænka væri, við að gæta yngri
systkina sinna og hjálpa mömmu
sinni við húsverkin, svo hún gæti
stundað fiskvinnu, þrátt fyrir sitt
stóra heimili. Á sumrin var Sigga
hjá móðurbróður sínum, Arnóri í
Tungu í Dalmynni (hið gamla
æskuheimili Arnórs, Guðríðar,
mömmu og systkina) alls 7 sumur.
Þar var nóg að gera og gaman að
vera hjá öllum frændsystkinun-
um. Við vorum þá vestur í Arnar-
firði og því mun lengra burtu. Á
veturna voru nógir í Bolungarvík
sem gátu þegið hjálp myndarlegr-
ar lítillar stúlku.
Ó guð hvort annað nú, ennþá vor bíður
auglýsir engum þú, óðar en líður.
Árið 1921 var harma- og örlaga-
ár okkur nöfnum báðum, ég missti
föður minn 29. mars og Sigga
frænka móður sína 20. júní. Hún
varð bráðkvödd. Bæði dóu á af-
mælisdegi sínum. Það ár kom
Sigga frænka til ísafjarðar og
réðst í vist, því faðir hennar tók
sér ráðskonu. Á þessum árum var
litla hjálp að fá til að geta mennt-
að sig. Það var Siggu heitasta ósk
að geta lært matreiðslu og hús-
stjórn og með dugnaði og spar-
semi tókst henni að komast næsta
vetur í húsmæðraskólann á ísa-
firði, sem reyndist ágætis skóli,
undir stjórn Gyðu Maríasdóttur.
Síðar keypti hún sér orgel og fékk
sér tíma í orgelspili.
Á ísafjarðarárum Siggu vorum
við mikið saman og stundum bjó
hún hjá mömmu. Vissi ég því vel
hversu vel hún var látin, hvar sem
hún vann, hvort heldur var í vist
eða fiskvinnu. Til dæmis hafði hún
verið í vetrarvist hjá presthjónun-
um Sigurgeir Sigurðssyni síðar
biskupi og frú Guðrúnu Péturs-
dóttur. Þegar faðir séra Sigurgeirs
dó fengu þau Siggu frænku eftir-
gefna úr fiskvinnu innan úr Álfta-
firði til að gæta heimilis og barna,
svo þau hjónin gætu bæði farið og
fylgt honum til grafar í Reykjavík.
„Sigríður er sú eina sem við getum
treyst eins og sjálfum okkur,"
sagði séra Sigurgeir.
Árið 1922 dó Arnór móðurbróðir
okkar, sem Sigga hafði verið hjá á
sumrin og yngsti bróðir hennar,
Guðmundur, hafði verið sendur til
þegar mamma þeirra dó svo
snögglega (Mummi var þá á
sjöunda ári), og 1923 misstu þau
föður sinn líka. Báturinn sem
hann var á fórst, en tveir af
áhöfninni björguðust, annar með-
vitundarlaus, það var Guðmundur
Steinsson. Hann komst aldrei til
meðvitundar.
Sigga þurfti þá að sjá um útför
hans og allt sem því fylgir. Systk-
ini hennar voru öll yngri, og yngst
var nokkurra mánaða hálfsystir,
Halldóra. Dáðu margir Siggu
frænku þá.
Eftir að Sigga flutti til Reykja-
víkur vann hún í húsum hjá
tveimur konsúlum (Konsul Bay og
Ásgeiri Sigurðssyni) o.fl. en veikt-
ist svo af brjósthimnubólgu og fór
þá á .Vífilsstaði í ljós. Þegar hún
var albata nokkrum mánuðum síð-
ar réðst hún í vinnu á straustofu
hælisins. Fáir sóttu víst gæfu sína
til Vífilsstaða á þessum árum en
það gerði Sigga frænka, því þar
kynntist hún manni sínum Birni
Þórðarsyni, ættuðum úr Svarfað-
ardal, hann var þá bústjóri á Víf-
ilsstaðabúinu. Á 1000 ára alþing-
ishátíðinni var Sigga ein af þeim
sem fengin var til að ganga um
beina í konungstjaldinu á Þing-
völlum (allar voru þær í þjóðbún-
ingum) en um sumarið flutti hún
til Akureyrar og giftist 16. ágúst.
Björn hefur unnið hjá KEA alla
áratugina síðan.
Minning:
Guðbjörg Gunn-
arsdóttir Briem
Fædd 5. október 1898
Dáin 2. janúar 1984
Guðbjörg Gunnarsdóttir Briem
var fædd 5. október 1898 á Eiríks-
stöðum í Geithellnahreppi, Suð-
ur-Múlasýslu.
Foreldrar hennar voru Gunnar,
bóndi á Nefbjarnarstöðum í Hró-
arstungu, Norður-Múlasýslu,
Jónssonar bónda á Geirastöðum
og Húsey, Jóhannessonar og kona
hans, Steinunn Hinriksdóttir
Friðriks Grönvold, verslunar-
stjóra á Djúpavogi
Báða foreldra sína missti Guð-
björg í æsku og ólst hún því upp
hjá föðurbræðrum og föðursystur
á Nefbjarnarstöðum.
Árið 1923 hóf hún nám við Al-
þýðuskólann á Eiðum og lauk það-
an prófi 1925. Að því loknu lá leið
Guðbjargar í Kennaraskólann og
tók hún kennarapróf 1929. Hún
var kennari við barnaskólann í
Grenivík, Suður-Þingeyjarsýslu,
1929—30 og í Staðarsveit á Snæ-
fellsnesi 1930—31. Þar kynntist
hún eiginmanni sínum, Eggert
Ólafssyni Briem, frá Álfgeirs-
völium í Skagafirði, og voru þau
gefin saman í hjónaband 12. sept.
1931.
Þeim Guðbjörgu og Eggert varð
3ja sona auðið. Sá elsti dó í æsku
en hinir tveir komust til fullorð-
insára. Þeir eru Ólafur, f. 30. júlí
1933, nú búsettur í Svíþjóð, og
Halldór Þorsteinn, f. 25. jarifiar
1935, búsettur í Reykjavík.
Mann sinn missti Guðbjörg
1963. Hún var húsmóðir í Reykja-
vík frá 1936 til dauðadags, 2. janú-
ar 1984.
Heimili þeirra hefur lengst af
verið á Oddagötu 5 og þar hefur
hún Sigga Guðmunds tekið á móti
ættingjum og vinum og hjálpað
þeim sem hjálpar voru þurfi. Það
var ávallt hátíð að heimsækja
Siggu og Björn í sumarbústað á
Svalbarði, Vargjá eða heima á
Oddagötu. Þar var bæði hjarta-
rúm og húsrúm hvort sem dvalið
var lengur eða skemur hjá þeim og
það var gaman að sjá heimili
þeirra.
Dæturnar þrjár bera þeim fag-
urt vitni og uppeldinu sem þær
hlutu. Þær eru Guðrún, gift Árna
Gunnarssyni skrifstofustjóra í
menntamálaráðuneytinu, Erla,
húsmæðrakennari, gift Erni Guð-
mundssyni kennara, og Birna, gift
Heimi Hannessyni framkvstj.
Haustið 1982 veiktist mín kæra
nafna og frænka svo enginn ætlaði
henni líf. Þá sýndu dæturnar
kærleika sinn í verki til foreldr-
anna. Þær fóru norður og voru til
skiptis á Akureyri svo þær gætu
verið hjá mömmu sinni hvern ein-
asta dag og líka verið föður sínum
til styrktar. Með vorinu jókst
þróttur Siggu, hún komst á fætur
og gat sinnt heimili sínu í nokkra
mánuði, notið sumarsins með
manni sínum og fjölskyldu allri.
Glaðst með þeim, þegar hún varð
áttræð og þau voru öll saman á
Þingvöllum. Henni fannst það stór
gjöf sem hún fékk að njóta í
sumar.
Með haustinu fékk sjúkdómur-
inn yfirhönd. Hún lá á Landspítal-
anum og þar voru dæturnar hjá
henni, til skiptis, hvern einasta
dag, og næturnar með, síðari hluta
þessara erfiðu mánaða. Slíkur
kærleikur barna í verki mun
sjaldgæfur, ef ekki einsdæmi.
Sjúkrastríðinu lauk að kvöldi ann-
ars jóladags. Þá var hún kölluð til
starfa í öðrum og betri heimi —
trúi ég. Guð blessi frænku mína og
launi henni alla vináttu langrar
æfi. Hafi hún þökk fyrir allt.
Björn og þið öll vitið, að ég tek
þátt í sorg ykkar.
Svo lífið braut er breið
til banakífsins
og dauðinn eins er leið
aftur til lífsins.
Svo lifa sérhver á
sem sálast eigi,
og andast eins og sá
sem aldrei deyi.
1 þína umsjón nú
ástríki faðir,
felum, líf byggð og bú,
blundum svo glaðir.
(Arnór Jónsson)
Þannig endar kvöldsálmur lang-
afa okkar Siggu frænku.
Sigríður Valdemarsdóttir
Fylgja Kristi?
Hvers vegna skyldi ég helga líf mitt Kristi og láta hann fá
stjórntaumana í hendur? Mér gengur ágætlega án hans og ég
sé enga ástæðu til að snúa mér til Krists strax. Kannski verður
það „þess virði“, þegar ég er orðinn gamall og stend við dyr
dauðans.
Ég hygg, að til séu milljónir kristinna manna, sem
myndu segja yður, ef þér hittuð þá að máli núna, að
ekki sé til neitt eftirsóknarverðara í tilverunni, en
að vera kristinn. Já, yður kann að virðast, að yður
gangi svo sem ágætlega, en þér mynduð öðlast miklu
betra líf með Kristi.
Biblían segir: „Sjá, nú er mjög hagkvæm tíð. Sjá,
nú er hjálpræðisdagur" (2. Kor. 6,2). Hví segir hún
okkur þetta? Ég held, að ástæðurnar séu margar.
Það er eitt, eins og ég hef þegar vikið að, að við
verðum ekki kristin til þess eins að komast til him-
ins, þegar við deyjum, þó að það sé vissulega mikil-
vægur þáttur í hjálpræði okkar. En að vera kristinn
táknar að lifa Kristi á hverjum degi, að leitast við
daglega að þjóna honum.
Það er spennandi að geta risið úr rekkju á hverj-
um morgni og vita, að Guð er með mér og vill stjórna
mér þennan dag. Jesús sagði, að hann væri kominn
til þess að lærisveinarnir hefðu líf og nægtir (Jóh.
10,10).
Minnist þess líka, hversu lífið er ótryggt. Já, við
höldum öll, að slys eða skyndileg veikindi muni ekki
bera okkur að höndum. En ef þér eruð alveg einlæg-
ur, verðið þér að viðurkenna, að líf yðar getur
slokknað á svipstundu, áður en yður gefst tóm til að
iðrast og snúa yður til Krists. Það væri hörmulegt,
ef þér kysuð heldur að njóta stundarunaðar á þess-
ari jörð og yrðuð síðan að gista víti um alla eilífð,
fjarri Guði.
Biblían kennir okkar, að hættulegt sé að snúa baki
við Guði, því að hjörtu okkar geti orðið blind og
lokuð gagnvart Guði. „Leitið Drottins, meðan hann
er að finna. Kallið á hann, meðan hann er nálægur“
(Jes. 55,6).
Snúið yður til Krists nú þegar, og þér verðið glað-
ur, af því að þér gerðuð það?
ÞorsU'inn Briem