Morgunblaðið - 25.03.1984, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. MARZ 1984
HUGVEKJA
eftir séra
Guðmund óskar Ólafsson
„En ef ég rek út íllu andana
með fingri Guðs, þá er guðsríki
komið yfir yður." Sjá Lk.
11:14-26.
Það er stundum spurt í
gamni eða alvöru í vissum til-
vikum: Hver er eiginlega hús-
bóndinn á heimilinu? Er það
konan með ábúðarmiklu fasi
og röggsemi, sem heldur öllum
í heljargreip, eins og skop-
myndirnar sýna gjarnan, eða
er það eiginmaðurinn sem er
svolinn á heimilinu, eða
kannski börnin, sem hafa kom-
ist upp á lag með að kúga for-
eldrana? Allar þessar myndir
fyrirfinnast býsna víða og
kannski er það heldur sjald-
gæfara en vera mætti að heim-
ilisfriður stafi frá jafnræði og
samvinnu. En þó er það nú
stundum svo, að manni dettur
í hug, að hvorki eiginmenn eða
eiginkonur né börn séu ráð-
andi aðilar heimilanna heldur
blátt áfram tíðarandinn og það
sem honum heyrir. Það skolar
mörgu inn, sem ærir og særir
og veldur óbætanlegum
árekstrum og ófriði. Það er
ekki óalgengt að sá andi ríki á
heimili, sem þó flestir vildu án
vera, sem þar búa, en fá ekki
við ráðið. Eitthvað virðist hafa
tekið völdin, sem enginn kann
ráð til að vinna á, eitthvað sem
reynist sterkara en góður
ásetningur og uppbygging öll.
Það þekkja margir og aðrir af
afspurn togstreituna um pen-
inga, vinnu, kaup á þessu eða
hinu, svo ekki sé talað um sog-
andi fíknina í hverskyns eit-
urlindir og meðfylgjandi af-
kæmi éru reiðin, illyrðin og
ónotin, sem grafa undan öllu
trausti og umhyggju og for-
djarfa að lokum allt og alla
sem í nánd eru.
Það er harla sorglegt að
verða vitni að því hvernig
heimili hrynja í rúst, eins og
varnarlaus fyrir því sem brýt-
ur niður og sundrar og af-
skræmir tilfinningar og
tengsli sem til var stofnað í
bjartri trú og elskusemi. Já,
tíðarandinn og rotin lífssjón-
armið eiga greiðan aðgang að
sálarlífinu til þess að villa um
og tæta í sundur. Og þrátt
fyrir síhækkandi tölu hjóna-
skilnaða og sundrunar heimila
þá undrar mann margoft,
hversu fólk er oft á tíðum
seiglunni merkt og heldur
saman þrátt fyrir sífellt sund-
urlyndi og ennþá frekar undr-
ar mann, hvernig börn virðast
ná þroska sem eiga sér að
bakgrunni æsku við endalaus
andleg meiðsli sökum
árekstra, rifrildis og hremm-
inga heima fyrir.
Er ofmælt að það sé nokkurs
um vert, að eiga sér innri vörn
í barmi, þegar tíðarandinn
sallar hroðanum að hvers
manns dyrum? Er of mikið að
segja að þá velti mjög á, hvaða
lífssýn eigi sér sterkast vígi
innra með manneskju þegar
við krossgötur er staðið sem og
reyndar endranær? Það er trú-
lega kátlegt í mörgu eyra að
heyra talað um illa anda, eins
og guðspjall þessa dags gerir,
sem seilast til áhrifa í sál og
sinni. Þó er það kannski ekki
jafn óhæft í hugum þeirra,
sem hafa i veikleikanum og
jafnvel eins og andstætt vilja
sínum orðið samferða gæfu-
leysinu á einhvern veg eða
framið einhver óhæfuverk.
Ætli margur slíkur sjái sig
ekki eftir á, eins og hafa verið
haldinn og gengið undir stjórn
máttar gönguna niður á við?
Skyldi það ekki vera víðar en
austur í Galíleu til forna að
skjálfandi og riðandi vesal-
ingar hafa stillst og hljóðnað
þegar nafn hins hvíta Krists
hefur verið yfir þeim nefnt?
Auðvitað finnst ýmsum að það
hvorki gagni eða hæfi að ljós
Hans fái rekið svört illyrmin
úr hugum, það er að ýmissa
áliti ekki í takt við okkar
mikla viskuheim. Það fær þó í
engu breytt því, sem fjöldinn
hefur reynt um ár og daga, að
þar sem ríkir heilbrigt trú-
artraust og sú ábyrgð, sem því
á að fylgja, að slíkt megnar
mjög að úthýsa skúminu,
hvort heldur það kemur fram í
því að riðandi líkami hættir að
skjálfa, forhertur munnur læt-
ur af að ata út í kringum sig
eða hönd hættir að slá. Það
býr annar og nýr andi á því
heimili, þar sem Kristur hefur
fengið ráðið því sem viðhaft er
og stjórnun á viðbrögðum
fólks við misjöfnum áreitum
daganna. í guðspjalli dagsins
segir: „Sumir sögðu." í þessu
tilviki merkti það: Við skuium
ekki heyra þetta sem Hann
segir og að engu virða það sem
Hann gerir. Rógtungan með
álíka ummæli er ennþá á ferð-
inni með ámóta sannar viðvar-
anir enn þann dag í dag. Sumir
segja ennþá: Enginn illur andi,
enginn Guð heldur, sem hefur
nokkuð að segja. Hið illa er
bara vanþekking og í annan
stað eymd þeirra sem falla
fyrir slíku. En þeir sem þannig
mæla gleyma því að eðli
manneskju lýtur ætíð sömu
lögmálum, hvað sem allri
þekkingu líður og það er ekk-
ert sem bendir til að hún hafi
annað hjarta og öðruvísi en
áður gerðist, sem varðveiti
hana gegn því sem vanskapar
líf og lífsháttu, heldur fremur
hitt eins og alltaf hefur reynst
vera, að mestu skiptir hvaða
kraftar verka á lund og líf og
hvað hún á sér til trúar og
stefnu í ferðinni.
Guðspjallið segir að Jesús
reki út það sem illt er. Það er
ekki nýlunda að kristinni
hyggju, heldur staðreynd,
prófuð í tímans rás. Þar sem
Hann og boðskapur Hans fær
rými og ráð í mannlegu
brjósti, þar er rökkrið á flótta.
Auðvitað þýðir þetta ekki, að
hver sá, sem ber sér nafn Hans
í munn verði algóður eða hvít-
þveginn, of mörg dæmin vitna
um hið gagnstæða, en hitt er
engu að síður staðreynd að fái
Hann að móta mál og verk og
viðhorf þá munu ekki ávext-
irnir leyna sér, sem bera Hon-
um vitni, því að ávextir anda
Hans eru svo sem heilög bók
segir: „Kærleiki, gleði, friður,
langlyndi, gæska, góðvild,
trúmennska, hógværð og bind-
indi.“
„Það er einkennilegt að vera
manneskja í herteknum bæ,“
var eitt sinn sagt. Við erum
ætíð í vissum skilningi í slíku
umhverfi, erum ævinlega her-
tekin af illu eða góðu, einstakl-
ingar, heimili og þjóð, hertek-
in, fönguð af því, sem sterkast
reynist og lokið er upp fyrir.
Og ef við ætlum að vænta þess
að tíðarandi og helgestir fái
ekki að brjóta niður einstakl-
inga og heimili viðnámslaust,
þá ættum við að gera upp við
okkur hvort mark sé á því tak-
andi að Guð varðveiti, hvort
við séum í fylgd sigurvegara, í
nánd við Jesúm Krist og hvort
Hann hafi tök á að bægja
burtu ásókn úr myrkranna
sveit. Sé sú afstaða tekin að
játast undir vald Hans, þá er
„guðsríki komið yfir yður“, svo
notuð séu orð guðspjallsins.
Eitt sínn þegar tónskáldið
Hyden var staddur í vinahópi,
þá kom fram spurning hvað
menn gerðu, þegar myrkið
dytti á hið innra, þegar leiði og
hrelling og áttlaus veröld
færðu vonleysi í barm. Svörin
urðu býsna mörg: Sumir töldu
vínlögg besta ráðið, aðrir
gönguferð, lestur eða tónlist.
En tónskáldið sagðist eiga sér
heimilisaltari, sem hann gengi
að, sér til lífsfriðar og styrk-
leika. Og færðu þá þrótt á nýj-
an leik? Nei, ekki minn, sagði
Hyden, heldur er það kraftur
Guðs, sem þá fyílir hjarta mitt
og rekur á brott skugga og
angur.
Já, hvar er okkar vé og í
senn uppspretta til blessunar?
Hver er húsbóndinn yfir lífi og
ferð, sá sem skapar andann
sem ríkir með einstaklingi og á
heimili? Snorri Hjartarson
spyr: „Hvar er þitt friðarat-
hvarf, gróðurhlé/ þíns innsta
draums og hjartans vörn?
Ég á ekki betra svar fyrir
mig en það sem segir í hús-
ganginum forna: „Hafðu til
Drottins heita lyst — hvern
dag sála mín. — Af því hjart-
ans angrið flýr — oss alla
gleðja má.“
ÐSTOÐ
VERÐBRÉFA-
IDSKIPTANNA
Sparifjareigandi!
Hefur þú íhugaö sparnaðarkostina
sem eru á markaðinum í dag?
Raunívöxtun m/v mismunandi verðbólguforsendur: Ávöxtun Nafn- vextir Verð- trygg- ing Veröbólga
12% 15% 20%
Verötr. veöskuldabr. 4.00 Já 9,87 9,87 9,87
Eldri spariskírt. Mism. Já 5,30 5,30 5,30
Happdr.skuldabr. 0,00 Já 5,50 5,50 5,50
Ný spariskirt. 5,08 Já 5,08 5,08 5,08
Gengistr. sparisk. 9,00 7 7 7 7
Ríkisvixlar 25,72 Nei 12,25 9,32 4,77
Alm. sparisj.reikn. 15,00 Nei 2,68 0 -4,17
Sparisj.reikn. 3 mán. 17,70 Nei 5,09 2,35 -1,92
Sparisj.reikn. 12 mán. 19,90 Nei 7,05 4,26 -0,08
Vegna aukinnar eftirspurnar óskum viö
eftir eftirtöldum verðbréfum á söluskrá:
□ Eldri spariskírteini ríkissjóös
□ Happdrættisskuldabréf ríkissjóös
□ Ríkisvíxlar
□ Óverötryggð veðskuldabréf, 18—20%
□ Óverðtryggð veðskuldabréf, hæstu
leyfil. vextir
□ Verðtryggð veðskuldabréf, 2—5 ár
EIGENDUR SPARISKÍRTEINA
RÍKISSJÓOS ATHUGIÐ!
Innlausnardagur flokka 1977-1 og 1978-1
er 25. marz. Þessir flokkar bera 3,7% vexti
umfram verðtryggingu á ári. Nú eru á
boðstólum spariskírteini sem bera 5,3%
vexti umfram verötryggingu á ári fram að
hagstæðasta innlausnardegi.
Kynnið ykkur ávöxtunarkjörin á markaönum í dag.
Starfsfólk Verðbréfamarkaðar Fjárfestingarfélags-
ins er ávallt reiðubúið að aðstoða við val á hag-
kvæmustu fjárfestingu eftir óskum og þörfum
hvers og eins.
SÖLUGENGI VERÐBRÉFA f
26. mars 1984
Spariskírteini og happdrættislán ríkissjóðs
Ár-flokkur Sölugengi pr. kr. 100 Ávöxtun- arkrafa Dagafjöldi til innl.d.
1970-2 17.415,64 Innlv. í Seölab. 5.02.84
1971-1 15.393,80 5,30% 1 ár 169 d.
1972-1 13.903,00 5,30% 1 ár 299 d.
1972-2 11.451,19 5,30% 2 ár 169 d.
1973-1 8.707,51 5,30% 3 ár 169 d.
1973-2 8 281,30 5,30% 3 ár 299 d.
1974-1 5.467,95 5,30% 4 ár 169 d.
1975-1 4.002,39 Innlv. í Seölab. 10.01.84
1975-2 3.021,25 Innlv. i Seölab. 25.01.84
1976-1 2.877,97 Innlv. í Seðlab. 10.03.84
1976-2 2.273,74 Innlv. í Seölab. 25.01.84
1977-1 2.122,16 Innlv. í Seölab. 25.03.84
1977-2 1.773,41 5,30% 164 d.
1978-1 1.438,89 Innlv. i Seölab 25.03.84
1978-2 1.132,95 5,30% 164 d.
1979-1 951,45 Innlv. i Seölab. 25.02.84
1979-2 737,00 5,30% 169 d.
1980-1 609,72 5,30% 1 ár 19 d.
1980-2 471,83 5,30% 1 ár 209 d.
1981-1 403,82 5,30% 1 ár 299 d.
1981-2 298,78 5,30% 2 ár 199 d.
1982-1 281,23 5,30% 335 d.
1982-2 208,37 5,30% 1 ár 185 d.
1983-1 160,64 5,30% 1 ár 335 d.
1983-2 103.42 5,30% 2 ár 215 d.
1974-D 5,319,50 Innlv. i S sðlab. 20.03 84
1974-E 3.662,45 5,50% 245 d.
1974-F 3.662,45 5,50% 245 d
1975-G 2.385,36 5,50% 1 ár 245 d.
1976-H 2.222,10 5,50% 2 ár 4 d.
1976-1 1.722,68 5,50% 2 ár 244 d.
1977-J 1.564,42 5,50% 5 d
1981-1. fl. 321,23 5,50% 2 ar 35 d.
Veðskuldabréf — verðtryggð
Sölugengi m.v. 2 afb. á ári Nafnvextir (HLV) Avöxtun umtram verötr.
1 ár 95,69 ♦ ?W. 8,75%
2 ár 92,30 2'7% 8,88%
3 ár 91,66 3V,% 9,00%
4 ár 89,36 3%% 9,12%
5 ár 88,22 4% 9,25%
6 ár 86,17 4% 9,37%
7 ár 84,15 4% 9,50%
8 ár 82,18 4% 9,62%
9 ár 80,24 4% 9,75%
10 ár 78,37 4% 9,87%
11 ár 76,51 4% 10,00%
12 ár 74,75 4% 10,12%
13 ár 73,00 4% 10,25%
14 ár 71,33 4% 10,37%
15 ár 69,72 4% 10,49%
16 ár 68,12 4% 10,62%
17 ár 66,61 4% 10.74%
18 ár 65,12 4% 10,87%
19 ár 63,71 4% 10,99%
!20 ár 62,31 4% 11,12%
Veðskuldabréf óverðtryggð
>ölug.m/v afb. á óri 14% 16% 18% 20% (Hlv> .21%
1 ár 87 88 90 91 92
2 ár 74 76 78 80 61
3 ár 63 65 67 69 70
4 ár 55 57 59 62 63
5 ár 49 51 54 :56 57
Hlutabréf
Hlutabréf Eimskips hf. óskast
í umboössölu.
Daglegur gengisútreikningur
Vcróbréfamarkaður
Fjárfcstingarfélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lönaöarbankahúsinu Simi 28566