Morgunblaðið - 29.06.1984, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. JÚNÍ 1984

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundssoh,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 275 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 25 kr. eintakiö.
»
Gert út til
bráðabirgða
T> ráðabirgðalausn, ekki
jjTJhægt að ná lengra,
samanlögð staða útgerðar og
vinnslu óbreytt, verðbætur
röng leið, um of lagt á fisk-
vinnsluna, bæði útgerð og
vinnsla rekin með tapi, kjör
sjómanna í lágmarki, vinna
verður að framtíðarlausn.
Þetta má meðal annars lesa
úr svörum 5 manna úr röð-
um stjórnmálamanna og
hagsmunaaðilja innan sjáv-
arútvegs við spurningum
sem Morgunblaðið lagði
fyrir þá ..." Þannig hófst
frásögn Morgunblaðsins í
gær af viðbrögðum manna
við ákvörðun um fiskverð
sem tekin var í síðustu viku.
Enginn er ánægður, hvorki
útgerðarmenn, sjómenn né
stjórnmálamenn þó var
ákvörðunin tekin af full-
trúum þeirra allra og haldið
er áfram að gera út að vísu
til bráðabirgða ef marka má
yfirlýsingar viðmælenda
Morgunblaðsins og annarra.
Hættulegasta aðgerðin
sem gripið var til þegar fisk-
verð var ákveðið að þessu
sinni voru millifærslurnar.
íslenska þjóðarbúið fær ekki
staðið undir því að greiða
verðbætur á fisk nema ein-
hvers staðar sé til fé innan
fjárhagskerfis sjávarútvegs-
ins sem nota má innan at-
vinnugreinarinnar til að
jafna afkomuna. Því er ekki
að heilsa núna að unnt sé að
taka fé af einni fiskvinnslu-
grein og færa til annarrar.
Þrautaráðið hjá ríkisstjórn-
inni var hið sama og þegar
hún glímdi við fjárlagagatið,
að leita til - erlendra lána-
stofnana og brúa bilið með
100 milljónum króna frá
þeim. Að vísu lætur Stein-
grímur Hermannsson, for-
sætisráðherra, í veðri vaka
hér í blaðinu í gær, að Afla-
tryggingasjóður hafi verið
aflögufær um þessa fjárhæð
og því sé hér verið að færa
til fé innan sjávarútvegsins.
Gísli Konráðsson, fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfé-
lags Akureyringa, segist
hins vegar ekki sjá hvar af-
lögufærir sjóðir séu innan
sjávarútvegsins.
Þorsteinn Pálsson, for-
maður Sjálfstæðisflokksins,
segir um stöðu útvegs og
fiskvinnslu eftir fiskverðs-
ákvörðun: „Þetta er bráða-
birgðalausn á vandanum og
það hvílir sú skylda á stjórn-
völdum nú, að móta til fram-
búðar stefnu i málefnum
sjávarútvegsins ... Mér
virðist einsýnt að það sé úti-
lokað miðað við núverandi
efnahagsaðstæður að
tryggja rekstrargrundvöll
fyrir alla.“ Telur Þorsteinn
Pálsson nauðsynlegt að
fylgja fastgengisstefnu en
bætir við að hún leiði til þess
að ekki sé „hægt að tryggja
lélegustu útgerðunum
rekstrargrundvöll". Hér er
fast að orði kveðið eins og
oft hefur verið fast að orði
kveðið um nauðsyn þess að
draga úr ríkisútgjöldum. í
hvorugu tilviki vænta menn
þó mikils af stjórnmála-
mönnum þrátt fyrir stóru
orðin, reynslan sýnir að
bráðabirgðalausnirnar sigra
oftast.
Stjórnmálamennirnir geta
sagt nú eins og oft áður að
það sé síður en svo í fyrsta
sinn núna sem gert sé út til
bráðabirgða á Islandi. Auð-
velt er reyndar að rökstyðja
þann grun að margir útgerð-
armenn vilji helst ekki ann-
að en bráðabirgðalausnir því
að sú leið sem Þorsteinn
Pálsson ræðir um þegar
hann vísar til „lélegustu út-
gerðanna" felur einfaldlega í
sér að þær verði látnar sigla
sinn sjó og gera upp skuldir
sínar hvort sem til er fyrir
þeim eða ekki.
Bráðabirgðalausnir af því
tagi sem hér hefur verið
gerð grein fyrir eyðileggja
allar ríkisstjórnir að lokum.
Ekki er neinn vafi á því að
vafstrið í kringum fjárlaga-
gatið í marga mánuði í byrj-
un ársins hefur spillt áliti
manna á ríkisstjórninni.
Hún rekur ekki af sér
slyðruorðið með því að grípa
til bráðabirgðalausna á
fleiri sviðum en við stjórn
ríkisfjármálanna.
„Það gengur ekki að láta
reka á reiðanum með bráða-
birgðaráðstöfunum enda-
laust og menn verða auðvit-
að að gera það upp við sig,
hvert eigi að stefna," segir
formaður Sjálfstæðisflokks-
ins réttilega hér í blaðinu í
gær. En hvenær ætla ríkis-
stjórnin og stjórnarflokk-
arnir að gera þetta upp við
sig?
Vanir menn. Þórður Pétursson iandar einum úr Kistuhyl með aðstoð veiðifélaga.
Nokkuð vænn þese
„Stórir hængar lofa góði
— segir Þórður Pétursson við Laxá í Aðaldal
„VEIÐIN hefur verið góð það sem af
er, á land eru komnir hátt í 200 lax-
ar,“ sagði Þórður Pétursson leið-
sögumaður við Laxá í Aðaldal er
Morgunblaðsmenn á ferð um Aðal-
dal litu við hjá veiðimönnum við
Þátttakendur eru á aldrinum
11—13 ára en fararstjórar og
starfsmenn eru allt eldri og
reyrfdari skátar. Sauðkrækingar
eru lengst að komnir og félagar í
Ægi frá Ólafsvík eru fjölmenn-
Laxá. Þegar komið var að ánni var
Þórður einmitt úti í á, við Kistuhyl
neðan við fossa, og með einn á.
Þórður þreytti laxinn fagmann-
lega og landaði enda vanur lax-
astir, en þeir senda 47 þátttak-
endur.
Mótið var sett með pomp og
prakt í Herjólfsdal í gærkvöldi
kl. 21 og verður síðan framhaldið
veiðimaður , og ræddi síðan stutta
stund við blm. áður en hann óð
aftur út í hylinn. „Það er mikill
fiskur hér i Kistuhyl. Af þeim 5
sem við höfum fengið í dag hafa 4
fengist hérna í hylnum," sagði
Þórður. „Lax er farinn að fást uppi
um alla á en það er óvenjulegt á
Fjórðungsmót SSK í Eyjum :
Um sexhundruð
þátttakendur
RÚMLEGA 600 skátar víðsvegar að af landinu komu til Vest-
mannaeyja í gær en þar fer nú fram fjórðungsmót Sambands
sunnlenskra skáta. Það eru skátar frá 19 félögum sem sækja mótið
og auk þess eru skátar frá Noregi og af Keflavíkurflugvelli meðal
þátttakenda.
Bréf dr. Péturs Blöndal til Húsnæðisstofnunar:
Hagstæðari lánakjör foi
sem búa yfir menntun
HÉR fer á eftir bréf dr. Péturs Blöndal til Húsnæðisstofnunar ríkisins
varðandi lækkun vaxta á lánum frá 1978 og ennfremur svar framkvæmda-
stjóra Húsnæðistofnunar, Sigurðar E. Guðmundssonar:
Undirritaður yfirtók lán frá Hús-
næðisstofnun ríkisins við kaup á
fasteign á síðasta sumri. Lánið var
tekið með 9,75% vöxtum og 60%
verðtryggingu.
Fyrir um það bil tveimur árum
urðu miklar umræður um þessi
lánskjör og benti undirritaður á
opinberum vettvangi á það, að þessi
lán væru með þau langþyngstu
lánakjör, sem þá þekktust. Raun-
vextir lánanna væru háðir verðbólg-
unni, lækkuðu með aukinni verð-
bólgu, en færu þó aldrei undir 4,2%
hversu há sem verðbólgan yrði.
í framhaldi af þeirri umræöu til-
kynnti þáverandi félagsmálaráð-
herra að þessi lánakjör yrðu sam-
ræmd þeim kjörum, sem þá voru í
gildi og gilda enn, þ.e. 2,25% vextir
og full verðtrygging. Taldi ég þá
málið komið í höfn. öllum slíkum
lánum yrði breytt hjá háum sem
lágum, menntuðum og ómenntuð-
um.
Nú rekst ég á það, þegar ég ætla
að fara að greiða af þessu láni, að
það er enn með gömlu góðu okur-
vöxtunum og frétti jafnframt, að
kjörunum er því aðeins breytt að
skuldarinn sæki um það bréflega.
Þessi regla hefur það í för með sér,
að þeir, sem hafa menntun og þekk-
ingu borga 2,25% vexti en hinir,
sem ekki hafa menntun og þekkingu
eða hafa ekki uppurð í sér til þess að
skrifa hinni háu stjórn Húsnæðis-
stofnunar ríkisins formlegt bréf,
borga um 5% til 6% vexti.
Skora ég á stjórn Húsnæðisstofn-
unar ríkisins að hætta þessari mis-
munun og breyta öllum þessum lán-
um í núverandi betri lánskjör frá
þeim tíma, þegar tilkynning kom
um það frá ráðherra. Og ég vil ekki
heyra, að tölvurnar leyfi ekki þessa
leiðréttingu. Það er jú stjórnin sem
ræður en ekki tölvan.
Það er með öllu ófært að mis-
muna fólki á þennan máta eftir því
hvort það hefur tök á því að afla sér
upplýsinga eða ekki. Hér er komið
upp svipuð staða og var í sambandi
við skyldusparnaðinn. Þar fengu
þeir sem voru í námi skyldusparn-
aðinn endurgreiddan en hinir, sem
ekki höfðu menntun til þess að
skilja útreikninga verðbóta (sem
ekki eru einfaldir) voru hlunnfarnir
með röngum útreikningi verðbóta
um árabil. Sem kunnugt er velkist
það mál enn fyrir dómstólum.