Morgunblaðið - 18.12.1984, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. DESEMBER 1984
9
Okkarjóte-
skreyttngar
eru öðruvisi
Gefið henni
fallegt gull
Gull og demantar
Kjartan Ásmundsson, gullsmiður,
Aðalstrœti 7, sími 11290.
„Þegar þröngt er í búi þarff að fara vei med“
Þjóöartekjur hafa þrengzt þrjú ár í röð, m.a. vegna afla-
samdráttar og veröfalls útflutningsvöru. Greiöslubyröi er-
lendra skulda skeröir kaupmátt þjóöartekna enn. Sama
má segja um ýmis konar fjárfestingarfljótræöi, sem bindur
okkur bagga í staö þess aö skila aröi. Þessar þrengingar
hafa hinsvegar kenht okkur aö fara betur meö fjármuni;
gaumgæfa, hvern veg þeir nýtast okkur bezt. Þannig hafa
útboö í vegagerð, sem Matthías Bjarnason samgönguráö-
herrá héfur. aukið, valdiö því aö skattborgarar hafa fengiö
fleiri lengdarkílómetra í varanlegri vegagerö fyrir minni
fjármuni en áður.
ekld með tvofoldum ak-
Vegafram-
kvæmdir
boðnar út
Matthías Bjarnason
samgönguráðherra svaraði
nýlega fyrirspurn um útboð
f vegagerð á þingi, og sagði
þá m.a.:
„Áætlaður kostnaður við
þau útboðsverk sem koma
til greiðslu á þessu ári er
um 249 millj. kr. Séu lögð
saman lægstu tilboð í þessi
verk koma út um 175 millj.
kr. eða um 70% af áætluð-
um kostnaði. Miklar sveifl-
ur eru í hegstu tilboðum
einstakra verka sem hhit-
falls af kostnaðaráætlun,
þau lægstu undir 50% þau
hæstu yfir 100% Frá þess-
um mun mætti draga auka-
kostnað vegna útboðs-
gagna, eftirlits og krafna
verktaka. Þó að það sé gert
má ætla að eftir verði mis-
munur upþ á 20—25% af
áætluðum kostnaðL Það
svigrúm sém þannig fæst
er notað til nýbygginga og
þá einkum með þrennum
hætti.“
• 1. í nokkrum tilvikum
var endanleg kostnaðar-
áætlun fyrir útboðinn
áfanga hærri en fjárveiting,
Þar nýtist svigrúmið til að
ná áfanganum.
• 2. Svigrúmið var notað
til að bæta við þann áfanga
sem boðinn var ÚL
• 3. Mismunur var notað-
ur til að ráðast í nýjar
framkvæmdir á viðkom-
andi vegi. í þeim tilvikum
er haft samráð við þm. við-
komandi kjördæma.
Ég vil einnig láta það
koma hér franl, að með
auknum útboðum, þrátt
fyrir hlutfallslega minnkun
fjármagns til vegagerðar
bæði vegna samdráttar í
þjóðarframleidshi og eins
að ekki var farið að fullu í
þá viðmiðun sem langtíma-
áætlun í vegagerð gerir ráð
fyrir, hefur prðið magn-
aukning i nýfrámkvæmd-
um vega á þessu ári. Það
tel ég vera mjög ánægju-
lega þróun. T.d. hvað varð-
ar slitlag á vegum um land-
ið, þá hefur tekist þrátt
fyrir þennan samdrátt að
ná þeim áfanga að lagt hef-
ur verið slitlag á um 163
km á þessu ári. Því er þó
ekki að leyna að 20—30
km af þessu slitlagi eru
reinum. Þrátt fyrir það hef-
ur náðst þarna mjög
ánægjulegur árangur. Hins
vegar eru verktakastarf-
semi og útboð í raun og
veru enn að slíta barns-
skónum svo að ýmislegt
getur farið úrskeiðis. En þá
er að læra af reynslunni og
það tel ég ég að þeir menn
sem að þessum málum
hafa unnið, sérstaklega hjá
Vegagerðinni, hafi gerL“
* . >
Hagsýni rádi
ferð
Sá árangur sem náðst
hefur með útboðum í vega-
gerð sýnir ekki einungis
hvern veg má nýta skatt-
greiðslur fólks betur en
gert hefur verið. Útboðin
verka einnig sem hvati á
framtak einstaklinga og
fyrirtækja, ýta undir nýj-
ungar og framþróun. Það
sem einokun situr fyrir,
hlut samkeppninnar verður
útkoman önnur og verri.
Það er gömul saga og ný.
Við höfum hreinlega ekki
ráð á slíku vinnulagi
Þessi árangur getur
einnig komið tU góða við
önnur verk á vegum ríkis
og sveitarfélaga. Það á að
vera krafa þeirrp, sem fjár-
magna rikisbúskapinn, að
skattpeningar þeirra verði
betur nýttir, hvartvetna
sem því má rið koma, og
það er víða.
Það er hinsvegar tak-
mörkuð hagsýni í þvi ef
hæfara starfsfólk leitar frá
því opinbera til hins al-
menna vinnumarkaðar
vegna mismunandi launa-
þróunar, eins og rikis-
starfsmenn halda fnun. Ör
Qöigun í ýmsum starfs-
stéttum, m.a. hjá opinber-
um og hálfopinberum aðil
um, kann að vaida þessari
umdeildu launaþróun.
Sumir láta jafnvel að því
liggja að hluti af lágum
launum bér á landi (og
hhili af því að hér er ekk-
ert atvinnuleysi í svipuðum
mæli og víðast annars stað-
ar) sé af þessum toga, þ.e.
of lítilli „framleiðni" á
mann eða dúlbúnu at-
vinnuleysi.
Spurningin er sú, hvern
veg má ýta 'undir hagræð-
ingu í opinberum rekstri;
hvern veg hægt er að ná
sama (eða hærra) fram-
leiðslu- eða þjónustustigi
með sama (eða lægra) fjár-
magni (skattheimtu). Ef til
vill er það hægt með auknu
sjálfstæði rekstrarsviða,
þann veg að þau fái sjálf að
njóta að verulegum hhita
árangurs sem vinnst í eigin
uppbyggingu og/eða hærri
launum. Ofan í þessi mál
þarf að fara af raunsæi og
sanngirnL -
Meftabo
EneUng-Kraftur-örvgq*
B.B. BYGGINGAVÖRIJR HF
NMhyl 2. AftlinaholU. Snu 8(7447 oq Sigh.ttandabraul 4 Skn 13331
Farymann
Brigs & Stratton
Smádísetvélar
4,5 hö viö 3000 SN.
5.4 hö við 3000 SN.
8.5 hö viö 3000 SN.
Dísel-rafstöðvar
3.5 KVA og 5,2 KVA
L xl -
SöMFdatuigjiLoir
uJJ<S)(ni©@®ire <& (g@
Vesturgötu 16,
sími 14680.
Ósóttar hitakönnur seldar á miövikudag.
KRisunn
SIGGGIRSSOn HF.
LAUGAVEG113, REYKJAVÍK, SÍMI 25870