Morgunblaðið - 18.12.1984, Blaðsíða 46

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR18. DESEMBER1984
Sérstök verzlunar-
skattheímtæ
46
i
Þinghlé fyrir Þorláksmessu
Hér má sjá hluta þingmanna er þeir gengu frá kirkju til þinghúss í haust, þingsetningardaginn, með hin góðu
áformin í vegarnesti. Þeir halda brátt í jólaleyfi, eins og aðrir verkamenn í kviku þjóðlífsins. Sennilega verður
næsti föstudagur síðasti starfsdagur þingmanna á þessu ári. Það verður því hljótt í þinghúsinu á Þorláksmessu,
hvort sem hið sama gildir um önnur hús í höfuðborginni eður ekki.
Hækkuð um
helming
— tillaga stjórnar-
andstöðu
Sravar Gestsson (AbL), Kjartan
Jóhannsson (A) og Guðrún Agnars-
dóttlr (KtL) hafa lagt fram breyt-
ingartillögu við frumvarp fjirmila-
riðberra um framlengingu sérstaks
1,1 % skatts, sem kemur til viðbótar
öðrum sköttum i skrifstofu- og
verzlu narhúsnæði. Tillagan gerir rið
fyrir að skatturinn, sem fyrst var
lagður i 1979 og þi til eins irs en
hefur verið framlengdur um eitt ir í
senn siðan, hækki nú um helming,
verði 2,2%.
Ríkið bjó illa að Landssmiðjunni:
Dró skuldagreiðslur í verð-
bólgu — fjárfestingarmistök
— sagði iðnaðarráðherra
Sala Landssmiðju í höfn
FRUMVARP, sem heimilar ríkisstjórninni að selja starfsfólki Landssmiðj-
unnar fyrirtækið, kom til atkvæða í neðrí deild Alþingis f gær, eftir aðra
umræðu í þingdeildinni. Hjörleifur Guttormsson (AbL) lagði til að frumvarp-
inu væri vísað til ríkisstjórnarinnar, sem þingleg aðferð til að telja eða stöðva
framgang mála. Tillagan var felld með 27 atkvæðum gegn 7. Síðan var
heimildargreinin samþykkt með 25:6 atkvæðum.
Frumvarpið er stutt af öllum Þá hafi verið tekið erlent lán til
þingflokkum, nema þingflokki Al- framkvæmda í grunni við Skúla-
þýðubandalags, sem er því andvíg-
ur, og þingflokki Kvennalista, sem
lýsti yfir hjásetu, en talsmaður
hans, Guðrún Agnarsdóttir, fann
frumvarpinu sitt hvað til foráttu.
Sverrir Hermannsson, iðnaðar-
ráðherra, sagði m.a. í umræðunni,
að eigandi fyrirtækisins, ríkið,
hefði ekki sinnt um þetta fyrir-
tæki sitt þann veg að til fyrir-
myndar teldist; t.d. hefði ríkis-
sjóður og/eða ríkisstofnanir dreg-
ið greiðslur á skuldum (Ríkisskip
og Landhelgisgæzla), jafnvel ár-
langt, meðan verðbólga var sem
mest.
hlutverki, er til hennar var stofn-
aö. Tímar væru nú gjörbreyttir.
Ríkið hefði ekki reynzt góður eig-
andi, hvað uppbyggingu og tækni-
væðingu snerti, né viðskiptavinur,
eins og fram hafi komið hjá ráð-
herra. Einsýnt væri því að fylgja
frumvarpinu. Ríkisrekstur gæti
hinsvegar átt fyllsta rétt á sér
undir öðrum kringumstæðum.
Talsmenn Alþýðubandalags,
Hjörleifur Guttormsson og Svavar
Gestsson, andæfðu gegn frum-
varpinu, málsmeðferð, verðlagn-
ingu i sölu o.fl. Þeir vildu visa
frumvarpinu frá, sem fyrr segir.
Talsmaður Kvennalista, Guðrún
Agnarsdóttir, lýsti yfir hjásetu.
Búizt var við að frumvarpið yrði
að lögum á kvöldfundi.
Karl Steinar Guðnason:
Verðjöfnunar-
gjald verði 10%
næstu tvö ár
FORMAÐUR hknaðarnefndar efrí
deildar Alþingis, Þorvaldur Garóar
Kristjánsson, Sjálfstæðisflokki,
mælti í gær fyrir nefndaráliti um
frumvarp iðnaðarráðhcrra um verð-
jöfnunargjald af raforku. Nefndin
leggur til að frumvarpið verði sam-
þykkt í heild, en þrír fulltrúar hafa á
því fyrirvara og hefur einn þeirra,
Karl Stcinar Guðnason, Alþýðu-
flokki, lagt fram breytingartillögur
við frumvarpið.
í tillögum Karls Steinars Guðna-
sonar til breytinga er lagt til að
verðjöfnunargjald nemi 10% á ár-
unum 1985 og 1986 og 5% á árunum
1987 og 1988. Frá lokum þess árs
skal það fellt niður. Einnig er lagt
til að 1. janúar nk. taki ríkissjóður
að sér greiðslu áhvilandi lána
Rafmagnsveitna ríkisins að fjár-
hæð 481 milljón króna og Orkubús
Vestfjarða er nema 46 milljónum
króna. Þá er gert ráð fyrir að ríkis-
sjóður greiði RARIK og Orkubúi
Vestfjarða þann mismun sem skap-
ast ef veiturnar selja orku á lægra
verði en kostnaðarverði.
Samkvæmt frumvarpi iðnaðar-
ráðherra verður verðjöfnunar-
gjaldið 16% í stað 19% og greiðist
það beint til umræddra veitna, sem
er breyting frá þvf sem nú er.
vog, sem nú stæði í 66 m.kr. Þetta
væru dæmigerð fjárfestingarmis-
tök, og litlar ef nokkrar líkur á að
þessi hálfkaraði grunnur skilaði
kostnaði sínum. Svipuðu máli
gegndi um tilraunaverksmiðju,
sem fyrirtækinu hafi verið gert að
fjárfesta í, en óvist væri, hvað úr
yrði.
Ráðherra kvaðst hafa trú á því
að starfsfólkið, sem gjörþekkti
fyrirtækið og hefði hug á að axla
eignar- og rekstrarábyrgð, myndi
betur gera.
Kjartan Jóhannsson (A) kvað
Landssmiðjuna hafa þjónað sinu
Lífeyrissjóður bænda:
Framlenging á bóta-
auka eldri bænda
Svipmynd frá Alþingi
Þorsteinn Pálsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, ræðir við
Albert Guðmundsson, fjármálaráðherra.
FRAM hefur verið lagt stjórnar-
frumvarp um Lífeyrissjóð bænda.
Frumvarpið er flutt í tengslum við
annað stjórnarfrumvarp, sem heil-
brigðis- og tryggingarráðherra hefur
lagt fram, um framlengingu til flmm
ára á gildandi lögum um eftirlaun
aldraðra í lífeyrissjóðum stéttarfé-
laga. Frumvarpið varðar lífeyris-
greiðslur til þess hóps aldraðra
bænda, sem veitt eru lífeyrisréttindi
umfram það sem þeir hafa áunnið
sér með iðgjaldagreiðslum.
I greinargerð segir m.a.:
„í meðfylgjandi frumvarpi er
lagt til að tímabundin ákvæði lag-
anna um Lífeyrissjóð bænda um
fjármögnum útgjalda samkvæmt
II. kafla laganna og verðbætur á
lífeyri verði framlengdur til árs-
loka 1989, en samkvæmt núgild-
andi lögum rennur gildistími þess-
ara ákvæða út ýmist í árslok 1984
eða 1985. Að hluta eru breytingar
þessar bein og sjálfsögð afleiðing
af framlengingu ákvæðanna um
framlög samkvæmt 25. gr. lag-
anna um eftiHaun til aldraðra. Þá
er í frumvarpinu lagt til að
ákvæðum um viðmiðunarlaun þau,
sem eru grundvöllur lífeyrisrétt-
inda, verði breytt með hliðsjón af
breyttum aðstæðum.
Þegar lögin um Lífeyrissjóð
bænda voru sett árið 1970 var
kveöið svo á að útgjöld vegna rétt-
inda samkvæmt II. kafla laganna
skyldu til ársloka 1985 borin að
hluta af Stofnlánadeild landbún-
aðarins og að hluta af rlkissjóði.
Þegar sérstök verðtrygging eftir-
launagreiðslna samkvæmt lögum
um cftirlaun til aldraðra félaga í
stéttarfélögum kom til sögunnar
árið 1976 tók Llfeyrissjóður
bænda á sig útgjöld vegna hlið-
stæðrar verðtryggingar lífeyris-
greiðslna samkvæmt II. kafla laga
sjóðsins. Vegna aldursskiptingar
bænda urðu þessi útgjöld sjóðnum
afar þungur baggi. Með áður-
nefndum lögum nr. 97/1979 um
eftirlaun til aldraðra var þeirri
skipan komið á að Lífeyrissjóður
bænda skyldi eins og aðrir lifeyr-
issjóðir leggja fram samkvæmt
þeim lögum 5% af iðgjaldatekjum
sínum, en á hinn bóginn skyldu
útgöld til hinnar sérstöku uppbót-
ar á lífeyri samkvæmt II. kafla
laga sjóðsins greidd með framlagi
samkvæmt 25. gr. laga nr. 97/1979.
Samkvæmt reikningum Lífeyr-
issjóðs bænda fyrir árið 1983
námu eftirlaunagreiðslur sam-
kvæmt II. kafla það ár 54,4 millj.
kr., og skiptust útgjöldin sem hér
segir:
millj. kr.
Framlag ríkissjóðs 12,4
Framlag Stofnlánadeildar 7,4
Framlag skv. lögum um
eftirlaun til aldraðra 23,5
nnnfla