Morgunblaðið - 20.03.1985, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1985
Syeinafélag málmiðnaðannanna á Akranesi:
Fimm ályktanir
frá aðalfundi
MORGUNBLAÐINU hafa borist
fimm ályktanir aðalfundar Sveinafé-
lags málmiðnaðarmanna á Akranesi
sem haldinn var 27. febrúar sídast-
Hthw
SMA ályktar um
Seðlabankann
Fundurinn lýsir stuðningi við
fram komna þingsályktunartil-
lögu Eyjólfs Konráðs Jónssonar
um Seðlabanka íslands. í gegnum
tíðina hefur þessi stofnun vaxið
sem gauksungi í spörvahreiðri frá
þvi að vera skúffustofnun í Lands-
banka íslands í þá ófreskju sem í
raun ræður öllu í þjóðfélaginu, og
stjórnvöld virðast hafa misst alla
stjórn á. Stjórnendur eða stjórn-
andi Seðlabankans virðast segja
ríkisstjórnum fyrir verkum í flest-
um málum enda í flestöllum
stjórnum og ráðum þessa lands og
í flestum þeirra formaður.
ar var rofinn sá umsamdi réttur
launþega um tryggingu launa mið-
að við almennt verðlag í landinu.
Þessi aðgerð átti að ganga að
verðbólgunni dauðri að mati
stjórnvalda og kaupmáttur að ha-
ldast óbreyttur. Við launþegar vit-
um nú hvaða afleiðingar það hefur
haft, allt hefur hækkað hröðum
skrefum langt umfram launa-
hækkanir og kaupmáttur ráðstöf-
unartekna hefur stórlækkað.
I lánamálum hefur þó keyrt um
þverbak allar hugsanlegar vísi-
tölur sem í gangi eru mæla hækk-
anir á lánum, svo að allar forsend-
ur sem fólk gaf sér við íbúðarkaup
eru brostnar og margir sjá litla
von um að geta haldið íbúð sinni.
Það er krafa fundarins að
stjórnvöld taki þessi mál af fullri
alvöru til afgreiðslu strax og láti
af þeirri gerræðislegu framkomu
við launþega sem hefur einkennt
öll störf núverandi ríkisstjórnar.
SMA ályktar um heimilisstörf
Vakin skal athygli á því að þau
verðmæti sem heimavinnandi fólk
skapar verði seint metin til fjár.
Má til dæmis nefna uppeldisstörf
sem spara ríki og bæ stórfé árlega.
Það er því sanngirniskrafa, að
heimilisstörf njóti stuðnings og
virðingu til jafns við önnur þjón-
ustustörf. Leiðrétt verði augljóst
ranglæti varðandi tryggingamál
heimavinnandi kvenna bæði hvað
varðar fæðingarorlof, slysatrygg-
ingabætur, skattamál og lífeyris-
greiðslur.
SMA ályktar um fræðslumál
Brýna nauðsyn ber til að mörk-
uð verði skýr framtíðarstefna í at-
vinnumalum íslendinga. Sú stefna
verður að grundvallast á nútíma-
aðstæðum og þeim horfum, sem
eru varðandi tækniframfarir,
menntun og þekkingu i náinni
framtíð. Leggur fundurinn
áherslu á að almenn menntun taki
í mjög auknum mæli tillit til
framtíðarþarfa atvinnulífsins.
Efla ber fag- og tæknimenntun við
Fjölbrautaskólann á Akranesi og í
tengslum við hann verði gert átak
í því að bjóða upp á eftirmenntun,
fullorðinsfræðsíu og námskeiða-
hald.
SMA ályktar um
laun og lánamál
í tíð núverandi ríkisstjórnar
hefur þróun í launa- og lánamál-
um verið launþegum þung í skauti.
Með afnámi kaupgjaldsvísitölunn-
SMA ályktar um rétt verka-
fólks til uppsagnarfrests
Fundurinn lýsir yfir stuðningi
við fram komið frumvarp til laga
um breytingu á lögum nr. 19/1979,
um rétt verkafólks til uppsagnar-
frests frá störfum og til launa
vcgna sjúkdóms- og slysaforfalla.
Starfsmenn í undirstöðu-
atvinnuvegi þjóðarinnar, fisk-
vinnslu, hafa orðið að sæta því að
verða sviptir tekjum sínum með
viku fyrirvara og það oft langtím-
um sarnan.
Um 70% af skráðu atvinnuleysi
á sl. ári var hjá fiskvinnslufólki
eða í störfum tengdum fisk-
vinnslu. Það hlýtur að vera alvar-
legt áhyggjuefni að starfsfólk í
fiskvinnslu, sem er undirstöðuat-
vinnuvegur þjóðarinnar, skuli búa
við slíkt öryggisleysi umfram aðra
þjóðfélagsþegna og veldur þvf að
fólk sækir úr þessari atvinnu-
grein, jafnvel þótt það hafi marg-
ra ára starfsreynslu að baki. Slíkt
hlýtur að bitna á atvinnugreininni
og gæðum framleiðslunnar. Það
hljóta þvf að vera hagsmunir þjóð-
arbúsins í heild að bæta úr þessu
ófremdarás tand i.
(Frétutilkynniiif;)
INNLENT

Kristinn Einarsson, formaður Iðnnemasambandsins, Jacqueline Williams frá Suður-Afríku, Árni Þorsteinsson tengi-
liður Fjölbrautaskólans í Breiðholti, og Joachim Fisher, starfsmaður Hjálparstofnunar kirkjunnar.
Norræn samstaða um að vinna að
menntunarmöguleikum svartra í
S-Afríku á alþjóðaári æskunnar
„SUÐUR-AFRÍKA er nú eina landið
þar sem kynþáttaaðskilnaður er
bundinn stjórnarskrá. Afleiðing
þessa er sú að hvítt fólk ríkir sem
herraþjóð með tilheyrandi arðráni
og brotum á mannréttindum. íbúar
eru 29 milljónir í Suður-Afrfku, en af
þeim eru hvítir menn aðeins 4,6
milljónir.*' Þetta kemur m.a. fram í
blaði NOD, sem stendur fyrir
Nordisk Operation Dagsværk eða
Norræn samstaða.
1 tilefni af ári æskunnar standa
námsmenn á Norðurlöndum fyrir
miklu framtaki f samvinnu við
hjálparstofnanir kirknanna f viö-
komandi löndum til að veita félög-
um sínu í þriðja heiminum mennt-
unarmöguleika. Ætlunin er að al-
menningur og þá sérstaklega ungt
fólk verði frætt um ástandið í
S-Afríku. Hápunktur verkefnisins
verður 21. mars en þann dag mun
fyrirtækjum boðinn vinnukraftur
námsfólks gegn greiðsiu lág-
markslauna. Fénu sem safnast
verður varið til styrktar æskulýðs-
deildar samkirkjuráðs Suður-
Afríku til uppbyggingar mennta-
mála.
Hér á landi er stödd Jacqueline
Williams frá Suður-Afríku en hún
starfar við æskulýðsráðið þar.
Hún ætlar að ferðast um landið og
halda fundi vfða um mál svartra í
Suður-Afríku. Með henni verða
fulltrúar NOD ’85 á íslandi.
í ályktun sem undirrituð er af
öllum forsætisráðherrum Norður-
landanna segir m.a.: „Við á Norð-
urlöndum lifum f friði og erum
meðal hinna ríkustu f heimi. Allt
sem við getum gert hefur því
mikla þýðingu. Norræn samstaða
’85 er unnið fyrir æskufólk sem
hefur flúið undan kynþátta-
aðskilnaðinum, apartheid, f sunn-
anverðri Afríku."
Hvað varðar mig
um þjóðarhag?
firínwej, 18. mara.
VARLA ER um annað rætt en verk-
fall kennara og sýnist sitt hverjum
um réttmæti þess. Ekkert álitamál
er að þeir sem tjón bíða eru nem-
endurnir og einnig virðist liggja
Ijóst fyrir að þeir sem höfuðsokina
bera á þessu ástandi eru kennar-
arnir.
Kennarar réðu sig til starfa
síðastliðið haust og vissu þá að
hverju þeir gengu. Þess vegna
verður að líta svo á að þessi deila
sé skipulögð af ráðnum hug og til
þess eins að koma illdeilum af
stað og skapa glundroða f þjóðfé-
laginu. Ef svo væri ekki hefðu
þeir klárað skólaárið og verið
taldir menn að meiru.
En meirihluti kennara, þrátt
fyrir margumtalaða menntun og
ábyrgð, báru ekki gæfu til að
ljúka skólaárinu, heldur kusu
þeir vafasamari stríðsaðgerðir.
Að óreyndu vil ég ekki trúa þvf
að menntamálaráðherra láti und-
ir höfuð leggjast að höfða mál á
hendur kennurum, til að fá úr því
skorið hvort þeim beri ekki
skylda til aö ljúka skólaárinu.
Einhvern veginn finnst mér
erfitt að útiloka þá hugsun að
þarna sé um pólitfska fram-
kvæmd að ræða, þar sem hugsaö
er um það eitt að gera „helvftis
ríkis8tjórninni“ nógu mikla bölv-
un.
Þar komum við kannski að
kjarna málsins. Það hefur verið
opinbert leyndarmál að kommún-
istar og taglhnýtingar þeirra
hafa ævinlega barist gegn ríkj-
andi skipulagi og þá ekki vandað
aðferðirnar, eða eins og einn for-
sprakki kommúnista sagði: „Hvað
varðar mig um þjóðarhag?"
Alfreð Jónsson
Ábendingar frá Áfengisvamaráði:
Neysla áfengs öls hefur
hvergi dregið úr drykkju
1. Undanfarin misseri hefur
mjög gætt áróðurs þeirra, sem
ábata hafa af áfengissölu fyrir
auknu frjálsræði f dreifingu
áfengis og aukinni neyslu.
2. Á sama tfma og talið er rétt
og skylt að lögbjóða notkun bfl-
belta af öryggisástæðum og tak-
marka tóbaksreykingar af heilsu-
farslegum ástæðum láta æ fleiri
sefjast af andróðri hagsmunaafla
gegn takmörkun þar sem vímuefn-
ið áfengi á í hlut.
3. Þó látast a.m.k. þrefalt fleiri
af völdum áfengisneyslu en f um-
ferðarslysum.
4. Aðeins fjórðungur þeirra sem
látast vegna drykkju er úr hópi
þeirra er teljast ofdrykkjumenn.
— Samt er sífellt reynt að kenna
þeim um allt tjón sem áfengið
veldur.
5. Áfengisvarnaráði, sem reynir
að gæta skyldu sinnar sem hlut-
laus ríkisstofnun, hefur ekki tek-
ist að finna neitt land í heiminum
þar sem neysla áfengs öls hefur
orðið til að draga úr drykkju og
tjóni af hennar völdum.
6. Þó að kaupgeta færi þverr-
andi á árinu 1984 og áfengisútsöl-
ur væru þá um tima lokaðar vegna
verkfalls opinberra starfsmanna
dró ekki úr drykkju. Þvert á móti
óx heildarneysla vínanda á hvert
mannsbarn. Líkleg orsök er fjölg-
un vínveitingahúsa.
7. Marktækar kannanir á við-
horfum til áfengismála eru vanda-
samar og ekki á færi annarra en
Vegna umræðna á Al-
þingi um frumvarp til
laga er heimilar sölu á
áfengu öli hefur Áfeng-
isvarnaráð sent allsherj-
arnefnd neðri deildar
Alþingis ýmis gögn.
Meðal þeirra eru þau
minnisatriði varðandi
áfengisneyslu og áhrif
hennar sem hér birtast.
hlutlausra kunnáttumanna er
beita vísindalegum aðferðum af
ýtrustu nákvæmni. Barnalegt er
að gera ráð fyrir því að í könnun
HP komi fram óvefengjanleg
sannindi um raunverulega afstöðu
þjóðarinnar til áfengismála.
8. Um 70% barna í 7. bekk
grunnskóla í Reykjavík neyta ekki
áfengis. Hlutfallið kann að vera
svipað í grunnskólum annars stað-
ar. Hætt er við að hlutfallið yrði
óhagstæðara ef áfengt öl yrði lög-
leyft.
9. í þeim nágrannalöndum vor-
um þar sem bjórdrykkja er mikil,
svo sem Danmörku, Þýskalandi,
Hollandi og frlandi, er neysla ann-
arra vímuefna en áfengis mjög
mikið og vaxandi vandamál.
10. Það er lögmál vimuefnamis-
notkunar að vímuefnaneytandinn
byrjar yfirleitt á veikum vímuefn-
um en fer yfir í sterkari og hann
byrjar á smáum skömmtum og fer
yfir í stærri skammta. Áfengur
bjór inniheldur vímuefnið vínanda
og áhrif þess eru jafnskaðleg fyrir
flesta vefi líkamans hvort heldur
það kemur inn í hann blandað
miklu eða litlu vatni.
11. Próf. Sigurður Líndal álítur
að innflutningur áfengs öls sé
ólöglegur. Lögfræðingarnir Finn-
ur Torfi Stefánsson og Olafur
Walter Stefánsson skrifstofustjóri
komust að sömu niðurstöðu er þeir
rannsökuðu lögmæti innflutnings
áfengs öls að tilhlutan fyrrverandi
dómsmálaráðherra.
12. Fjölgun vínveitingahúsa er
ekki náttúrulögmál. Ráðherra
veitir leyfin og hefur heimild til
að afturkalla þau eða takmarka,
bæði hvað snertir veitingatíma og
hvaða tegundir má veita. Borgar-
stjórn Reykjavíkur, bæjarstjórnir
og sýslunefndir geta synjað ráð-
herra um heimildir til að gefa út
vínveitingaleyfi.
13. Gera má ráð fyrir, miðað við
erlendar rannsóknir, að kostnaður
hins opinbera vegna áfengisneyslu
sé a.m.k. þrefaldar tekjurnar og er
ekki nema hluti þess kostnaðar
vegna meðferðar og endurhæf-
ingar drykkjusjúkra.
14. Þótt menn greini á um vægi
margra orsakaþátta áfengissýki
dylst samt engum, sem það vill
sjá, að þar er hlutur áfengisins
ótvíræðastur og stærstur. Skiptir
litlu máli litur þess, ilman eða
bragð ef magnið er nægilegt.
Áfengisvarnaráð