Morgunblaðið - 20.03.1985, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. MARZ 1985
45
Þórður Þórðarson, læknir,
fæddist í Reykjavík og ólst þar
upp á þann hátt, sem aðrir drengir
áttu almennt við að búa, að því
undanskildu, að föður sínum
kynntist hann aldrei, því hann
fórst í róðri hér í flóanum er hann
fór í forföllum annars manns, en
hann var annars kennari. — Móðir
Þórðar hefir verið hin mikilhæf-
asta kona, vafalítið mjög góðum
gáfum gædd umfram það sem al-
mennt gerist. Hún lét ekki bugast
heldur einsetti sér að koma syni
sínum áfram á eigin spýtur, enda
þekktust þá engir styrkir eða bæt-
ur. Hún leitaði sér atvinnu og fór
víða um í því skyni, t.d. í síldar-
söltun, og tók hún soninn með sér
í þetta erfiði.
Þórður kynntist því frá blautu
barnsbeini að vinna og bera virð-
ingu fyrir vinnu, hver sem hún
var, við allskonar aðstæður. Aldr-
ei fannst á Þórði beiskja eða
kergja vegna þess hve erfitt þau
mæðgin höfðu átt langt fram eftir
æsku hans. Skapgerð hans var
stór, hann stóð af sér slíkt, sem þó
má ósjaldan heyra hjá þeim, sem
erfitt hafa átt og skattyrðast alla
ævi vegna þess að hafa þurft að
vinna erfið störf hér áður fyrr.
Móður sinni var hann alla ævi
þakklátur og þó hann væri fátal-
aður hér um fann maður oft hve
Ijóst honum var gildi fórnfýsi og
þolgæðis er hún hafði sýnt. Naut
hún þess seinna á ævinni eftir því
sem frekast var hægt.
Móðir hans kom syni sínum í
Menntaskólann í Reykjavík, þótti
það nokkuð djarft af einstæðri
konu. Henni var ljóst og kennur-
um reyndar líka, að hann var efni
í afburða námsmann, mjög jafn-
vígur á námsefnin öll, enda rætt-
ist það. — Þórður lauk námi sínu í
MR með hárri einkunn, var meðal
efstu manna 18 ára. Á þessum
skólaárum var auk þess komið í
ljós, að Þórður hafði mjög góða
söngrödd og næmt eyra fyrir
hljómlist, — mjög efnilegur leik-
ari, — hefði hann vafalaust getið
sér gott orð sem listamaður á því
sviði, ef hugur hans hefði hneigst í
þá átt. Á skólaárunum vann hann
fyrir sér líkt og aðrir skólapiltar
en þó fékk hann einnig starf á
skrifstofu og náði fljótt mjög góð-
um tökum á bókhaldi, var störfum
hans þar viðbrugðið fyrir góðan
frágang og snyrtileika. Reyndar
lagði hann gjörva hönd á ýmis-
konar önnur störf, sem öll ein-
kenndust af samskonar fullkomn-
um frágangi, líkt og síðar gaf að
líta er hann hóf ævistarf sitt við
læknislistina.
Þórður stundaði nám i lækna-
deild Háskóla íslands og gekk þar
námið mjög vel, lauk öllum próf-
um á tilskyldum tíma með góðum
einkunnum, þurfti þó að vinna
fyrir sér samhliða náminu, með
kennslu o.fl. Á háskólaárunum tók
Þórður þátt í stúdentalífinu og var
eftirsóttur í hóp ungra stúdenta,
enda með skemmtilegri mönnum,
— best naut hann sín þó í hópi
vina sinna. Læknisprófi lauk
Þórður með hárri einkunn 1929.
Fór hann þá til Þýskalands til
frekara náms, vann hann fyrst á
því fræga sjúkrahúsi Eppendorf í
Hamborg og fleiri góðum háskóla-
deildum í lyflækningum. Um þess-
ar mundir urðu íslenskir læknar
að sækja alla sína framhalds-
menntun til útlanda. í Þýskalandi
var þá læknisfræði á miklu frægð-
arskeiði, sem og önnur vísindi.
Þórður komst fljótt í mikið álit
hjá yfirlæknum deildanna, bæði
fyrir læknisstörf en einnig undr-
uðust Þjóðverjar kunnáttu hans í
þýskri tungu, en hann hafði aldrei
til Þýskalands áður komið. Var
það þó ekki nema eitt af mörgum
tungumálum, sem hann talaði og
skildi til hlítar. Um þessar mundir
fékk Þórður mjög eftirsóttan
styrk frá Alexander von Hum-
boldt Stiftung í Berlín, frægri
þýskri menntastofnun, var hann
einungis veittur mjög efnilegum
mönnum á háskólastigi. Greiddi
þetta ekki lítið götu hans þar í
landi.
Um þetta leyti kynntist Þórður
konuefni sínu, Louise Peters. Það
var mjög skiljanlegt að þau felldu
hugi saman, en bæði voru glæsileg
og fríð sýnum og áhugasöm um
menningarmál og menntun. Frú
Louise er mjög gáfuð kona, sjór af
fróðleik um bókmenntir, ekki síst
islenskar, — mjög fær í tungumál-
um, skildi og lifði í menningu
þjóðar sinnar, — var því jafnræði
með þeim í hvívetna. Þau gengu I
hjónaband 1932. — Meðan Þórður
dvaldi í Þýskalandi mótaðist mjög
sú hofmannlega framkoma og fas,
sem einkenndi hann ávallt. — Þau
settust að i Reykjavík skömmu
síðar, og hóf Þórður störf hér í
Reykjavík á stofu sinni 1931.
Fljótlega hlóðust á hann störf,
gerðist hann aðstoðarlæknir hins
ágæta skurðlæknis og trausta yf-
irlæknis Landakotsspítala, Matt-
híasar Einarssonar. Var hann
ávallt síðan tengdur Landakoti og
vann þar mestan hluta starfsferils
síns. Kom það og seinna í hans
hlut, að leggja grunninn að þeirri
ágætu lyflækningadeild, sem nú er
starfrækt með miklum blóma á
Landakotsspítala, og gerðist yfir-
læknir deildarinnar um árabil.
Þórður var ágætur kennari og
kenndi eins og áður var nefnt heil-
brigðisfræði við ýmsa skóla í
Reykjavík og var stundakennari í
grein sinni við Háskóla fslands.
Enda þótt Þórður ynni mikið á
lækningastofu og sinnti um-
fangsmiklum heimilislækningum,
þá var hann þó fyrst og fremst
spítalalæknir. Var það bæði vegna
langra starfa hans á sjúkrahúsum
erlendis víða um lönd og ekki síst
vegna vísindahneigðar hans, að
hið glögga auga hans naut sin
hvað best innan veggja sjúkra-
hússins við vandasamar sjúk-
dómsgreiningar. Um framför í
tækjabúnaði varðandi læknis-
fræðina um þessar mundir vissi
Þórður manna best. Framhalds-
menntun sína rækti hann með af-
brigðum vel, fylgdist mjög vel með
öllum nýjungum í sinni sérgrein
alla tið og fór víða um lönd, m.a.
til Bandaríkjanna, í þessu skyni.
1949 var Þórður viðurkenndur
sérfræðingur i lyflæknisfræði.
Hjartasjúkdómar voru þó mesta
áhugamál hans.
Þórður starfaði sem læknir í
Reykjavík í meira en 54 ár, alltaf
eftirsóttur og störfum hlaðinn.
ósjaldan heyrir maður nú siðustu
mánuði margan segja: „Ég hef
misst minn ágæta heimilislækni,
Þórð Þórðarson, — hvað á ég nú
að gera?“ — en Þórður hætti
störfum sem heimilislæknir fyrir
1<Æ ári.
Þórður starfaði fyrir stéttarfé-
lag sitt í mörgum nefndum. Hann
var formaður félagsins um árabil
og síðast heiðursfélagi Læknafé-
lags Reykjavíkur. Auk þess vann
hann sem trúnaðarlæknir fyrir
marga aðila, t.d. þýska sendiráðið
og var sæmdur þýsku heiðurs-
merki. Er of langt að telja það allt
upp. öll stðrf leysti hann af hendi
með alúð og farsæld.
Þórður var gæfumaður, honum
auðnaðist á háum aldri að vinna
sem læknir allt til síðasta dags.
Hann var á leið úr viðtalstíma er
kallið kom, — áreiðanlega ekki að
óvörum, svo vel þekkti hann
hjartasjúkdómana, að hann vissi
hvað gerast myndi.
Þórður var vel yfir meðalhæð,
teinréttur, rauðbirkinn nokkuð,
bar sig ætíð vel og fyrirmannlega
— hafði fas og framkomu heims-
borgarans, enda að langfeðgatali
kominn af Oddaverjum. Vafasamt
er hvort þeir hafa átt öllu betur af
guði gerðan fulltrúa á seinni öld-
um. Hann tilheyrði kynslóð, sem
áleit dugnað, sparsemi, menntun
og lærdóm æðstu dyggðir. 1 hans
huga var læknisstarfið fólgið í
gagnkvæmu og nánu sambandi
læknis og sjúklings, þar sem báðir
lögðust á eitt um að veita og
þiggja hjálp. Við fráfall hans
finnst okkur ekki einungis að við
höfum misst náinn vin og
starfsbróður, heldur er líkt og heil
kynslóð hafi horfið með honum á
dularfullan hátt. Eftir 40 ára sam-
starf og vináttu er þakkarskuld
okkar ómæld.
Blessuð sé minning hans ætíð.
Frú Louise og dóttur, Kristrúnu,
arkitekt, og öðrum skyldmennum,
sendum við samúðarkveðjur.
Björn Guðbrandsson,
Úlfar Þórðarson.
Sængur
verð áður kr. 1.395,-
Koddar
verð nú kr. 995,-
verð áður kr. 450,-
verð nú kr. 350,-
Sængurverasett frá kr. 650,-
Frotté lök með teygju kr. 340,-
Handklæði frá kr. 150,-
Diskaúurrkur 2 stk. í pakka kr. 85,-