Morgunblaðið - 03.05.1985, Qupperneq 31
MORGUNBLADIÐ, FÖSTUDAGUR 3. MAÍ 1985
31
ast skyndilega með hótun um að
leggja umhverfið í eyði, vil ég
ekki viðurkenna að það sem ég
hef verið að gera og trúað á und-
anfarna áratugi hafi verið rangt.
Það sem mér ber að gera er að
leggja mig fram um að hafa
hemil á fellibylnum og vernda
sjálfan mig. Ég veit að þetta er
erfið staða, en ég er sannfærður
um að hafa gert rétt.
Sp.: Minnist þér þess að ein-
hvern tíma fyrr hafi reynt jafn
mikið á sambúð Þjóðverja og
Bandaríkjamanna?
Sv.: Nei. Ágreiningurinn snýst
um fleira en hvað sé skynsam-
legt. Ágreiningurinn um stað-
setningu eldflauganna hefur-
einnig sínar tilfinningalegu hlið-
ar. Ég minnist þess að ég fór eitt
sinn á laugardegi í þyrlu frá
kanslarabústaðnum og flaug yfir
300.000 manna mótmælagöngu
gegn ákvörðun minni um stað-
setningu Pershing-flauganna.
Eins og allir aðrir stjórnmála-
menn verð ég alltaf að spyrja
sjálfan mig hvort ég hafi gert
rétt. En það er ekki hægt að láta
fjöldann stjórna. Þá mætti eins
láta skoðanakannanir taka við
embætti kanslara. Ég álít það
mitt mikilvægasta verkefni að
stuðla að því að tengsl Sam-
bandslýðveldisins við vestrænar
þjóðir verði ævarandi og grund-
völlur stjórnmálastefnu okkar.
Það má líta á þetta sem nokk-
urskonar kærleiksyfirlýsingu í
garð Bandaríkjanna. En gallinn
er sá, eins og við rekumst á í
daglega lífinu, að einhliða kær-
leiksyfirlýsingar geta valdið
vonbrigðum.
Sp.: Þér hafið kallað sjálfan
yður fyrsta vestur-þýzka kansl-
arann af eftirstríðskynslóðinni.
Má líta á þetta sem tilraun til að
flýja dóm sögunnar?
Sv.: Af hverju segi ég þetta?
Til að benda á að það hafa orðið
kynslóðaskipti hér f landi. Tveir
þriðju þjóðarinnar voru ekki
fæddir í maí 1945, og þetta hlýt-
ur að hafa þýðingu. Þegar ég var
lítill drengur sá ég og heyrði
hryllilega hluti. Eins og venjan
var þá, vann ég ásamt mörgum
öðrum að þvð að slökkva elda í
húsum eftir loftárásir. Ég get
enn sýnt yður húsið þar sem ég
vann 13 ára gamall að því að
grafa lík upp úr rústunum. Hús-
ið hefur verið endurreist, en ég
hugsa til baka til þess dags í
hvert sinn sem ég ek þar fram-
hjá. Þegar ég var 15 ára, aðeins
18 dögum áður en Þjóðverjar
gáfust upp, var ég spurður hvort
ég vildi ekki ganga í SS. Vegna
þess hve ungur ég var gat ég
neitað. En þeir hengdu pilt, sem
var sennilega aðeins tveimur ár-
um eldri en ég, upp í tré og settu
á hann spjald með áletruninni
svikari, vegna þess að hann
hafði gerst liðhlaupi. Ég sé hann
enn fyrir mér.
Sp.: Bandaríkjamenn hafa
orðið varir við það að iðrun og
lítillæti hafa ríkt i Þýzkalandi
eftir styrjöldina. Nú virðast
komar upp áleitnari raddir sem
krefjast réttar Þýzkalands til að
vera tekið í sátt og veitt fyrir-
gefning.
Sv.: Þetta er alveg rétt. Er
þetta ekki í rauninni algjörlega
eðlileg þróun mála, sérstaklega
meðal vina? Og það sem meira
er, er þetta ekki sönnun þess að
við séum að komast út úr myrk-
viði nasistatímans?
Sp.: Hvaða mál eru mikils-
verðust fyrir ríkisstjórn yðar á
leiðtogafundinum ?
Sv.: Okkur ætti öllum að vera
ljós nauðsyn frjálsrar alþjóða-
verslunar. Þetta er ekkert einCá'-
vandamál Þjóðverja og Banda-
ríkjamanna. Það eru Japanir
sem þurfa að opna markaði sfna.
Ég hef stungið upp á því við vin
minn (forsætisráðherra Japans
Yasuhiro) Nakasone að við tök-
um upp ósvikna samkeppni. Ég
er ekki hræddur við Japanina.
Þeir hafa ekkert fleiri heila-
frumur en við. Það getur haft
hörmulegar afleiðingar ef aftur
verður gripið til verndartolla. Að
því er varðar SDI (Strategic
Defence Intiative, varnaráætlun
Regans forseta, oft nefnd
„Stjörnustríð"), er ég mjög fylgj-
andi hugmyndinni. Eg verð þó að
setja tvö grundvallarskilyrði: að
þar verði ekki um neina ein-
stefnu að ræða, og að það sem
við gerum sameiginlega komi
okkur öllum til góða. Rannsóknir
sem gerðar eru í þessu sambandi
hafa ekki aðeins hernaðarlegt
gildi, þrír fjórðu rannsóknanna
koma almenningi til góða. Við
höfum margt til málanna að
leggja í þessu sambandi, til
dæmis á sviði háþróaðrar ljós-
eðlisfræði. Ég vidi að aðrar Évr-
ópuþjóðir hefðu samvinnu við
okkur um þetta, eins og Frakkar,
Bretar og Italir.
Sp.: Ef samdráttur verður í
bandarískum efnahagsmálum,
hver ættu viðbrögð Evrópu að
vera?
Sv.: Að sjálfsögðu valda sveifl-
ur i bandarískum efnahagsmál-
um áhyggjum. Það þarf ekki
annað en líta á gengi dollars. Við
verðum að halda þeirri stefnu
sem við fylgjum nú: treysta fjár-
hagsstöðuna og ná vöxtunum
niður til að draga úr verðbólgu,
og leysa efnahagskerfið undan
hömlum ríkisvaldsins. Vð erum
að lækka skattaálögur um 20
milljarða marka, og er það liður
í þróuninni til að bæta efna-
hagsstöðuna.
Sp.: Að lokum, finnst yður að
þér getið sjálfur gert eitthvað
meira til að draga úr ágrein-
ingnum vegna athafnarinnar í
Bitburg?
Sv.: Nei. Ég vil ekki hætta við
hugmyndina. Hún er frá mér
komin. Ég held fast við hana.
Tónlistin flutt af Bonnie Pointer, The Dazz Band, Sparks,
Aerobics o.fl.
Aðalhlutverk: Cynthia Dale, Richard Rebiere, Laura Henry og
Walter G. Alton.
Sýnd kl. 5,7,9,11.
Sími78900
Evrópufrumsýning
Dásamlegir kroppar
Proclucers Sales Organization Presents
a Robert Lantos/Stephen J. Roth Protíuction
“Heavenly Bodies'’-Cynthia Dale
Richard Rebiere-Laura Henry-WalterGeorge Alton
Ditector ot Photogrephy Thomas Burstyn-Choreography ny Brian Foley
Featuring Music by The Dazz Band- Cheryl Lynn
Bonnie Pointen Sparks- The T ubes- Dwight Twilley.md more
Scrempiay py Lawrence Dane ana Ron Base
producMby Robert Lantos «i Stephen J. Roth*Dj<ítccipy Lawrence Dane
Executive Producersof fhc Soundtraclt Album The Guber-Peters Company
. From^j-Enten.iinmentCorpofenon CtT
Vr P'M'P - Aib..- ......
„Takk fyrir boðið.
Hvert er tileftiið?”