Morgunblaðið - 08.06.1985, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, LAIJGARDAGUR 8. JUNl 1985
29
Jóhannes Páll páfi annar
Boð páfa um
iðrun og sátt
eftir Luigi Bellotti
erkibiskup
Það er mér mikil ánægja að
vera hér með ykkur í dag í Dóm-
kirkju Krists konungs, og mega
biðja með ^rkkur við heilaga
messugjörð. Eg vil láta í ljós ein-
lægar þakkir til biskups yðar,
Herra Hinriks Frehen, og ykkar
allra fyrir þá vinsemd að bjóða
mér hingað.
Fyrir skömmu héldum við há-
tíðlega páska, og minningin um
upprisu Drottins, dýrlega upp-
stigningu hans til himna, og um
komu heilags anda á hvítasunnu
er okkur enn ofarlega í huga.
Þetta allt minnir okkur á tign
okkar sem kristinna manna og
lærisveina Jesú, og veitir okkur
hjálp til að auka og efla andlegt líf
okkar í daglegu trúarlífi í anda
iðrunar og sátta.
Hinn heilagi faðir, Jóhannes
Páll páfi annar, sendi fyrir all-
nokkru biskupum, prestum og
þjóð Guðs, bréf til að útskýra leið-
ir til yfirbótar og sátta (2. des-
ember 1984, fyrsti sunnud. í að-
ventu). Kæru bræður og systur,
við skulum fylgja kenningu hins
heilaga föður um iðrun og sátt.
„Þegar talað er um sátt og iðrun
er það hvatning til að uppgötva
aftur orðin, sem Frelsari vor og
kennari Jesú Kristur hóf með pré-
dikun sína: Gjörið iðrun og trúið á
fagnaðarerindið, það er að segja,
takið við fagnaðarerindinu um
kærleikann og minnist þess að vér
erum kjörin Guðs börn og þar með
allir bræður." Þetta eru orð hins
heilaga föður til okkar. Hann
minnir okkur einnig á það, að Jes-
us, sonur Guðs og bróðir mann-
anna er: „Hinn mildi æðsti prest-
ur, trúr og áhugasamur, hirðirinn
sem ætlar sér að finna hinu týndu
sauði, læknirinn, sem læknar og
huggar, hinn eini sanni meistari,
sem kenni sannleikann og sýnir
oss vegu Guðs.“
Við verðum því að snúa okkur
að „hinu nýja boðorð um kærleika
til náungans; leita eftir og helga
okkur miskunnsemi og þolinmæði
þá er leitað er réttlætis; launa illt
með góðu; fyrirgefa misgerðir;
elska óvini okkar." Þetta er kenn-
ing páfans.
Þannig eru hugsanir okkar á
þessari stundu innilega tengdar
hinum heilaga föður, Jóhannesi
Páli, páfa öðrum. Við lítum á hann
sem staögengil Krists, sem heilög
Katarína frá Siena kallaði á máli
dulspekinnar „hinn ljúfa Krist á
jörðu". Við gerum okkur grein
fyrir þungri ábyrgð hans, er hann
verður að leiða kirkjuna til að
boða sanna kenningu og sjá fyrir
biskupum til að leiða biskupsdæmi
um víða veröld. Við hljótum að
vera páfanum þakklát fyrir
ótrauða viðleitni hans til að breiða
út fagnaðarerindið, og við verðum
að fylgja honum stöðugt með bæn-
um okkar.
Leyfið mér að minna ykkur á
síðustu pílagrímsferðir hans, fyrst
til Venezuela, Ecuador, Perú,
Trinidad og Tobago, og nú nýverið
til Niðurlanda, Belgíu og Lúxem-
borgar. Hvarvetna átti hann fjöl-
marga fundi með margskonar
fólki, til þess að færa þeim boð-
skap Krists. Við biðjum einnig um
ríkulegan andlegan ávöxt af
næstu ferð páfans, í júlímánuði,
til Kenya og annarra Afríkulanda,
í tilefni ráðstefnunnar um hið
heilaga sakramenti, sem verður í
Nairobi.
Þá er einnig ný ráðstefna bisk-
upa í undirbúningi í Róm. Það á að
verða sérstakur fundur biskupa
með páfanum til að minnast tutt-
ugustu ártíðar annars Vatikan-
þingsins. Kæru bræður og systur,
biðjum innilega fyrir þessum mik-
ilvæga fundi.
Nú, er við höfum heyrt rödd
páfa og boð hans um iðrun og sátt,
látum okkur hlýða þessari rödd
okkar andlega föður og hirðis, og
látum hátíðahöld páskanna verða
byrjun á iðrun og sátt við Guð og
bræður okkar, en Drottinn sjálfur
hóf hana með dauða sínum og
upprisu. Megi Guð blessa áform
okkar.
Höfundur er sendiherra Yatikans-
ins á Norðurlöndum. Hann söng
messu í Dómkirkju Krists kon-
ungs, Landakoti, sunnudaginn 2.
júní og flutti þá þessa prédikun.
AF ERLENDUM VETTVANGI
eftir WILLIAM SAFIRE
Páfinn, yfirnjósnarinn
og dómarinn óþreytandi
SÖMII dagana og Jóhannes Páll páfi II skipaði 28 nýja kardinála stefndi
Ilario Martella rannsóknardómari öðrum manninum, sem virðist hafa
verið viðriðinn samsæri um að myrða páfann samkvæmt fyrirskipunum
KGB, fyrir rétt.
Maðurinn, sem hleypti af
skotinu er særði páfann,
Mehmet Ali Agca, var fundinn
sekur og átti á hættu að verða
lokaður inni í fangelsi, þar sem
fyrrverandi vinnuveitendur hans
hefðu sennilega myrt' hann. í
staðinn kaus hann að leysa frá
skjóðunni og dúsa í öruggu fang-
elsi.
Framburður hans er aðalat-
riðið í yfirstandandi réttarhöld-
um gegn Sergei Antonov, for-
stöðumanni Rómarskrifstofu
búlgarska flugfélagsins, sem
Agca segir að hafi farið með sig
í bíl á staðinn, þar sem reynt var
að ráða páfa af dögum.
Ef sakfelling verður til þess að
Antonov verður einnig fús til
samvinnu, eða fram koma í rétt-
arhöldunum fleiri upplýsingar
er bendla búlgarska eða sovézka
ráðamenn við málið, munu flest-
ir réttilega draga þá ályktun að
dómstóll hafi í fyrsta skipti
kveðið upp dóm yfir leyniþjón-
ustustofnun fyrir samsæri um
morð á heimsleiðtoga.
í raun og veru er KGB fyrir
rétti.
Það gerir þetta mál enn ugg-
vænlegra en ella að búlgarska
leynilögreglan — útibú þýlyndra
þjóna KGB — tók að sér þessa
morðtilraun á þeim tíma þegar
Yuri Andropov, síðar æðsti leið-
togi Sovétríkjanna og verndari
núverandi þjóðarleiðtoga, var
yfirmaður KGB.
Á þessum tíma ógnaði Sam-
staða harðstjórn í Póllandi;
pólski páfinn fyllti hreyfinguna
innblæstri; þess vegna þjónaði
það hagsmunum Rússa að páf-
anum yrði útrýmt.
I fyrstu gáfu flest blöð þessu
ótrúlega máli lítinn gaum,
starfsmenn bandarísku leyni-
þjónustunnar, CIA, gerðu lítið
úr því í trúnaðarsamtölum í
Róm og margir þeir menn á
Vesturlöndum, sem vildu ekki að
slökunarstefnan (détente) kæm-
ist í hættu, gerðu gys að því.
Hægt var að sætta sig við
grunsemdir um að Rússar væru
viðriðnir málið, en sannanir um
„búlgörsk tengsl" við glæpinn
hefðu torveldað árangur á fund-
um æðstu manna með sovézkum
þjóðarleiðtoga, sem væri ataður
blóði páfans.
Þetta aftraði ekki rannsókn-
ardómaranum frá því að fylgja
staðreyndum málsins eftir.
Martella dómari hefur haldið
ótrauður áfram eins og Sirica
(dómarinn í Watergate-málinu í
Bandaríkjunum), án þess að láta
pólitískt moldviðri nokkuð á sig
fá. Hann hefur verið staðráðinn
í því að sýna að enginn maður,
enginn hópur og ekkert ríki geti
komizt upp með það að skjóta
mann á Péturstorgi án þess að
hljóta refsingu fyrir.
Nú er hann að uppskera laun
erfiðis síns. Fimm hundruð
blaðamenn eru hér og reyna að
troða sér inn í „byrgið" — dóm-
húsið sem var byggt til að geta
staðizt árás hryðjuverkamanna.
Fulltrúar CIA hér hafa verið svo
hyggnir að halda sér saman,
sennilega samkvæmt fyrirmæl-
um Williams Casey, yfirmanns
leyniþjónustunnar.
Skuggalegir Bandaríkjamenn
láta ekki lengur þau boð út
ganga að morðtilræðið hafi verið
svo ófagmannlegt að KGB geti
ekki hafa skipulagt það. (Vert er
að hafa í huga að Richard
Helms, fyrrverandi yfirmaður
CIA, taldi það dæmi um „sígilda
KGB-aðferð“ að búlgarskir
hryllingssaga. Yuri Andropov,
sem var grunaður um að hafa
fyrirskipað dauða páfa, er lát-
inn. Við erum að fjalla um for-
tíðina: aðeins morðtilraun, ein-
ungis ríkisrekna hryðjuverka-
starfsemi. í slíkum málum er
viðeigandi að bera fram opin-
bera ákæru um samsæri og
gagnákæru um ögrun: slík mál
hafa engin áhrif á framtíðina.
Við stöndum ekki lengur and-
spænis því sem mörgum fannst
þeir ekki geta horfzt í augu við:
Páfinn og tilræðismaður hans.
leyniþjónustustarfsmenn hefðu
verið notaðir til að fá hryðju-
verkamann í fangelsi til að inna
af hendi starf af þessu tagi.)
Rússar telja sér ekki lengur
fært að halda sér utan við málið.
Izvestia hefur birt greinaflokk,
„Ögrun krufin“. I Moskvu hefur
verið komið á laggirnar „sam-
tökum" „að frumkvæði sovézks
almennings" til að gera niður-
stöður ítalska dómstólsins tor-
tryggilegan. Ritstjóri bók-
menntaritsins Novy Mir, Vladi-
mir Karpov, hefur sett á fót
nefnd til varnar Antonov.
Hvernig stendur á því að þetta
mál, sem svo lengi hefur verið
sniðgengið í Sovétríkjunum og
blöð á Vesturlöndum skrifuðu
lengi um af svo mikilli varfærni,
er allt í einu orðið efni í forsíðu-
fréttir? Hvers vegna ráðast
fréttahaukar vestrænna blaða
og blaða í Þriðja heiminum
skyndilega á „byrgi“ saksóknar-
ans og hvers vegna er áróðursvél
Rússa sett í gang til að af-
skræma eða hylja sannleikann,
sem er að koma í ljós?
Af því að fréttin er ekki lengur
að ræða kurteislega um mál eins
og fækkun hergagna við mann,
sem við værum í þann veginn að
brennimerkja hryðjuverkamann.
Andropov er látinn og við
starfi hans hefur tekið maður,
sem gæti sett upp sakleysissvip
og sagt „þetta gerðist ekki þegar
ég var á vakt“. Nú er svo komið
að óhætt er að skoða samsærið
ofan í kjölinn og vinsælt að kafa
niður í það. Það mun engan saka
þótt sannleikurinn komi I ljós.
Rússar munu halda því fram
að það sé ögrandi rógur að gefa í
skyn að leiðtogi þeirra sé bein-
línis viðriðinn glæpinn, ef engin
rjúkandi byssa sé lögð fram.
Umheimurinn mun fylgjast
með því hvort sýnt verður fram
á greinileg tengsl við Búlgara. Ef
það gerist mun líta út fyrir að
sjálft KGB hafi verið dæmt og
Yuris Andropov yfirnjósnara
verði minnzt í sögunni sem
mannsins sem reyndi að drýgja
glæp aldarinnar.
Creinarhöfundur skrifar fasta
dálka í New York Times og er
fyrrverandi ráðgjafi Kichards Nix
on Bandaríkjaforseta.