Morgunblaðið - 12.06.1985, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 12. JÚNÍ 1985
Samkvæmt lögum og reglugerðum
um söluskatt og bókhald er öllum
sem selja vöru og þjónustu skylt
að gefa út reikninga vegna
viðskiptanna. Reikningar eiga að
vera tölusettir fyrirfram og
kaupandi á að fá eitt.eintak. Sé
um söluskattsskylda vöru eða
þjónustu að ræða á það að koma
greinilega fram á reikningi.
Útborg helvítis
Erlendar bækur
Siglaugur Brynleifsson
Kandulph Stow: The Suburbs ol
Hell. A Novel. Secker & Warburg
1984.
Randolph Stow fæddist í Ástr-
alíu en hefur lengst af dvalist á
Englandi, þaðan sem hann er ætt-
aður. Hann skrifaði nokkrar bæk-
ur um ástralskt umhverfi en síðari
verk hans eru tengd Englandi,
skáldsögur, sem hafa vakið mikla
athygli fyrir frumleg tök á við-
fangsefninu, furðulegt ímyndun-
arafl og magnað andrúmsloft.
Titill þessarar skáldsögu er úr
sorgarleik Johns Webster (c.
1613), „Security some men call the
suburbs of hell/Only a dead wall
between" segir fanturinn Bosola í
„The Duchess of Malfi".
Öryggið er brothætt, þarf lítið
til að það raskist og öryggisleysið
nái yfirtökunum. Hvað þá þegar
morðalda hefst í Old Tornwich,
fornri smáborg út við ströndina.
Umhverfið var eins og best var á
kosið, skógar og sendin ströndin.
Þorpsbúarnir höfðu fram að
þessu lifað 1 friði hver við annan
allir þekkjast og menn lifa sínu
lífi, hver eftir sínu höfði að því er
virðist. Sérkenni hvers og eins
nutu sín, stöðlunin virtist ekki ná
út að þessari strönd. íbúarnir
komu saman á kvöldin í pöbbun-
um, horfðu á skipin koma og fara
og drukku mjöðinn og gerðu að
gamni sínu. Helstu persónurnar
voru m.a. Harry Ufford, fyrrver-
Þorbergur Kristjánsson
„Með hliðsjón af póli-
tískri stöðu mála nú og
aðstæðum í þjóðlífinu,
tel ég ástæðu til, að þeir
sem vilja varðveita og
efla kristin viðhorf,
íhugi í alvöru þá spurn-
ingu, sem hér var í upp-
hafi varpað fram.“
ar, til hagsbóta fyrir heildina og
með tilliti til komandi kynslóða.
Það hefir sýnt sig, að kristindóm-
urinn er máttugasta siðgæðisaflið
er sagan þekkir. Boðið um að elska
náungann eins og sjálfan sig er
kjarni kristinnar siðfræði. Þetta
skuldbindur og knýr til ábyrgðar
gagnvart öðrum, einnig með póli-
tísku starfi.
Út frá grundvallarsjónarmiði
flokksins er það meginhlutverk að
vinna að félagslegum jöfnuði og
mannsæmandi lífskjörum öllum
til handa. Kristilegi þjóðarflokk-
urinn vill sérstaklega beina at-
hyglinni að stöðu þeirra einstakl-
inga og hópa er höllum fæti
standa. Þetta vill hann leggja
megináherslu á við mótun póli-
tískra markmiða og leiða, varð-
andi eigin þjóð og heim allan.
Vald hins illa
Það tilheyrir kristnum mann-
skilningi, að viðurkenndur sé
virkileiki hins vonda í veröldinni
og hjá einstaklingnum. Þjóðfélag-
ið þarf því á að halda lögum og
reglum, er geti skapað þann besta
mögulega ytri ramma eða grund-
völl fyrir manngildi, náungakær-
leika og samfélag.
Nafn flokksins
Kristilegi þjóðarflokkurinn var
stofnaður með þá ósk í huga að
koma kristnum viðhorfum betur á
framfæri á hinum pólitíska vett-
vangi. Orðið kristilegur á að gefa
til kynna grundvallarviðhorf,
skuldbindingu og markmið.
Kristilegur stjórnmálaflokkur er
Láttu ekki fara
á bak við þig
Kristilegur stjórnmálaflokkur
— þurfum við slíkan flokk?
UÁRMÁLARÁÐUNEYTIÐ
eftir séra Þorberg
Kristjánsson
Við íslendingar lítum gjarna til
Norðurlanda og höfum við þau
margvísleg samskipti, enda af
einni og sömu rót að því er menn-
ingu varðar. í Noregi, Danmörku,
Svíþjóð, Finnlandi og nú síðast í
Færeyjum hafa verið stofnaðir
kristilegir stjórnmálaflokkar og
starfa vel, þótt stórir séu þeir yfir-
leitt ekki.
í sambandi við þing Norður-
landaráðs í Reykjavík 1980 kynntu
fulltrúar þessara flokka stöðu
þeirra á fundi, sem mennta-
málanefnd þjóðkirkjunnar boðaði
til i Hallgrímskirkju. Þar kom það
fram, að veruleg áhrif hefðu orðið
af tilvist þeirra, ekki síst óbein, i
því fólgin m.a., að aðrir flokkar
hefðu tekið meira tillit til kirkju
og kristindóms en áður og fengið á
framboðslista sína áhugafólk u'm
þessi efni.
Allmargir heimamenn tóku til
máls á fundi þessum og sýndist
sitt hverjum um möguleika og
þörf slíks flokks hér á landi. Und-
irtektir voru þó það jákvæðar, að
menntamálanefnd boðaði til ann-
ars fundar í Hallgrímskirkju um
þetta efni. Þar var gert ráð fyrir
frekari umfjöllun síðar og þá sér-
stakiega um fund í Skálholti. Úr
þeirri ráðstefnu varð þó eigi, en
einstakir áhugamenn hafa af og
til rætt málið óformlega og nokkr-
ar greinar birst í blöðum.
Með hliðsjón af pólitískri stöðu
mála nú og aðstæðum í þjóðlífinu,
tel ég ástæðu til, að þeir sem vilja
varðveita og efla kristin viðhorf,
íhuga í alvöru þá spurningu, sem
hér var í upphafi varpað fram.
Kristilegi þjóðar-
flokkurinn
Kristilegi þjóðarflokkurinn í
Noregi er elstur þeirra flokka er
áður gat og þeir, sem síðar komu
til, byggja í meginatriðum á sömu
forsendum og hann, að breyttu
breytanda. Mér sýnist því vænleg-
ast að segja stuttlega frá honum,
til þess að menn átti sig á því,
hvað er um að ræða.
Hugmyndin um kristilegan
flokk kom upp í Hörðalandi á
þriðja áratugnum. Ástæðan til
þess var sú, að þeir, er létu sér
annt um kristin viðhorf, töldu, að
flokkarnir, sem fyrir voru, legðu
of einhliða áherslu á efnisleg
gæði, þannig að andleg viðhorf
yrðu út undan. Hinn 4. sept. 1933
samþykkti svo fámennur hópur að
stofna Kristilega þjóðarflokkinn.
Hann bauð fram í Hörðalandi við
Stórþingkosningarnar þá um
haustið, fékk 10.277 atkvæði og
mann kosinn á þing, smám saman
var svo boðið fram víðar. í síðustu
Stórþingskosning, 1981, fékk
flokkurinn 9,6% heildarmagns at-
kvæða og 16 þingsæti. Hann á nú
aðild að ríkisstjórn og fyrir nokkr-
um árum veitti flokksformaðurinn
ríkisstjórn forsæti, þannig að
áhrifin eru ekki lengur óbein að-
eins.
Einkunnarorðin eru: Samfélag,
umhyggja, ábyrgð, bent er á, að
politískt starf byggist á viðhorf-
inu til manneskjunnar og þeirra
lögmála, er mannlegu lífi séu sett.
Skulu hér nú rakin meginatriðin
úr þeim grundvallarviðhorfum,
sem á er byggt.
Mannskilningurinn
Kristinn mannskilningur á ræt-
ur í trúnni á þríeinan Guð, eins og
hann birtist í Biblíunni. Hér er að
finna grundvöll mannlegs lífs og
samskipta. Kristilegi þjóðarflokk-
urinn byggir í öllu pólitísku starfi
sínu á kristnum mannskilningi,
boðinu um náungakærleika, þjón-
ustu og ráðsmennsku.
Maðurinn er skapaður í Guðs
mynd og nýtur kærleika hans í
Jesú Kristi. Þetta felur í sér að
hver manneskja er ómetanlega
mikils virði. Allir eiga manngildi,
burtséð frá þjóðerni, kynferði,
aldri, menningu, trú, menntun og
aðstæðum. Grundvallarrétturinn
er sjálfur rétturinn til lífs og hann
gildir jafnt fyrir allt mannlíf,
einnig hið ófædda. í heimi neyðar
og ranglætis verður að hafa heild-
arsýn yfir grundvallargildin, rétt-
inn til lífs og jafngildi allra
manna og berjast gegn vanmati á
mönnum og manngildi í hvaða
mynd sem er.
Mannréttindi
Kristilegi þjóðarflokkurinn vill
efla grundvallarmannréttindi í
öllum löndum heims. Hann vill, að
Noregur megi í orði og á borði
gera sitt til að rétturinn til fæðu
og annarra frumþarfa geti orðið
virkileiki í veröldinni. Flokkurinn
vill jafnframt stuðla að því, að alls
staðar megi ríkja réttaröryggi,
jafnrétti gagnvart lögum, andlegt
frelsi og umburðarlyndi, tjáningar
og trúfrelsi. Einstaklingar og hóp-
ar manna hafi möguleika á að
móta líf sitt í frelsi, af ábyrgð.
Ráðsmennska
Skaparinn hefir falið okkur
menningarhlutverk og ráðs-
mennsku yfir náttúruauðlindum
og lífsgildum. Það hefir úrslita-
þýðingu, að þetta sé gert í sam-
ræmi við sjálf lögmál náttúrunn-
Nótulaus viðskipti virðast hagstæð við fyrstu sýn.
En þau geta komið þér í koll því sá sem býður þér slíkt
er um leið að firra sig ábyrgð á unnu verki.
Taktu nótu - það borgar sig
Mótu? 711 hvers?
Það fer sko enginn j
á bak við migl