Morgunblaðið - 09.03.1986, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 9. MARZ1986
(Œ
(•t xítam e.wvxhnuwwv*. ma* tr
ngri«
„Yngri kennarar færast undan
lestrarkénnslu" mátti lesa í fyrir-
sögn hér í blaðinu. Ummæli höfð
eftir leiðbeinanda á sérstöku nám-
skeiði um lestrarkennslu fyrir
kennara. Margt er kynlegt í ker-
aldinu. Hvemig á að kenna allt
hitt, ef útlærðir kennarar með
bráðum lögboðin réttindi og
skyldur telja sig vanbúna til að
kenna undirstöðuna? Eða er það
ekki undirstaðan að geta lesið, til
að geta aflað þekkingar á öllu
hinu?
Einkum var þetta sláandi fyrir
það að fréttin birtist í sama blaði
og frétt um opnun nýs borgar-
bókasafns í Gerðubergi, þar sem
sérstaklega er lögð áhersla á að
þjóna bömum á öllum aldri í þessu
nýja hverfi, og veita þeim aðstöðu
svo að þau laðist að og kynnist
bókum. Séraðstaða fyrir þau
yngstu sem eru að byija að feta
sig áfram til að afla sér þekkingar
og ánægju gegnum bækur. Það
er hlutverk sem Borgarbókasafnið
í Reylqavík hefur frá upphafi
rækt og verið vel þegið. Fyrsta
útibú safnsins skömmu eftir að
það hóf starfsemi sína 1923 var
í raun bamalesstofa, fyrst í gamla
Franska spítalanum við Lindar-
götu og síðan flutt upp í Austur-
bæjarskóla.
I fjöldamörg undanfarin ár
hefur einmitt verið stór liður í
starfsemi Borgarbókasafns að
laða bömin að bókum með sögu-
stundum í öllum útibúunum í viku
hverri. Bömin streyma að til að
hlusta og fá þá áhuga á bókum
og að stauta sig fram úr þeim.
Einnig hefur verið tekin upp í
öllum söfnunum kynning fyrir niu
ára skólakrakka, til þess að þau
kynnist næsta bókasafni og viti
hvað það hefur að geyma og að
þau hafa þar aðgang að lestrar-
efninu. Koma kennaramir með
bekknum sínum til að leiða þau í
þennan fjársjóð sem þau eiga
kost á, en bókasafnsfólk tekur á
móti þeim. Er þegar farið að
spyijast fyrir um slíka kynning-
artíma í nýja safninu í Gerðubergi,
sem erfitt verður raunar að sinna
nú alveg í byijun meðan almenn
aðsókn er svona mikil til að kynn-
ast safninu. En þar tóku krakk-
amir stax með ákafa við sér um
leið og opnað var, ekki síður en
fullorðnir. Hefur raunar alla vik-
una verið sérstakt átak til að
draga að og kynna nýja safnið
og það sem það hefur að bjóða
með dagskrám fyrir mismundandi
aldursflokka og mismunandi
áhugahópa. Varð svo fullt á
bamadagskránni með brúðuleik-
húsi fyrir þau yngstu að flytja
varð hópinn inn í samkomusalinn
í Gerðubergi. Og svo koma Skott-
umar í heimsókn í dag kl. 2 að
kíkja í bækur safnsins, og leiða
krakkana í sannleika um skottur
og móra og freista þeirra til að
lesa þjóðsögumar, auk annars.
Að laða krakkana að bókakosti
og lestri er ekki síður verkefni
nú en áður var og ekki síður vel
metið af þeim. Væri dapurlegt ef
áhugi eða fæmi til að kenna þeim
að lesa væri að dofna. Lofsvert
að bmgðist er við því snarlega
með námskeiði, úr því þörf er á.
Hlustunarskermurinn sem
keyptur hefur verið í Gerðubergs-
safnið, sem er alger nýjung hér,
er liður í þessari viðleitni. Hann
er eins og fljúgandi diskur sem
hangir yfir borði, þar sem krakk-
amir geta geta setið í kring og
hlustað á sögur eða lög af hljóm-
plötum, en hljóðið berst nær
ekkert út fyrir hringinn.
Ekki svo að skilja að borgar-
bókasafnið nýja í Gerðubergi sé
fyrir bömin ein. Þar em 40 þús-
und bindi af bókum fyrir alla.
Kynningardagskrár hafa verið
fyrir unglinga, bókmenntadag-
skrá í gær fyrir fullorðna og kl.
4 í dag endurtekin tónlistardag-
skrá. Enda er fyrsta sérstaka
listadeildin í þessu safni. Ekki til
útlána heldur til hlustunar á
staðnum. Meira að segja em til
ópemverk sem lesa má um leið
af nótum.
Stundum er verið að segja að
bækur eigi undir högg að sækja
nú á öld nýrrar tækni og mynd-
máls. Þessu slegið fram, af því
menn telja að svo hljóti að vera.
Kannski ekki óeðlilegt. Við sem
fylgjumst með áhuganum á lestri
bóka í bókasöfnunum í Reykjavík
(Gámhöfundur er stjómarformað-
ur Borgarbókasafns) emm í raun-
inni undrandi á að svo skuli ekki
vera. Kemur aðeins slaki á bóka-
útlán meðan einhver nýjungagim-
in gengur yfír, svo sem sjónvarp,
myndbönd o.s.frv., en réttist svo
af aftur. Það er ekki lítið magn
af lesefni sem borgarbúar inn-
byrða á ári hveiju, þótt aðeins sé
tekið mið af bókum úr Borgar-
bókasafni. 800 þúsund sinnum á
ári tekur einhver borgarbúi bók úr
hillu í Borgarbókasafni og fer með
heim til sín til að lesa hana. Það
er ekki lítil nýting á bókakostin-
um. Og nú bætist við, hreinar og
fínar bækur sem unun er að horfa
á í hillunum. En því miður vill
brenna við að meðferðin á láns-
bókunum sé ekki alltaf til fyrir-
myndar, settir í þær matarblettir,
hundbit á homin o.fl. svo að iðu-
lega verður að taka þær úr umferð
áður en þær em slitnar. Dapur-
legt, því þá getur næsti maður
ekki notið þeirrar bókar. Ættu
notendur í nýja útibúinu að taka
höndum saman um að halda því
sem lengpt svona hreinu og fal-
legu og kenna krökkunum að fara
vel með bækumar.
Ekki virðast Breiðholtsbúar
ætla að láta sitt eftir liggja um
bókalestur. Hafa beðið óþreyju-
fullir eftir opnun safnsins. A
fyrstu 2 klukkutímunum, sem
opið var til útlána, vom lánaðar
út 500 bækur, og er þó útlán
takmarkað þar fyrst um sinn við
hámark 4 bækur á mann. Þótt
þetta væri að kvöldi hafa krakkar
líklega verið um helmingur gesta.
Og daginn eftir vom fengnar að
láni 1500 bækur. Ætli þetta sýni
ekki að við getum enn með sóma
kallað okkur bókaþjóð. Slegið því
fostu að enn sé ekki lát á lestri
á Islandi.
Guð forði okkur frá einnar bók-
ar manninum, sagði spakur maður
endur fyrir löngu. Líklega er ekki
mikið um þá einstrenginga á ís-
landi sem betur fer. Það er víst
með þekkingarleitinni - á seinni
öldum af bókum - að við eram
komin af apastiginu. Líklega
engin hætta á að við hröpum niður
á það aftur meðan bókalestur er
eins almennur og bömum er kennt
að lesa í skólum, svo þau megi
ganga í ijársjóð inn í undralandi
bókanna.
Myndmál getur aldrei komið í
stað bókar, svo ágæt viðbót sem
það er. Eða eins og rithöfundurinn
og blaðamaðurinn kunni Francis
Fitzgerald orðaði það í umræðum
um blöð og sjónvarp: „Sjónvarp
er ljómandi gott til að flytja manni
áhrif, en síður gott til að flytja
staðreyndir og upplýsingar.
Vissulega má búast við að fólk
sem er alið upp við sjónvarp lesi
minna, en það er lesturinn um-
fram allt sem hvetur til gagn-
rýninnar hugsunar."
Og svo má ekki minna vera en
að fljóti með visa um „Góða bók“.
Auðvitað á hið hnittna hirðskáld
þessara dálka vísu við hæfi, í ís-
lenskum búningi Helga Hálf-
danarsonar. Undirtitillinn: „Til
athugunar fyrir bókaflóðið":
Viturleg bók er bezt að fái
svo berleg spjöll
af heimsku, að einnig heimskir sjái
að hún er snjöll.
kr. 1.490.00
Litir: Appelsínugult, gult, blátt,
svart, hvitt, grænt og bleikir. St.
36-41.
la us sla ufa fylgir
Póstsendum.
TÖPg
ÍJVE
21212
SKÚRINN
VELTUSUND11
kr. 1.290.00
Litir: blátt, gult, dökkbleikt og föl-
grænt.St. 36-41.
Ásamt ótalfleiri
gerðum.
HOTEL
HVOLSVÖLLUR
Hlíðaruegi 7, 860 Hvolsuelli símar (99) 8187 & 8351
ff
Hótel Hvolsvöllur hefur ákveðið að efna til sérstakrar
nýbreytni um páskahelgina.
Boðið verður í dagsferð í Þórsmörk.
Þetta er tilvalin ferð fyrir þá sem vilja fyrirhafnarlítið ferðalag
á þennan einn fegursta sælureit landsins.
DÆMI UM VERÐ:
Gistlng í tvær nætur f 2ja m. herbergi með morgunmat,
ásamt Þórsmerkurferð með leiðsögn og nesti:
Kr. 2.250-
Hótel Hvolsvöllur er nýlegt vistlegt hótel, sem býður allar
veitingar, gufubað, heita nuddpotta o.fl.
Við viljum benda á áætlunarferðir Austurleiðar frá BSl, en
tæplega 2ja klst. akstur er frá Reykjavík til Hvolsvallar.
Leitið upplýsinga og pantið í símum 99-8187 og 99-8351.