Morgunblaðið - 03.06.1986, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚNÍ 1986
H49
GÖMUL VÍSA ALDREI
OF OFT KVEÐIN
eftirSigurðl. Ólafsson
Henry Siegman, framkvæmda-
stjóri bandarísku gyðingasamtak-
anna, kvað það einkennilega tilvilj-
un, að forsetakosningamar í Aust-
urríki skyldu vera á sama degi og
gyðingar minnast milljóna gyðinga,
sem urðu gereyðingaræði nasista
að bráð. Líti helst út fyrir, að
Austurríkismenn vilji bara gleyma
þessum hryðjuverkum þýskumæl-
andi manna á árum síðari heims-
styrjaldarinnar. Fjöldinn allur af
Austurríkismönnum vill nú ólmur
gera Kurt Waldheim, fyrrverandi
forseta Sameinuðu þjóðanna, að
forseta sínum. Gyðingar telja Wald-
heim, eins og Austurríkismenn yfir-
leitt, samábyrgan um glæpi Hitlers,
fyrram leiðtoga þeirra. Telur Sieg-
man allt benda til þess, að Wald-
heim verði næsti forseti Austurrík-
is, og telur það ekki meðmæli með
löndum hans. Allir vepjulegir menn
hljóta að skilja reiði gyðinga og
áhuga þeirra á að láta ekki fymast
yfir glæpi nasistanna. Samt kemur
það mönnum áreiðanlega spánskt
fyrir sjónir, að Kurt Waldheim skuli
hafa komist alla leið upp í forseta-
stól Sameinuðu þjóðanna, ef hann
var bara ótíndur stríðsglæpamaður.
Hér áður fyrr, áður en bílar komu
til sögunnar, ku hafa borið mikið á
farandsölum, sem seldu vinnulúnu
bændaliði hér f landi bót allra
meina, meðal annars .slöngutár
(snake oil). Því ólíkari, sem þeir
vora óþvegnum bændalýðnum, því
meira seldu þeir. Kurt Waldheim
ætti skilið heitið sölumaður ársins,
ef gyðingar hafa rétt fyrir sér um
fortíð hans, hvað sem öðra líður.
Undirritaður var við nám í Austur-
ríki á áranum 1956—1959. Hvergi
er betra að vera fyrir útlending
með næg íjárráð. Gleymska er
ómetanleg bót við allskonar sálar-
meinum og er líklegt, að Austurrík-
ismenn, sem á annað borð grafluðu
í fortíðinni, hafi óspart notað sér
þann nægtabrann náttúrannar.
Aldrei varð undirritaður var við
neina sektartilfinningu hjá austur-
rískum almúga, sem hann kynntist
lítillega, enda má kannski segja,
að fólk yfírleitt beri ekki sorgir sínar
á torg. Virtust Austurríkismenn
vera ákaflega hreyknir af fortíð
sinni og fögnuðu óspart tilkomu
nýja sambandshersins (Bundes-
wehr), enda hermennska þeim í blóð
borin, eins og bræðram þeirra í
Þýskalandi. Aldrei heyrði undirrit-
aður neinn minnast á gyðinga eða
þær hörmungar, sem gyðingar
þoldu af hendi nasista. Auk hins
venjulega karlagrobbs á öldur-
húsum um stríðshetjur virtust
minningar stríðsáranna eingöngu
tengdar Rússum og ránum og
nauðgunum, sem þeir frömdu á
austurrísku þjóðinni að sögn. Eink-
um vora sagðar sögur af matar-
græðgi rússnesku hermannanna og
raddaskap. Vora þeir sagðir mjög
veikir fyrir ijómaís og armbandsúr-
um.
Glöggt er gests augað, eins og
þar segir. Útlendingar verða gjam-
an varir við strauma eða sveiflur
hjá þjóðum, sem þeir dvelja hjá um
tíma. Myndi undirritaður óhikað
herma, að Vínarstraumamir hafi
hallað sálartetrinu á stjómborða.
Aldrei heyrði undirritaður nasistun-
um hallmælt og vart fannst sú bjór-
vömb, sem ekki söng landa sfnum
Hitler lof. Jaðraði hrifning margra
Austurríkismanna við þjóðarhroka
í ljósi allra staðreynda. Kannski
má líka segja, að hundurinn bíti
ekki höndina, sem fæðir hann.
Mikið var um samkomur gamalla
hermanna um alla Vínarborg á
þessum áram, þar sem bjór var
kneyfaður og stríðsárin rómuð. Var
útlendingum, sem villtust inn á slík-
ar samkundur, óðum hent öfugum
út. Gömul kynni gleymast ei má
kannski segja um dálæti Austurrík-
ismanna á stríðsæði landa síns
Hitlers.
Gyðingar í Bandaríkjunum segja
ennfremur, að sú staðreynd, að
Waldheim var staðinn að lygi um
þjónustu sína í heijum nasista og
vitneskju um hryðjuverk og nauð-
ungarflutninga á gyðingum, virðist
hafa aukið fylgi hans meðal landa
hans. Hið gamla viðkvæði hryðju-
verkamanna, segja gyðingar hér,
að þeir hafí aðeins hlýtt yfirboður-
um sfnum og verið fómardýr kring-
umstæðnanna virðist eiga djúpan
hljómgrann meðal margra Austur-
ríkismanna.
Að sögn fróðra manna vora um
40% fleiri Austurríkismanna skráðir
nasistar en Þjóðveijar. Sem sé
kaþólskari en sjálfur páflnn. Gyð-
ingar segja ennfremur, að Austur-
ríkismenn hafi, hver sem vettlingi
gat valdið, fagnað, grenjandi af
hrifningu, heijum Hitlers, er þeir
gengu inn yfir austurrísku landa-
mærin á fjórða áratugnum. Margir
virðast gleyma, að ef Þýskaland var
vagga nasismans, má segja, að
Austurríki hafi verið bamið.
í tíð Adenauers, Brandts og
Schmidts, segja gyðingar, hörmuðu
Þjóðveijar tímabil nasistanna og
KO&TúuALDH£fM-.
* úJHo can fcmsaaBer. eusz* -
TtHtíé FKOM THE iuAí^ffeRlOD ?
„Gyðingar hér í Banda-
ríkjunum eru óþreyt-
andi í leit sinni að nas-
istum og stríðsglæpa-
mönnum, hverjum
nöfnum sem þeir nefn-
ast, og spara ekkert í
þeim efnum. Gríðar-
stórt minnismerki um
fórnardýr nasismans er
hér i miðri Baltimore
og minningarathafnir
haldnar þar árlega.
Tönn tímans virðist
aldrei lækna sum sár.“
reyndu á ýmsan hátt að bæta fyrir
hryðjuverk framin af þýskumælandi
mönnum.
Austurríki, eins og Waldheim,
stingur höfðinu f sandinn og neitar
öllum skaðabótum til fómarlamba
nasismans og neitar yfírleitt vitn-
eskju um nokkur hryðjuverk.
Mætti ætla, að nasistatímabilið hafi
verið ein allsheijar ópera í augum
Austurríkismanna, og þeir sjálfir
verið dolfallnir áhorfendur. Segja.
gyðingar hér í landi að spyrða megf'
Kohl, kanslara Þýskalands, Wald-
heim og Austurríkismenn, sem kusu
hann, saman á trönum hræsni og
lífslygi. Sé þessi þrenning að telja
heiminum trú um þá fjarstæðu, að
stormsveitarmenn Hitlers hafi f
raun og vera verið vanmáttugir
andstæðingar nasismans, sem
nauðugir viljugir frömdu stríðs-
glæpina.
Weizsácker, forseti I- ’skalands
finnur náð fyrir augum gyðinga.
Segja þeir hann sannan arftaka
Adenauers kanslara, en ekki Koht,
sem sé falsspámaður. Hvatti Weiz-
sácker landa sína til að horfast í
augu við staðreyndimar og viður-
kenna glæpi nasismans. Álíta gyð-
ingar að með þannig hugarfari eigi
þýska þjóðin enn von.
Sama sé því miður ekki hægt að
segja um Austurríki, sem enn geti
ekki státað af mönnum á borð við
Weizsácker.
Gyðingar hér í Bandaríkjunum
era óþreytandi f leit sinni að nasist-
um og stríðsglæpamönnum, hveij-
um nöfnum sem þeir nefnast, og
spara ekkert í þeim efnum. Gríðar-
stórt minnismerki um fómardýr
nasismans er hér í miðri Baltimor^.
og minningarathafnir haldnar þar
árlega. Sum sár virðist tfminn aldrei
lækna.
Hvað sem réttlátri reiði gyðinga
líður heldur lífið áfram sinn vana-
gang og menn gleyma, eða fá fyrir-
gefningu synda sinna. En gömul
vísa er samt aldrei of oft kveðin.
Höfundur er búsettur f Bandaríkj-
uniun.
15%
afsláttur
Sjómannadagstilboð
í tilefni sjómannadagsins veitum við
15% afslátt af öllum jakkafötum og
stökum jökkum.