Morgunblaðið - 17.08.1986, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 17. ÁGÚST 1986
B 39
Ljósmynd/Úlfar
Guðmundur Þórðarson
Guðmundur Þórðar-
son, Isafirði:
Höfuðborgin og
landsbyggðin
verðaaðlifaí
sátt
lsafirði.
Guðmundur Þórðarson, bygg-
ingameistari, var í óða önn við
járnabindingar í raðhúsum sem
hann er að byggja við Skutulsíjarð-
arbrautina á Isafirði. Hann sagði
að Reykjavík væri góð höfuðborg.
Þrátt fyrir fámenni Islendinga væri
þar góð miðstöð viðskipta og þjón-
ustu og samgöngur milli borgarinn-
ar og Isafjarðar væru stöðugar og
góðar, enda mikið notaðar.
Honum fannst þó að nokkuð
skorti á að Reykvíkingar settu sig
í spor dreifbýlisfólksins, sem væri
mjög slæmt, því sérhagsmuna-
streyta hjá jafn fámennri þjóð og
við erum væri skaðleg. Lands-
byggðin og höfuðborgin verða að
geta lifað í sátt og samlyndi. Hann
sagði að sér fyndist Reykjavík
þokkalega vel stjórnað. Þar ríkti
bjartsýni, sem smitaði út til fólksins
á landsbyggðinni. En Reykvíkingar
verða að gera sér grein fyrir því,
að við lifum á fiskveiðum. Frá Vest-
Qörðum koma mjög miklar gjald-
eyristekjur á íbúa, til þess verður
að taka tillit. Atvinnulífið í landinu
getur ekki blómstrað ef ekki er hlúð
að frumvinnslugreinunum s.s. sjáv-
arútveginum. Þess vegna verður að
tryggja að fiskvinnslufólkið hafi
alltaf sambærileg laun við verslun-
arfólkið í Reykjavík. Okkur finnst
stundum sagði hann, að stjórnsýsl-
an sem að langmestu leyti er
staðsett í Reykjavík, sýni oft of
mikil hagsmunatengsl við Reykja-
vík. Stundum meira en þjóðarheill
er hollt.
Það hefði verið spor í rétta átt
að flytja Byggðastofnun til Akur-
eyrar. Þótt það hafi ekki tekist
núna þá ekki leggja árar í bát held-
ur auka þrýsting um að flytja
stjómsýsluna meira til dreifbýlisins,
eftir því sem hægt er. Guðmundur
Þórðarson sagði að lokum að hann
óskaði Reykvíkingum og lands-
mönnum öllum til hamingju með
200 ára afmæli höfuðborgar lýð-
veldisins, um leið og hann sagðist
trúa því, að ef menn vildu mætti
vera gott samstarf milli allra lands-
manna.
Úlfar.
Gunnlaugur Ragnarsson
Gunnlaugur Ragnars-
son, Eskifirði:
Lífogíjörog
litríkt mannlíf
„EG Á góðar minningar úr
Reykjavík,“ sagði Gunnlaugur
Ragnarsson aðalbókari Hraðfrysti-
húss Eskiíjarðar, er hann var
spurður hvern hug hann bæri til
höfuðborgarinnar.
Gunnlaugur sagði að hann bæri
mjög jákvæðan hug til borgarinnar
og sagði ennfremur: „Mér hefur
alltaf fundist gaman að koma til
Reykjavíkur. Þar er líf og fjöi' og
litríkt mannlíf innan um gömul hús
og stræti, sem gefa borginni sér-
stakan stíl. Eg á góðar minningar
þaðan.“
HLVIÐSKIFTAVINA
Aðalskrifstofur okkar verða lokaðar
frá kl. 12:00 á hádegi mánudaginn 18. ágúst
vegna 200 ára afmælis Reykjavíkurborgar.
5AMVINNU
TRYGGINGAR
ÁRMÚLA3
Skyndisala
f 3 daga
FÖT — STAKIR JAKKAR — SKYRTUR —
PEYSUR — BLÚSSUR — FRAKKAR OG
M.M.FL.
H E PRAP EILD
AUSTURSTRÆTI 14
Mánudag - þriðjudag - miðvikudag
landsins. Jafnframt er það
tillaga, sem samþykkt var
samhljóða, um að Reykjavík
heiti Kristjánsvík og Eyja-
fjörður Kristjánsfjörður eftir
Kristjáni konungi sjöunda.
Þá eru aðrir sem vilja miða
við tímabilið 1786-1836, þ.e.
það tímabil sem Reykjavík
er að breytast í bæjarfélag
úr því að vera undir hrepps-
nefnd Seltjamameshrepps
hins forna. Þá hafa menn
viljað miða við stofnun Al-
þingis 1845 og enn aðrir við
árið 1904, þegar við fengum
heimastjórn. Sjá má af
þessu, að margs konar skoð-
anir hafa verið uppi um
hvenær borgin varð höfuð-
borg.
(Heimildir: Björn Frið-
finnsson framkvæmdastjóri
o.fl.)
Grensás — landa-
merkjaás
Grensásvegur dregur nafn
af Grensási, sem er austan
við Kringlumýrina. Nafnið
er danskt og frá þeim tímum
er hér var allt danskt, því
að þá töldu Danir að „by-
grænsen" væri um þennan
ás, og að þar mættust lönd
Reykjavíkur og Laugamess.
Nafnið þýðir því upphaf-
lega landamerkjaás, en það
var þó ekki rétt, því að landa-
merkin vom um mýrina þar
fyrir vestan. En „Grænse"-
nafnið hélt sér þegar dansk-
an leið undir lok, og fæstir
taka eftir því að Grensás er
samsetningur úr dönsku og
íslensku.
Reg-lu komið á
gatnaheitin
ÞEGAR Reykjavík fór að
þenjast út um holt og hæðir,
og margar nýjar götur
mynduðust svo að segja
samtímis, þótti sýnt, að sú
aðferð, sem höfð hafði verið
um nafngiftir, dugði ekki
lengur, enda mundi þá verða
mikill mglingur á, öll nöfn í
hrærigraut og illt að átta sig
á því hvar hverrar götu væri
að leita. Var þá það ráð tek-
ið að í heilum hverfum skyldu
vera götunöfn, er minntu
hvert á annað og eins á
hverfið. Þá komu upp sér-
stakir nafnaflokkar, eins og
þessir:
Nöfn úr goðafræði: Bald-
ursgata, Bragagata, Fjölnis-
vegur, Freyjugata,
Haðarstígur, Lokastígur,
Mímisvegur, Njarðargata,
Oðinsgata, Sjafnargata, Týs-
gata, Urðarstígur, Válastíg-
ur, Þórsgata. Þess máta geta
með nafnið á Mímisvegi að
einu sinni var það í ráði að
háskólinn stæði á Skóla-
vörðuholtinu, sem þá átti að
heita „Háborg íslenskrar
menningar". Með tilliti til
þess var þessi vegur gerður,
til hagræðis fyrir prófessora,
er yrðu að gegna embættum
bæði í háskólanum og Land-
spítalanum. Þótti því tilvalið
að kalla þetta Mímisveg.
Nöfn úr fomsögum: Auð-
arstræti, Bergþómgata,
Bjamarstígur, Bollagata,
Droplaugarstígur, Egilsgata,
Eiríksgata, Flókagata,
Flosagata, Grettisgata, Guð-
rúnargata, Gunnarsbraut,
Hallveigarstígur, Hrefnu-
gata, Ingólfsstræti,
Kárastígur, Karlagata,
Kjartansgata, Leifsgta,
Mánagata, Njálsgata,
Skarphéðinsgata, Skeggja-
gata, Snorrabraut, Vífils-
gata, Þorfinnsgata.
Menn munu átta sig á því
við hveija götumar em
kenndar. Þó er rétt að taka
fram, að Mánagata er kennd
við Þorkel mána lögsögu-
mann, og Skeggjagata við
Þórð skeggja, sem bjó á
Skeggjastöðum í Mosfelis-
sveit. Nafnið á Bjamarstíg
fylgir ekki sömu reglu og
hin, að látið sé heita í höfuð-
ið á frægum manni. Hún
heitir í höfuðið á Bimi í
Mörk. Bjarnastígur er á bak
við Kárastíg og eins og Bjöm
var að baki Kára, þótti rétt
að Bjamastígur héti á bak
við Kárastíg
Þessar götur em allar á
svæðinu sem er umlukt af
Bergstaðastræti, Laugavegi,
Rauðarárstíg og Miklatorgi,
nema Ingólfsstræti og Hall-
veigarstgiur, sem em kennd
við fyrstu hjónin, sem reistu
bú í Reykjavík.
Þá má nefna að götur í
Reykjavík draga nöfn af
sjávarnöfnum, fuglanöfnum,
ennfremur gróðri og síðan
af staðháttum, svo sem Mel-
amir, Hlíðarnar, Teigarnir,
Túnin o.s.frv.
Laugavegnr —
V egamótastí gfur
LAUGAVEGUR er kenndur
við þvottalaugarnar. Hann
var upphaflega gerður til
þess að greiða fyrir þeim sem
„fóru í laugar".
Bærinn tók 3.500 kr. lán
árið 1886 til að standast
kostnað við vegagerð þessa.
Komst vegurinn svo inn að
Fúlutjarnarlæk 1889. Og
enn tók bærinn 3.000 kr. lán
til þess að koma honum alla
leið inn í laugar. Annars hét
Laugavegur upphaflega
Vegamótastígur, kenndur
við bæina Vegamót, sem
vom þar sem nú er Klapp-
arstigur.
Pósthússtræti segir til um
nafn sitt, en þó er það ekki
kennt við núverandi pósthús,
heldur fyrsta pósthúsið á ís-
landi, sem stóð þar sem nú
er Hótel Borg.
Götuhúsastígur —
Fischersund
FISCHERSSUND hét áður
Götuhúsastígur, kenndur við
bæinn Götuhús, sem stóð
þar, er seinna var kallað
Geirstún. Var þama upp-
haflega annar aðalvegurinn
vestur á Seltjarnames.
Gatan heitir nú í höfuðið
á W. Fischer kaupmanni,
sem einu sinni verslaði þar
sem nú er Verslunin Geysir.
Með arfleiðsluskrá gaf Fisch-
er 20 þúsund krónur í sjóð,
sem við hann er kenndur og
er til styrktar ekkjum fá-
tækra sjómanna í Reykjavík
og Gullbringusýslu.
Gijótagata og Gijótaþorp
er kennt við bæinn Gijóta,
sem var ein af hjáleigum
Reykjavíkur forðum.
Heimild: Skuggsjá
Reykjavíkur eftir Áma Ola.