Morgunblaðið - 21.08.1986, Síða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. ÁGÚST 1986
Halla Bjarnadóttir
Hæli - Afmæliskveðja
Halla Bjamadóttir á Hæli fædd-
ist 21. ágúst 1916 að Stóru-Más-
tuneoi í Gnúpveriahreppi og verður
*^»ví 70 ára í dag.
Það mun hafa verið við kirkju
sumarið 1920 á Stóra-Núpi, er ég
sá Höllu fyrst. Mæður okkar tóku
tal saman eftir messuna en við
slepptum ekki hönd þeirra, enda
mun þetta hafa verið fyrsta ferð
okkar á mannamót og því margt
að óttast. Þetta samtal varð nokkuð
langt og við bömin horfðum undr-
unaraugum hvort á annað en ekkert
orð var sagt. Mér hlýtur þó að hafa
litist mjög vel á þessa litlu stúlku,
því að móðir mín sagði mér, að ég
TÍhefði spurt sig, þegar við héldum
heim frá kirkjunni, hvort hún héldi
ekki að Halla yrði seinna meir kon-
an mín.
Þar sem við vomm jafnaldra lágu
leiðir okkar á ný saman haustið
1926, þegar við vomm 10 ára og
komum í Ásaskóla, sem var heima-
vistarskóii. Þar sem þetta var fyrsta
skipti sem við, _þessi 7 böm, sem
þá hófu nám í Ásaskóla, fómm að
heiman til þess að dvelja og gista,
þá vomm við eins og hræddir smá-
fuglar og litum tortryggnum augum
hvert á annað. En þessi ótti hvarf
fljótt og Unnur Kjartansdóttir
Jcennarinn okkar og ráðskonan,
frænka hennar, Guðrún Haralds-
dóttir eyddu öllum kvíða og í
staðinn fundum við brátt að við
vomm komin á gott og hlýlegt
heimili, þar sem við áttum góða
leikfélaga og um leið var þar notið
hollrar leiðsagnar og tilsagnar á
mörgum sviðum mannlegs lífs, sem
hefur dugað betur en flest annað,
sem numið var síðar á lífsleiðinni.
Halla skar sig strax nokkuð úr
hópnum fyrir það hvað hún var
prúð og hæversk. Ég man enn hvað
hún var brosmild og svo hafði hún
þetta mikla og þykka, hörgula hár,
sem hefur prýtt hana alla ævi.
Líklega hefur það verið næsta
vetur þegar við vomm 11 ára, að
Halla fékk að bjóða okkur bekkjar-
systkinum sínum einn sunnudag á
útmánuðum heim að Stóm-Más-
tungu í síðdegiskafti. Ég sá strax
að heimilið var einstaklega hlýlegt
og jafnframt að Halla bjó þar við
mikið ástríki foreldra sinna, þeirra
Þórdísar Eiríksdóttur frá Votumýri
á Skeiðum, sem var einstaklega
góðleg kona og bauð af sér mjög
góðan þokka, og Bjama Kolbeins-
sonar, sem fæddist og var uppalinn
í Stóm-Mástungu en var þá, og þó
einkum síðar, rómaður búhöldur og
fmmkvöðull margra nýmæla á sviði
landbúnaðar. Bjami bjó alltaf stórt
og hafði mörg jám í eldinum. Hann
var, þegar þetta var, nýlega búinn
að virkja Tunguá skammt frá bæn-
um og raflýsa öll bæjarhúsin, og
má nærri geta hvílíkt ævintýri það
var fyrir okkur bömin að sjá raf-
Ijósadýrðina þama í fyrsta sinn á
ævinni. Þegar við vomm að ljúka
við kökuát og kræsingar var brátt
farið að hugsa til heimferðar. Þá
kom Bjami ferðbúinn til að kveðja
okkur, en hann var að leggja af
stað á beitarhúsið, sem var fyrir
innan Fjall eins og það heitir, og
er um klukkustundar gang frá
bænum og yfir nokkurt fjalllendi
að fara.
Halla vildi þó ekki kveðja hann,
því að hún vildi fara þessa beitar-
húsaferð með pabba sínum, og þó
að ég væri ungur að ámm skynjaði
ég það, hve þessi samfylgd feðgin-
anna á beitarhúsið var þeim báðum
mikils virði. Höllu var svo fylgt í
skólann í bítið morguninn eftir.
Æskuárin liðu og fyrr en varði
vomm við orðin fullvaxið fólk. Halla
var bráðþroska og var strax á 17,
18 ára aldri orðin falleg og um-
svermuð stúlka. Einar bróðir minn
var einn þeirra sem vöndu komur
sínar að Stóm-Mástungu um þessar
mundir og þarf ekki að orðlengja
það, að þau felldu hugi saman og
opinbemðu trúlofun sína veturinn
’34-’35, en þá var Halla 18 ára
gömul. Tveimur ámm síðar, þann
12. júlí 1937, giftu þau sig, og
þann sama dag gengu þau einnig
í hjónaband Steinþór bróðir minn
og Steinunn Matthíasdóttir og hófu
þeir bræður þá búskap hvor á sínum
helming jarðarinnar, en móðir mín
lét af stjóm heimilisins eftir að
hafa gegnt húsmóðurstörfum á
Hæli frá 1906 eða í 31 ár.
Það var langt í frá að vera vanda-
laust verk sem beið þeirra ungu
kvennanna að taka við heimilis-
stjóm á Hæli af móður minni, sem
af langri rejmslu hafði náð næsta
óvenjulega glæsilegum árangri í að
byggja upp glaðvært og gjöfult
risnuheimili, sem allir sem kynntust
löðuðust að. En þetta fór einstak-
lega vel. Konunum lærðist að vinna
hlið við hlið og byggja upp sam-
býli, sem um áratuga skeið var til
fyrirmyndar um samhjálp, reisn og
höfðingsskap.
Það kom sér vel að Halla var
bæði vel verki farin og vinnusöm,
því að heimili þeirra Einars og
Höllu varð fljótt vinmargt og gesta-
gangur óvenju mikill. Einar bauð
öllum sem knúðu dyra, eða komu
á hlaðið, til stofu og Halla veitti
góðgerðir með hlýju brosi og rausn
og sá ég hana aidrei öðruvísi en
fagnandi er gesti bar að garði, jafn-
vel þó að vinnuálagið við slíkar
gestamóttökur væm stundum
næsta yfírþyrmandi.
Mér finnst þegar ég lít til baka
yfír lífsleið Höllu á Hæli, að hún
hafí notið mikillar hamingju þrátt
fyrir ýmislegt mótlæti og linnulítið
og þrotlaust vinnuálag um hálfrar
aldar skeið.
Þannig misstu þau Halla og Ein-
ar fyrsta bamið sitt, sem var
drengur, en síðan eignuðust þau 4
efnisdrengi og eina dóttur sem öll
hafa verið foreldrum sínum til gleði
og sóma. Þau eru: Gestur Einars-
son, forstjóri grænmetisverslunar
landbúnaðarins, Ágætis, kvæntur
Valgerði Hjaltested og eiga þau
þijú böm; Bjami Einarsson, hrepp-
stjóri og bóndi á Hæli, kvæntur
Borghildi Jóhannsdóttur og eiga
þau þijú böm; Eiríkur Einarsson,
kennari að mennt, kvæntur Magneu
Viggósdóttur. Þau búa í New York
og era bamlaus; Ari Einarsson,
bóndi á Hæli, kvæntur Þórdísi
Bjamadóttur og era þau nýlega
gift; Þórdís Einarsdóttir, fóstra í
Reykjavík, og á hún eitt bam.
En þyngsta raunin hjá Höllu var
JL Byggingavörur kynna nýjar geröir
eldhúsinnréttinga frá breskum framleiðendum.
Þetta eru smekklegar og stílhreinar innréttingar.
Veröið er mjög hagstætt og greiðsluskilmálar
við allra hæfi. Komið og skoðið uppsett
kynningareldhús í nýrri
verslun okkar að Stórhöfða.

Stórhöfða, Sími 671100