Morgunblaðið - 15.01.1987, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUÐAGUR 15. JANÚAR 1987
V estmannaeyjar:
Isfélagið fer
út úr Samtogi
Tekur með sér skipin Halkíon og Gídeon
SAMKOMULAG hefur nú náðst um það, að ísfélag Vestmannaeyja
gangi út úr útgerðarfyrirtækinu Samtogi. ísfélagið fær með sér litlu
togarana Halkíon og Gídeon, en Samtog mun áfram gera út togar-
ana Breka, Klakk og Sindra. Eftir þetta mun ísfélagið eiga þátt i
útgerð skipanna Smáeyjar, Bergeyjar og Vestmannaeyjar auk
Halkions og Gídeons.
Fyrir breytinguna átti Samtog
og rak, sem sameignarfélag ísfé-
lagsins, Vinnslustöðvarinnar, Fisk-
iðjunnar og Fiskimjölsverksmiðj-
unnar, fímm skip og var eitt af
stærstu útgerðarfyrirtækjum lands-
ins. Afla var þá miðlað á milli
fyrirtækjanna í samræmi við eign-
arhlut þeirra. Skipting fyrirtækisins
er einnig byggð á eignarhlut en
Halkíon og Gídeon eru metnir sem
um það bil einn fjórði hlutur af eign-
um. Afla skipanna þriggja verður
áfram miðlað milli eftirstandandi
eigenda.
Eyjólfur Martinsson, fram-
kvæmdastjóri ísfélagsins, sagði (
samtali við Morgunblaðið, að
ástæða þessa væri meðal annars
hnökrar, sem verið hefðu á sam-
starfínu, en þeir hefði meðal annars
stafað af íjárhagsörðugleikum fyr-
irtækjanna og deilum um hve mikið
skyldi setja í gáma hveiju sinni.
Með þessum hætti hefði málið verið
leyst með samkomulagi allra aðila.
Hann sagði helzta kost breytingar-
innar fyrir ísfélagið vera þann, að
með því að stjóma útgerðinni sjálft
gæti það betur ráðstafað aflanum
með tilliti til vinnslunnar og hve
mikið hveiju sinni yrði sett í gáma.
Hann sagði, að líklega myndi út-
gerðin Bergur—Huginn sjá um
útgerð Halkíons og Gídeons, en hún
geiði nú út skipin Bergey, Smáey
og Vestmannaey í samvinnu við
ísfélagið.
Sjúkrahúsið í Keflavík:
Forstöðumaðurinn sagði
upp vegna ágreinings
Keflavík.
FORSTÖÐUMAÐUR sjúkrahúss-
ins í Keflavík, Eyjólfur Eysteins-
son, hefur óskað eftir að verða
leystur frá störfum þegar í stað
vegna verulegs ágreinings við
stjórn sjúkrahússins varðandi
rekstur og stjórnun. Fallist hefur
verið á uppsögn hans og ákveðið
að auglýsa þegar i stað eftir
nýjum manni í starfið.
Að undanfömu hefur forstöðu-
maðurinn að ósk stjómar unnið að
greinargerð vegna ýmissa spum-
inga sem upp komu við endurskoð-
un á ársreikningum 1985. Hann
lagði greinargerð sína ffarn sl.
mánudag. Ólafur Bjömsson, for-
maður sjúkrahússtjómar, sagði í
samtali við fréttaritara Morgun-
blaðsins að greinargerðin hefði
verið tekið gild i samráði við endur-
skoðendur.
Rætt hefur verið um hleranir á
stjómarfundum og hafa tveir fund-
ir verið færðir í annað húsnæði
vegna þessa. Tveir fundir hafa síðan
verið haldnir í skrifstofu sjúkra-
Keflavíkurbær:
Forstöðumað-
ur SBK uppvís
að misferli
Keflavfk.
FORSTÖÐUMAÐUR Sérleyfis-
bifreiðastöðvar Keflavíkur hefur
orðið uppvís að meintu misferli
í bókhaldi og fjárreiðum bæjar-
ins. Hann hefur sagt upp störfum
og hefur bæjarráð fallist á upp-
sögn hans.
Við endurskoðun reikninga fyrir
árið 1986 kom hið meinta misferli
í ljós í fjárreiðum SBK og er talið
að um vemlegar upphæðir sé að
ræða. í ljósi þessa hefur verið
ákveðið að endurskoða reikninga
fyrirtækisins nokkur ár aftur í
tímann. Forstöðumaðurinn hefur í
um árabil staðið að rekstri sérleyfís-
bifreiðastöðvarinnar.
Forstöðumaðurinn vill endur-
greiða þá Qármuni, sem hann á að
hafa dregið sér og leggja fram
tryggingu fyrir upphæðinni því til
staðfestingar. Keflavíkurbær hefur
ekki kært til lögreglu, en ráðið sér
lögmann til að gæta hagsmuna
sinna í þessu máli.
BB
hússins, þar sem að gmnur lék á
að hleranimar hefðu átt sér stað
og sagði Ólafur Bjömsson að ekk-
ert hefði verið ályktað í málinu.
BB
Úrvalið skoðað á vetrarútsölunum í gær.
Morgunblaðið/Þorkcll
Útsala, útsala, útsala...
ÚTSÖLUR eru nú á hveiju strái í verslunum eftir jólavertiðina
og keppist nú hver sem betur getur við að gera sem best kaupin
enda afsláttur verulegur alivíða.
í lögum um útsölur segir að teljast villandi.
þær megi aðeins auglýsa eða til-
kynna sé um raunvemlega verð-
lækkun að ræða. Þess skal gætt
að greinilegt sé með verðmerking-
um hvert hið uppmnalega verð
vömnnar var. Því þurfa tveir verð-
miðar að vera á vömnni, hið
uppmnalega verð og útsöluverðið
til þess að viðskiptavinimir geti
áttað sig á því hvetju sinni um
hvað mikinn afslátt er að ræða.
Hafí verð verið hækkað í þeim
tilgangi að geta síðan auglýst
verðlækkun, myndi slík auglýsing
Jóhannes Gunnarsson starfs-
maður Verðlagsstofnunar sagði
að starfsmenn stofnunarinnar
fylgdust sérstaklega með verð-
merkingum enda algengt að í
gluggum verslana sé auglýst 50%
verðlækkun á vöram þó raunin
sé önnur.
„Það kemur einnig fyrir að
starfsfólk verslana neiti viðskipta-
vinum sínum um vömskipti á
gölluðum vömm á þeim forsend-
um að um útsöluvöm hafí verið
að ræða. Þetta stenst alls ekki
samkvæmt lögum. Ef um er að
ræða gallaða vöm, skiptir engu
máli hvort hún var keypt á útsölu
eða ekki."
Jóhannes sagði að verslanir
væm ekki skyldugar til að taka
við vömm í skiptum fyrir aðrar,
en þó gerðu flestar verslanir það
eða veittu innleggsnótu. „Ef inn-
leggsnóta er hinsvegar veitt, þá
fymist hún á íjóram ámm en
ekki á nokkmm mánuðum eins
og sumar verslanir vilja vera láta.
Það hefur þó tæpast borgað sig
að geyma innleggsnótu eins og
verðbólgan hefur verið á undan-
fomum ámm,“ sagði Jóhannes.
Deilan um kostnaðarhiutdeildina:
Lækkun í 24% færir
sjómönnum 70.000 kr.
TILBOÐ útgerðarmanna í kjaradeilu þeirra við sjómenn um
að 73% afla komi til skipta, þýðir i raun að hlutur sjómanna
úr aflanum hækkar um nálægt 2,8%. Krafa sjómanna er að
79% komi til skipta og felur hún f sér um 12,6% hækkun.
Hvert eitt prósent, sem skiptahlutfall hækkar um eykur út-
gjöld útgerðar um nálægt 50 miiyónum króna á ári. Þannig
þýðir hækkun úr 71% í 79% um 400 milljóna króna útgjalda-
aukningu. Sé miðað við að meðallaun sjómanna séu um ein
milljón króna á ári færir tilboð þeirra hveijum sjómanni 126.000
króna launahækkun á ári en tilboð útgerðarmanna 28.000 krón-
ur. í þessu dæmi er ekki tekið tillit til hækkunar á launum
sjómanna vegna hækkunar á fiskverði um áramót, en Þjóð-
hagsstofnun telur hana um 6%.
Skiptum afla milli útgerðar og 27%. Þá lítur dæmið þannig út, að
krónur og útgjaldaaukning útgerð-
ar verður 250 milljónir. Miðað við
að 79% komi til skipta hækka laun
sjómanna um 126.000 krónur og
útgjöld útgerðar aukast um 400
milljónir króna.
sjómanna við löndun hér á landi er
þannig háttað nú, að til útgerðar
koma utan skipta 29% aflans og
kallast sá hluti kostnaðarhlutdeild.
Hún var sett á með Iögum árið
1983 vegna þess hve olíukostnaður
var orðinn hátt hlutfall af útgjöldum
útgerðarinnar. Á þeim tíma var
olíukostnaður metinn um og yfír
20% af útgjöldum en er nú talinn
minni en 10%. Þegar kostnaðarhlut-
deild hefur verið dregin frá kemur
71% til skipta milli útgerðar og sjó-
manna. Með orlofi og ýmsum öðmm
greiðslum koma um 40% af því, sem
er til skipta, til sjómanna en 60%
til útgerðar. Þannig fá sjómenn nú
28,4% aflans en útgerð 71,6%.
Til nánari skýringar má segja
að um 100 lestir af físki sé að
ræða. Útgerðin fær þá fyrst 29 lest-
ir, en 71 er skipt milli útgerðar og
sjómanna miðað við stöðuna fyrir
áramót. Af 71 lest fær útgerðin
42,6, en sjómenn 28,4 og útgerðin
fær því alls 71,6 lestir. Útgerðar-
menn hafa boðið sjómönnum að
kostnaðarhlutdeild lækki niður í
af 100 lestum fær útgerð fyrst 27,
73 lestir skiptast í sömu hlutföllum
og áður og þá koma í hlut sjó-
manna 29,2 lestir en útgerðar 43,8
auk 27 eða samtals 70,8. Þetta
hækkar hlut sjómanna um 2,8%.
Sjómenn hafa farið fram á að kostn-
aðarhlutdeild lækki í 21%. Það þýðir
að útgerðin fær fyrir skipti 21 lest
af 100 og 79 lestir koma til skipta.
Þá fá sjómenn 31,6 lestir en útgerð
68,4. Þetta þýðir 12,6% hækkun á
hlut sjómanna. Deiluaðila skilja nú
að 6% í kostnaðarhlutdeildinni. Sé
meðalvegurinn farinn og miðað við
að kostnaðarhlutdeild verði 24%,
það er að 76% afíans komi til skipta,
fær útgerð fyrst 24 lestir, og síðan
45,6 eða alls 69,6 en sjómenn fá
30,4 eða 7% hækkun.
Miðað við að meðaltekjur sjó-
manna séu ein milljón á ári, fá þeir
28.000 króna launahækkun miðað
við að 73% komi til skipta og út-
gjöld útgerðar aukast um 100
milljónir, miðað við 76% til skipta
verður hækkun sjómanna 76.000
Breytingar í bændaforystunni á árinu;
Ingi, Gunnar
o g Asgeir hætta
MIKLAR breytingar verða í forystusveit bænda á þessu ári. Af störf-
um láta Ingi Tryggvason formaður Stéttarsambands bænda og
Framleiðsluráðs landbúnaðarins, Gunnar Guðbjartsson fram-
kvæmdastjóri Framleiðsluráðs og Ásgeir Bjamason formaður
Búnaðarfélags íslands.
formaður Stéttarsambandsins í hátt
í tvo áratugi og síðan sem fram-
kvæmdastjóri Framleiðsluráðs.
Ásgeir Bjamason í Ásgarði,
formaður Búnaðarfélags íslands’
lýsti því yfír í lok síðasta búnaðar-
þings að hann gæfí ekki kost á sér
áfram. Hann hefur verið fulltrúi á
búnaðarþingi í 36 ár og formaður
Búnaðarfélagsins frá því árið 1971.
Ný stjóm verður kosin í lok næsta
búnaðarþings sem hefst síðari hluta
febrúarmánaðar.
Þá má geta þess að einnig má
búast við breytingum á æðstu stjóm
landbúnaðarmála á árinu. Kjörtíma-
bil núverandi ríkisstjómar rennur
út í vor og þar með Jóns Helgason-
ar landbúnaðarráðherra.
Sjá Viðskipti/atvinnulíf,
blaðsíðu B6.
Ingi Tryggvason frá Kárhóli hef-
ur lýst því yfír að hann muni ekki
gefa kost á sér til endurkjörs á
næsta Stéttarsambandsþingi, en
það verður væntanlega í haust.
Hann hefur starfað innan Stéttar-
sambandsins í yfír 30 ár og verið
formaður þess frá 1981. Yfirleitt
er litið á embætti hans sem það
valdamesta í bændasamtökunum.
Einhveijar umræður hafa verið um
eftirmann Inga, og ýmsir tilnefndir,
en þær munu vera skammt á veg
komnar.
Gunnar Guðbjartsson frá Hjarð-
arfelli verður 70 ára í júní og mun
láta af störfum á árinu. Hann tók
þátt í stofnun Stéttarsambands
bænda og hefur verið áhrifamesti
eða með áhrifamestu mönnum sem