Morgunblaðið - 04.03.1987, Page 45

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. MARZ 1987
45
Ferðalöngum skal bent á að fara í gönguferð eftir Heimspeking-
astígnum (Philosophenweg), sem liggur upp í fjallshlíðinni gegnt
elsta hluta Heidelberg. Útsýnið frá stígnum er mjög gott.
ingastígnum“, (Philosophenweg)
sem liggur upp í hlíðinni gegnt
gamla bænum. Af stíg þessum blas-
ir fegurð borgarinnar við og fyrir
þá sem vilja fara enn hærra er
mælt með ferð í eins konar kláf upp
fjallshlíðina fyrir ofan kastalann,
upp á Königstuhl.
Heidelberg ber öll merki þess að
um háskólabæ er að ræða. Þarna
er t.d. að fínna frægar stúdentak-
næpur, því námsmenn hafa löngum
þótt iðnir við að drepa tímann þeg-
ar ekki er setið yfir skruddunum.
Þessar knæpur, t.d. Zum Seppl og
Roter Ochsen, hafa lítið sem ekkert
breyst í aldanna rás. Á þeirri fyrr-
nefndu hefur lengi tíðkast að
gestimir hafi með sér skilti ýmisleg
og skreyti með þeim veggina. Þessi
skilti bera ýmsar áletranir, t.d.
„Einstefna", „Umferð hestvagna
bönnuð“, „Hundar bannaðir", „Hár-
skeri“, „Landamæri framundan",
„Skrifstofa borgarverkfræðings“,
„Almenningssalemi", o.s.frv.
Ef stúdentamir gættu ekki hófs
á knæpunum áttu þeir á hættu að
lenda í stúdentafangelsinu. Já,
þarna er nefnilega að finna fang-
elsi, sem var aðeins ætlað að hýsa
stúdentana ef gleðskapur þeirra fór
úr böndunum eða þeir brutu reglur
á annan hátt. Að vísu mun enginn
hafa þótt maður með mönnum
nema hann sæti þar inni a.m.k. einu
sinni á meðan á náminu stóð, en
metnaður manna hefur eflaust ve-
rið misjafn í því sem öðm. Fyrstu
þrjá daga fangelsisvistarinnar
fengu stúdentarnir vatn og brauð,
en síðan mátti færa þeim mat og
þeim var heimilt að sækja fyrir-
lestra. Á meðan þeir sátu inni
teiknuðu þeir myndir á veggi fang-
elsins og rituðu þar athugasemdir.
Nú er svo komið að hvergi er auðan
blett að finna á veggjum eða lofti
og fróðlegt að sjá hvað gengnar
kynslóðir höfðu að segja um nám,
kvennafar og drykkjuskap. Menn-
imir hafa ef til vill ekki breyst eins
mikið og fóik vill vera láta. Fangel-
sið var notað í rúmar tvær aldir,
frá 1712-1914.
Freiburg og fegurðin
Síðasta borgin sem skoðuð var í
þessari yfirreið var Freiburg í
Svartaskógi. Þótt Heidelberg sé
vissulega háskólaborg þá er Frei-
burg það ekki síður nú á tímum og
stúdentar þar ívið fleiri. Þó er ekki
eins mikill „háskólasvipur" yfir
Freiburg, án þess að þar með sé
sagt að slíkur svipur sé til baga.
Freiburg ber af Trier og Heidelberg
hvað fegurð varðar og eru þó síðar-
nefndu borgimar fjarri því að vera
lýti á landinu.
Það þarf ekki að fara víða um
Freiburg til að hafa gaman af, t.d.
er mjög ánægjulegt að rölta um
gamla bæjarhlutann. Þar em gö-
tumar örmjóar og húsin em ekki
númemð, heldur heita hvert sínu
nafni. Það er alveg með ólíkindum
hversu vel þeim Freiburgarmönnum
hefur tekist að varðveita húsin og
mættu ýmsir taka þá sér til eftir-
breytni.
Þegar ferðalangar em teknir að
lýjast á göngu um Freiburg er kjö-
rið að bregða sér í ferð um Svarta-
skóg, en fegurðina þar ættu
sjónvarpsáhorfendur að kannast við
úr myndaflokknum „Sjúkrahúsið í
Svartaskógi". Ekkert bólaði nú á
sjúkrahúsinu sjálfu eða föngulegu
lækna og hjúkmnarliði, en ekki
verður á allt kosið.
fslendingar sem ætla að bregða
sér úr landi í sumar ættu að hafa
það hugfast að það er margt annað
í heiminum en sandstrendur og sól.
Vissulega skortir ekki sólina í
Þýskalandi að sumarlagi, en þar er
einnig af nógu öðm forvitnilegu að
taka. Það er kannski verst að það
er líka af nógu að taka þegar heim
er komið, því freistandi matur þýð-
verskra og vínin þeirra bæta
gjaman við líkamsþyngdina.
Texti og myndir: Ragnhildur
Sverrisdóttir
Mosfellsbær eða Varmárbær?
Reykjum, Mosfellssveit.
MOSFELLSSVEIT er það byggð-
arlag sem liggur næst norðan við
höfuðborgina svo sem flestum
er kunnugt. Á síðasta áratug var
leitað mjög eftir byggingarlóð-
um þannig að þáverandi hrepps-
nefnd samþykkti að verða við
þessum óskum og hóf skipulagn-
ingu á nýrri byggð í stærri stíl
en áður tíðkaðist. Þessi sam-
þykkt var gerð 1971 og má segja
að hún hafi hleypt skriðunni af
stað. Ibúar eru nú að því að best
er vitað milli 3.600 og 3.700.
Oft hefir borðið á góma að óska
eftir bæjarréttindum en sá áhugi
hefir ekki verið almennur en málið
fengið fleiri talsmenn seinni árin.
Alþingi samþykkti fmmvarp á
síðastliðnu ári þar sem tekin eru
upp ýmis nýmæli er varða þessa
breytingu hjá sveitarfélögum en í
því fólst ákvæði um að byggðarlög
með kaupstaðaréttindi skyldu hafa
viðskeytið „bær“ í enda nafnsins.
Þetta hefir orðið ýmsum umhugs-
unarefni en málvöndunarmenn
benda á að séreinkenni íslensks
máls séu m.a. stutt orð og stuttar
setningar. Menn benda á nöfn sveit-
arfélaga eins og Vík, Hella, Rif,
Höfn og fleiri dæmi mætti ugglaust
nefna. Hinsvegar hafa tvö bæjarfé-
lög að því er virðist misst af því
tækifæri að nota nafnið „nes“ en
það er Neskaupstaður og Seltjam-
arneskaupstaður sem reyndar er
oftast stytt í „Nesið". Jafn menn-
ingarlega hugsandi menn sem þar
búa og stýra þessum bæjum hafa
ekki verið vel á verði og margir
telja þessar nafngiftir slysni en
ekki ásetning. Svo sem að líkum
lætur hefir almenningur velt vöng-
um hvað varðar nafn á þetta
væntanlega nýja bæjarfélag og þá
er staldrað við einfalda lausn að
breyta „sveit" í „bæ“ og nefna stað-
inn Mosfellsbæ. Fáar aðrar tillögur
hafa heyrst nema Varmá, eftir einni
af landnámsjörðunum hér í sveit.
Þar var fyrr á öldum þingstaður
og reyndar var héraðið þá kallað
„Varmárþing“. Fyrsta fjórðung
þessarar aldar var þetta heimili
oddvita, Halldórs Jónssonar, enda
var þar bæði skóli og símstöð um
árabil en allar byggingar brunnu
til kaldra kola 1929. Símstöðin lenti
þá á flækingi og var á ýmsum stöð-
um í leiguhúsnæði en hefír nú
fengið samastað til frambúðar á
gamla staðnum, Varmá. Skóla-
byggingar, íþróttamannvirki og
félagsheimilið auk símstöðvarinnar
hafa síðan risið á þessu gamla höf-
uðbóli og kenna sig við jörðina sem
er að því best er vitað eina bújörðin
í þessu landi sem heitir þessu nafni.
Nafnið Mosfellsbær hljómar ekki
illa en Varmárbær virðist vera
fremur stirt í munni. Hinsvegar
hafa hin ýmsu hverfi áunnið sér
nöfn sem tengjast nöfnum gömlu
jarðanna sem lenda í þéttbýlinu,
t.d. skólasvæðið að Varmá, Teigar,
Tún, Holt, Ásar, Melar o.s.frv.
Segja má að Mosfellsnafnið sé
nokkuð algengt vegna þess að það
er víða til á landinu t.d. Mosfell í
Grímsnesi, Mosfell í Svínadal og
ugglaust víðar. Ymis fyrirtæki hafa
einnig tekið upp þetta nafn, s.s.
verslun eða verksmiðja á Hellu og
hefir þetta valdið nokkrum rugl-
ingi. Hinsvegar er Varmá sem
fasteign eða lögbýli hvergi til ann-
ars staðar á landinu; höfum við,
a.m.k. eins og er, hálfgert einka-
leyfí á þessu nafni. Rétt er að geta
þess að verslunin Varmá var til í
Reykjavík en kaupmaðurinn þar var
einmitt frá Varmá í Mosfellssveit.
Kunnugir þekkja einnig til þess að
ávallt hefír verið nokkur ruglingur
með póst milli Mosfellshrepps og
Mosvallahrepps sem mun vera í
Onundarfirði. Hvað sem þessu líður
er mest um vert að menn komi sér
saman og nafnið verði ekki deilu-
efni því nóg er af öðru að taka
fyrir þá sem vilja taka þátt í hags-
munamálum fólksins í sveitinni.
— Fréttaritari
Flateyrarhrepp-
ur hluthafi í
f er ðaskrif stofu
Flateyri.
NÚ NÝVERIÐ ákvað hrepps-
nefnd Flateyrarhrepps að kaupa
lítinn hlut i ferðaskrifstofunni
Ferðabæ, sem meðal annars býð-
ur upp á sérstakar ferðir á
Vestfirði og þar á meðal til Flat-
eyrar. Fleiri aðilar hér hafa
gerst hluthafar í þessari ferða-
skrifstofu.
Nú er svo komið að hér er hægt
að taka á móti litlum ferðahópum,
því eigandi verslunarinnar Vagninn
hefur byggt upp notalegt gistiheim-
ili á efri hæð verslunarinnar. Á
neðri hæðinni er skyndibitastaður,
myndbandaleiga og billjardstofa.
Ferðabær hyggst bjóða upp á
kynningu fyrir Onfirðinga á ferða-
möguleikum til Vestfjarða fímmtu-
daginn 5. mars og föstudaginn 6.
mars milli klukkan 16 og 18 báða
dagana. Fyrirhugað er að á staðn-
um verði fulltrúar frá sveitarfélag-
inu sem og frá Onfírðingafélaginu
í Reykjavík. Árshátíð Önfirðingafé-
lagsins er einmitt á laugardaginn,
þann 7. mars, og verður hún haldin
í Félagsheimilinu á Seltjamarnesi.
Miðar á árshátíðina verða seldir á
skrifstofu Ferðabæjar.
Binda menn talsverðar vonir við
að Ferðabæ takist að auka hlut
Vestfirðinga í ferðamannaþjón-
ustunni, en því miður virðist hlutur
okkar Vestfírðinga í þeirri grein
ekki vera eins mikill og aðstæður
hér teljast geta boðið upp á.
- EFG
Kópavogskirkja:
Trúarhugmyndir
í Passíusálmunum
Á ÞESSARI föstu mun fræðslu-
deild Kársnessafnaðar efna til
fjögurra samverustunda á
fimmtudagskvöldum í safnaðar-
heimilinu Borgum og hefjast þær
kl. 20.30.
Fjallað verður um guðfræðina í
Passíusálmunum. Séra Þorbjörn
Hlynur Árnason sóknarprestur á
Borg á Mýmm er fyrirlesari og leið-
beinandi á fundunum en vænst er
fyrirspurna óg almennra umræðna
meðal þátttakenda og er heppilegt
að fólk hafi með sér Passíusálmana
á fundina, segir í frétt frá fræðslu-
deild Kársnessafnaðar.
Samvemkvöldin verða 5., 12. og
26. mars og 9. aprfl. Öllum er heim-
il þátttaka og bent er á að næstu
bifreiðastæði við safnaðarheimilið
em við Kópavogskirkju.
Arkitektaþjónustan sf. vekur athygli viðskipta-
vina á að teiknistofan er flutt í Hellusund 3, 101
Reykjavík (áður hús Verslunarskóla íslands).
Ath.: Nýtt símanúmer er 622899.
Vélsleðar —
hagstæð kjör
Við bjóðum nokkra nýja og notaða
vélsleða á sérstaklega hagstæðum
kjörum, þar á meðal:
Formula MX ’87
Formu/a MX ’86
Skidoo Tundra ’86
Polaris ’85 Long track
Yamaha ’86 Long track
Gísli Jónsson & Co. hf.
Sundaborg 11, sími 686644