Morgunblaðið - 01.08.1987, Qupperneq 12

12 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1. ÁGÚST 1987
Ætla norður á
Sauðárkrók
ENN á ný er verslunarmannahelgin gengin í garð. Hún er
raunar orðin helgi allra stétta. Þeir eru ófáir sem allan ársins
hring halda sig við heimabyggð sína, en verða gripnir undarlegri
útþrá þessa einu helgi og þeysa á vit náttúrunnar. Aðrir vita
í Topphúsinu Austurstræti
tóku á móti okkur tvær ungar
stúlkur sem heita Árný Halldórs-
dóttir og Guðný Helgadóttir.
Arrlý hefur unnið verslunarstörf
undanfarin þijú ár en Guðný sem
er 13 ára hleypur í skarðið þegar
þörf krefur á sumrin.
Ámý sagði að laun sín væru
þolanleg núna og mun skárri en þau
voru fyrir þremur árum þegar varla
var hægt að lifa af þeim. „Ég held
að lq'örin hafi batnað eitthvað því
mér finnst ég hafa meira á milli
handanna nú en t.d. í vetur".
Ámý kvaðst ekki vera hlynnt því
að vinnutíminn yrði lengdur því
fólk yrði flótlega leitt á því að vinna
á sama staðnum allan daginn. Hins
vegur kvaðst hún halda að ■ það
kæmi betur út, launalega séð, fyrir
afgreiðslufólk að vinna hálfan dag-
inn í einni verslun og hinn helming
dagsins í annarri.
Amý sagðist alltaf taka sér frí
yfír verslunarmannahelgina og
núna ætlar hún að skella sér norður
á Sauðárkrók.
Guðný sagðist vera dóttir eig-
anda búðarinnar og vinna bara á
sumrin. Hún hefur 100 krónur á
tímann og finnst það alveg ágætt.
Hún sagði að sér þætti ekkert sérs-
taklega skemmtilegt að vinna í búð
og vildi ekki leggja það fyrir sig í
framtíðinni.
Hún ætlar til Sauðárkróks um
helgina eins og Ámý.
FÉLAGAR í Verslunarmanna-
félagi Reykjavíkur eru ekki
eingöngu i afgreiðslustörfum.
Stór hluti þeirra vinnur á skrif-
stofu. Blaðamaður hitti að máli
Ingibjörgu Þóru Ólafsdóttur,
sem vinnur sem ritari á skrif-
stofu Félags íslenskra iðnrek-
enda.
enga helgi betri til að halda sig heima; þá loks fá þeir langþráða
kyrrð í stað havaða, þrengslá og streitu bæj arlífsins. En upphafíð
að þessari sérstöku helgi er fólkið sem vinnur verslunarstörf í
sínu daglega lífi. Aukafrídagurinn er fyrst og fremst því til
heiðurs. Morgunblaðið kom að máli við nokkra félaga í samtökum
verslunarfólks af því tilefni.
Stelpan vildi ekki tjalda í
laut þar sem enginn væri
- Ingibjörg Þóra
Ólafsdóttir skrif-
stofumaður í
spjalli
Morgunblaðið/BAR
Ingibjörg Þóra Ólafsdóttir við vinnu sína á skrifstofu Félags íslenskra
iðnrekenda.
og hefðu því nokkra sérstöðu. En
um réttindi og skyldur færu þau
í einu og öllu eftir því sem kveðið
væri á um fyrir félaga í VR, nema
kannski ef um verkfall og
þvíumlíkt yrði að ræða, þá myndu
þau að líkindum vinna þótt félagar
í VR legðu niður vinnu.
Þóra sagðist fá nokkru hærri
laun en taxti VR segði til um,
enda væri hún komin með sextán
ára starfsreynslu.
„Launin eru sæmileg," sagði
Þóra, „en þau hafa ekki hækkað
í samræmi við verð á lífsnauðsynj-
um. Það gengur því ekki vel að
lifa af þeim. Eg borga um tíuþús-
und í skatta á mánuði, rúmar
tvöþúsund í iífeyrissjóð og bíllinn
fer með svona tvöþúsund í hvert
skipti sem ég fylli tankinn. Margt
fleira tínist til og þegar allt er
saman komið er það streð að láta
enda ná saman. Samt er ég í eig-
in íbúð. Fyrir svona tóif til
fimmtán árum gat ég farið og
keypt mér einhveija nýja flík
reglulega, en í dag reynir maður
að fara á útsölur eða sauma á sig
sjálfur til að geta verið sæmilega
klæddur."
- Ætlar þú að gera eitthvað
sérstakt í tilefni frídagsins?
„Ég er persónulega ekki mikið
fyrir að fara þangað þar sem er
margt fólk. Samt er ég að hugsa
um að fara eitthvert núna. Ég fæ
náttúrulega ekki strákinn minn
sem er 16 ára með mér, en stelp-
an mín sem er 11 ára er að hugsa
um að koma með. En hún til-
kynnti mér að hún vildi sko ekki
fara eitthvert út í náttúruna og
tjalda í laut þar sem enginn væri.
Hún vildi vera þar sem væri fullt
af fólki.“
Nóg að vínna
' niu til sex
í kjöt- og fiskborðinu í Víði
Áusturstræti vinnur Ólafía Sig-
ilrðardóttií- ásamt öðrum. Við
tókum Ólájfíu tali og spurðum
fyrst hvort hún væri ánægð með
sín kjör eða kjör verslunarfólks
/almennt. »
’• Ólafía sa^ði að kjörin væru ekki
nógu góð og að launin ma^ttu vera
mun hærri hjá þeim lægst launuðu.
„Mér finnst lqörin hafa versnað á
undanfömum árum og maður hefur
alltaf minni og minni peninga á
milli handanna. Það lifír enginn af
faxtalaununum einum saman og
fólk verður því að taka þá auka-
vinnu sem því býðst til þess að láta
enda ná saman".
Hvað varðar lengri opnunartíma
• verslana sagði Ólafía að sér fyndist
alveg nóg að vinna frá 9 til 18.
•• Hún sagði að það hefði litla þýðingu
fyrir verslanir í miðbænum hafa
opið lengur en það væri annað mál
• með stórmarkaðina. „Við höfum
• haft opið á föstudögum til 19 en
. fólk hefur ekki notfært sér það.
Fólk fer úr miðbænum upp úr sex
og verslar þá frekar í stórmörkuð-
um á leiðinni heim“.
Að lokum sagðist Ólafía taka
frídag verslunarmanna frekar al-
varlega og ætlaði að bregða sér í
sumarbústað austur fyrir fyall um
helgina.
Arný Halldórsdóttir og Guðný Helgadóttir afgreiðslustúlkur í Topp-
húsinu.
Þóra kvaðst raunar aðeins
greiða í lífeyrissjóð VR, en ekki
borga félagsgjöld, þar sem þau á
skrifstofu FII væru í vinnu hjá
samningsaðila í kjarasamningum
Slæmt að taxtamir
skuli vera svona
- segir Ólafur
Þórðarson, deild-
arstjóri hjá Máli
og menningu
í BÓKABÚÐ Máls og menningar
vinnur Ólafur Þórðarson sem
deildarstjóri íslenskra bóka.
Hann kveðst hafa byrjað hjá fé-
laginu haustið 1960 og hafi hann
verið alfarið í versluninni frá
1967.
Ólafur sagði, þegar hann var
spurður hvemig honum þættu laun-
in, að hann fengi ekki greitt
samkvæmt taxta verslunarmanna-
félagsins þótt hann væri félagsmað-
ur og taldi hann það eiga við alla
fasta starfsmenn Máls og menning-
ar.
Samkvæmt upplýsingum frá
skrifstofu VR eru menn komnir í
hæsta launaflokk í almennum störf-
um eftir tíu ára starf. Það þýðir í
peningum 37.026 krónur á mánuði.
Ólafur var spurður að því hvemig
honum litist á að lifa af þessari
upphæð á mánuði. *
„Manni finnst það slæmt að taxt-
amir skuli vera svona og það skuli
vera til fólk sem þarf að búa við
þetta. Þetta eru ekki lífvænleg laun.
Það er illt að eiga undir því hvort
maður er svo heppinn að vera hjá
vinnuveitanda sem borgar mann-
sæmandi laun eða ekki. Þau ættu
að sjálfsögðu að vera umsamin fyr-
ir alla í töxtunum."
- Eru menn hér við Laugaveginn
hræddir um að Kringlan komi til
Morgunblaðið/Einar Falur
„Það er kominn matartími hjá vequlegu fólki klukkan sjö.“ Ólafur
Þórðarson, deildarstjóri islenskra bóka hjá Máli og menningu við
Laugaveg.
með að draga til sín viðskipti frá
honum?
„Við teljum að ekki fari hjá því
að hún dragi til sín töluvert. Vissu-
lega eru menn kvíðnir þegar
nýtískuleg, stór verslunarsamstæða
kemur til skjalanna. En ég held að
Laugavegurinn verði ekki sérstak-
lega fyrir barðinu á henni. Og það
fer ekki hjá því að fólk fari aftur
að versla á Laugaveginum þegar
hjá líður.
í ráði er að Kringlan verði opin
frá klukkan 9.30 á morgnana til
klukkan 19.00 frá mánudegi til
fimmtudags og til klukkan 20.00 á
föstudögum. A laugardögum er svo
ætlunin að hafa opið frá klukkan
9.30 til 18.00. Blaðamaður spurði
Ólaf hvemig honum litist á þennan
opnunartíma verslana.
„Fyrir mína parta finnst mér
þetta ekki gott fyrir starfsfólkið.
Ég sé ekki í hvað tíminn frá klukk-
an níu til hálftíu nýtist ókkur. Hins
vegar munar miklu um það hvort
maður er búinn að vinn klukkan sex
eða sjö á kvöldin. Það er kominn
matartími hjá venjulegu fólki
klukkan sjö. Mér líst sérstaklega
illa á þetta. Svo er þetta líka alltof
langur vinnutími sex daga vikunnar
ef ekki eru vaktaskipti."
- Ætlarðu að ferðast eitthvað um
helgina?
„Ég er að hugsa um að skreppa
norður í land, til Akureyrar.
- Á að liggja í norðansólinni eða
stunda einhver áhugamál?
„Ætli ég renni ekki fyrir silung.
Að lokum óska ég öllu verslunar-
fólki til hamingju með daginn."
i