Morgunblaðið - 20.09.1987, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. SEPTEMBER 1987
49
kenni sænskra herbúninga lengi.
Árið 1943 hóf Folke Bemadotte
sína merkilegu meðalgöngu við að
fá þýsku stjómina til að leysa fanga
úr haldi og koma á fangaskiptum.
Hluta af þessu starfi lýsti Bemad-
otte í bók sinni Leikslokum sem
Ámi frá Múla þýddi og Helgafell
gaf út 1945. M.a. bar starfið þann
árangur að um 2 þúsund danskir
og norskir borgarar voru leystir úr
haldi í ársbyijun 1945 og fluttir til
Danmerkur og áfram til Svíþjóðar.
Vakti þetta heimsathygli og varð
til þess að öryggisráð SÞ fékk
Bemadotte til að semja um sátt í
Palestínustríðinu 1948 sem og
tókst. Hafði hann af starfinu mikinn
sóma en hlaut bana af. Hann var
myrtur af öfgahreyfingu gyðinga
árið 1948.
Einn helsti aðstoðarmaður Folke
Bemadotte var hinn ungi Henrik
Beer. Bemadotte var formaður
sænska Rauða krossins. Henrik
Beer var orðinn fulltrúi Svía hjá
UNRRA, Aðstoðar- og endurreisn-
arstofnuninni, sem starfrækt var
frá 1943 til að forða stríðshijáðum
frá hungri. Bemadotte fékk því til
leiðar komið að Henrik var ráðinn
framkvæmdastjóri sænska Rauða
krossins 31 árs að aldri.
Það var þroskaður maður sem
þar tók við stýristaumum. Hann
ritaði mikið um málefni RK og tókst
að byggja upp öflugan félagsskap
sjálfboðins liðs og sérhæfðra starfs-
manna. Margvísleg störf á félags-
málasviði voru hafín en fram að
því var RK einkum athafnasamur
á sviði heilbrigðismála. Hann tók,
eins og ávallt, gagnrýni vel og taldi
hana mikilvægan þátt í framþróun-
inni. Þegar gagnrýnisskrif birtust
tók hann þau gjama inn í rit félags-
ins og hóf þar um þau umræður
svo þau færu ekki framhjá neinum.
Starfí framkvæmdastjóra
sænska Rauða krossins gegndi
Henrik í þrettán ár. Á því skeiði tók
hann þátt í alþjóðlegu RK-starfí,
við stjóm alþjóða Rauða krossins
og stjóm hjálparstarfs RK í ýmsum
heimshlutum. Einkum hlaut hann
sóma af stjóm Ungveijalandshjálp-
arinnar 1956—7. Þá hafði hann
einnig umsjón með hjálparstarfí RK
vegna flóðanna í Hollandi og Pak-
istan árið 1953.
Árið 1960 tók Henrik Beer við
aðalritarastarfi alþjóðasambands
RK í Genf. Athafnir sambandsins
jukust stórlega á þeim tæpu 20
því sviði. í Borgamesi var hann
vinsæll og virkur í ungmennafélag-
inu okkar, og eftir að hann fluttist
í Kópavoginn var hann alla tíð stoð
og stytta Breiðabliks, félagsins sem
allir vinir hans vissu að hann bar
svo mjög fýrir bijósti.
Sigurður Már giftist ungur
Björgu Þorvarðardóttur frá Stykk-
ishólmi. Þau slitu samvistir. Þeim
varð fímm bama auðið og eru öll
hin mannvænlegustu. Þau em
Gréta, Eggert, Þorvarður Már,
Bima Elínbjörg og Pétur. Síðari
kona hans er Steingerður Sigurðar-
dóttir og gekk Sigurður Már yngri
dóttur hennar, Lindu Sif, í föður-
stað.
Með Sigurði Má Péturssyni er
góður drengur genginn langt um
aldur fram. Maður sem fjölmargir
syrgja að leiðarlokum. Félagamir í
hljómsveitinni varðveita minningu
um góðan vin.
Við Annie sendum eiginkonu Sig-
urðar Más Péturssonar, bömum
hans, afabömum og aðstandendum
öllum, innilegar samúðarkveðjur.
Með eftirfarandi erindum úr
Hávamálum kveð ég vin minn Sig-
urð Má. blessuð sé minning hans.
Eldr er beztr
með ýta sonum
ok sólar sýn,
heiiindi sitt
ef maðr hafa náir
án við lðst at lifa.
Deyr fé,
deyja frændr
deyr sjálfr it sama
en orðstírr
deyr aldregi
hveim, er sér góðan getr.
Þorsteinn R. Helgason
frá Borgarnesi.
árum sem hann gegndi starfínu.
Fjöldi landsfélaga jókst úr 86 í 126.
Kunnugt má flestum vera að al-
þjóða Rauði krossinn er í höfuð-
dráttum tvískiptur. Annars vegar
er alþjóðaráð Rauða krossins, stjóm
Svisslendinga, sem hafa hjálpar-
starf með höndum þar sem deilur
eru uppi og ófriður ríkir. Hins veg-
ar alþjóðasamband RK-félaga, sem
annast annað hjálparstarf sem til
kasta RK kemur. Landsfélög RK
eru aðilar sambandsins á lýðræðis-
grundvelli, veita til þess fé og hafa
ásamt alþjóðasambandinu stjóm
hjálparstarfs með höndum. Jafn-
framt standa félögin ásamt ríkis-
stjómum undir kostnaði við starf
alþjóðaráðsins og eiga aðild að
stefnumörkun þess með ýmsum
hætti. Þetta fýrirkomulag hefur
reynst farsælt í tímans rás en gerir
það flókið í augum ókunnugra. Um
leið reynir það mjög á samvinnuvit-
und stjómenda þessara tveggja
arma RK.
Henrik Beer var kjörinn til aðal-
ritarastarfsins. í senn var hann
góður stjómandi, frumkvöðull og
hvatamaður nýrra hugmynda og
aðferða en jafnframt hinn ágætasti
í öllu samstarfí innávið og útávið.
Vegna þekkingar Henriks Beer,
speki, málvísi, vinsælda hans og
víðfeðmra tengsla var hann útval-
inn til þess hlutverks að leiða
stofnanir RK og jafnframt að hafa
áhrif á störf annarra þannig að
farsæl stefna fékkst mörkuð.
Mál sem Henrik Beer bar fyrir
bijósti og áhrif höfðu í veröldinni
voru mörg. Hvað þýðingarmest
reynist mun sagan leiða í ljós. Að
minni hyggju voru þijú mál mikil-
væg: Efling félagslegra hjálpar-
starfa; skipuleg ræktun þróunar-
starfa og Henri Dunant-stofnunin.
Utan RK var barátta hans fyrir
umhverfismálum áhrifamikil. Hann
var hvatamaður umhverfísmálaráð-
stefnu SÞ, sem leiddi til stofnunar
umhverfísmálastofnunarinnar, sem
stofnuð var í Nairobi. Hann var
lengi nátengdur Maurice Strong,
forgöngumanni ráðstefnunnar, og
var á orði haft að annar hvor þeirra
yrði forstjóri stofnunarinnar þótt
ekki yrði af.
Eftir að Henrik Beer lét af störf-
um aldurs vegna árið 1982 varð
hann ráðgjafí umhverfismálastofn-
unar SÞ. Þá var hann ráðgjafí
Maurice Strong er hann var stjóm-
andi hjálparstarfs SÞ í Afríku.
Hann var fulltrúi í alþjóðlegri nefnd
um mannúðarmál undir forystu
Sadruddin Aga Khan fursta, fyrrum
forstjóra flóttamannahjálpar SÞ.
Loks var hann í stjóm Henri Dun-
ant-stofnunarinnar. Var það
ánægjuefni að heimsækja þá stofn-
un fyrir skemmstu. Að vísu stóð
skrifborð Henriks Beer þar yfírgef-
ið. En þar er nú m.a. lögð rækt við
þann mikilvæga þátt sem þróunar-
störf eru og sem líklegt er að haft
geti framtíðaráhrif, og það víðar
en í þróunarlöndunum. Þar er fylgt
eftir hugsjónamáli Henriks Beer,
sem margir aðhyllast nú.
Árið 1949 kvæntist Henrik Beer
mikilli ágætiskonu, Barbro (f. Selld-
én). Hún er lögfræðingur, meðal
hinna fyrstu kvenna sem hófust til
ábyrgðarstarfa innan sænsku ut-
anríkisþjónustunnar. Hún varð
starfsmaður GATT og síðar ECE.
Bæði gegndu þau áhrifamiklu og
erilsömu starfí. Eigi að síður tókst
þeim að koma lífi sínu vel fyrir,
eignast gott og skemmtiiegt heim-
ili um þjóðbraut þvera. Henrik Beer
sagði eitt sinn í vinahópi að þá
væri lífí sínu vel fyrir komið ef
kona hans yrði sendiherra Svía á
íslandi og hann fengi að fylgja
henni þangað er hann lyki starfs-
ferli sínum.
Henrik Beer tók mönnum vel.
Það var í senn veikleiki hans og
styrkur. Er hann þóttist manninn
reynt hafa fól hann honum vanda-
söm verkefni, bæði til að fá aðstoð
og reyna enn á hæfileikana. Þessi
reynsla varð mörgum ungum manni
dýrmæt. Það eru ekki síst þeir sem
sakna nú vinar í stað. Þess varð
ég vísari þegar ég hitti hóp náinna
samstarfsvina.
Henriks Beer er saknað af vinum
hans hér á landi. Þeir senda Barbro,
sonum þeirra og fjölskyldunni allri
hugheilar samúðaróskir.
Blessuð sé minning Henriks
Beer.
Eggert Ásgeirsson
Tork. Þegar hreinlæti
er nauðsyn.
Tork kcrílð er ómissandi öllum sem bjóða aðeins
vandaða framleiðslu og góða þjónustu. Tork kerfið saman-
stendur af hylkjum og grindum ásamt einnota vörum til
notkunar hvar sem hreinlætis er þörf. \

í nútíma framleiðslufyrirtækjum skiptir þrifnaður
miklu máli. Þá koma yfirburðir Tork best í ljós. Starfsfólk
þitt kann vel að meta hversu Tork kerfið er einstaklega
þægilegt í notkun. Sannir atvinnumenn biðja
um Tork vegna þess að Tork er hagkvæmara
og gæðin einstök.
I
TORKl
\
i
i
i
i
i
Nafn'-
yynrtæVj'.
ILeim'b^ang-
Starfsgre,n:
S'n"---------' 7. {rckari uppfys,n§ar
um
0ós^fSeÍms6knSÖ'UmannS
I
1
!
1
I
1
i
1

Tork kerfið. Fyrir þá sem vUja aðeins það besta.Mölnlycke