Morgunblaðið - 09.01.1988, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. JANÚAR 1988
auskonar
krakkar
og allskonar úr
Vertu með í skemmtilegri keppni allra krakka, 6-11 og
12-16 ára. Teiknaðu eða búðu til líkan af úri eins og þér
dettur í hug og þú getur unnið ferð til Sviss eða nýtt
armbandsúr. Aðalverðlaunin verða ekki kynnt fyrr en í
lokakeppninni í Sviss, þegar keppt er til úrslita milli allra
Norðurlandanna. Hjá úrsmiðnum þínum færðu bækling með
nánari upplýsingum um keppnina.
Best er að byrja strax - því ekki er ráð nema í tíma sé tekið.
Tillögur þurfa að vera komnar til úrsmiðsins eða í næsta
Iðnaðarbanka fyrir 6. febrúar 1988. Mundu að merkja tillöguna vel.
ÚRSMIÐAFELAG ISLANDS
0 Iðnaðarbankinn
Deilt um gildi skipu-
lagsreglugerðaiimiar
DAVÍÐ Oddsson borgarstjóri og
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarfulltrúi Kvennalista
deildu um gildi skipulagsreglu-
gerðar á síðasta fundi borgar-
stjórnar. Davíð taldi sum ákvæði
reglugerðarinnar ekki styðjast
við lög en Ingibjörg taldi alla
reglugerðina gilda.
Kveikjan að þessum deilum var
sú fullyrðing Ingibjargar, að sam-
kvæmt 9. mgr. 4. gr. reglugerðar-
innar væri borgarstjórn skylt að
leita álits Náttúruvemdarráðs
vegna umhverfislegra áhrifa.
Davíð sagði þetta ekki vera rétt.
Benti hann á að fyrir nokkrum árum
hefði verið lagt fram frumvarp að
nýjum skipulagslögum og reglugerð
samin á grundvelli þess frumvarps.
Frumvarpið háfí ekki öðlast laga-
gildi, en engu að síður hafi ráðherra
staðfest gildi reglugerðarinnar.
„Menn læra það á fyrstu vikunum
í laganámi, að reglugerðir hafa
ekki gildi að lögum nema þær styðj-
ist við heimild í lögum. Þær greinar
reglugerðarinnar eru þvi aðeins í
gildi, sem óbreyttar eru frá gömlu
reglugerðinni, sem styðst við heim-
ild í núgildandi lögum, og er tíðrætt
ákvæði þar ekki á meðal,“ sagði
Davíð.
Ingibjörg Sólrún sagði það
hyggju sína, að annað hvort hlyti
öll reglugerðin að vera gild eða
ekki, menn gætu ekki verið að taka
út einstakar greinar sem ógildar.
Benti hún á að fremst í reglugerð-
inni kæmi fram að reglugerðin
væri í gildi og að hún styddist við
skipulagslög. „Meirihlutanum hent-
ar ekki að þetta ákvæði sé í gildi
og þess vegna hengja þeir sig við
þrönga lagatúlkun eins og kleprar
við keisarans skegg.“
Davíð sagði það vera sanna
ánægju sína að halda fyrirlestur í
almennri lögfræði fyrir „lögvísinda-
mennina" í borgarstjórn og rifja
þannig upp þá tíð er hann kenndi
nemendum í Verslunarskólanum
lögfræði. „Alþingi setur lögin, en
ráðherrar geta sett reglugerðir um
tiltekin mál, með stoð í lögum. Þeir
sem setja reglugerðir án stoðar í
lögum eru að taka sér lagasetning-
arvaldið í hendur," sagði Davíð og
bætti við: „Gaman væri að finna
þann baráttulögfræðing sem héldi
því fram að nóg væri seta reglu-
gerð með stoð í lagafrumvarpi!"
björg það ekki rétt hjá lögmanni
borgarinnar að öll efnisatriði varð-
andi ráðhús hefðu verið auglýst og
kynnt. Það ætti aðeins við um
punktalínu á skipulagsuppdrætti en
ekki hæð hússins og útlit.
Ingibjörg lagði fram bókun frá
sér og fulltrúum Alþýðubandalags
og Alþýðuflokks. Kemur þar meðal
annars fram að álitsgerð borgarlög-
manns sé á ábyrgð meirihlutans.
Oviðunandi væri að ekki væri betur
til undirbúnings vandað en raun
væri í jafn viðkvæmu deilumáli.
Telja fulltrúar þessir fráleitt að
meirihluti borgarfulltrúa vilji ekki
auglýsa skipulag ráðhúslóðar sér-
staklega, þrátt fyrir að þess þurfi
varðandi lóð Alþingishússins.
Aldrei rætt í
skipulagsnef nd
Alfreð Þorsteinsson, fulltrúi
Framsóknarflokksins, sagði að eng-
inn þyrfti að velkjast í vafa um
stuðning Framsóknarflokksins við
byggingu ráðhússins. Hins vegar
gæti hann sem fulltrúi í skipulags-
nefnd sagt það, að ráðhúsið hefði
aldrei verið rætt í skipulagsnefnd
borgarinnar; við afgreiðslu Kvosar-
skipulags hefði verið látið í það
skína, að síðar yrði rætt um ráð-
húsið, en ekki hefði af því orðið.
Alfreð taldi það sjálfsagða ósk
að afgreiðslu umsagnar borgarlög-
manns yrði frestað, svo að borgar-
fulltrúum gæfist betri tími til að
kynna sér efni hennar. „Þar sem
fulltrúar meirihlutans hafa hafnað
jafn sjálfsagðri ósk, hlýtur svar
borgarlögmanns að skoðast sem
svar meirihluta Sjálfstæðismanna
einvörðungu og fulltrúa Framsókn-
arflokksins óviðkomandi."
Búktal og persónulegt
hefndarstríð
Davíð Oddsson, borgarstjóri,
benti á að allir fulltrúar í skipulags-
stjórn væru skipaðir af ráðherra og
bæri enginn þeirra meiri skyldur
en aðrir. Davíð kvaðst treysta betur
lagaþekkingu borgarlögmanns en
borgarfulltrúans og kvaðst vera því
sammála að viðkomandi tilvik ætti
undir það sem Ólafur Jóhannesson
kallaði „formlegt vald“. „Sam-
kvæmt röksemdum borgarfulltrú-
ans gæti ráðherrann skipulagt
hverfi og götur og hækkað og lækk-
að hús,“ sagði Davíð. Fannst Davíð
„búktal" borgarfulltrúans vera
ógeðfellt og engu líkara en viðkom-
andi arkitekt væri í persónulegu
hefndarstríði við borgaryfirvöld.
Minnihlutinn mótmælir
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
(Kvl) gagnrýndi umsögn borgarlög-
manns. I fyrsta lagi sagði hún ekki
unnt að líta fram hjá því að Guðrún
Jónsdóttir arkitekt væri fulltrúi ráð-
herra í skipulagsstjóm ríkisins og
eini fulltrúi hans. Hefði hún því
sérlega ríkar skyldur gagnvart hon-
um. I öðru lagi kvað Ingibjörg 17.
og 18.gr. skipulagslaga taka af all-
an vafa um það að samþykki
ráðherra væri skilyrði. Taldi hún
það orka tvímælis að skipulags-
stjóm ríkisins færi með yfirstjórn
skipulagsmála en ekki félagsmála-
ráðherra. I þriðja lagi kvað Ingi-
BORGARSTJORN
Félagsmálaráðherra rétt og skylt
að staðfesta Kvosarskipulagið
BORGARSTJÓRN telur öll lagarök mæla með því að félagsmálaráð-
herra staðfesti formlega séruppdrátt um skipulag miðbæjar
Reykjavíkur og að sterk rök hnígi að því að honum sé skylt að gera
það. Ályktun þessi, sem fulltrúar Sjálfstæðisflokksins samþykktu,
byggir á umsögn borgarlögmanns. Fulltrúar Alþýðubandalags, Al-
þýðuflokks og Kvennalista greiddu atkvæði gegn þessari umsögn,
en fulltrúi Framsóknarflokksins sat hjá.
Á fundi borgarstjómar síðastlið-
inn fimmtudag var lögð fram
umsögn borgarlögmanns um bréf,
sem félagsmálaráðherra sendi
borgarstjóra 23. desember síðastlið-
inn. í bréfi þessu óskaði ráðherra
umsagnar borgarstjómar um erindi
Guðrúnar Jónsdóttur arkitekts til
félagsmálaráðherra, þar sem arki-
tektinn gerir það að tillögu sinni,
að ráðherra staðfesti ekki sémpp-
drátt að skipulagi miðbæjar
Reykjavíkur.
Guðrún kemur fram
sem einstaklingur
í umsögn borgarlögmanns,
Magnúsar Óskarssonar, segir í inn-
gangi, að ekki fari á milli mála að
Guðrún skrifi bréfið sem einstakl-
ingur. Hvomgt bréfið nefni að þessi
einstaklingur sitji í skipulagsstjóm
ríkisins, enda sé báðum bréfriturum
ljóst að meðferð málsins hjá skipu-
lagsstjóm sé lokið. Gagnrýnir
borgarlögmaður þessa málsmeðferð
og dregur í efa lagalegt gildi bréfs
Guðrúnar, þar eð hún sem einstakl-
ingur hafi ekki aðild að viðkomandi
stjórnarathöfn, en velur engu að
síður þann kost að svara fyrirspum-
unum, þar eð ráðherra fari fram á
það.
Staðfesting ráðherra ein-
ungis formleg athöfn
Áður en borgarlögmaður tók fyr-
ir einstök atriði bréfs Guðrúnar,
staldraði hann við réttaráhrif um-
sagnar ráðhprra. Með því að kanna
skýringar ólafs Jóhannessonar í
kennslubók sinni í stjómarfarsrétti
og með könnun á þeim ákvæðum
skipulagslaga og reglugerðar, sem
einkum ættu við, komst hann að
þeirri niðurstöðu að skipulagsstjórn
sé hinn raunvemlegi ákvörðunarað-
ili um staðfestingu uppdrátta, sem
til hennar bæmst, en staðfesting
ráðherra væri formleg athöfn, sem
efnislega væri bundin af ákvörðun
skipulagsstjórnar og undir engum
kringumstæðum gæti ráðherra
breytt skipulagsuppdrætti.
Formið í lagi
Um athugasemdir Guðrúnar
varðandi form uppdráttar segir
borgarlögmaður í umsögn sinni, að
faglegri umsögn um uppdráttinn
sé lokið og engin rök séu fyrir því
að taka til meðferðar formið, á
gmndvelli bréfs sem Guðrún sem
einstaklingur skrifi, enda hafi hún
haft til þess tækifæri við faglega
umfjöllun í skipulagsstjóm að gera
ágreining um þennan þátt málsins.
Bætir hann því við að ekkert sé
athugavert við form uppdráttarins
frá lagalegu sjónarmiði.
Um þá athugasemd Guðrúnar að
deiliskipulag væri ekki í samræmi
við aðalskipulag, segir borgarlög-
maður að henni sjáist einmitt yfir
það ákvæði, sem hér skipti máli.
Það ákvæði sé 6. mgr. 4.1.gr. skipu-
lagsreglugerðar, sem segi að í
þessum tilvikum skuli fara við máls-
meðferð að ákvæðum 17. og 18.
gr. skipulagslaga, en það hafi ein-
mitt verið sú meðferð sem málið
hafi fengið.
Öll efnisatriði kynnt
almenningi
Um breytinguna á skipulagsupp-
drættinum, segir í álitsgerð borgar-
lögmanns, að það sem mestu máli
skiptir í þessu sambandi er að sú
skipulagstillaga sem er til stað-
festingar, sé sama efnis og sú
tillaga, sem skipulagsyfirvöld höfðu
til meðferðar og kynntu almenn-
ingi. Hefðu öll efnisatriði varðandi
ráðhúsið verið auglýst og kynnt
almenningi. Segir síðan: „Hér hefur
ekkert annað gerst en það, að ein
af staðreyndum málsins, staðsetn-
ing ráðhúss innan byggingarreits,
er samkvæmt ábendingu skipulags-
stjóra ríkisins, er sett fram í gleggra
formi en áður.“
Um þá skoðun Guðrúnar, að at-
hugasemdir borgarstjómar um
ráðgerða nýbyggingu Alþingis ættu
að sjást á skipulagsuppdrætti, sagði
Magnús, að færsla hinnar sjálf-
sögðu bókunar borgaryfírvalda, um
að þau gætu ekki fjallað um stærð
og gerð þinghússins á því stigi, að
uppdráttur hefði nákvæmlega enga
lagalega þýðingu í sambandi við
staðfestingu ráðherra.