Morgunblaðið - 04.02.1988, Blaðsíða 1

88 SIÐUR B

11
STOFNAÐ 1913
28. tbl. 76. árg.
FIMMTUDAGUR 4. FEBRÚAR 1988
Prentsmiðja Morgunblaðsíns
Danmörk í áratug:
Kaupmáttur skrapp
saman um 15-20%
Erlendu lánin fóru í einkaneysluna
Kaupmannahöfn. Frá NJ. Bruun, fréttaritara Morgunbladsins.
ÞEIM fækkar stöðugt krónun-
um, sem danskir launþegar eiga
eftir þegar greidd hafa verið
föst útgjöid eins og húsaleiga og
skattar. Kemur það fram i nýjum
upplýsingum frá danska efna-
hagsráðuneytinu, að kaupmáttur
almennra launa hefur rýrnað um
15-20% á tíu árum.
Verst hafa orðið úti í þessari
kaupmáttarrýmun hjón, sem búa í
einbýlis- eða raðhúsi, eiga eitt bam
og hafa venjuleg laun verka- eða
Bandaríkin:
Demókratar
sigurvissir
Washington. Reuter.
s Fulltrúadeild Bandaríkja-
þings fjallaði í gær um tillögu
Ronalds Reagans Banda-
ríkjaforseta um 36 milljón
dollara fjárstuðning við
skæruliða í Nicaragua en
búist var við, að umræður
stæðu lengi og atkvæða-
greiðslan ekki fyrr en eftir
miðnætti að isl. tima.
Reagan forseti kom fnam í
sjónvarpi í fyrrakvöld þar sem
hann sagði, að þingmanna biði
nú að segja já eða nei við örygg-
ishagsmunum bandarísku
þjóðarinnar en bauðst jafn-
framt til að láta þingið um að
ákveða hvenær eða hvort 3,6
milljónir dollara, sem eiga að
fara til hemaðaraðstoðar, verði
veittar.
Leiðtogar demókrata kváð-
ust ekki mundu taka neitt tillit
til þessarar málamiðlunar Re-
agans og voru vissir um, að
tillagan yrði felld.
iðnaðarmanna. Þegar slík fjölskylda
hefur borgað skatta og húsnæðis-
kostnað hefur hún 21,4% minna til
ráðstöfunar en fyrir tíu ámm. Eft-
ir- og ellilaunaþegum hefur famast
best því að þeirra tekjur hafa að-
eins rýmað um 3% á þessum tíma.
Almenningur veitir sér nú minna
en fyrir áratug en það kemur þó
fram í yfírliti ráðuneytisins, að
Danir hafí aldrei tekið jafn mikil
erlend lán og í þennan tíma og
hafí þau að stórum hluta farið í
einkaneysluna. Það er ekki síst
húsnæðiskostnaðurinn, sem hefur
hækkað. Árið 1955 fóm aðeins 8%
launanna til að greiða leigu, hita
og rafmagn en 1981 vom það 24%
og hefur hækkað síðan.
Þrátt fyrir kaupmáttarrýmunina
hefur aldrei fyrr selst jafn mikið
af einkabflum í Danmörku og nú
síðustu árin en nauðungarappboð á
húseignum em einnig fleiri en
nokkm sinni.
Bandaríkin:
Reuter
Hviksaga
um
kjarnorku-
slys
ORÐRÓMUR um að kjamorku-
slys hefði orðið í Sovétríkjun-
um fór í gær eins og eldur í
sinu um alla Evrópu og var
strax mikill viðbúnaður hjá
geislamælingarmönnum i
Svíþjóð og Finnlandi. Sovét-
menn báru fréttimar strax til
baka og norsk stjóravöld sögðu,
að um væri að ræða misskiln-
ing, sem rekja mætti til til-
raunaskeytasendinga milli
Alþjóðakjaraorkumálastofnun-
arinnar og Alþjóðaveðurfræði-
stofnunarinnar i Genf.
Talsmaður þeirrar fyrrnefndu
segir þó, að hvorki „Sovétríkin“
né „kjaraorkuslys" hafi komið
fyrir i textanum. Kennir hann
óvönduðum fréttamönnum um
uppákomuna. Á myndinni er 1
starfsmaður finnsku geisla-
varaanna að kanna málið.
Nýjar tillögur um sjálf-
stjórn Palestínumanna
Bandaríkjastjórn hefur lagt
fram nýjar tiUögur um takmark-
aða sjálfsstjóra Palestínumanna
fram í desember á þessu ári og
hefjist þá formlegar samninga-
viðræður um framtíðarstöðu
hernumdu svæðanna. Var þetta
haft eftir ísraelskum embættis-
mönnum í gær og BBC, breska
ríkisútvarpið, sagði, að Jórdaníu-
stjórn hefði tekið vel í tillögurn-
ar.
Bandaríkjastjóm tilkynnti í gær,
að Richard Murphy, aðstoðamt-
anríkisráðherra og helsti sérfræð-
ingur hennar í málefnum
Mið-Austurlanda, væri á fömm til
Sýrlands og Saudi-Arabíu og var
það strax sett í samband við fréttir
um að Philip Habib, erindreki
Bandaríkjastjómar, hefði kynnt
Jórdaníustjóm nýjar tillögur um
frið í Mið-Austurlöndum.
í BBC sagði, að Jórdaníumenn
hefðu fallist á að skoða tillögumar
nánar en embættismenn í ísrael
segja, að í þeim sé lagt til, að 1,5
milljónir Palestínumanna á Vestur-
bakkanum og Gaza-svæðinu kjósi
sér sína eigin stjóm og njóti tak-
markaðrar sjálfsstjómar þar til í
desember þegar sest verði að samn-
ingum um framtíðarskipan mála á
hemumdu svæðunum. Charles Red-
man, talsmaður bandaríska ut-
anríkisráðuneytisins, vildi ekkert
segja um.einstök atriði þessara til-
lagna en tók þannig til orða, að
Bandaríkjastjórn væri nú að leita
leiða, sem ætlað væri að bera „góð-
an árangur".
A hættuslóðum
Reuter
íranskur byssubátur réðst í gær á norska olíuflutningaskipið Petrob-
ulk Ruler en vann þó á því litlar skemmdir. í áhöfninni eru að
mestu Filippseyingar og eru hér nokkrir þeirra í björgunarvestum,
tilbúnir til að fara frá borði ef þörf krefur. Að baki þeim má sjá
ummerkin eftir iranska sprengikúlu.
Kúbusljórn úthúðar baráttu-
mönnum fyrir mannréttindum
— kallar þá svikara og handbendi Bandaríkjastjórnar
Havanna. Reuter.
STJÓRNVÖLD á Kúbu höfðu í
gær hörð orð um þá menn, sem
berjast fyrir auknum mannrétt-
indum í landinu, og sögðu þá
ganga erinda Bandaríkja-
stjórnar. Á mánudag hófst í
Genf mannréttindaráðstefna á
vegum Sameinuðu þjóðanna en
fulltrúi Bandaríkjamanna hjá
mannréttindanefndinni er
skáldið Armando Valladares,
sem sat í fangelsum Kastrós í
22 ár.
Sjaldgæft er að Kúbustjóm við-
urkenni að þar í landi séu ekki
allir ánægðir með ástand mann-
réttindamálanna, en í stjórnar-
málgagninu Prensa Latina vom
andófsmenn úthrópaðir og kallað-
ir meðreiðarsveinar Bandaríkja-
manna. Valladares einum var hins
vegar helgaður klukkutímalangur
sjónvarpsþáttur þar sem hann var
kallaður svikari og strengbrúða
Ronalds Reagans, ekkert skáld,
heldur gagnbyltingarmaður, sem
átt hefði fangavistina skilda. Á
_________________í_______________
mannréttindaráðstefnunni í Genf
verður m.a. rætt um ástandið á
Kúbu og er augljóst, að Kúbu-
stjóm kvíðir þeirri umræðu.
Valladares tókst að skrifa bók
í fangelsinu, „Úr hjólastólnum
mínum", og var henni smyglað
úr landi og hún gefín út á Vestur-
löndum. Vakti hún mikla athygli
og varð til þess, að Francois Mitt-
errand Frakklandsforseti fékk
Valladares leystan úr haldi árið
1982.