Morgunblaðið - 04.02.1988, Blaðsíða 37

36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. FEBRÚAR 1988

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aöstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 600 kr. á mánuöi innanlands. I lausasölu 55 kr. eintakiö.
Horfur 1
samningamálum
Astæðan fyrir því, að
fulltrúar yinnuveiten-
dasambands íslands og
V erkamannasambandsins
hafa setið á fundum undan-
fama daga til þess að ræða
hugsanlegan skammtíma-
samning til þriggja mánaða
eða svo, er einfaldlega sú
óvissa, sem ríkir á öllum
sviðum þjóðlífsins um þess-
ar mundir. Menn vita ekki
hvar þeir standa og hafa
ekki fast land undir fótum.
Þess vegna eru forystu-
menn Verkamannasam-
bandsins tregir til að gera
samning út árið að sinni.
Þessi óvissa hefur einnig
áhrif á afstöðu vinnuveit-
enda. Þeir vita ekki hver
starfsskilyrði atvinnuveg-
anna verða á þessu ári. Um
nokkurra vikna skeið hafa
menn kastað á milli sín
hugmyndum um að gengis-
breyting væri nauðsynleg
en það er augljóst að það
eru mjög skiptar skoðanir
um hvort skynsamlegt sé
að breyta gengi krónunnar.
Andstaðan við það er mjög
hörð. Alþingi og ríkisstjóm
standa einnig frammi fyrir
því, að erfítt er að segja til
um framvindu efnahags-
mála innanlands og á
alþjóða vettvangi á næstu
misserum. Þess vegna eiga
þessir aðilar einnig erfitt
með að marka skýra stefnu
í efnahagsmálum umfram
það, sem þegar hefur verið
gert, sem að vísu er býsna
mikið.
Það er alltaf auðveldara
að ná samningum á vinnu-
markaði í góðæri, en þegar
hallar undan fæti eins og
nú. Það má færa sterk rök
að því að lítið sé til skipt-
anna. Ef bæta á kjör
einhverra hópa launþega að
ráði verður það gert með
tvennum hætti. í fyrsta lagi
með framleiðniaukningu í
atvinnulífínu eins og Vest-
fírðingar stefna að. Gmnd-
völlur þeirra kjarasamninga
sem gerðir voru þar er sá,
að nýtt bónuskerfí skapi
framleiðniaukningu, sem
standi undir þeim kjarabót-
um sem samið hefur verið
um. í öðru lagi er auðvitað
hægt að bæta kjör lág-
launafólks með því að taka
frá þeim sem meira hafa
og færa til hinna sem minna
mega sín. Slíkar aðgerðir
kosta hins vegar miklar
deilur og sennilega hörð
þjóðfélagsleg átök. En auð-
vitað hljóta sanngjarnir
menn að íhuga kjör lág-
launafólks, sem hafnar-
verkamaður lýsti með
þessum orðum í samtali við
Morgunblaðið í fyrradag:
„. . . að alhæstu laun
hafnarverkamanna væru
238 krónur á tímann eftir
15 ára starf, eða um 41.000
krónur í grunnkaup á mán-
uði. Vinnan væri hins vegar
mjög erfið, og oft hættuleg,
menn væru jafnvel að vinna
í allt að 10 metra hæð í 6-8
vindstigum á veturna.“
Verðlagsmál eru mikið til
umræðu um þessar mundir.
I þeim umræðum kemur það
fram aftur og aftur að verð-
lag er oft helmingi hærra á
Islandi en í nálægum lönd-
um en laun lægri. Menn
spyrja hvemig á þessu
standi. Skýringin er auðvit-
að sú að þessi þjóð hefur á
nokkrum áratugum byggt
upp það sem aðrar þjóðir
hafa gert á nokkrum öldum.
Þetta kostar og við erum
alltaf að borga þá reikn-
inga.
Þótt nú hafi slitnað upp
úr viðræðum vinnuveitenda
og Verkamannasambands-
ins væri illa farið ef samtöl
féllu niður milli þessara að-
ila. Þessi þjóð hefur engin
efni á því að stefna út í
harðar vinnudeilur á þess-
um vetri. Við töpum öll á
því. Jafnvel þótt einhveijir
aðilar teldu sig fá pólitískan
ávinning út úr slíkum átök-
um stæði það ekki nema
skamma hríð. Þess vegna
eigum við að láta skynsemi
og sanngimi ráða.
LISTAHÁTÍÐ NÆSTA SUMAR
Morgunblaðið/Sverrir
Nokkrir aðstandenda Listahátíðar. Frá vinstri: Sonja B. Jónsdóttir blaðafuUtrúi, Rut L. Magnússon fram-
kvæmdastjóri, Jón Þórarinsson formaður framkvæmdastjórnar og Gunnar Egilson, sem sæti á í fram-
kvæmdastjórninni.
ChagaU-sýning og tó
ar Ashkenazy og Gi
DRÖG að efnisskrá Listahátíðar, sem haldin verður 4. til 19. júní í
sumar, voru kynnt á blaðamannafundi sem framkvæmdastjóm hátí-
ðarinnar hélt I gær. Meðal atriða á hátíðinni má nefna að Vladimir
Ashkenazy, franski djassfiðluleikarinn Stephane Grapelli og mez-
zósópransöngkonan Sarah Walker halda tónleika. Haldin verður
sýning á verkum rússneska málarans Marc Chagalls í nýjum húsa-
kynnum Listasafns íslands, verðlaunamyndir úr kvikmyndakeppni
Listahátiðar verða sýndar og Þjóðleikhúsið mun frumsýna Marmara
eftir Guðmund Kamban. Viðamesta atriði hátíðarinnar verður koma
200 pólskra tónlistarmanna, Fílharmóníuhljómsveitarinnar frá Poz-
nan, Fílharmóníukórsins frá Varsjá og einleikara, sem halda munu
hér tvenna tónleika. Einnig er stefnt að þvi að halda veglega popp-
tónleika, með erlendum og innlendum flytjendum, á aðalleikvangin-
um í Laugardal, að kvöldi 17. júní. Vinna við þá er enn í undirbúningi
og óljóst hveijir koma fram.
Setningardag hátfðarinnar, 4.
júní, opnar í Listasafninu fyrmefnd
sýning á verkum Chagalls. Verkin
eru fengin að iáni úr eigu dóttur
málarans. Þá verður einnig opnuð
sýning á norrænni „konkretlist“.
Sama dag flytja pólsku listamenn-
imir sálumessu eftir Krzysztof
Penderecki, undir stjóm tónskálds-
ins. „Þessir tónleikar verða einn af
höfuðviðburðum hátíðarinnar,“
sagði Jón Þórarinsson tónskáld,
formaður framkvæmdastjómar
Listahátíðar. „Ég heyrði þetta verk
Pendereckis í flutningi hljómsveit-
arinnar í Danmörku fyrir tveimur
árum og varð fyrir mjög sterkum
áhrifum frá því, líklega sterkari en
af nokkru öðm nútímaverki og hef
ég þó heyrt mörg þeirra," sagði
Jón. Daginn eftir halda Pólveijamir
svo aðra tónleika og þá undir stjóm
Wojciechs Michniewskis. „Við vor-
um heppin að fá þennan hóp til
landsins og það hefði raunar tæp-
lega tekist hefðu Pólveijamir ekki
verið mjög áhugasamir um að koma
hingað og reiðubúnir til að hnika
til öðram áformum til að þetta
mætti takast," sagði Jón Þórarins-
son.
Sýningar
Sýningar á Listahátíð era, auk
þeirra sem þegar er getið, sýning
FÍM á grafík eftir David Hockney,
sýning á vegum Kjarvalsstaða sem
nefnist Maðurinn í íslenskri
myndlist 1965-1985, sýning Arki-
tektafélags íslands í Ásmundarsal,
sýning Nýlistarsafnsins á verkum
minimalistanna Donalds Judds og
Richards Longs, bóka- og facsim-
ile-sýning Stofnunar Áma Magnús-
sonar, Sýning Textílfélagsins í
Norræna húsinu, sýning á vegum
íslensks heimilisiðnaðar og sýning
á verkum sænsku listakonunnar
Lenu Kronkvist.
Tónlist
Af tónlistarviðburðum má nefna
að Sinfóníuhljómsveit íslands held-
ur tvenna tónleika. Öðram stjómar
verðandi aðalstjómandi hljómsveit-
arinnar, Finninn Petri Sakari, og
þar syngur einsöng fínnski barítón-
inn Jorma Hynninen. Einnig mun
Hið íslenska Biblíufélag:
Gefur biblíur til
Sovétríkjanna
Safnar fyrir kostnaði á sunnudaginn
BIBLÍUFÉLÖG og kirkjur á
Norðurlöndum hafa ákveðið að
gefa 235 þúsund biblíur til Sov-
étrikjanna S tilefni af þvi að
rússnesk kristni á 1000 ára af-
mæli á þessu ári. Sovésk stjórn-
völd hafa samþykkt að rétttrún-
aðarkirkjan veiti gjöfinni
viðtöku og dreifi henni til trúfé-
laga í landinu. Hið islenska
Bibliufélag gengst nú fyrir söfn-
un vegna hlutar íslendinga í
þessari gjöf og verða samskot
við guðsþjónustur næsta sunnu-
dag, sem er Bibiiudagurinn,
helguð þessu verkefni.
Kostnaður íslendinga vegna
þessarar gjafar er 1% af heildinni.
Það jafngildir 2350 biblíum, eða
einni milljón króna. Þeir sem ekki
komast til guðsþjónustu á sunnudag
en vilja leggja söfnuninni lið, geta
komið framlögum til skila með því
að leggja inn á gíróreikning númer
15000-2.
Biblíur era sjaldséð svartamark-
Biskup íslands, herra Pétur Sig-
urgeirsson, með eintak af rúss-
nesku biblíuútgáfunni.
aðs- og smyglvara í Sovétríkjunum
en talið er að 60-70 milljónir Sovét-
manna játist kristni. Rétttrúnaðar-
kirkjan stendur föstum rótum í
rússnesku þjóðlífí og stjómvöld