Morgunblaðið - 04.02.1988, Blaðsíða 32

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. FEBRÚAR 1988
31
Yiljum komast hjá verk-
föllum í lengstu lög
- segir Guðmundur J. Guðmundsson, formaður VMSÍ
„Vitanlega viljum við komast hjá verkföllum i Iengstu lög en ég
óttast mjög átök á vinnumarkaði áður en samningar takast," sagði
Guðmundur J. Guðmundsson, formaður Verkamannasambands Is-
lands, um slit viðrœðna VMSÍ og VSÍ um skammtímasamning. Hann
sagði að framkvæmdastjómarfundur yrði í dag, þar sem staðan í
aamningamálnnnm yrði metin. Ráðgast yrði við stjómir aðildarfélag-
anna um framhaldið og viðræður gætu hugsanlega hafist aftur í
næstu viku, án þess að hægt væri að fullyrða það.
Guðmundur sagði fráleitt að
kröfur VMSÍ þýddu 20% kaup-
hækkun og að hækkun launa
almenns verkafólks yrði til þess að
verbólguholskefla riði yfir. Hann
benti á að í desembersamningunum
1986 hefði verið samið um lágar
kauphækkanir, en verðbólgan hefði
samt riðið yfir á síðasta ári. VMSÍ
hafi komið til móts við vinnuveit-
endur með því krefjast 7% almenn-
ar hækkunar í stað 9% og að
námsskeiðsálag í fiskvinnu verði 3
þúsund í stað 3.600 króna. Vinnu-
veitendur hafi boðið 5% almenna
hækkun, að námsskeiðsálag yrði
2.600 krónur, starfsaldurshækkan-
ir yrðu hæstar 7% eftir 15 ár, þær
væru nú 5% í fiskvinnu, en hefðu
verið 20% fyrir síðustu samninga
og að samningurinn gilti til 15.
júní í stað 30. apríl. Það hefði út
af fyrir sig jafngilt samningi til
haustsins og því verið óaðgengi-
legt. Það hafi ekki verið hægt að
hnika vinnuveitendum frá tilboði
sínu og því ekki um annað að ræða
en hætta viðræðum.
Guðmundur sagðist telja þetta
skammsýni hjá vinnuveitendum,
því mjög erfitt yrði að koma saman
samningum til lengri tíma. Þeir
hafi ekki ljáð máls á því að starfs-
aldurshækkanir yrðu færðar í fyrra
horf og þó væru þær ekki nema
hluti af þeim starfsaldurshækkun-
um sem aðrir hópar nytu til dæmis
opinberir starfsmenn, sem hefðu
verið fá miklu meiri launahækkan-.
ir fram til þessa en félagar VMSÍ
Guðmundur J. Guðmundsson.
hefðu fengið. Þó starfsaldurs-
hækkanir hefðu fengist fram, þá
yrði það ekki öðrum hópum for-
dæmi fyrir kröfugerð, þar sem um
samræmingu væri að ræða.
Hann sagði að vinnuveitendur
virtust ekki gera sér grein fyrir að
fólk væri orðið langþreytt á sífelld-
um hækkunum og að með þessum
ósveigjanleika stefndu þeir í óefni.
„Við erum þó reiðubúnir til þess
með vinnuveitendum og ríkisstjóm-
inni að reyna sameiginlega að finna
leið til þess að fá bætt kjör fyrir
almennt verkafólk án þess að það
gangi yfir allt og alla. Ef samkomu-
lag getur orðið um að launahækk-
anir gangi aðeins til þeirra
lægstlaunuðu og ríkisstjóm og
vinnuveitendur em tilbúnir til
þessa, þá er engin fúsari en við til
að kauphækkanir nái ekki nema
upp að ákveðnum mörkum. Eg
held að gæfa þjóðarinnar, liggur
mér við að segja, ráðist af því hvort
okkur tekst sameiginlega að af-
stýra að kauphækanir gangi upp
allan launastigan. En þá axla allir
aðilar gífurlega ábyrgð og þeir
verða allir að leggja sig fram. Við
viljum ekki verðbólgu og gemm
okkar fulla grein fyrir því að þeir
sem lægst hafa launin fara verst
út úr því og höfum sterklega í
huga það unga fólk, sem er með
mikla lánabyrði," sagði Guðmund-
ur J. Guðmundsson.
Semjum ekki um 20% launa-
hækkun fyrir frestun viðræðna
- segir Þórarinn V. Þórarinsson, framkvæmdastjóri VSI
„Hugmyndin um skammtímasamning hlaut að okkar mati að fela
í sér í reynd frestun samninga og þar af leiðandi að kauphækkan-
ir útilokuðu ekki að við myndum ná skynsamlegum samningum í
sumarbyijun. Verkamannasambandið skýrði á hinn bógina kröfu-
gerð sina i dag á þann veg að i henni fælist um 20% launahækkun
í fiskiðnaðinum fyrir samning til 88 daga,“ sagði Þórarinn V. Þórar-
insson, framkvæmdastjórí Vinnuveitendasambands íslands, eftir að
slitnað hafði upp úr viðræðum um skammtimasamning.
Hann sagði að VSÍ hefði gert
VMSÍ gagntilboð um bráðabirgða-
samning sem fæli í sér 5% hækkun
strax, hækkun á námsskeiðsálagi
í fiskvinnslu í 2.600 krónur og allt
að 7% starfsaldurhækkanir með
sama hætti og samist hefði um á
VesMjörðum. Auk þess hefði verið
gert ráð fyrir sérstakri greiðslu til
hinna lægstlaunuðu, sem væri allt
að 4 þúsund krónur. VMSÍ hefði
hafnað bráðabirgðasamningi á
þessum nótum og þv! væri nú ljóst
að frestun samninga væri byggð á
óraunsæi og skammtímasamningar
væru úr sögunni.
„Við semjum ekki um 20%
launahækkun fyrir frestun við-
ræðna um 88 daga. Slíkt myndi
leiða af sér það ástand að samning-
ar í júnímánuði hlytu að fæða af
sér ennþá meiri hækkanir og ennþá
meiri verðbólgu. Það myndi útiloka
að einhver tök næðust á verðbólg-
unni á þessu ári og til þess höfum
við ekkert umboð. Að okkar mati
hefur Verkamannasambandið
nálgast þetta mál af óraunsæi og
ábyrgðarleysi, því hvert mannsbam
veit að ef laun 25-30 þúsund laun-
þega eiga í einni svipan að hækka
um 15-20% þá staðnæmist það
ekkert við þann hóp heldur veður
upp allan launastigan. AUir vita
hvaða afleiðingar það hefur. Það
er útbreiddur misskiningur að
kaupmáttur verði til í kjarasamn-
ingum. Menn géta hins vegar í
Iqarasamningum markað þær
skorður utan um efnahagsstarf-
semina að kaupmáttur annað hvort
vaxi eða minnki. Samningar um
óðaverðbólgu eru jafnframt samn-
ingar um lækkun kaupmáttar og
lakari stöðu fyrirtækjanna. Að
slfkum samningum stöndum við
ekki,“ sagði Þórarinn.
Aðspurður um hvert framhaldið
yrði, sagði hann „Það er nú búið
að eyða þeirri óvissu sem verið
hefur um samningstímann. Það er
orðið ljóst að við náum ekki saman
með nokkru móti um samning til
skemmri tíma, sem raunar hefur
alltaf verið okkur þvert um geð,
því við teljum að það þurfi að skapa
festu um þróun kaupgjalds út þetta
ár. Það blasir við að við eigum
eftir að gera þessa kjarasamninga
og við höfum lýst yfir vilja okkar
til þess að hefja þá vinnu þegar í
stað. Þar þarf að hyggja að miklu
fleiri atriðum en rúmast geta innan
ramma frestunar á samningum.
Ég hygg að VMSÍ muni funda um
þessi mál, en hvort viðræður geta
hafist á ný ( næstu viku þori ég
ekki að spá um. Kaupmátturinn
Þórarínn V. Þórarinsson.
hefur á síðustu tveimur árum au-
kist um 30% og verkefnið framund-
an er að varðveita þennan árangur
eins og framast er unnt einkum
hvað þá lægstlaunuðu varðar og
það gerum við ekki með óraun-
hæfum kauphækkunum."
Dr. Jakob Yngvason.
Dr. Jakob
Yngvason skip-
aður prófessor
í eðlisfræði
FORSETI íslands hefur sam-
kvæmt tillögu menntamálaráð-
herra skipað dr. Jakob
Yngvason prófessor í kennilegri
eðlisfræði við raunvísindadeild
Háskóla íslands, frá 1. janúar
1988 að telja.
Jakob Yngvason er fæddur í
Reylq'avík árið 1945. Hann lauk
stúdentsprófí frá Menntaskólanum
í Reykjavík árið 1964 og stundaði.
síðan nám í eðlisfræði við háskól-
ann í Göttingen 5 V-Þýskalandi,
þaðan sem hann lauk diplom-prófí
1969 og doktorsprófi 1973. A ár-
unum 1973 til 1978 starfaði hann
við rannsóknir í kennilegri eðlis-
fræði við háskólann í Göttingen
og síðan 1978 hefur hann verið
sérfræðingur við Raunvísinda-
stofnun Háskólans. Hann varð
doktor habil frá háskólanum í Gött-
ingen árið 1979 og starfaði sem
prófessor þar í samtals tvö og hálft
ár á árunum 1979 til 1986. Jakob
var gestaprófessor við Max-Planck
stofnunina í eðlisfræði og stjarn-
eðlisfræði í Munchen 1982 til 1983
og gestaprófessor við háskólann í
Leipzig 1981. Hann var settur pró-
fessor í eðlisfræði við Háskóla
íslands 1985 til 1986 og síðastliðið
sumar var hann Gaus-prófessor við
vísindaakademíuna í Göttingen.
Dr. Jakob Yngvason er kvæntur
dr. Guðrúnu Kvaran orðabókarrit-
stjóra og eiga þau tvö böm.
Cd
öö PIOMEER
ÚTVÖRP
Það sbiptír ddd máU
hvortþig vantarstól eða ekki, þvíAPFOLLO leðurstóllinn er
svo þægilegur og á svo góðu verði, að maður hreinlega verður
að kaupa hann.
Iiúsgagna>!iöllin
REYKJAVÍK