Morgunblaðið - 24.07.1988, Qupperneq 54

54
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. JÚLÍ 1988
lafur Ásberg
^ Ámason er 22 ára Isfirðingur. Olaf-
ur hefur lokið við fyrsta stig Stýri-
mannaskólans á Isafirði en það
veitir honum rétt til að vera stýri-
maður á 200 tonna togara. Ólafur
hyggst innrita sig í norska sjóherinn
næsta haust og hefja þar nám í
stýrimannafræðum.
Ég byrjaði á því að spyrja olaf
hvað Isfirðingar segðu þessa
dagána.
Eg held þeir segi allt fínt. Það
er ágætt að búa á Isafirði og alltaf
nóg að gera. Þegar ég er ekki á
sjónum þá er ég á mótorhjólinu
mínu en öllu sem viðkemur mótor-
hjólum hef ég áhuga á. Þetta er
að vísu dýrt sport. Varðandi hætt-
una sem fylgir þessu þá eru götu-
hjólin hættulegust, þau bjóða hætt-
unni heim. En ef maður keyrir eins
og maður þá á þetta að vera í lagi.
Hvað náið þið miklum hraða?
Þessi hjól fara yfir 200 km hraða.
Þeim hraða næ ég á svokölluðum
sandvegi en hann er við Bolung-
arvík. Eins á Súðavíkurhlíðinni, þar
er hægt að ná sæmilegasta hraða.
Það sem skemmtilegast er við þetta
er spyrnan og hraðinn. Hvað þú ert
snöggur upp. Það er ólýsanleg til-
fínning að vera á þessum hjólum.
Margt sem fer gegnum hugann.
Eins og draumur. Þess vegna fer
maður alltaf aftur á hjólið. Þegar
ég er í Reykjavík er skemmtilegast
að rúnta með Sniglunum en það
er stór og samheldinn félagsskapur.
Hefurðu verið mikið til sjós?
Já, það má segja það. Ég fór
fyrsta túrinn minn 10 ára og var
þá á skaki í eitt sumar (handfæra-
veiðar). Eftir gagnfræðaskóla var
ég mest á togurum og þá aðailega
rækjutogurum. Mér finnst alltaf
erfitt að bytja að vinna í landi.
Stemmningin er einstök útá sjó.
Maður espist allur upp þegar vel
gengur. Ævintýraljómi yfir þessu.
Þegar maður hefur verið í landi í
einhvern tíma þá hugsar maður
bara um sjóinn. Mér finnst allar þær
sögur sem sagðar eru um sjómenn
óréttlátar margar hveijar. I raun-
inni drekka sjóarar minna en fólk
í landi. Þeir eru nokkra daga í landi
og eru þá fullir en fólk sem vinnur
í landi er fullt um hveija helgi.
Margir telja sjóara hafa það of
gott en málið er það að þegar talað
er um kaup sjómanna þá er alltaf
miðað við aflahæsta skipið og besta
túrinn yfir árið. Síðan eru árstekjur
miðaðar út frá því. Þetta finnst
mér óréttlátt. Oft kemur fyrir að
sjómenn eru allt uppí mánuð í burtu
frá fjölskyldum sínum. Þeir eiga
skilið gott kaup því þetta er lítill
svefn, oft dögum saman og mikil
vinna.
Af hverju ertu að fara til Nor-
egs?
Þetta er ævintýraþrá. Ég «er
ákveðinn í að komast áfram í lífinu.
Ég hef heyrt mikið um norska sjó-
herinn og ætla í herskóla þar. Björn
Teitsson skólameistari á ísafirði
hefur aðstoðað mig við að komast
í samband við þennan tiltekna
skóla. Skólinn er byggður svipað
upp og venjulegur stýrimannaskóli.
Hermennska kæmi inní þetta ef ég
klára skólann sem tæki nokkur ár.
Það er látið vel af norska hernum
og hann er mjög fullkominn.
En ef til stríðs kæmi yrði ég
líklega fyrsti liðhlaupinn.
Hvernig er það Óli, er ekki
dálítið rifrildi í gangi milli lands-
byggðarinnar og Reykvíkinga?
Jú stundum. Mörgum finnst
Reykvíkingar heimta of mikið. Oft
þarf að sækja þjónustu suður. Það
fínnst mönnum oft dálítið súrt. Það
hafa verið uppi raddir á þann veg
að loka ætti Vestfirði af og stofna
sjálfstætt lýðveldi. Það mundi aldr-
ei ganga. Fólk sem segir þetta hef-
ur ekki hugsað dæmið til enda.
Vanhugsun. Ég er ekkert súr útí
Reykvíkinga. Við erum allir íslend-
ingar og eigum að vera stoltir af.
Bjartsýnn á framtíðina Óli?
Já mjög bjartsýnn. Ég hlakka til
að takast á' við framtíðina. Ég bind
miklar vonir við Noreg. Þar kynnist
ég alveg nýju lífi. Ævintýraþráin
blundar í manni. Maður sækist eft-
ir reynslu. En það er mikill íslend-
ingur í mér og ég kem öruggleg
aftur heim. Fljótlega.
er, vona bara að ekki fari fyrir
» þeim eins og refaræktinni. Ég hef
á tilfinningunni að þetta sé sum-
part dálítil ævintýramennska að því
leyti að menn telji þetta leið til
skjótfengins gróða. Menn hafa ver-
ið í seiðaeldi og virðast ekki átta
sig á að þeir geta ekki selt seiðin
ef þeir hafa ekki kaupendur að
þeim, allt virðist þar í hnút. Það
þarf held ég að byggja þetta upp
af alvöru og fara út í eldi í mat-
fiski, sem er mun flóknara og erfið-
ara en seiðaeldið. En ef skynsam-
lega verður farið að þessu og ekki
of hratt, gæti þetta verið mjög
heillavænlegt.
Er læknirinn búinn að festa
ráð sitt?
h Ja, ég trúlofaði mig reyndar fyr-
ir viku og er því algjör nýgræðing-
ur í svona málum. Þorbjörg Frið-
riksdóttir heitir daman og ég kynnt-
ist henni fyrst í Skagafirðinum, því
bæimir sem við bjuggum á þar
liggja svo að segja hlið við hlið.
Seinna hitti ég hana í Þýskalandi,
þar sem hún ætlaði sér að læra
málið, en eftir að við hittumst töluð-
um við auðvitað bara íslensku og
lítið varð úr þýskunáminu hjá henni.
Við höfum komið okkur mjög
þokkalega fyrir hér á Leifsgötunni,
( með ónýttum munum úr Qölskyld-
um beggja innanstokks, það er lítið
umleikis því maður er að borga sig
niður. En ég hef nú fjörutíu ár til
að borga námslánin þannig að eitt-
hvað losnar nú um eftir áramótin
væntanlega. Ég er ástfanginn mað-
ur í dag og líður virkilega vel, er
ánægður með þróun mála.
Hefurðu löngun til að starfa
sjálfstætt í framtíðinni?
Draumurinn er að koma upp eig-
in stofu, ekki endilega fyrir einhver
sérstök dýr heldur að hafa hana sem
íjölbreyttasta og vel tækjum búna
svo hægt sé að rannsaka hlutina
af einhveiju viti, meira en bara
þukla dýrin og hlusta þau. Þetta
gæti verið einhverskonar miðstöð
með nokkrum læknum og sem
kynnu lækningar á sem flestum
dýrum. Þó má segja að einnig
þyrfti að hafa sérfræðinga í ákveðn-
um tegundum til sérhæfðra rann-
sóknarstarfa. Ég set þennan draum
í fjörutíu ára planið, því tíðarandinn
býður ekki upp á neinar viðlíka
framkvæmdir eins og er.
Hvernig likar sveitamanninum
að búa í borg?
Mér líkar ágætlega að búa í
Reykjavík. En í Hannover, sem er
miídu stærri borg, leið mér bölvan-
lega. Ibúðin sem ég var með var
umkringd járnbrautarteinum ann-
ars vegar og mikilli umferðargötu
hins vegar og undir þeim kringum-
stæðum getur sveitamanni aldrei
liðið vel. Ég þraukaði þarna vegna
þess að skólinn var hinumegin við
götuna og í kjallaranum var knæpa
þannig að maður gat farið niður á
inniskóm ef mann langaði í einn
bjór fyrir svefninn. Helst vildi ég
búa í húsi langt í burtu frá öðrum,
dvelja einangrað í friði og ró, næðið
er mér geysilega mikilvægt.
Ertu sáttur við þínar kringum-
stæður í dag?
Já, já, eins og við höfum hugsað
okkur tilveruna, þá viljum við fyrst
og fremst lifa lífinu þannig að við
séum hamingjusöm. Okkar þarfir
eru ekki bundnar við glæsikerrur
og einbýlishús og hamingjan fylgir
ekki endilega gljáanum af nýjum
bíl eða steinsteypunni. Mig langar
ekki að vinna yfir mig, þannig að
ég hafí fulla heilsu þegar ég fer
að eldast, ég á eftir að sjá allan
heiminn og hlakka mikið til að verða
ellilaunaþegi og leggja land undir
fót. Það eru Austurlöndin sem heilla
mig mest, Evrópu þekki ég mjög
vel og langar ekki til Banda-
ríkjanna. Mig langar að staldra
dálítið við þarna niður frá og kynn-
ast fólkinu og tíðarandanum á
hveijum stað. Það hefur alltaf verið
sterk þörf hjá mér að fara í austur-
veg, ef menn trúa á endurholdgun-
arkenninguna ímynda ég mér að
kannski hafi ég átt mín fyrri líf
þarna austurfrá, ég veit það ekki.
Ég held að þetta líf sé alveg ágætt,
maður hefur framgang þess nokkuð
í eigin hendi, þó svo einhveijir
punktar séu gefnir fyrirfram.
Grundvallarlögmál lífins er í mínum
augum það, að ég verð að byija á
því að reyna að skilja sjálfan mig,
þ.e. spá í hver ég sé, hvar mínir
hæfíleikar liggja, hver er mín geta
og hvetjir séu helstu veikleikarnir.
Þegar ég er búinn að koma þessu
nokkurn veginn heim og saman,
þá fyrst get ég farið að móta mitt
eigið líf að einhverju marki. Mér
finnst of lítið gert af því í okkar
þjóðfélagi að beina einstaklingnum
inn á þá braut að hugsa um sjálfan
sig. Hraðinn er orðinn svo gífurleg-
ur að menn mega helst ekki vera
að því að rækta sjálfa sig. Fólk
gleymir því að aflið og krafturinn
er inni í okkur sjálfum og þekking-
in á okkar eigin getu og takmörkum
er lífsnauðsynleg svo við getum
virkjað það besta sem við eigum.
líiIIJlii Jl IM j í 142 Jl siIbI ) ! I!'
á Dalvík um daginn, rakst ég á
unga og fallega konu sem var í
óða önn að koma sér fyrir í
splunkunýrri íbúð sem hún hefur
verið að byggja sér. Hún kvaðst
heita Ellen Sigurðardóttir og
vera tannsmiður að mennt,
Dalvíkingur í húð og hár og
óborganlega hress og kát með
tilveruna.
Ég bað hana að gefa mér inn-
sýn í líf norðanmannsins:
Ég er fædd og uppalin hér á
Dalvík. Hvert sem ég hef farið,
hefur draumurinn alltaf verið sá
að setjast hér að endanlega. Það
sem heillar mig við þennan stað
eru fjöllin, fuglamir og sjórinn,
sem er bráðnauðsynlegt að hafa
nálægt sér, fyrir utan að öll mín
fjölskylda býr hér og við erum
mjög samrýnd. Ég er tannsmiður
og lærði það á Akureyri og í
Tannlæknadeild Háskólans í
Reykjavík. Þegar ég útskrifaðist
árið 1983 fór ég beint til Noregs
og vann þar á hóteli sem þjón-
ustupía í eina átta mánuði. Það
var feykilega skemmtilegt, svo
gaman að prófa eitthvað nýtt,
annað umhverfi og öðruvísi fólk.
Eftir þetta fór ég á þvæling hing-
að og þangað en fór svo til
Reykjavíkur og vann þar í rúm-
lega tvö ár.
Loks kom ég til Dalvíkur og
vann fyrst í fiski, en dreif mig
svo út í að opna eigin tannsmíða-
stofu við heilsugæsluna hér á
svæðinu. Það er að vísu ekki nóg
að gera fyrir mig hér, þannig
að ég vinn í tvo daga og svo
aftur þijá daga yfir á Akureyri.
Mér finnst prýðilegt að fá þá til-
breytingu að keyra til Akureyrar
á milli.
Hefurðu komið eitthvað ná-
lægt félagsmálum á Dalvík?
Afskipti mín af félagsmálum
byijuðu nú þegar ég var að læra
tannsmíðarnar, þá var ég í Jafn-
réttishreyfingu Akureyrar. Ég
sat í stjóm og var gjaldkeri í
eitt ár, en þá dó hreyfingin svona
hægt og hljótt. Mér var sent
boðskort þegar átti að jarðsyngja
hana með hátíðlegri viðhöfn og
þetta var ákaflega sorglegt allt
saman.
Ég gekk í JC-hreyfinguna sem
er nýstofnuð hérna, var sett á
laggirnar 9. janúar sl. og er því
bara rétt að byija. Við erum
tuttugu og þijú í félaginu og þó
hægt fari, erum við búin að halda
nokkur námskeið og fleira og
höfum þá fengið leiðbeinendur
frá Akureyri, Reykjavík og Eg-
ilsstöðum. Ég gegni embætti
formanns Fjáröflunarnefndar,
sem sér um að útvega fé til
ýmissa verkefna.
Mér líst vel á JC að öllu öðru
leyti en því að mér líka hreint
ekki þessi formlegheit sem við-
gangast innan hennar, allt dálí-
tið stíft.
Eru áhugamálin fleiri?
Ég hef mjög gaman af skíðum
og stunda þau af kappi á vet-
urna. Það er frábært skíðaland
hér á Dalvík og ég var nú aðeins
í því að keppa hér fyrr á árum,
varð nokkrum sinnum Dalvíkur-
meistari á -skíðum. Núna er ég
í stjórn skíðafélagsins á staðn-
um.
Hvernig standa einkamálin?
Ég er barnlaus og ógift, en er
í mjög nánu sambandi við mann
frá Siglufirði og líður alveg ofsa-
lega vel með það, það er yndis-
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Ellen Sigurðardóttir
legt að vera ástfangin. Ég hef
verið að byggja mér íbúð upp á
eigin spýtur og það á eftir að
koma í ljós hvort þær fram-
kvæmdir ganga upp eða ekki.
En ég er ánægð með að hafa
drifið mig í þetta og finnst gam-
an að koma mér fyrir.
Svo ef það fjölskyldan mín
sem býr hér. Ég á tvo yngri
bræður og foreldra sem eru hress
og spræk og það er mjög mikið
og gott samband á milli okkar
allra.
Hvað hugsar þú um Hfið og
tilgang þess?
Fólk á að njóta lífsins eins og
það mögulega getur, ekki að
hafa of miklar áhyggjur og ekki
demba sér út í of miklar fram-
kvæmdir í einu. En það er nú
eiginlega þjóðareinkenni íslend-
inga, þeir keppast við að eiga
flottustu bílana, húsin og inn-
búin. Ég er sjálf auðvitað á bóla-
kafi í lífsgæðakapphlaupinu, er
að fá mér íbúð og bíl. Mér finnst
það þrælgaman, að byggja er
hroðalegt púl en fullkomlega
þess virði þegar upp er staðið.
En sem sagt bara að gera það
sem mann langar til að njóta
hvers augnabliks.
Hvað er merkilegasti at-
burður sem þig hefur hent í
lífinu, svona í fljótu bragði?
Að vera ástfangin. Það er svo
góð og ljúf tilfinning. Annars er
mjög erfitt að skilgreina ástina,
hún er einfaldlega ólýsanleg!
i i ■ i;m jai mui