Morgunblaðið - 21.08.1988, Blaðsíða 58

58___________________MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. ÁGÚST 1988_
Hvað eru tnenn að reyna
að sanna fyrir sjálfum sér?
AÐ þeir séu sjálfstæðir, öflugir og
óhagganlegir persónuleikar sem ekkert fær
brotið nema þá helst óvæntar gengisfellingar
og jarð skálftar? Kannski það. Sumir kaupa
sér sjálfstæði með peningum, búa til
skothelda ytri umgjörð sem klæðir reikula
sálina í mjúka voð hugsunarleysisins. Aðrir
fella niður vindubrýrnar að sínum innsta
kjarna og hleypa þar öllu inn, fólki, umhverfi
og áhrifum svo þeir megi skynja hið besta
og versta, hæsta og lægsta og færa þannig
sál sína til sjálfskipaðs píslarvættis. Flestir
fara milliveginn en fæstir gera þetta hvort
tveggja. Sem er líka allt í lagi, því öll höfum
við okkar aðferðir við að leita öryggis og
sjálfsvirðingar. Látum svo vera.
F
lugfreyjan og
hestakonan Kara Pálsdóttir er fædd
í Reykjavík vorið 1963. Hún er
sannkallað vorbam, litfríð og ljós-
hærð, með skfnandi bros sem nær
til augnanna þegar hún hlær, sem
hún gerir oft enda kát og lífsglöð
eins og vera ber. Einn sólríkan sum-
ardag heimsótti ég Köru í vinalega
risíbúð í höfuðborginni, þar sem
fagurgræn pottablóm og gamal-
dags mjúkleitir hlutir sköpuðu hlý-
lega umgjörð um húsráðandann.
Og þetta sagði hún mér af sjálfri
sér:
Læt yfirleitt
skynsemina ráða
Ég er fædd og uppalin í
ReykjavTk, fæddist í maí og er því
í tvíburamerkinu. Ég finn svolítið
fyrir því, er misjöfn í lundarfari og
á erfitt með að ráða við pólana í
sjálfri mér oft á tíðum. Eirðarleysið
er nokkuð ríkjandi, en þó klára ég
yfírleitt alltaf það sem ég tek mér
fyrir hendur.
Mér lætur best að vera hress og
kát og er afar mikil félagsvera. Þó
er ég nú ekkert að vasast í neinum
félagsmálum, á mína traustu vini
til að vera með og finnst það nóg.
Ég fylgist alltaf með því sem er
að gerast í kringum mig, en læt
aðra um að stjórna þeim málum.
Þetta er nú svona það helsta sem
ég get sagt um minn persónuleika.
Ég hef líklega ekki gert nógu mik-
ið af því að kafa til botns í mér sem
manneskju en ég held að það sé
mjög mikilvægt að þekkja sjálfan
mig. En ég hugsa óskaplega skyn-
samlega og læt oftast skynsemina
ráða mínum gjörðum þó svo að
hugurinn segi oft eitthvað allt ann-
að. Ætli það auðveldi ekki bæði
mér og öðrum tilveruna að vera
dálítið skipulegur og skynsamur!
Rétt eins og lífsglaður
ferðalangur
Ég er ekki búin að vera lengi úti
á vinnumarkaðinum. Það eru fimm
ár síðan ég lauk Verzlunarskólan-
um. Ég hafði unnið í Samvinnu-
bankanum á sumrin og vann þar
svo í tvö ár sem gjaldkeri eftir stúd-
entspróf. Það var skemmtilegt til
að byija með, en varð nú fljótlega
leiðigjamt og tilbreytingarlaust.
Vinna frá níu til fímm hentar mér
bara alls ekki. Þó svo að ég sé skipu-
lögð í vel flestu þá líkar mér vel
við óreglulegan vinnutíma. Það er
líka svo gott að geta sofið út á
morgnana þegar aðrir þurfa að
mæta til vinnu, það er að segja þá
morgna sem ég þarf ekki að vakna
klukkan fjögur í vinnu. Ég er flug-
freyja, hef verið það síðan 1985 og
er því í nokkuð annarri tímahrynj-
andi en aðrir.
Veturinn 1986 fór ég til Mont-
pellier í Suður-Frakklándi. Þar ætl-
aði ég að læra frönsku með stæl,
rifja upp gömlu Verzlunarskóla-
frönskuna. Það gekk nú svona upp
og ofan. Fólk hafði bent mér á að
halda mig rækilega að náminu svo
veturinn færi nú ekki í glens og
gaman, en ég lét það sem vind um
eyru þjóta og var staðráðin í að
sitja nú aldeilis við lærdóminn upp
á hvem dag. Su ákvörðun fór alveg
forgörðum eftir að ég var komin
út og ég hegðaði mér rétt eins og
lífsglaður ferðalangur, allan
tímann. Ferðaðist dálítið um Frakk-
land og einnig yfír til Andorra,
Spánar og Ítalíu.
Mér þykir Frakkland yndislegt
land, en náði alls ekki að festa þar
rætur. Það er alveg sama hversu
legni ég dvel erlendis, ég er alltaf
í heimsókn, alltaf gestur. Enda á
ég og mun hvergi eiga heima ann-
ars staðar en á Islandi. Ég man að
þegar ég var í heimsókn hjá íslend-
ingafélaginu í Montpellier og var
að skoða myndir af íslensku fjöllun-
um, þá helltist heimþráin yfir mig
og tárin rúlluðu fram í augnkrók-
ana. ísland með alla sína undursam-
legu náttúru orkar ákaflega sterkt
á mig.
Ég eyddi til dæmis ekki sumarfrí-
inu mínu eins og flestir mínir sam-
starfsfélagar, sem fara á frímiðum
til útlanda, ég fór og ferðaðist um
ísland. Þetta var hálendisferð á
vegum Ulfars Jacobsens og þó svo
veðrið væri hreint ekki gott þessa
tólf daga sem við vorum í ferðinni,
fannst mér hún blátt áfram dýrð-
leg. Vegna þess að útlendingar voru
þarna- í meirihluta fannst mér ég
vera eitthvað svo mikið heima hjá
mér, þó svo óralangt frá öllu þessu
daglega stressi og sá umhverfíð ef
til vill frá nokkuð ólíkum sjónarhóli
en venjulega.
Við byijuðum á að fara í Land-
mannalaugar og ókum þaðan yfír
Sprengisand til Mývatns. Það var
mjög einkennileg tilfinning að fara
yfír Sprengisand. Þama ferðuðumst
við í eina fímm tíma án þess að sjá
annað en sand og auðn. Mér fannst
það nánast yfirþyrmandi og myndi
ekki vilja vera ein þama á ferð-
inni. Á leiðinni ókum við fram á
ferðalang á reiðhjóli, hann var eitt-
hvað svo einmanalegur í þessu
umhverfí, hundblautur og skrítinn.
Ekki held ég að mér væri fært að
ferðast ein á þennan hátt, vil hafa
gott fólk í kringum mig þegar ég
legg upp í svona ævintýraferðir.
Frá Mývatni fórum við svo sem leið
lá í Herðubreiðarlindir, þaðan að
sjá Hljóðakletta og Hólmatungur,
gistum í Ásbyrgi og á Húsavík og
lukum svo ferðinni með því að aka
um Skagafjörðinn, suður Kjöl, og
til Laugarvatns. Eg á ekki orð til
að lýsa þessum dögum, þeir vom
stórkostlegir.
Við sem fljúgum
Ég sótti um flugfreyjustarfið árið
1985 eins og áður hefur komið
fram. Áður en ég hóf störf sótti ég
Ijögurra vikna námskeið þar sem
við lærðum margt merkilegt. Til
dæmis á allar þessar vélar sem
maður átti að fljúga á. Þú gengur
ekki bara inn í einhvetja flugvél og
byrjar að vinna. Læra þarf á öll
tæki og skipulag í eldhúsunum og
að vinna og haga sér kórrétt og
agað inn í því litla lými sem við
höfum til umráða. Svo þarf maður
að kunna á vélina í sambandi við
neyðartilfelli, maður þarf alltaf að
standa klár á því, enda eins gott
með tvö hundmð og fímmtíu manns
í sinni umsjá!
En aðstaðan er þröng, þú mynd-
ir ekki vilja hafa eldhúsið svona
heima hjá þér, hvað þá þrjár mann-
eskjur þar að störfum í einu!
Starfið er erfítt og lýjandi. Ég
hef alltaf lúmskt gaman af því þeg-
ar ég bregð mér í bæinn í fríum
og hitti þar einhvem sem veit að
ég er flugfreyja. Þá er oftar en
ekki sagt „Nú þú ert bara alltaf í
fríi!“ En þá er ég kannski búin að
vera í átján tíma samfleytt í vinn-
unni deginum áður. Ég fór til dæm-
is í venjulegt Lúxemborgarflug í
fyrradag, sem talið er mjög létt
vegna þess að flugtíminn er ekki
ýkja langur og aðeins einn viðkomu-
staður, ég var vakin klukkan fímm
um morguninn og ekki komin heim
fyrr en rúmlega sex síðdegis. Þann-
ig að þama gætir nokkurs misskiln-
ings hjá fólki.
Skemmtilegast er þegar maður
fær að stoppa eitthvað úti. Auðvitað
er alltaf gaman að fara til útlanda,
það finnst held ég öllum. Öðru
hvoru fáum við sólarhringsstopp í
New York og þá reynir maður að
skoða sig aðeins um og versla dálít-
ið. Það er oftast ægilegt stress, þvi
maður ætlar að gera hundrað hluti
á nokkrum klukkutímum.
Er skemmtilegt að fara „út
að skemmta sér“?
Ég fer nú stundum út að
skemmta mér, en þá alltaf með
góðum hópi fólks að sjá einhveijai
skemmtilegar sýningar og að borða
góðan mat. En þegar fólk hangir á
skemmtistöðunum helgi eftir helg
og hvolfir í sig áfengi eins og það
eigi lífið að leysa, þá held ég að
það misskilji eitthvað aðeins orðið
skemmtun. Það man svo kannsk
ekki helminginn af kvöldinu í timb-
urmönnunum daginn eftir en segii
samt að það hafi verið ofsalega
gaman.
Ég fyrir mína parta fæ mikli
meira út úr því að fara í reiðtúr i
góðum hesti, út að borða á þægileg-
um stöðum, úti á landi helst, oj
að skreppa í sund eða líkamsrækt
Þetta eru hlutir sem skilja eitthvac
eftir sig og gera manni gott. Er
það vill nú vera svo að fólk heldui
alltaf að það sé að missa af ein-
hveiju.
Að fá ró í beinin
Ég elska erilinn í kringum starf
ið og finnst mjög gott að vera inn
an um margt fólk. Þó er einn gall
á gjöf Njarðar en hann er sá, ac
ég yfírfæri erilinn heim til mín o^
er alltaf á ferð og flugi í fríum
Ég er kannski bara þannig mann
eskja. Ég á voðalega erfítt með ac
sitja róleg hérna heima, með bók
hendi og sökkva mér ofan í hana
Ég virðist ekki með nokkru mót
geta fengið ró í beinin og það angr
starf og ég var ekki með nein fram-
tíðarplön. Fólk veit ekki nægilega
mikið um starf Tollgæslunnar í
Reykjavík. Fólk heldur að það sé
bara tollþjónusta í Reykjavík. Við
höfum eftirlit með vörum sem eru
fluttar til Reykjavíkur og förum
yfír allar aðflutningsskýrslur og
athugum hvort þær séu rétt gerð-
ar. I pósthúsinu í Ármúla er haft
eftirlit með öllum pósti sem kemur
til landsins. Við sjáum líka um allar
skipakomur til Straumsvíkur,
Reykjavíkur, Þorlákshafnar og
Hafnarfjarðar. í fluginu fylgjumst
við með öllu feijuflugi á Reykjavík-
urflugvelli. Einnig Grænlandsflug-
inu og flugi frá Færeyjum.
Eru ekki alltaf smugur?
Ja, við reynum að halda uppi
eftirliti. Mest er reynt að smygla
áfengi, bjór, skinku og tóbaki. Það
er alltaf eitthvað um hass en minna
um önnur eiturlyf. Mikið af því
kemst upp eftirá. Ég man að einu
sinni voru einhveijir náungar að
smygla hassi skipleiðis. Þeir festu
hassið við landlínuna og svo þegar
við gengum um borð köstuðu þeir
landlínunni í land beint fyrir framan
nefíð á okkur. Þetta komst upp sem
betur fór. Það eru náttúrulega ótal
leiðir til að smygla en við vinnum
fyrirbyggjandi starf.
Góð laun?
Launin eru skammarlega lág.
Við missum toppmenn úr tollinum
vegna launanna. Fólki líkar yfirleitt
vel við starfíð en hættir vegna laun-
anna. Langflestir sem hófu störf
með mér fyrir tveim árum eru hætt-
ir. Eins og í svo mörgum störfum
byggjast launin á yfírvinnunni en
það er alltaf verið að minnka hana.
Ríkið að spara.
Jæja. Snúum okkur að búskapn-
Morgunblaðið/Sverrir
um. Hvemig tilfinning er það að
vera farin að búa?
Mikil breyting. Við bjuggum í
foreldrahúsum en vendipunkturinn
í okkar lífi var barnið. Það gekk
ekki að búa hjá foreldrum, þannig
að við keyptum okkur íbúð. Við
borgum íbúðina á nokkrum árum.
Hann á tollaralaunum og ég við
nám, segir Hjördís og hlær.
ibiii
Það er óneitanlega erfitt að eignast
íbúð í dag. Margra ára skuldir og
svo bætast vextimir ofan á. Við
tókum Húsnæðisstjómarlán og
lífeyrissjóðslán. Mér fínnst ekkert
gert fyrir ungt fólk í dag, segir
Hannes. Fólk fær að leigja íbúð á
30-40 þúsund krónur á mánuði.
Þetta eykur stressið í þjóðfélaginu.
Við vorum heppin að geta keypt
íbúð en þetta verður erfítt. Maður
þarf að hugsa um hveija einustu
krónu. T.d. þegar maður er að
versla reynir maður að velja aðeins
það ódýrasta, segir Hjördís.
Er það ekki notaleg tilfinning að
eiga tveggja mánaða dóttur?
Það er yndisleg tilfinning en
æðisleg breyting. Það þarf að
ákveða allt með miklum fyrirvara.
Maður fer ekkert svo auðveldlega
í bíó án þess að vera búinn að redda
bamapíu. Þegar Andrea Björk vek-
ur mann á nætumar og brosir
gleymir maður öllu. Þetta er yndis-
leg tilfinning, segir Hjördís.
Hannes þú ert hálfur Spánveiji.
Segðu mér eitthvað frá uppruna
þínum.
Móðir mín er frá Madrid, en flutt-
ist til Bretlands þar sem hún starf-
aði um tíma. Af einhveijum ástæð-
um ákvað hún að fara til íslands í
skemmtiferð. Hér á íslandi kynntist
hún pabba sem hún giftist. Þau
hafa búið hér alla tíð síðan. Ég fer
| annes Ingi
Guðmundsson, 24 ára, og Hjördís
Kjartansdóttir, 22 ára, em ungt par
búsett á Seltjamamesi. Þau keyptu
sér nýlega íbúð ásamt tveggja mán-
aða dóttur sinni, Andreu Björk.
Hannes starfar hjá Tollgæslu ís-
lands í Reykjavík og Hjördís stund-
ar nám í hjúkrunarfræðum við
Háskóla íslands. Ég byijaði á því
að spyija Hannes hvenær hann
hefði hafið störf hjá Tollgæslu ís-
^lands?
Ég hóf störf 1986. Sótti um eft-
ir að hafa séð auglýsingu í blaði.
Ég var ráðinn á staðnum og tveim
vikum seinna var ég sendur í Toll-
skóla ríkisins. Ég lauk fyrri hluta
skólans 1986 en seinni hlutanum
lauk ég í mars 1988. Ég byijaði í
starfinu með hálfum huga en líkaði
strax mjög vel. Þetta er fjölbreytt