Morgunblaðið - 06.11.1988, Blaðsíða 4

4 FRETTIR/YFIRLIT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6. NÓVEMBER 1988
ERLENT
INNLENT
Fjárlag'a-
irumvarp
Ólafur R. Grímsson lagði fram
Qárlagafrumvarp og lánsfjáráætl-
un á þriðjudag. Raunaukning
skatttekna er áætluð 2,5 milljarð-
ar og tekjuafgangur ríkissjóðs 1,2
milljarðar. Skattheimta á næsta
ári verður 28,1% af laijdsfram-
leiðslu en er 26,2% í ár. Lánsfjár-
þörf ríkissjóðs er áætluð 28,9
milljarðar.
Nei við hundahaldi
60,2% höfn-
uðu núverandi
fyrirkomulagi
hundahalds í
Reykjavík en
39,4% tjáðu sig
því fylgjandi í
kosningum
sem lauk
síðastliðinn
sunnudag. Að
eins 12,8% atkvæðisbærra kusu.
Búist er við að fyrir áramót verði
sett ný reglugerð um bann við
hundahaldi í borginni.
ALDI kaupir
íslenskt
ALDI-samsteypan, stærsti
kaupandi íslensks lagmetis í V-
Þýskalandi, hyggst ekki láta hval-
veiðar okkar hafa áhrif á viðskipt-
in.
Fjórbura-
fæðing
Fjórburar, allt
stúlkur, komu í
heiminn á
Landspítalanum
á þriðjudag. Þær
voru 17-1800
grömm á þyngd
og heilsast
mæðgunum vel.
Þetta var fyrsta
fjórburafæðing
hérlendis síðan
1957.
íþróttir
FH vann Stjörnuna, KR vann
Fram, Valur vann UBK, KA vann
Víking og ÍBV vann Gróttu í 1.
umferð 1. deildar íslandsmótsins
i handknattleik.
UMFN leiðir A-riðil en ÍBK
B-riðil Islandsmótsins í Körfu-
knattleiks. 8 umferðum er nú lok-
ið.
Evans bauð Japön-
um á eigin ábyrgð
Utanríkisráðherra brást harka-
lega við fregnum af tilboði hátt-
setts bandarísks embættismanns,
Bills Evans, til Japana um við-
skiptafríðindi gegn stöðvun inn-
flutnings hvalaafurða. í svari við
fyrirspum Jóns Baldvins Hannib-
alssonar utanríkisráðherra sögðu
bandarísk stjómvöld að embættis-
maðurinn hefði ekki talað í um-
boði yfírmanna sinna og að staðið
yrði Við samning þjóðanna um
vísindaveiðar.
Sovétkaupir
saltsíld
Sovétmenn munu kaupa a.m.k.
150 þúsund tunnur af hausskor-
inni, slógdreginni saltsíld héðan á
þessari vertíð, fyrir um 750 millj-
ónir króna.
Samdráttur
Verði farið að tillögum Haf-
rannsóknastofnunar, um minnk-
andi • veiðar allra tegunda nema
ýsu og ufsa, er fyrirsjáanlegur
milljarðasamdráttur í verðmæti
útfluttra sjávarafurða.
ERLEIMT
Kosið í
Israel
Hægrisinnaðir
flokkar og sam-
tök heittrúar-
manna juku fylgi
sitt í þingkosn-
ingunum Israel.
Stjómarflokk
amir, Likud flokkurinn og Verka-
mannaflokkurinn töpuðu fylgi.
Yitzhak Shamir, forsætisráð-
herra og leiðtogi Likud, lýsti því
yfír á þriðjudagskvöld að hann
gæti myndað nýja meirihluta-
stjóm.
Brottflutningi
frestað
Sovétstjómin skýrði frá því á
föstudag að ákveðið hefði verið
að fresta frekari brottflutningi
herliðsins frá Afganistan þar eð
ástandið í landinu hefði versnað
til muna. Bandaríkjamenn skýrðu
frá því á þriðjudag að stjómar-
herinn í Afganistan hefði fengið
eldflaugar af gerðinni „Scud" frá
Sovétríkjunum.
Valdaránstilraun
Erlendir málaliðar reyndu á
fimmtudag að steypa stjóminni á
Maldív-eyjum á Indlandshafi. Ind-
veijar ákváðu að senda 1.600 fall-
hlífarhermenn til eyjanna. Á
föstudag höfðu flestir málalið-
anna verið handteknir en á laug-
ardagsmorgun bárust þær fréttir
að þeir hefðu enn nokkra gísla á
valdi sínu.
Vill hitta Gorbatsjov
George Bush, frambjóðandi
repúblikana í forsetakosningun-
um í Bandaríkjunum, sagði á mið-
vikudag að hann myndi leita eftir
fundi með GorbatsjovSovétleið-
toga sem fyrst næði hann kjöri.
Samstöðu
ögrað
Stjómvöld í Póll-
andi tilkynntu á
mánudagsmorg-
un að ákveðið
hefði verið að
loka Lenín-skip-
asmfðastöðinni í
Gdansk. Lech
Walesa, leiðtogi
Samstöðu, sagði
tilganginn þann
að ögra Sam-
stöðu. Margaret
Thatcher kom í opinbera heim-
sókn til Póllands á miðvikudag
og var vel fagnað.
Valdaránstilraunin á Maldív-eyjum:
Erlendu málaliðarnir
hafa 30 gísla á valdi sínu
Skip þeirra umkringt og viðræður hafriar
Singapore. Reuter.
ERLENDIR málaliðar sem reyndu á fimmtudag að steypa stjóm
Maldív-eyja höfðu enn ekki verið yfirbugaðir í gærmorgun. Maumo-
on Abdul Gayoom, forseti Maldív-eyja, sagði að málaliðarnir héldu
enn nokkrum mönnum í gislingu um borð i flutningaskipi sem þeir
hertóku er þeir fiúðu eyjamar en indverskar hersveitir vora sendar
til höfuðborgarinnar til að bijóta valdaránstilraunina á bak aftur.
Illioas Ibrahim, aðstoðarvamar-
málaráðherra Maldív-eyja, sagði
málaliðana halda 30 mönnum í
gíslingu um borð í flutningaskipinu.
Fimm eða sex indversk herskip
hefðu umkringt skipið og samn-
ingaviðræður væru hafnar. Kvað
hann málaliðana, sem taldir eru um
400 talsins, vera tamíla frá Sri
Lanka. Hann kvaðst ekki geta látið
uppi hvort mennimir hefðu sett
skilyrði fyrir því að sleppa gíslun-
um. „Okkur er fyrst og fremst
umhugað um að tryggja öryggi
gíslanna. En ríkisstjómin hyggst
ekki verða við neinum þeim kröfum
sem fram kunna að verða settar,"
bætti hann við.
Maumoon Gayoom sagði í sam-
tali við fréttamann Reuters-frétta,-
stofunnar að á meðal þeirrd sem
enn væri haldið í gíslingu væm
nokkrir útlendingar þar af tveir
Svíar. Valdaránstilraunin hefði á
hinn bóginn verið brotin á bak aft-
ur og allt væri með eðlilegum hætti
í höfuðborginni, Male.
- Fjögurþús-
und ný al-
næmistilfelli
Genf. Reuter.
Alnæmissjúklingum Qölg-
aði um 4.296 í októbermán-
uði, samkvæmt upplýsingum
Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunarinnar, WHO.
Af nýjum sjúkdómstilfellum
voru flest í Bandaríkjunum, eða
3.276. Alls voru skráðir 717
nýir alnæmissjúklingar í Evr-
ópu í október og heildarfjöldi
þeirra orðinn 15.340. Heil-
brigðisráðherra Frakka hefur
sagt að fari fram sem horfír
muni fleiri látast af völdum al-
næmis þar í landi^ á ári hveiju
en í bilslysum. Á hveiju ári
týna um 10.000 manns lífi í
umferðinni í Frakklandi.
Kína:
Hungursneyð
yfirvofandi
Daily Telegraph.
Fréttastofan Nýja Kína hefur
skýrt frá því að hætta sé á að 20
milljónir Kínveija verði hungur-
morða vegna þurrka og flóða á
þessu ári og að matarskortur hrjái
hundrað milljónir Kinveija til við-
bótar.
Óeirðir í Suður-Kóreu
Námsmenn í Suður-Kóreu fara ómjúkum höndum og fótum um
óeirðalögreglumann. Tíu þúsund stúdentar, andófsmenn og almennir
borgarar söfnuðust saman í miðborg Seoul í gær, laugardag, og
kröfðust Jjess að Chun Doo Hwan, fyrrum forseti landsins yrði hand-
tekinn. Oeirðalögregla barðist við mótmælendur en tókst ekki að
dreifa mannfjöldanum.
Syíþjóð:
Hafa tekið forystuna í
réttindamálum húsdýra
New York Times.
SÆNSKA velferðarríkið hefur
nú teygt anga sína inn i fjár-
húsið, Qósið og hænsnakofann.
Undanfarna mánuði hafa verið
að taka gildi lög sem tryggja
eiga húsdýrum mannúðlega
meðferð og eru þau hin viðtæk-
ustu sem um getur. Tilurð nýju
laganna endurspeglar ekki ein-
ungis áhyggjur Svía af rétt-
indamálum húsdýra og gæðum
landbúnaðarafurða heldur
einnig mikil pólitísk áhrif
skáldkonunnar Astrid Lind-
gren, sem nú er orðin 81 árs
gömul.
Samkvæmt nýju lögunum er
skylt að reka sænska nautgripi á
beit. Bannað er að tjóðra svín og
hvert þeirra verður að hafa sína
stíu. Hleypa verður kjúklingum út
úr þröngum búrum. Bannað er að
nota lyf eða hormóna í kvikfjárrækt
nema til að lækna skepnumar. Auk
þessa verður öll slátrun að fara
fram með mannúðlegum hætti.
Hamingjan sanna
Segja má að Astrid Lindgren
Astrid Lindgren
Ádeila skáldkonunnar reið bagga-
muninn
hafi vakið þjóðina til vitundar um
ómannúðlega meðferð húsdýra með
skrifum sínum í sænsk dagblöð.
Ein sagan er skrifuð frá sjónarhóli
Guðs sem „skapað hafði manninn
til að gæta dýranna." Guð heim-
sækir jörðina eftir langa fjarveru
og er mjög vonsvikinn yfir því sem
fyrir augu ber.
„Faðir minn sem var bóndi unni
skepnunum," segir Lindgren. „Og
við vorum vinir þeirra." Hún er
ekki par hrifin af einum þætti í
nútíma landbúnaði sem nýju lögin
taka þó ekki til, sæðingum. „Eg
hef ætíð dáðst að kúnum,“ segir
hún. „Þegar ég var yngri þá var
kúnum séð fyrir að minnsta kosti
einum hamingjuríkum degi á ári
og það var þegar boli kom í heim-
sókn."
Ekki í fyrsta skipti
En þetta er ekki í fyrsta skipti
sem Astrid Lindgren skiptir sér af
stjómmálum. Árið 1976, rétt fyrir
kosningar, skrifaði hún nokkrar
ádeilusögur um fólk sem varð að
taka sér betlistaf í hönd vegna vel-
meinandi ríkisstjórnar sem gekk of
langt í skattamálum. Tilefnið var
að á Lindgren, sem hefur dágóðar
tekjur af skrifum sínum, var lagður
102% tekjuskattur eitt árið.