Morgunblaðið - 09.11.1988, Blaðsíða 42

42
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER 1988
ttciA/yw

„Bg sagé>\ þér ab leigja ekki þesso.."
»■
*
Ast er ...
.. .að meta litla gjöf jafht
hinni stóru.
TM Reg. U.S. Pat Off.—all rights reserved
c 1988 Los Angeles T imes Syndicate
:o>2
Það er skylda mín að að-
vara þig. Þessu svæði hef-
ur verið lokað af Hafrann-
sóknastofnun, maður
minn . ..
Allt sem ég segi þér virðist
fara inn um annað eyrað
og út um hitt.
\
t
r
l
HÖGNI HREKKVtSI
pvaroM STALO/VN ag>
fÁ KATTAÚTKASTARA "
Leseftii
fyrir æsku
landsins
Til Velvakanda.
Eg vil nota tækifærið og óska
Morgunblaðinu til hamingju með
75 ára afmælið. Sér í lagi finnst
mér ánægjulegt að blaðið skyldi
efna til verðlaunasamkeppni um
ljóð í tilefni þessara tímamóta. Hin
geysimikla þátttaka í samkeppninni
sýnir svo að ekki verður um villst
að íslendingar unna og iðka ljóðlist
í ríkum mæli. Eg sendi verðlauna-
höfunum bestu ámaðaróskir.
Á þessari hávaðasömu fjölmiðla-
öld er gleðilegt til þess að vita hve
margir, jafnt yngri sem eldri, gefa
sér tóm til að staldra við og festa
hugsanir sínar á blað, hvort sem er
í formi ljóða eða sagna. Sagt er að
allir íslendingar séu skáld og eflaust
talsvert til í því. Einkum er það
Til Velvakanda.
Á fjórða landsfundi um slysa-
vamir sem haldinn var í Reykjavík
nýverið að tilhlutan landlæknisemb-
ættisins, lögreglunnar og íslenskra
tryggingafélaga, sagði Brynjólfur
Mogensen, bæklunarlæknir, að
kostnaður vegna slysa á árinu 1987
væri yfir 10 milljarðar, sem íslenska
þjóðin þyrfti að axla. Þama talar
maður dýrkeyptrar reynslu en ekki
„fanatískur bindindismaður" eins
og við emm afgreiddir af þeim sem
aldrei þola að heyra sannleikann
og láta sem allt sé í lagi á þessum
vettvangi.
Hve oft erum við hugsandi menn
búnir að benda á að einar bestu,
varanlegustu og dýrmætustu siysa-
varnir á landi voru eru þær að út-
rýma allri vímu úr landinu. Og hvað
ætli áfengis- og vímubölið kosti
þjóðina fýrir utan mannslífin sem
aldrei verða metin til fjár. Það
skyidi þó ekki vera sama upphæð
og kostnaður við slysin. Hvað gera
landsfeður vorir í því að stugga við
þessum vímuvágesti? Þeir Qölga
unga kynslóðin sem við lítum til
vonaraugum. Hennar er framtíðin.
I sambandi við þessar hugleiðing-
ar langar mig til að vekja athygli
á Verðlaunasjóði íslenskra barna-
vínveitingastöðum út um allar triss-
ur. Þeir standa fyrir vímuefnaveisl-
um til að freista saklausra unglinga
og koma þeim á bragðið. Þeir láta
eiturefnasala ganga lausa við að
koma börnum og unglingum á
bragðið, jafnvel fyrir framan nefið
á sér og svo hið háa Alþingi sem
sér það vænst til vinnings andlegs
siðgæðis að innleiða bjórinn sem
ryður brautina úr veikari vímu til
hinnar hrikalegustu og þar á kven-
þjóðin sinn ömurlega þátt í og þá
ekki síst núverandi forsetar samein-
aðs þings svo fagurt sem það er.
Það er talað um forvamir. Hvað
er það á máli þeirra þingmanna sem
að því stóðu að veita bjórnum braut-
argengi? Hvenær fara forvarnir
þeirra að sjá dagsins ljós? Eða er
þetta bara blaður sem enginn má
taka mark á? Ef svo er, hvar er
þá virðing Alþingis? En það er ekki
glæsilegt um að litast í þjóðlífi voru
í dag, þess bera válegar fréttir dag-
blaðanna á hveijum degi skýrast
vitni.
Árni Helgason
bóka, sem var stofnaður 1985.
Meginmarkmið sjóðsins er að stuðla
að auknu framboði á vönduðu
íslensku lesefni fyrir æsku landsins.
I þessu skyni efnir sjóðurinn árlega
til sagnakeppni og hyggst þannig
örva fólk til að skrifa bækur fyrir
börn og unglinga.
Þess má geta að í öll skiptin sem
Islensku barnabókaverðlaunin hafa
verið veitt hafa verðlaunabækurnar
jafnframt verið fyrstu bækur höf-
undanna.
Árið 1986 hlaut Guðmundur Ól-
afsson verðlaunin fyrir bók sína
Emil og Skundi, Kristín Steins-
dóttir 1987 fyrir bókina Fransk-
brauð með sultu og nú í vor var
verðlaunahafinn Kristín Loftsdóttir,
19 ára stulka úr Hafnarfirði. Bók
hennar heitir Fugl í búri.
Væntanlegum þátttakendum í
samkeppninni um íslensku barna-
bókaverðlaunin skalt bent á að ekki
em sett nein takmörk varðandi
lengd sagnanna og einungis við það
miðað að efnið hæfi börnum og
unglingum,
Fjórða sagnakeppni Verðtauna-
sjóðs íslenskra bamabóka stendur
nú yfir og er frestur til að skila
handritum í keppnina til 31. desem-
ber 1988. Handrit skulu send til
bókaútgáfunnar Vöku-Helgafell,
Síðumúla 29, Reykjavík.
Mér er kunnugt um að nokkur
handrit hafa nú þegar borist. Ef
að líkum lætur má vænta nýrrar
úrvals bama- og unglingabókar á
næstu vordögum.
Ármann Kr. Einarsson
Hvað kostar áfengis-
og vímubölið þjóðina?
Yíkveiji skrifar
V inur Víkveija sem hefur næmt
auga og eyra fyrir íslensku
máli benti eitt sinn á það, hve ein-
kennileg nöfn hefðu oft valist á
íslenskar hárgreiðslustofur. Væri
engu líkara en aðstandendur þeirra
teldu það auka viðskipti að hafa sem
framandlegust nöfn á klippistöðv-
unum, eins og Víkverji leyfir sér
stundum að nefna hárgreiðslu- og
rakarastofur. Umræðumar um
þetta komu upp í huga Víkveija,
þegar hann leit yfir listann hér í
blaðinu á laugardag í könnun verð-
lagsyfirvalda á verðlagningu þess-
ara fyrirtækja.
Á listanum má sjá heiti eins og:
Art, Bardó, Carmen, Cleo, Deila &
Samson, Desirée, Effect, Feima,
Gresika, Hár-Expó, Hár-Gallerí,
Hár-Star, Manda, Papilla, Perma,
Pílus, Píróla, Salon a Paris, Salon
Nes, Salon VEH, Salon-Ritz,
Dandy, Cortex og Hárflikk.
Hér er sem sé staldrað við nöfn
24 fyrirækja af 127 sem eru á lista
Verðlagsstofnunar. Sumum finnst
líklega ástæðulaust að gera nokkrar
athugasemdir við þetta og aðrir
kynnu að staldra við fleira en
Víkveiji gerði. Hitt er ljóst af þess-
ari litlu athugun, að flest fyrirtækj-
anna í þessari grein velja sér heiti
sem standast málfarslega gagnrýni.
N ú í vikunni verða nokkur
þáttaskil í fréttastreymi frá út-
löndum, eftir að Bandaríkjamenn
hafa gengið að kjörborðinu til að
velja sér nýjan forseta. Kosning-
arbaráttan í Bandaríkjunum stend-
ur í langan tíma. Raunar má segja
að George Bush hafi verið í barátt-
unni allt frá því að hann keppti við
Ronald Reagan í forkosningum fyr-
ir átta'árum.
Fyrirþá sem utan Bandaríkjanna
eru hafa efnisþættir kosningabar-
áttunnar oft farið fyrir ofan garð
og neðan. Nöfn mannanna sem í
eldlínunni eru þekkja flestir, hitt
vita færri, hvaða stefnu þeir fylgja
eða hvað það er, sem skilur á milli
þeirra. Til þess að átta sig á því
þurfa menn að búa við stöðugt
áreiti bandarískra ijölmiðla og þá
ekki síst sjónvarps, en notkun á
þeim miðli ræður hvað mestu um
árangur í stjórnmálabaráttunni.
Samkeppni í sjónvarpsrekstri hér
hjá okkur hefur áreiðanlega haft
áhrif á vinnubrögð stjórnmála-
manna, þótt þeir séu tregir til að
viðurkenna það berum orðum. I
Bandaríkjunum hefur keppnin eftir
að komast á sjónvarpsskjáinn stuðl-
að að því, að stjómmálamenn leggja
sig fram um hnyttinyrði og jafnvel
hæðnisleg ummæli um andstæðinga
sína í þeirri von, að í krafti þeirra
komist þeir á sjónvarpsskjáinn.
xxx
F ramganga í sjónvarpinu skipt-
ir miklu fyrir stjómmálamenn
og í Bandaríkjunum hafa þeir nýtt
sér tæknina til hins ítrasta í því
skyni að auðvelda sér milliliðalaus
samskipti við áhorfendur. í því
skyni notar Reagan til dæmis að
jafnaði sérstakan búnað sem gerir
honum kleift að lesa texta án þess
að áhorfendur verði þess varir.
Umræðurnar á Alþingi á fimmtu-
dag um stefnuræðu forsætisráð-
herra eru ekki hið kræsilegasta
sjónvarpsefni meðal annars fyrir
þá sök, að ræðumenn eru bundnir
við blöðin sín og þar af leiðandi
ekki nægilega fijálsmannlegir. Þor-
steinn Pálsson, formaður Sjálfstæð-
isflokksins, stóð sig best að þessu
leyti. Er þetta ekki í fyrsta sinn sem
hann flytur ræðu með þessum hætti
í sjónvarpi, en framganga hans var
þó sérstaklega eftirminnileg þetta
kvöld, einkum í samanburði við þá,
sem Víkveiji sá og voru allir beygð-
ir yfír blöðin.