Morgunblaðið - 24.11.1988, Blaðsíða 1

80 SÍÐUR B
STOFNAÐ 1913
270. tbl. 76. árg.
FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1988
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Neyðarástand víða í Azerbajdzhan:
Hermenn gæta
heimila Armena
Moskvu. Reuter.
ÞRÍR sovéskir hermenn létust og1 126 manns særðust í átökum sem
brutust út á milli Azerbajdzhana og Armena í borginni Kírovobad og
nokkrum þorpum i Nakhítsjevan-héraði í Azerbajdzhan á þriðjudag,
að sögn yfirvalda í landinu í gœr. Neyðarástandi hefiir verið lýst yfir
viða í Azerbajdzhan og útgöngubann er í gildi i borginni Kírovobad.
Um 400.000 manns söfnuðust
saman í Baku í Azerbajdzhan í gær
og verkfall var í flestum verksmiðjum
borgarinnar. Að sögn útvarpsins í
Baku versnaði ástandið til muna í
héraðinUjNakhítsjevan og Kírovobad
í Azerbajdzhan í gær. „Oþjóðalýður
skeytti skapi sínu á byggingum
Suður-Afríka:
Þyrma sex-
menningnm
Jóhannesarborg. Reuter.
P. W. BOTHA, forseti Suður-
Afríku, ákvað i gær að afturkalla
dauðadóma yfir svonefiidum sex-
menningum frá Sharpeville, fimm
körlum og einni konu, og dæmdi
þá í langa fangavist.
Botha tilkynnti þessa ákvörðun
aðeins nokkrum klukkustundum eftir
að hæstiréttur í Suður-Afríku hafði
hafnað síðustu áfrýjun sexraenning-
anna. Skýrði hann jafnframt frá því,
að þeir yrðu að sitja í fangelsi í 18
til 25 ár. Voru þeir upphaflega
dæmdir fyrir að hafa ásamt mörgum
öðrum gert aðsúg að og drepið svart-
an bæjarfulltrúa árið 1984 en það
undarlega er, að þeir voru ekki sak-
aðir um að hafa drepið manninn eig-
in hendi, heldur að hafa, ásamt öðr-
um, borið „sameiginlega ábyrgð" á
dauða hans.
Alls var fallið frá dauðadómi yfir
13 mönnum auk sexmenninganna
og voru þeirra á meðal fjórir hvítir
lögreglumenn. Er talið, að með því
hafí Suður-Afríkustjóm viljað koma
til móts við samtök hægrimanna í
landinu.
stjómsýslunnar . . . Hafnar eru að-
gerðir til að halda uppi lögum og
tryggja öryggi borgaranna," sagði
útvarpið.
Hermenn stóðu vörð við heimili
Armena í Baku í gær en ekki var
greint frá því að mannfall hefði orð-
ið þar. Talsmaður kommúnista-
flokksins í Nakhítsjevan neitaði að
gefa frekari upplýsingar þegar
fréttamaður Reuters hafði samband
við hann. „Skiptið ykkur ekki af inn-
anríkismálum okkar,“ sagði hann.
Þátttakendur í mótmælunum
kröfðust þess að leiðtogi kommúni-
staflokksins í Nagomo-Karabakh og
margir aðrir leiðtogar Armena yrðu
dregnir fyrir rétt fyrir „að efna til
þjóðfélagslegrar sundrungar“. Meðal
þeirra sem eru tilnefndir er Abel
Aganbegjan, hagfræðingur og ráð-
gjafí Míkhaíls Gorbatsjovs Sovétleið-
toga.
Hermdarverk ílndlandi
Reuter
Ofstækismenn úr röðum síka á Indlandi myrtu
á þriðjudag 22 ibúa og særðu tugi í viðbót í
markaðsbænum Kaithal í Haryana-ríki á Ind-
landi. Tilræðismennirnir, fjórir eða fimm tals-
ins, óku í jeppa umhverfis bæinn. Skutu þeir af
vélbyssum á vegfarendur og stóð árásin í nær
hálfa klukkustund. Kaithal er um 40 km frá
landamærum Haryana og Punjabs þar sem síkar
berjast fyrir því að fá að stofiia sjálfstætt riki.
Lögregla hefiir slegið hring um bæinn og nær-
liggjandi svæði til að reyna að hafa hendur í
hárí morðingjanna. A myndinni sjást ættingjar
fórnarlambanna harma hina látnu.
Sænska ríkisstjórnin vill
umbyltmgu í skattheinitu
Samkvæmt tillögunum verður þorri launþega
laus við tekjuskatt innan þriggja ára
Stokkhólmi. Reuter og Erik Liden, fréttaritari Morgunblaðsins.
INGVAR Carlsson forsætisráð-
herra Svíþjóðar og Kjell-Olof
Feldt Qármálaráðherra kynntu í
gær hugmyndir að gjörbreyttu
skattakerfi í landinu en skatta-
Reuter
Leynivopn afhjúpað
B-2, en svo nefiiist ný, bandarísk sprengjuþota er einnig gengur
undir heitinu Stealth, var sýnd völdum hópi gesta og fréttamanna
í fyrsta sinn í verksmiðju Northrop-flugvélaverksmiðjanna í
Mojave-eyðimörkinni á þriðjudag. Þotan hefur þann eiginleika
að ratsjár nema hana varla og mun orsökin vera sérkennileg
lögun hennar og jafiiframt þau efiii sem notuð eru til smíðinnar.
Sjá frétt og teikningar á bls. 29.
álögur í Svíþjóð hafa lengi verið
með þeim þyngstu á Vesturlönd-
um. Samkvæmt tillögunum verð-
ur stefiit að þvi að eftir þijú ár
greiði 90% launþega engan tekju-
skatt og jafiiframt verður sparn-
aður gerður fysilegri kostur en
nú; skattaafsláttur vegna vaxta
og afborgana verður smám saman
afimminn. Skattar á fyrirtæki
verða stórlækkaðir en jafiiframt
lokað ýmsum smugum, svonefiid-
um „skattaskjólum", er margir
sjálfstæðir atvinnurekendur hafa
notfært sér til að losna við að
greiða tekjuskatt. Fjármagnstekj-
ur verða skattlagðar eins og aðr-
ar tekjur.
Feldt sagðist vona að hægt yrði
að koma breytingunum á fyrir næstu
þingkosningar 1991. Hann sagði að
markmiðið með breytingunum væri
m.a. að fá alla þá snjöllu viðskipta-
fræðinga, er nú strituðu fyrir ýmsa
atvinnurekendur í von um að fínna
smugur á skattalögunum, til að
fínna sér eitthvað þarfara að gera.
Ráðherrann sagði ljóst að það
skattakerfi sem nú væri við lýði í
landinu væri „rotið“. Lækkaðar tekj-
ur ríkissjóðs yrðu fyrst og fremst
bættar upp með sköttum á fjár-
magnstekjur, auðlindaskatti og
hækkuðum virðisaukaskatti. Skatta-
reglur yrðu einnig stórum einfaldað-
ar en sænska skattakerfið er nú ein-
staklega flókið og hefur það auðveld-
að mörgum leitina að undankomu-
leiðum.
Svíar hafa að jafnaði greitt sam-
anlagt 45% tekna sinna í tekjuskatt
og útsvar en þetta hlutfall á að
lækka í 30%. Skattar á fyrirtæki
hafa verið um 58% en eiga að lækka
í 30%.
Óljóst er hvert hámarkstekju-
skattshlutfall, sem er 80-85%, verð-
ur en talið líklegt að það lækki í
60%. Margir þekktir Svíar hafa ver-
ið löðrungaðir af skattayfirvöldum
og árið 1976 var hinn frægi leik-
stjóri Ingmar Bergman handtekinn
af skattalögreglunni þar sem hann
var að störfum á sviði Konunglega
leikhússins í Stokkhólmi; eitthvað
hafði þótt óljóst í sambandi við fjár-
mál leikstjórans. Eftir atburðinn bjó
Bergman lengi erlendis og fór ófög-
rum orðum um sænsk yfirvöld. Rit-
höfundurinn Astrid Lindgren varð
sama ár fyrir því að hún var krafin
um rúmlega 100% af tekjum sinum
í skatta, þ.e. meira en allar tekjurn-
ar það árið!
Verðbréf hækkuðu snarlega í
verði í kauphöll Stokkhólms eftir að
tillögur stjómarinnar höfðu verið
kynntar og töldu sérfræðingar að
flest fyrirtæki í laudinu og fjár-
magnsmarkaðurinn í heild myndu
standa betur að vígi yrðu tillögurnar
að lögum. „Þeir eru að reyna að
færa álagninguna frá launatekjum
yfir á óbeina skatta og ætla þannig
að vekja aftur hjá fólki hvötina til
að starfa,“ sagði Ulf Jakobsson,
helsti hagfræðingur Sænska versl-
unarbankans. Formaður sænska Al-
þýðusambandsins, Stig Malm, sagð-
ist ánægður með að stjómin ætlaði
aðallega að bæta tekjutapið með
skatti á fjármagnshagnað. Á hinn
bóginn er álitið að verkalýðssam-
bandið verði andvígt því að hámark
tekjuskattshlutfalls verði lækkað.
Scowcroft
öryggis-
málaráð-
gjafi Bush
Washing-
ton. Reuter.
GEORGE
Bush,
væntanleg-
ur forseti
Banda-
ríkjanna,
skýrði frá því í gær að Brent
Scowcroft yrði öryggismála-
ráðgjafi hans.
Scowcroft er fyrrverandi
undirhershöfðingi í flughernum
og var öryggismálaráðgjafi
Geralds Fords forseta árin
1975-1976.
Sjá svipmynd á bls. 29.