Morgunblaðið - 24.11.1988, Blaðsíða 58
58
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1988
(I
IKB/IAIIfl
/t veró vist ah fara---hann
bi'dur eftir háciegismatnum
ást er.
. . . létt snerting.
TM Reg U.S. Pal Ofl —all righls reserved
© 1989 Los Angeles Times Syndicale
!NFC
Kvörtunum yfir leturs-
mæðinni í símaskránni á
að beina í símanúmerið
sem gefið er upp á bls.
Einkennileg gleymska
Til Velvakanda.
I hinni vönduðu og efnismiklu
sunnudagsútgáfu Morgunblaðsins
þann 13.11. er að finna stuttan og
að því er virðist ósköp sakleysisleg-
an greinarstúf eftir Súsönnu Svav-
arsdóttur, bókmenntafræðing og
blaðamann. Er þar reifaður hlutur
smásögunnar í jólabókaflóðinu á
yfirlætislausan hátt. Greinin er þó
áðfinnsluverðari en hún virðist vera
því orðrétt segir á einum stað: „Á
jólabókamarkaðnum í ár er mér
kunnugt um fjögur smásagna-
sögn . . .“ Nefnir höfundur síðan
bækur þeirra Agnars Þórðarsonar,
Njarðar P. Njarðvík, Gyrðis Elías-
sonar og Guðbergs Bergssonar. Er
bersýnilegt að höfundur telur ekki
að fleiri smásagnarsögn komi út
fyrirþessi jól. Af einhverjum ástæð-
um hefur Súsanna Svavarsdóttir
ekki heyrt getið um smásagnasafn
Einars Más Guðmundssonar sem
ber heitið „Leitin að Dýragarðin-
um“ og gegnir það raunar furðu
■því Einar Már er landskunnur höf-
undur og fréttir af útkomu bókar
hans hafa verið áberandi í fjölmiðl-
um. En öllum geta orðið á mistök
og hugsanlega fýlgist Súsanna
Svavarsdóttir ekki jafnvel með og
æskilegt væri, starfs hennar vegna.
Hins vegar er útilokað að hún
hafði ekki heyrt getið um smá-
sagnasafn undirritaðs, síðasti
bíllinn sem gefið er út af höfundi
sjálfum og inniheldur 9 smásögur,
þvi hún hefur sjálf fengið bókina í
hendur sér að kostnaðarlausu eins
og títt er um blaðamenn þá sem
um menningarmál fjalla, auk þess
sem 4 önnur eintök af bókinni eru
undir höndum ýmissa ágætra kol-
lega hennar á Morgunblaðinu af
mismunandi ástæðu. Engu að síður
kýs Súsanna að láta sem hún viti
ekki af tilvist bókarinnar í um-
ræddri úttekt sinni. Þess má geta
að bókin hefur þegar hlotið tvær
umsagnir í fjölmiðlum (í útvarps-
þættinum Kviksjá og menningar-
dálki Tímans) sem báðar gefa til
kynna frambærileika hennar, auk
þess sem ein sagan hefur birst í
Tímariti Máls og menningar. Það
er því erfitt að ímynda sér að bók
þessi uppfylli ekki þær listrænu
kröfur sem nægi til að hennar sé
getið í hlutlausri upptalningu á
smásagnaútgáfu í jólabókaflóðinu.
. Því verður ekki neitað að ýmis
lágkúrueinkenni á fjölmiðlafári nú-
tímans, svo sem stjörnudýrkun,
snobb og annar smáborgaraskapur
hefur einnig sett mark sitt á
bókaútgáfu hér á landi og bókaum-
fjöllun. Þannig finnast dæmi þess
að ætterni rithöfunda, lífsferill og
jafvel útlit hafi áhrif á viðtökur sem
verk þeirra hljóta. Þá þykir mörgu
fólki bækur ekki viðlits verðar nema
þær séu gefnar út hjá stórum og
þekktum forlögum og hvergi til
sparað í hönnun og útliti. Með öðr-
um orðum skiptir ytra borð meira
máli en innihald, enda eru bækur
enn í fullu gildi sem stofustáss,
þrátt fyrir myndbandabyltinguna
með tilheyrandi leðurhulstrum í
bókalíki.
Kæri Velvakandi.
Vegna greinar eftir mig sem
birtist í seinni hluta októbermán-
aðar undir fyrirsögninni „Eru
Vottar Jehóva yfirstétt" langar
mig til að biðja þig um að birta
þetta stutta bréf vegna þeirra við-
bragða fólks sem ég hef orðið fyr-
ir á opinberum vettvangi sökum
umrædds bréfs.
Eg fékk sent bréf frá manni
utan af landi með þeim yfirlýsing-
um að hann gladdist að ég skyldi
ekki lengur fara villur vega með
Vottum Jehóva. Vottamir hafa
haft samband vegna skrifa minna.
Hjá báðum þessum aðilum hefur
ríkt mikill misskilningur eftir lest-
ur greinar minnar.
Þá vil ég beina þessum orðum
til þeirra sem hlut eiga að máli
og einnig hinna sem lásu umrædda
grein: Vottar Jehóva eiga ekki ein-
ir trúflokka slíka gagnrýni skylda.
Aðventistar, hvítasunnumenn,
babtistar, methodistar, mormónar,
kaþólikkar, lútherstrúarmenn og
fleiri söfnuðir geta tekið orð þessi
til sín: Erfiðara er fyrir ríkan
mann að ganga inn í guðsríki, en
fyrir útvalda að fara í gegnum
nálarauga.
Jesús sagði eitt sinn við ríka
Það kemur varla á óvart þó að
þvílík yfirborðsmennska finnist hjá
hluta almennings og fjölmiðlafólki
af ýmsu tagi. En það er öllu verra
og raunar ófyrirgefanlegt ef þessi
ömurlegu .viðhorf menga huga fag-
fólks sem ætlað er að fjalla um
bókmenntir á hlutlausan og vitræn-
an hátt. Hér verður ekki fullyrt að
Súsanna Svavarsdóttir hafi gerst
sek um þennan hugsunarhátt í
umræddri grein, en geti hún ekki
gefið skýringu á því hvers vegna
hú kannast ekki við tilvist bókarinn-
ar Síðasti bíllinn, þá mun ljótur
grunur um slíkt sveima í huga und-
irritaðs.
Ágúst Borgþór Sverrisson
manninn: „Far burt og gef eigur
þínar fátækum og þú munt eiga
fjársjóð á himnum." T.d. er það
svo í mörgum löndum að kaþólska
kirkjan á ótrúlegar eignir meðan
fátækir deyja hungurdauða nánast
við bæjardyrnar. Allir hljóta að sjá
að þar er á ferðinni gróðafyrirtæki
en ekki kristindómur.
Margt ber að lofa hjá Vottum
Jehóva og skal ég nefna örfá
dæmi til að vera stuttorður:
1) Þeir boða ríki guðs hús úr húsi,
allt í sjálfboðavinnu.
2) Þeir selja bækur og tímarit á
lygilega lágu verði. Sem dæmi
kosta gömul eintök af Varð-
tuminum eina krónu (1 kr.).
3) Til að geta verið í boðunar-
starfínu sem lengst taka þeir
að sér ýmsa vinnu, s.s. skúring-
ar og gluggaþvott og aðrar
ræstingar, m.a. að þrífa kló-
sett.
4) Þeir fara til fólksins eins og
Kristur bauð þeim að gera en
bíða ekki eftir að fólkið sæki
þá heim.
Vona ég að þessi misskilningur
sé hér með leiðréttur.
Einar Ingvi Magnússon
Misskilin skrif
HÖGNI HREKKVlSI
Víkverji skrifar
Fyrir skömmu var haldin í höfuð-
borginni ráðstefna um fatlað
fólk og atvinnulífið. Á forsíðu
Tímans var þess þá getið, að fatlað-
ir hefðu ekki komizt af eigin ramm-
leik inn í ráðstefnuhúsið. „Hjóla-
stólafólk komst ekki af sjálfsdáðum
upp tröppurnar að ráðstefnuhúsinu
og þurfti aðstoðarmenn til að kom-
ast inn í húsið," segir í frásögninni
og birtist mynd með af tröppunum.
Nú var ráðstefna þessi haldin af
opinberum aðilum í ráðstefnusal
ríksins. I samtali við Tímann segir
fulltrúi skipuleggjenda ráðstefn-
unnar, að þama hafi áður verið
haldnir fundir og ráðstefnur um
málefni fatlaðra án þess að athuga-
semdir væru gerðar við útitröppum-
ar. Jóhann Pétur Sveinsson, for-
maður Sjálfsbjargar, segir í sam-
tali við Tímann, að ekki ætti það
að vera kostnaðarsöm framkvæmd
að gera tröppurnar færar fyrir fatl-
aða og innandyra sé allt í lagi.
Vissulega ættu fatlaðir að gera
meira af því að mótmæla þessu og
öðmm skyldum atvikum, segir Jó-
hann Pétur.
xxx
Tíminn spyr Jóhann Pétur um
skilning yfirvalda á aðgangi
fatlaðra að opinberum stofnunum.
Og Jóhann segir. „Ætli það sé ekki
óhætt að segja að í orði sé þetta
allt saman mjög jákvætt en þegar
að framkvæmdunum kemur verður
heldur minna úr en til stóð. Það
má til dæmis benda á að embætti
bæjarfógeta og sýslumanna, sem
jafnframt eru umboðsmenn Trygg-
ingastofnunar ríkisins, eru víða um
land algjörlega út í hött hvað varð-
ar aðstöðu fyrir fatlaða."
Víkverji, sem nú er, hefur satt
að segja oft furðað sig á því, hversu
víða við opinberar stofnanir hindr-
anir standa í vegi fyrir fötluðum.
En ekki bara þar. Athygli Víkverja
var einu sinni vakin á nýbyggingu
fyrirtækis, sem selur sérstakar vör-
ur fyrir fatlaða, en inngangurinn í
verzlunina var ekki fyrir fatlaða.
Ef Víkveija misminnir ekki fékk
húsið samt verðlaun, annað hvort
fyrir útlitið eða umhverfið. Það
hefur enginn verið fatlaður í þeirri
dómnefnd.
Auðvitað er sums staðar erfitt
um vik að lagfæra, en Víkveija
hefur líka oft dottið í hug, að ekki
þyrfti það að vera kostnaðarsöm
framkvæmd að koma fyrir skábraut
eða gera staðinn með öðrum hætti
greiðfæran fyrir fatlað fólk. Það
hefur hins vegar ef til vill farizt
fyrir af því að engar athugasemdir
voru gerðar, eins og skipuleggjandi
ráðstefnunnar um fatlaða og at-
vinnulífíð sagði. Þurfi þær alltaf til
er það auðvitað rétt hjá Jóhanni
Pétri að fatlaðir verða að mótmæla
hástöfum.
En hitt ætti ekki síður að vera til
í dæminu, að þeir, sem ganga heil-
ir til skógar, eigi sjálfír frumkvæði
að úrbótum, að ekki sé nú talað
um þá, sem halda ráðstefnur um
málefni fatlaðra eða sinna þeim að
öðru leyti.