Morgunblaðið - 24.11.1988, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1988
Alvar Aalto hefiir gegnum árin
orðið einskonar tákn fyrir það
skapandi afl sem býr að baki
finnskri hönnun. Vasi hans hann-
aður árið 1936 stóð sem einskon-
ar symból Finnskrar viku í
Reykjavík. (Framl. Iittala.)
vandi steðjar að í sambandi við hönn-
un á ullarfatnaði, að sjá að Mari-
mekko, sem lengst af hefur einbeitt
sér að framleiðslu á og úr prentuðum
dúkum, tekur nú upp framleiðslu á
ptjónavörum. Eins og áður er hið
fijálsa og óþvingaða form látið ráða.
Andstæðuna er að finna í hinni
yfirveguðu og hnitmiðuðu hönnun
Iija Zeimu og Reijo Ojala fyrir Pent-
ik.
Þegar veturinn nálgast er ekki
óeðlilegt að vetrarfatnaðurinn frá
Luhta veki sérstaka athygli skoðan-
dans. Og manni verður fyrir að
spyija hvort þarna sé ekki eitthvað
fyrir íslenska framleiðendur og
hönnuði að spreyta sig á. Að vísu
byggir Luhta á langri reynslu eða
allt frá 1907. Framleiðir um 15.000
flíkur á dag. Hefur útibú í Portúgal
o.s.frv. Sölutölur síðasta árs nálgast
900 milljónir Finnmarka, 56% fram-
leiðslu í Finnlandi og 95% fram-
leiðslu í Portúgal fara til útflutn-
ings. Hér er öðru fremur verið að
selja góða hönnun, sem stöðugt er
þróuð og aðlöguð markaðnum.
Margt fleira gat að líta á þessari
kynningu sem snertir vöruhönnun.
Sérstök ástæða er til að vekja at-
hygli á finnskri umbúðahönnun.
Nægir í því sambandi að nefna sæl-
Elegia, hnifapör frá Hackman, hönnun: Hackman ateiier 1987.
Finnland — formland
Finnsk vika í Reykjavík, sýning á Holiday Inn
POTTÞÉTTAR
BLEIUR
ENGIN AUKAEFNI
NÁTTÚRULEGAR í GEGN
OFNÆMISPRÓFAÐAR
______Hömnun
Stefán Snæbjörnsson
Nýlega stóð yfir finnsk vika í
Reykjavík. Af því tilefni var haldin
kynning á finnskum vörum í and-
dyri Holiday Inn-hótelsins. Það sýn-
ishom af finnskum gæðavörum, sem
kynnt var, hefði mátt vera fjölbreytt-
ara og gefa betur til kynna þá miklu
breidd sem er í finnskum iðnaðarvör-
um. Ótalmargt fleira en það sem
sýnt var að þessu sinni hlýtur að
eiga erindi til okkar í viðskiptalegu
tilliti. Undirritaður verður að viður-
kenna að hann saknaði einhvers af
þeim sóknaranda og ferskleika sem
svo oft einkennir sýningar þær sem
Finnar standa að í því skyni að
kynna framleiðsluvörur sínar. Hugs-
anlegt er að skrifa þetta að einhveru
leyti á kostnað húsnæðisins, sem
ekki rúmar nema litla sýpingu. Þetta
leiddi til þess að uppsetning sýning-
arinnar var ekki í nægilega góðu
samhengi, nánast engin heildaráhrif.
Trúlega á einstaklega léleg lýsing
sinn þátt í þessu. Það hefði mátt
bæta mikið úr hinu annars drunga-
lega umhverfi anddyrisins í Holiday
Inn með því að lýsa betur upp sýn-
ingarhluti. Lýsingin var köld og
dauð. Fallegir hlutir, eins og fatnað-
urinn frá Marimekko og Luhta, og
listræn borðskreyting frá Arabia og
Iittala, urðu einkennilega bragð-
daufir fyrir alla þá sem þekkja
möguleika þessara hluta til að geisla
frá sér gleði og ferskleika.
Hönnun sem selur
En þrátt fyrir að sýning þessi
hafi ekki verið mikil að vöxtum og
með vissum annmörkum fór varla
nokkur sem hana skoðaði varhluta
af þeirri alúð sem Finnar leggja við
hönnun framleiðsluvöru sinnar.
Margt af því sem sýnt var, einkum
hvað varðar glerið, voru gamlir
kunningjar. Gjaman hefði mátt
draga fram fleiri af hinum yngri
hönnuðum í finnskum gleriðnaði.
Harlekin, borðbúnaður hannaður af Inkeri Leivo fyrir Arabia, 1987.
Skíðafatnaður frá Luhta, hönnuðir: Seija Haapsaari og Riita Kuppan-
inen.
Engu að síður, finnska glerið stend-
ur fyrir sínu og Alvar Alato er óum-
deilanlegur og sama gildir um Oiva
Toikka.
í sambandi við listiðnaðinn þá
beindist athyglin öðru fremur að leir-
munum Inkeri Leivo, sem hún hefur
gert fyrir Arabia. Matarstell hennar,
sem gengur undir nafninu Harklek-
in, sækir formfyrirmyndir til
stílbrigða áranna kringum 1920. Það
fellur vel að því umhverfi sem fólk
skapar sér í dag og því afturhvarfi
til „Bauhausskólans", sem á svo rík
ítök í formsköpun „dagsins".
í eldhúsáhöldum og hnífapörum
frá Hackman eru einnig merkjanleg-
ar tilraunir til að nálgast strauma í
samtímanum, sneiða hjá hinu hefð-
bundna en í stað „f4—unksjonalis-
mans“ eru það austurlenskir „form-
tónar“ sem ráða.
Leita nýrra leiða
Það er forvitnilegt, ekki síst fyrir
okkur á íslandi, þar sem stöðugur
gætis- og matvöruumbúðir hvers
konar og ekki má gleyma hinni sér-
hönnuðu flösku Finlandia Vodka
sem Tapio Wirkkala hannaði árið
1966.
Vonandi fleiri sýningar
Þessi litla sýning gaf aðeins tak-
markaða hugmynd um þau viðskipti
sem eiga sér stað milli Finnlands
og íslands eða öllu heldur því sem
Finnar hafa að bjóða í því sambandi.
Vonandi verður ekki langt að bíða
þess að við fáum hingað stærri sýn-
ingu frá Finnlandi sem gefur okkur
enn betri yfirsýn yfir finnskan iðnað
og listiðnað. Sú sýning mætti gjarn-
an sigla undir merki menningarinnar
og trúlega myndi slík sýning gefa
íslendingum betri heildarmynd af
Finnlandi og finnskri þjóð, möguleik-
um til viðskipta og menningarlegra
samskipta, en lítil vörusýning svo
háð viðskiptum líðandi stundar.