Morgunblaðið - 10.03.1989, Blaðsíða 1

64 SÍÐUR B/C
58. tbl. 77. árg. FÖSTUDAGUR 10. MARZ 1989__________________________________Prentsmiðja Morgunblaðsins
sem félagar í kommúnistaflokknum
væru í meirihluta. Pólsk stjómvöld
staðfestu fréttina í gærkvöldi.
Í samkomulaginu er einnig gert
ráð fyrir því að stjómarandstaðan
fái 35 af hundraði þingsætanna í
neðri deildinni, kaþólikkar sem styðja
stjómina fái 5 prósent og kommún-
istar og bandamenn þeirra í Smá-
bændaflokknum og Lýðræðisflokkn-
um fái 60 prósent. Ennfremur er
gert ráð fyrir því að Samstaða og
óháða námsmannahreyfingin NZS
verði viðurkennd.
Heimildarmennimir sögðu að sam-
komulagið yrði gert opinbert á fundi
helstu samningamanna stjómar og
stjómarandstöðu 3. april. Þeir kváð-
ust ánægðir með samkomulagið og
sögðu að gengið hefði verið að flest-
um kröfum þeirra.
Pólland:
Viðamiklar lýðræð-
isumbætur boðaðar
Varsjá. Reuter.
LÍKUR eru taldar á því að stjórnvöld og stjórnarandstæðingar í
PóUandi semji um viðamiklar breytingar á stjórnkerfi landsins,
sem yrðu til þess að stjórnarandstæðingar gegndu nýju hlutverki
í þjóðfélaginu.
Heimildarmenn úr röðum stjómar-
andstæðinga sögðu í gær að stjórnin
og stjómarandstaðan, sem átt hafa
í viðræðum í Varsjá um framtíð Pól-
lands, hefðu komist að samkomulagi
um að þingkjörinn forseti hefði fram-
kvæmdavald líkt og Frakklandsfor-
seti. Ennfremur yrðu 98 þingmenn
kjömir í frjálsum kosningum til efri
deildar þingsins, sem fengi neitunar-
vald gagnvart neðri deildinni, þar
Kosovo í Jugóslavíu:
Námamenn
í verkfalli
Pristínu. Reuter.
HUNDRUÐ námamanna í Goles
sjálfstjómarhéraðinu Kosovo í
Júgóslavíu efhdu til verkfalia í
gær til að kreQast þess að fyrrum
leiðtogi kommúnistaflokks hér-
aðsins yrði látinn laus úr fangelsi.
Námamennimir sögðust einnig
kreflast afsagnar þriggja forystu-
manna kommúnistaflokksins í hérað-
inu, þar á meðal Rahmans Morina
flokksleiðtoga, og lýstu þeim sem
leppum Serba. Mennimir þrír gengu
að kröfum verkfallsmanna í
Mitrovica fyrir tíu dögum og sögðu
af sér en flokksforystan hafnaði af-
sögnunum eftir að herinn hafði grip-
ið í taumana í héraðinu.
atkvæðum á mótí
Reuter
John Tower sest inn í bifreið sína ásamt dóttur sinni skömmu áður
en öldungadeild Bandaríkjaþings greiddi atkvæði um hvort stað-
festa bæri tilnefhingu hans í embætti varnarmálaráðherra. Úrslitin
urðu þau að Tower var hafiiað með 53 atkvæðum gegn 47.
Atkvæðagreiðsla í öldungadeild Bandaríkjaþings:
John Tower hafnað með
53 atkvæðum á móti 47
Norræna húsið í Þórshöfo:
83 vilja for-
stjórastöðuna
Kaupmannahöfn. Frá NJ. Bruun,
fréttaritara Morgunblaðsins.
NÝR forsfjóri fyrir Norræna
húsinu í Færeyjum tekur til
starfii 1. október á hausti
komanda og þá hverfur Kar-
en Flodström aftur til sins
heima I Svíþjóð. Augljóst er,
að starfið þykir eftirsóknar-
vert þvi að umsækjendur um
það eru hvorki meira né
minna en 83 talsins.
Um forstjórastarfið, sem er
veitt til flögurra ára í senn,
sækja 14 Danir, 26 Svíar, 20
Finnar, 19 Norðmenn og flðrir
íslendingar. Hefur færeyska
sjónvarpið það eftir sínum heim-
ildarmönnum, að slagurinn
muni standa milli Norðmanna
og Finna en úr því verður skor-
ið í júní nk. Er meðal annars
nefndur til sögunnar Jan Klöve-
stad frá Noregi en hann er fyrrr-
um formaður í Norsk-færeyska
félaginu.
Washington. Reuter.
Öldungadeild Bandaríkjaþings hafhaði í gærkvöldi John Tower
í embætti varnarmálaráðherra með 53 atkvæðum gegn 47. At-
kvæðagreiðslan fór fram eftir harða baráttu i öldungadeildinni,
sem stóð í sex daga og einkenndist af deilum um áfengisdrykkju
og kvennamál Towers, auk tengsla hans við hergagnaframleiðend-
ur.
Dagblöð í Belgrað greindu frá því
í gær að fyrrum forsætisráðherra
héraðsins, Bahri Oruci, hefði verið
handtekinn ásamt nokkrum embætt-
ismönnum og stjómendum fyrir-
tækja í héraðinu.
Oeirðalögregla var á verði við vegi
milli Goles og Pristfnu, höfuðborgar
Kosovo. Rúmlega 300 hermenn,
vopnaðir sprengjuvörpum, vélbyss-
um og léttum stórskotabyssum voru
og á verði við námu í Mitrovica, sem
er 180 km suður af Belgrað.
Þetta er í níunda sinn sem
Bandaríkjaþing hafnar ráðherraefni
og síðast gerðist það fyrir 30 ámm,
er Dwight Eisenhower var forseti.
Þingið hefur aldrei áður hafnað til-
nefningu forseta í embætti vamar-
málaráðherra. Einn þingmaður
repúblikanaflokksins, Nancy
Kassebaum, greiddi atkvæði gegn
Tower, og þrír demókratar studdu
hann.
Marlin Fitzwater, talsmaður
Bandaríkjaforseta, hafði í raun við-
urkennt ósigur nokkm áður en at-
kvæðagreiðslan fór fram. „Þetta
var ekki persónulegur ósigur, held-
ur ósigur flokksins," sagði hann við
fréttamenn og bætti við að baráttan
fyrir því að tilnefningin yrði stað-
fest hefði orðið til þess að nfrnil
eining hefði skapast innan repúblik-
anaflokksins. Hann spáði því að
deilan um Tower myndi ekki hafa
slæmar afleiðingar fyrir Banda-
ríkjaforseta eða samskipti hans við
þingið. „Nú vita þingmenn og öll
bandaríska þjóðin að þegar forset-
inn hefur valið mann sem hann
hefur trú á stendur hann við valið.
Það er mikilvægt að slíkir eiginleik-
ar komi í ljós snemma á forsetaferl-
inum,“ sagði Fitzwater meðal ann-
ars.
Leiðtogi demókrata í öldunga-
deildinni, George Mitchell, sagði að
Tower hefði ekki verið hafnað
vegna þess að demókratar hefðu
viljað gera forsetanum erfiðara fyr-
ir í embætti. Hann kvaðst vona að
úrslitin hefðu ekki áhrif á sam-
skipti öldungadeildarinnar og for-
setans, sem hann sagðist bera mikla
virðingu fyrir.
Fitzwater sagði að Bush myndi
bráðlega tiinefna annan mann í
embætti vamarmálaráðherra í stað
Towers en vildi ekki segja hvenær.
Stjómmálaskýrendur hafa sagt að
Brent Scowcroft öryggisráðgjafí sé
líklegastur til að verða tilnefndur í
embættið en aðspurður kvaðst hann
ekki búast við að svo yrði.
Yfír Atlantshafíð á fíösku
Fons Oerlemans stendur við spaðabát, sem líkíst flösku, en hann
ætlar að sigla honum yfir Atlantshafið £rá Amsterdam í Hollandi
í júní. Hann hefiir þegar siglt yfir hafíð á fleka, fljótandi flutn-
ingavagni og báti er gerður var úr gufukatli.
Mótmæli í Úkraínu:
Beijast fyrir endur-
heimt kirkju sinnar
Moskvu. Reuter.
KRISTINN söfiiuður í borginni Rovno í Úkraínu hefur efiit til
daglegra mótmæla fyrir utan kirkju, sem breytt hefur verið í
safii, til að krefiast þess að rétttrúnaðarkirkjan fái hana á ný,
að því er talsmaður borgaryfirvalda sagði í gær.
Talsmaðurinn sagði að um 250 aðra kirkju.
manns að meðaltali hefðu safnast
saman fyrir utan kirkjuna daglega
og Qórar konur hefðu efnt til hung-
urverkfalls á kirkjutröppunum.
Anatolíj Dozenko, félagi í mann-
réttindahreyfingunni Helsinki-
samtökunum í Ukraínu, sagði hins
vegar að fjöldi þátttakenda í mót-
mælunum hefðu verið um 3.000
að meðaltali.
Mótmælin hófust 10. febrúar
þegar borgaryfirvöld neituðu að
afhenda söftiuðinum kirkjuna.
Kirkjunni var breytt í trúleysissafn
á sjöunda áratugnum og söfnuður-
inn hefur síðan þurft að sækja
Yfírvöld hafa haldið því fram
að kirkjunni hafi verið breytt í
safn vegna þess að söfnuðurinn
hafi orðið svo fámennur að hann
hafí ekki verið fær um að halda
henni við. Fleiri sovéskum kirkjum
var breytt i söfn undir sama yfir-
skini, en kristnir söfnuðir hafa
fengið nokkrar þeirra á ný síðan
Míkhaíl Gorbatsjov Sovétleiðtogi
komst til valda. Þeirra á meðal var
kaþólska dómkirkjan í Vilnius,
höfuðborg Litháens, sem var skilað
aftur við hátíðlega athöfn að við-
stöddum þúsundum manna í
síðasta mánuði.