Morgunblaðið - 11.04.1989, Qupperneq 1

56 SIÐUR B

11
STOFNAÐ 1913
81.tbl. 77. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 11. APRIL 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsins
17 biðu bana í átökum hers og þjóðernissinna í Grúsíu:
Upp úr sauð í Tíflis
þegar herinn birtíst
Moskvu. Reuter.
AÐ MINNSTA kosti 17 manns biðu bana í átökum miili um
4.000 þjóðernissinna og mörg hundruð hermanna í Tíflis, höfuð-
borg sovétlýðveldisins Grúsíu, um helgina, að sögn talsmanns
sovézku stjórnarinnar. Af hálfú þjóðernissinna var hins vegar
fúllyrt að a.m.k. 30 manns hefðu beðið bana. Allt var með
kyrrum kjörum í borginni í gær enda hermenn, skriðdrekar
og brynvagnar á hverju götuhorni. Lýðveldinu var lokað fyrir
erlendum blaðamönnum þegar átökin brutust út og útgöngu-
bann var sett.
Vegfarendur virða fyrir
sér öflugan viðbúnað
hers og lögreglu í
Tíflis, höfúðborg Grúsíu,
í gær. Til hægri sér í
flokk hermanna. Allt var
með kyrrum kjörum í
gær í kjölfar átaka
hers og þjóðernis sinna á
laugardag.
Talsmaður stjórnarinnar harð-
neitaði að mannfallið væri því að
kenna að hermennimir hefðu
skotið á þjóðernissinna. Engum
skotum hefði verið hleypt af, að
hans sögn, en fólkið troðist undir
er herinn kom á vettvang. Fjöldi
manna var handtekinn meðan á
óeirðunum á laugardag stóð.
Mikil spenna var sögð í Tíflis í
gær og her- og lögreglumenn
hindruðu tilraunir fólks til að safn-
ast saman til mótmælafunda. Auk
mikils viðbúnaðar á götum úti
sveimuðu herþyrlur yfir borginni.
Skólar voru lokaðir og ferðir
strætisvagna lágu niðri en starf-
semi flestra fyrirtækja og stofn-
ana var sögð með eðlilegum hætti.
Dzhumber Patíashvílí, leiðtogi
kommúnistaflokks Grúsíu, sagðist
í gær bera ábyrgð á því að til
átaka kom milli hermanna og
þjóðernissinna, en mótmæli þeirra
síðarnefndu voru brotin á bak aft-
ur með valdi aðfaranótt sunnu-
dags. Edúard Shevardnadze, ut-
anríkisráðherra Sovétríkjanna og
fyrrum leiðtogi kommúnistaflokks
Grúsíu, aflýsti í gær fyrirhugaðri
ferð til fundar Varsjárbandalags-
ríkjanna í Austur-Berlín og hélt
til Tíflis til þess að aðstoða yfir-
völd við að koma kyrrð á.
Ferðamenn, sem komu til
Moskvu í gær frá Tíflis, sögðu að
kátína hefði ríkt í mótmælaað-
gerðum þjóðernissinna fyrir helgi
og hefðu þau helzt minnt á kjöt-
kveðjuhátíð. Andrúmsloftið hefði
fyllzt spennu þegar herinn hefði
komið á vettvang og fljótlega upp
úr soðið.
í samúðarskyni við þá sem biðu
bana í átökum helgarinnar lýstu
yfírvöld í Grúsíu daginn í dag sem
sérstakan sorgardag.
Deilur í Noregi um fréttaflutning af sovéska kafbátnum:
Norsk vamarmálayfirvöld
sökuð um hættulegt seinlæti
Ósló, Moskvu. Reuter.
HARÐAR deilur hafa risið f Noregi vegna þess hvernig varnarmálaráðu-
neytið hagaði fréttaflutningi af sovéska kafbátnum sem sökk skammt
frá Bjarnarey síðastliðinn föstudag. Það hefur komið í ljós að vestræn-
ar eftirlitsstöðvar urðu fljótlega varar við að eitthvað hafði komið
fyrir kafbátinn.
Norskir embættismenn skýrðu Jo-
han Jorgen Holst varnarmálaráð-
herra frá því að kafbáturinn væri
sokkinn, aðeins stundarfjórðungi eft-
ir að það gerðist. Hins vegar fengu
Gro Harlem Brundtland forsætisráð-
Sakharov orð-
inn þingmaður
Moskvu. Reuter.
SOVÉZKA vísindaakademían útnefndi í gær
andófsmanninn Andrei Sakharov til setu á
sovézka þinginu, en akademían hafnaði honum
fyrir um þremur mánuðum.
Meðal þeirra, sem einnig hlutu útnefningu, var
geimvísindamaðurinn Roald Sagdejev, félagsfræð-
ingurinn Júrí Karíakín, hagfræðingurinn Niokolaj
Shmíljov og Georgí Arbatov, sérfræðingur sovézku
stjómarinnar í kanadískum og bandarískum mál-
eftium.
Sakharov hlaut 34 atkvæði af 37 á fundi akade-
míunnar í gær en menn, sem hann hafði sérstak-
lega mælt með, var hafnað. Hann hlaut hins veg-
ar ekki stuðning á fundi akademíunnar í janúar,
en þá tókst stjórn hennar aðeins að útnefna 23
menn í 25 sæti, sem tekin vom frá fyrir akade-
míuna. Þing akademíunnar fyrir um mánuði stað-
festi aðeins útnefningu átta mannanna og þurfti
stjómin því að koma aftur saman og velja í þau
17 þingsæti sem laus vom.
Sjá „Medvedev kjörinn ...“ á bls. 22.
Andrei Sakharov
Reuter
herra og Thorvald Stoltenberg ut-
anríkisráðherra fyrst fregnir af at-
burðunum eftir að fréttamenn
bandarísku sjónvarpsstöðvarinnar
CNN hringdu í utanríkisráðuneytið
um tíuleytið á föstudagskvöld. Ráðu-
neytismenn höfðu þá samband við
áðumefnda ráðamenn.
Holst varnarmálaráðherra segir
að gerð hafi verið mistök hjá heryfir-
völdum, að sögn norska blaðsins
Verdens gang. Ráðherrann telur að
mistökin hafi einkum falist í því að
líta fyrst og fremst á slysið sem mál
leyniþjónustunnar. Ábyrgir aðilar
hafi talið að öryggi landsins væri
engin hætta búin. „Auk þess er öllum
ljóst að þess verður að gæta vel
hvaða upplýsingar em gerðar opin-
berar því að ekki má auðvelda and-
stæðingum um of að meta þær að-
ferðir sem við notum,“ sagði Holst.
Norskir herflugmenn tóku myndir
af skipbrotsmönnum í björgunarbát-
um og segir ráðherrann að þá fyrst
hafi menn orðið fullvissir um að ekki
væri um æfingu að ræða heldur raun-
vemlegt slys. Þingmenn stjórnarand-
stöðu og fulltrúar fjölmiðla hafa
gagnrýnt herinn og varnarmálaráðu-
neytið harðlega fyrir frammistöðuna
og verður Holst krafinn skýringa í
fyrirspumatíma stórþingsins í dag.
Sovétmenn hafa skýrt frá því að
69 menn hafi verið í áhöfn kafbáts-
ins og er nú talið að 42 þeirra hafi
látið lífið, flestir af vosbúð og kulda
eftir að kafbáturinn sökk. Talsmenn
sovéskra yfirvalda hafa einnig viður-
kerint að tvö tundurskeyti með
kjamahleðslum hafi verið um borð.
Málgagn Sovétstjómarinnar, íz-
vestíja, sagði í gær að skammhlaup
í rafbúnaði kafbátsins virtist hafa
orsakað eldsvoðann í kafbátnum.
Norsk yfirvöld hafa gagnrýnt Sovét-
menn fyrir að draga of lengi að skýra
frá slysinu og jafnframt krafið Sovét-
menn nánari upplýsinga um búnað
kafbátsins.
Sjá nánari fréttir af slysinu á
bls. 20.
Blöðin ferin úr
Fleet Street
Lundúnum. Reuter.
TÍMAMÓT urðu sl. laugar-
dagskvöld í götunni Fleet
Street í Lundúnum en þá lauk
þar blaðaprentun, sem átti sér
allt að 500 ára sögu.
Prentverk hófst í Fleet Street
fyrir hálfu árþúsundi og þar
hefur miðstöð brezkrar blaða-
mennsku verið frá því á síðustu
öld.
Síðasta blaðið, sem prentað
var í Fleet Street, var Sunday
Express, en bækistöðvar þess
og systurblaðanna Daily Ex-
press og Daily Star vora fluttar
á sunnudag yfir í gamalt hafnar-
hverfi Lundúna, þar sem brezku
blöðin hafa byggt yfir sig hvert
af öðra og tekið í notkun nýj-
ustu prenttækni.