Morgunblaðið - 11.04.1989, Síða 46
46
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. APRÍL 1989
Minning:
Helga, Proppé
HEFUR ÞU EKIÐ FORD
....NYLEGA?
+■>
ritið hafi nær allt ef ekki allt verið
með hennar skýru og stílhreinu rit-
hönd. Hún saknaði þess að geta
ekki lengur gengið að verki því að
hún var margfróð og langminnug
á allt sem hún las og heyrði svo
að með henni fer margháttaður
fróðleikur veg allrar veraldar. Það
var mikið menningarheimili hjá
þeim hjónum og gestum sem að
garði bar var fagnað með rammís-
lenskri gestrisni. Hjá þeim mátti
segja að manni væri í lófa lögð
landið, þjóðin og sagan. Eiginmanni
hennar er mikill harmur kveðinn
við missi hennar, en „af döggu slíkri
á gröfum grær góðrar minningar
rósin skær“. Eg votta dr. Lúðvík
Kristjánssyni og afkomendum
þeirra og vinum dýpstu samúð um
leið og þakka liðin kynni við leiðar-
lok.
Aðalgeir Kristjánsson
Góð kona og göfug hefur kvatt.
Helga Proppé, kona Lúðvíks Krist-
jánssonar, er látin á heimiii sínu í
Hafnarfirði, nær 79 ára að aldri,
f. 17. maí 1910. Helga hafði átt
við vanheilsu að stríða undanfarin
ár, en hafði þó fótavist fram til
hins síðasta og tók á móti gestum
og gangandi. Þannig fagnaði hún
mér innilega sem aufúsugesti eins
og alltaf áður, er ég heimsótti þau
hjónin snemma í marz sl., en aug-
ljóst var, að henni var brugðið. Mér
er ljúft að minnast þessarar góðu
konu, nú þegar hún er gengin og
þakka henni fyrir löng kynni og
tryggan vinskap.
Þegar Lúðvík Kristjánsson hafði
frumkvæði að því að stofna til
kynna við undirritaðan fýrir hart-
nær þremur áratugum, var það
ungum manni til gleði og hvatning-
ar, að svo þekktur og virtur fræði-
maður skyldi gefa því gaum, sem
hann var að fást við á sviði fræð-
anna. Þessir fyrstu samfundir
haustið 1960 leiddu til nánari kynna
og síðan tíðra heimsókna á heimili
þeirra hjóna í Hafnarfirði. Þar var
mér einlægt tekið tveimur höndum,
og í því lét Helga, eiginkona
Lúðvíks, sinn hlut ekki eftir liggja.
Hún tók strax við hinum nýja heim-
ilisvini með hlýju og glöðu viðmóti,
ekki einvörðungu með þeim hætti
að bera fram ríkulegar veitingar,
sem hún svo sannarlega gerði af
þeirri gestrisni, sem henni var eigin-
leg, heldur ekki síður með viðræðu
við gestinn af áhuga og þekkingu
á þeim efnum, sem á dagskrá komu.
Mér duldist ekki, að Helga Proppé
var vel gerð hæfileikakona, gáfuð
og bókfróð, sem gagn og gaman
var að eiga orðastað við um hugðar-
efni. Mér varð líka fljótt ljóst, að í
fræðastörfum húsbóndans var
Helga honum ómetanleg stoð og
stytta, sannkölluð hægri hönd.
Lúðvík hefur látið svo um mælt
á fleiri en einum stað, að hann
hefði ekki unnið ritstörf sín með
þeim hætti, sem hann gerði, ef
Helga hefði ekki verið honum til
aðstoðar. Mér er minnisstætt, er
Lúðvík vann að ritverki um langafa
minn, hinn framsýna athafnamann
Þorlák Ó. Johnson, „Úr heimsborg
í Gijótaþorp“, að þar lagði Helga
sína traustu hönd á plóginn. Hún
afritaði bréf Þorláks, sem varðveitt
voru á söfnum, kannaði önnur
bréfasöfn og las prófarkir. Að ósk
Lúðvíks tók ég að mér prófarkalest-
ur síðara bindis og unnum við Helga
þá saman að samanburði handrits
og 1. prófarkar vegna fjarveru
Lúðvíks. Var þetta samstarf okkar
Helgu einkar ánægjulegt og mér
staðfesting, hversu vel vinnandi
þessi kona var, margfróð um efnið,
og geðslagið slíkt, að samvinnan
reyndist eins og bezt varð á kosið.
Allt frá þessum tíma hafa leiðir
mínar legið til hins menningarlega
heimilis þeirra hjóna, Helgu og
Lúðvíks, ýmist boðinn eða óboðinn,
ellegar til að vinna með Lúðvíki að
verkefnum, sem hann fékkst þá
við, t.d. er ég aðstoðaði hann við
GÆÐl, ENDING,
ÖRYGGI, ÞÆGINDI
-OG ÞÚ FÆRÐ MIKIÐ
FYRIR PENINGANA.
Laugardaginn 1. apríl síðastlið-
inn fann ég hjá mér einhveija þörf
að ræða við gamalt vinafólk, dr.
Lúðvík Kristjánsson og Heigu konu
hans. Barnabam þeirra tjáði mér
að dr. Lúðvík væri ekki heima svo
að ég óskaði eftir að 'segja nokkur
orð við ömmu hans.. Frú Helga kom
í símann og við ræddum nokkra
stund saman. Ég heyrði að henni
þótti tilveran hafa glatað lífi og lit
vegna þess sjúkleika sem hún mátti
búa við án vonar um bata. Hún
vildi lítið um það tala og æðraðist
ekki. Við gerðum áætlun um að ég
kæmi á þeirra fund þegar voraði
og við eyddum saman einni kvöld-
stund. Þeir endurfundir verða með
öðrum hætti en við gerðum ráð
fýrir því að morguninn eftir hringdi
dr. Lúðvík til að tilkynna mér lát
hennar.
Ég ætla að kynni mín og þeirra
hjóna nái yfir aldarfjórðung. Þau
þróuðust eftir því sem árin liðu og
sérstaklega er mér minnisverð ferð
sem við fórum um Snæfellsnes fýr-
ir alllöngu síðan með þeim hjónum
og Auði, systur Helgu. Fæðingar-
héraðið fagnaði þeim með því að
skarta sínu fegursta. Það festi ekki
ský á jöklinum og lognaldan hjalaði
í íjörunni. Þama þekktu þau næst-
um því hvern blett og voru óþreyt-
andi að fræða mig um undur Snæ-
fellssýslu og sögu héraðsins að
fomu og nýju. Eg ætla að þetta
hafí verið í síðasta skiptið sem
Helga kom á bemskuslóðir sínar
og þessa /ferð bar jafnan ,á góma
þegar fundum okkar bar saman
eftir þetta og ég vil enn þakka þeim,
hjónum báðum fyrir þessa ógleym-
anlegu ferð. Hún var farin í þeim
tilgangi einum að sýna mér dýrðina
á nesinu og allar góðvættir lögðust
á eitt að greiða för okkar sem best.
„Víst segja fáir hauðrið hrapa
húsfreyju góðrar viður lát“ kvað
Bjarni Thorarensen, og ég ætla að
frú Helga hafi að vissu marki verið
södd lífdaga. Það gerðist nokkuð
jafnsnemma að hún missti heilsuna
og það mikla eljuverk — íslenzkir
sjávarhættir — komust í höfn. Hún
átti góðan og mikinn þátt í því verki
og þau hjón vom með eindæmum
samhent í starfi og ég ætla að ég
fari rétt með að prentsmiðjuhand-
I FRAMTÍÐ VIÐ SKEIFUNA
SÍMAR: 689633 & 685100
.• ;
Með þvottim
ó nreinu
Tab*let er kröftugt, handhægt og ódýrt þvottaefni í
töfluformi. Hver tafla er fislétt og inniheldur mátulegan
skammt af virkum efnum.
Kostir Tab*let eru ótvíræöir:
• I hverri töflu eru eingöngu virk efni en engin fyllingar-
efni. Tab*let er þess vegna margfalt léttara en önnur
þvottaefni.
• Hverri töflu ersérpakkað í loftþéttan poka, þvottaefn-
ið heldur því öllum eiginleikum sínum þrátt fyrir langan
geymslutíma.
• Tab*let er án fosfatefna og hefur lítil mengandi áhrif.
• Tab*let inniheldur ekki ætandi eiturefni. Börnum
stafar þess vegna minni hætta af Tab«let ef slys ber að
höndum. n f}>
HEILDSOLUBIRGÐIR:
BURSTAGERÐIN HF.
SÍMI: 91-41630
'