Morgunblaðið - 03.05.1989, Page 37
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. MAÍ 1989
37
inguna í Vestmannaeyjahöfn. Þá
var Helga á 6. ári. Átta ára gömul
var hún send til Vestmannaeyja og
ólst þar upp.
Árið 1920, þann 20. maí, giftist
hún Siguijóni Pálssyni frá Hjörtsbæ
í Keflavík. Helga lifði mann sinn,
en hann lést árið 1975.
Mér er bæði ljúft og skylt að
minnast hennar nokkrum orðum,
því hún var ekki einungis góð
tengdamóðir og amma barnanna
minna heldur var hún mér sem
besta móðir.
Helga átti heimili hjá okkur hér
í Mosfellsbæ í 8 ár og var það
ánægjulegur tími, sem skilur eftir
ljúfar minningar og við erum þakk-
lát fyrir að hafa átt þessi ár með
henni.
Hún átti gott með að færa hugs-
anir sínar í orð og talaði fallegt
mál, hafði á takteinum mörg gömul
orð og orðtök, sem eru að hverfa
úr talmáli okkar.
Minni hennar var ótrúlegt, því
hún var hafsjór fróðleiks um menn
og málefni liðinna tíma. Þennan
fróðleik var hún óspör á að miðla
öðrum, m.a. var hún áhugasöm um
að taka þátt í upplýsingasöfnun
Þjóðháttastofnunar, um líf og störf
fyrri tíma.
Það er athyglisvert og rétt að
hugleiða, hvað hennar kynslóð, hin
svokallaða aldamótakynslóð, upp-
lifði róttækar breytingar, sem orðið
hafa í lífi þessarar þjóðar. Lær-
dómsríkt var að fylgjast með hversu
eiginlegt það var Helgu að laga sig
að breytingum án þess þó að missa
rótfestu sína.
Helga var mjög fróðleiksfús, las
mikið og fylgdist með þvi sem var
að gerast í þjóðlífinu og hafði
ákveðnar skoðanir á mönnum og
málefnum. Stjórnmálaáhugi hennar
hafði þó dvínað frá fyrri tíð, þegar
hún skipaði sér í raðir þeirra, sem
börðust fyrir bættum hag verka-
fólks og tók þátt í störfum Kvenfé-
lags sósíalista.
Snar þáttur í lífi Helgu var
saumaskapur, en hún fór til Kaup-
mannahafnar árið 1915 til náms í
kjólasaum. Þegar hún kom aftur
heim til íslands 1917, tók hún til
við sauma. Fyrst gekk hún í hús
og saumaði þar á annarra manna
saumavélar, eins og hún orðaði það
sjálf. Seinna kom hún sér upp
saumastofu, tók lærlinga og hélt
auk þess námskeið bæði hér í
Reykjavík og í Vestmannaeyjum.
Gat hún þannig á erfíðum tímum
aflað heimilinu lifsviðurværis þegar
annað var ekki að hafa.
Eftir dvöl hennar í Danmörku
hafði hún sterkar taugar til þess
lands, þar átti hún marga góða vini
og ferðaðist oft þangað á seinni
árum. Auk þess fór hún oft til
yngstu dóttur sinnar og hennar fjöl-
skyldu í Bandaríkjunum. Þessar
siglingar hennar eru kannski fyrst
og fremst merkilegar fyrir þær sak-
ir að hún var á 87. ári þegar hún
fór síðast til útlanda. Hún lét því
aldrei deigan síga meðan hún mátti.
Einnig ferðaðist hún mikið innan-
lands, bæði hringferðir á sjó og
landi, að ég tali nú ekki um ferðir
hennar til Eyja, það væri að bera
í bakkafullan lækinn að telja þær.
Til Vestmannaeyja bar hún
sterkar taugar í bijósti og í hennar
augum voru tveir fegurstu staðir
landsins Eyjarnar og Eyjaíjöllin.
Á seinni árum hafði Helga mikla
ánægju af þvi að taka þátt í félags-
starfi aldraðra, bæði í Reykjavík
og eins í Mosfellsbæ eftir að hún
flutti þangað. Hún eignaðist marga
góða vini í gegnum það starf og
ekki síst hér í Mosfellsbæ, hvar hún
mætti vinsemd og alúð.
Helga var fríð kona og reisn yfir
henni alla tíð. Hún hélt andlegu
atgervi sínu uns hún veiktist á
síðastliðnu hausti. Nú er hún horfin
yfir móðuna miklu, þessi elskulega
kona. Hafi hún þökk fyrir allt, sem
hún gerði og var okkur sem eftir
stöndum.
Þau Helga og Siguijón eignuðust
6 börn: Finn, bókavörð Bókasafns
Seltjarnamess og tvíburabróður
hans Siguijón Helga, en hann lést
17 ára að aldri. Hennýju Dagnýju,
sem var gift Einari Þorsteinssyni
rakarameistara, en hann lést árið
1978, Ólöfu Ingibjörgu, sem er gift
Helga Eiríkssyni aðalbókara, Pálínu
Þuríði hjúkrunarforstjóra, sem er
gift undirrituðum og Jóhönnu
Kristínu, sem er gift Froda Ellerup
vélstjóra.
Þakkir og kveðjur em færðar
starfsfólki þjónustuíbúða aldraðra
við Dalbraut, læknum og hjúkmn-
arfólki Landsspítalans, deild II-A
og Skjóls við Kleppsveg.
Trú á eigin dug og dáð
drengskap, vit og bjargarráð,
trú á íslands tip og auð
trú á meir en þrældómsbrauð.
(M. Jochumsson)
Með þessum ljóðlínum kveð ég
elskulega tengdamóður mína.
Sigmundur R. Helgason
Helga Finnsdóttir, langamma
barnanna minna, er látin. Helgu
kynntist ég fýrir fimm ámm og
skildi þá fljótt, að hér var á ferð-
inni einstök kona fýrir margra hluta
sakir. Hún var sérstaklega glæsileg
og svipfalleg gömul kona, þá 88
ára að aldri. Við nánari kynni fann
ég að hún var skarpgreind og ótrú-
lega ern. Allt milli himins og jarðar
mátti ræða við Helgu, viska hennar
og þekking á mörgum sviðum var
alveg sérstök og viðmót hennar allt
einkenndist af einstakri hlýju. Það
verður að segjast eins og er, að ég
féll algerlega fyrir þessari öldmðu
konu. Manni leið vel í návist Helgu
Finnsdóttur.
Helga var mjög skemmtileg í
samræðum við fólk og þegar hún
sagði frá. Þær vora ófáar sögurnar
skemmtilegu sem byijuðu: „Það var
einu sinni maður úr Vestmannaeyj-
um ... “ og viðstaddir brostu góð-
látlega, vegna þess að þessar sögur
virtust óteljandi. Helga naut þess
að segja frá, enda hafði hún frá
mörgu að segja frá löngum ævi-
ferli. Kom þar skýrt fram hversu
gott vald hún hafði á móðurmálinu.
Þegar minnst er einhvers nákom-
ins, hrannast minningarnar upp, oft
Litlu risarnir þvottavél og þurrkari,
fýrir fjölbýlishús og vinnustaði
Miele
SUNDABORG 1 S. 688588-688589
í skýmm myndum. Af miklu er að
taka, þegar Helgu er minnst, þrátt
fyrir stutt kynni.
Ein myndin er af Helgu við stofu-
borðið á Amartanga. Heimilisfólkið
er í spumingaleik. Auðvitað er
Helga miðpunkturinn við borðið,
hrókur alls fagnaðar, stóð sig oft
langbest, sérstaklega þegar spurt
var um þjóðlega fróðleik. Við
skemmtum okkur konunglega —
og sérstaklega Helga, því hún hafði
hið mesta yndi af hvers kyns spila-
mennsku og hugarleikfimi.
Önnur mynd tengist því er upp
komst um fákunnáttu undirritaðs í
íslenskri ljóðlist og ýmsu því sem
þjóðlegt var, bæði í sögu landsins
og menningu. „Og þú, langskóla-
genginn maðurinn og kennari að
auki... !!“ sagði hún gjarnan með
glettnisglampa í augum. Stríðni
hennar var góðlátleg og notaleg og
bar ekki vott um annað en hlýju
og væntumþykju — og svo fannst
henni þetta auðvitað skemmtilegt.
Það em engin ný sannindi, að
menntun mælist ekki einvörðungu
í skólagöngu. Helga var okkur ljós-
lifandi sönnun þessa.
Með þessum fáu línum vil ég
kveðja góða vinkonu, sem kenndi
mér margt.
Guð blessi minningu hennar.
Valdemar Pálsson
SIEMENS
Ekki bara örbylgjuofn!
•7.
HF4302
• Hann er venjulegur ofn, grillofn og örbylgjuofn,
allt í senn.
• íslenskur leiðarvísir og tvær íslenskar
matreiðslubækur fylgja.
• Og verðið er frábært:
Almennt verð kr. 42.000,-
Staðgreiðsluverð kr. 39.900,-
SMITH&NORLAND
__________NÓATÚNI 4 - SÍMI 28300
Umboð í Reykjavík og nágrenni:
AÐALUMBOÐ: Tjarnargötu 10, símar: 17757 og 24530.
Verslunin Neskjör, Ægissíðu 123, símar: 19832 og 19292.
Bókaverslunin Úlfarsfell, Hagamel 67, sími: 24960.
Sjóbúðin Grandagarði 7, sími: 16814.
Passamyndir hf., Hlemmtorgi, sími: 11315.
Bókaverslunin Griffill, Síðumúla 35, sími: 36811.
Hreyfill, bensínafgreiðsla. Fellsmúla 24, sími: 685521.
Paul Heide Glæsibæ, Alfheimum 74, sími: 83665.
Hrafnista, skrifstofan, sími: 689500.
Bókabúðin Huaborg, Efstalandi 26, sími: 686145.
Landsbankilslands, Rofabæ 7, sími: 671400.
Bókabúð Breiðholts, Arnarbakka 2, sími: 71360.
Straumnes, I/esturberg 76, símar: 72800 og 72813.
Happahúsið, Kringlunni, sími: 689780, Birgir Steinþórsson
KOPAVOGUR: Bóka- og ritfangaverslunin Veda, Hamraborg 5, sími: 40877.
Borgarbúðin, Hófgerði 30, sími: 40180.
GARÐABÆR: Bókaverslunin Gríma, Garðatorg 3, sími: 656020.
HAFNARFJÖRÐUR: Sjómannafélagið, Strandgötu 11-13, sími: 50248.
Hrafnista Hafnarfirði, sími: 53811.
MOSFELLSSVEIT: Bóka- og ritfangaverslunin Ásfell, Háholt 14, sími: 666620.
Þökkum okkar traustu viðskiptavinum
og bjóðum nýja velkomna.
HAPPDRÆTTIDVALARHEIMILIS ALDRAÐRA SJÓMANNA
Eflum stuðning við aldraða. Miði á mann fyrir hvern aldraðan.
yrsojA