Morgunblaðið - 19.05.1989, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. MAl 1989
33
Minning:
Jón Ingi Guðmunds-
son sundkennari
Tengdafaðir minn, Jón Ingi Guð-
mundsson, er látinn.
Hann lést í Landakotsspítala
þann 5. maí eftir rúmlega tveggja
mánaða legu. Það eru liðin 28 ár
síðan við hittumst fyrst. Aldrei féll
skuggi á okkar kynni, betri tengda-
föður var ekki hægt að hugsa sér.
En nú er hann dáinn og það tekur
langan tíma að venjast þeirri hugs-
un. íþróttamaður var hann af lífi
og sál, marga verðlaunagripi átti
hann fyrir afrek í sundi. Enda ein
skærasta stjama landsins í sundi á
yngri árum. Síðan tók við kennsla
og þjálfun. Hann kenndi sund við
Austurbæjarskólann í um 45 ár og
hann var einn af stofnendum sund-
félagsins Ægis. Ingi var einnig
málarameistari og hann var lista-
maður á því sviði, það var hreint
ótrúlegt hvað hann gat framkallað
með penslinum.
Upp í hugann koma margar
minningar. Ég sé hann fyrir mér
við borðstofuborðið í Samtúninu
með spil í hendi. Það var í þá daga
þegar ekkert var sjónvarpið og við
sátum kvöld eftir kvöld og spiluðum
og það sem við gátum hlegið. Eða
þegar við fórum út í Geldinganes
og eyddum heilum degi þar en þeg-
ar halda átti heim hafði flætt að.
Mér leyst nú ekki á blikuna. En
Ingi sagði bara „hér þýðir ekki að
vera með neitt pjatt, þú verður að
vaða yfír eða vera hér í nótt“. Ég
tók fyrri kostinn, og það sem við
gátum skemmt okkur þegar við rifj-
uðum þetta upp. Ég sé hann einnig
fyrir mér stóran og sterkan með
málningarrúlluna að mála húsið
okkar Þrastar í hólf og gólf, það
var ekki í fyrsta sinn sem hann
hjálpaði okkur því að hann var líka
til staðar þegar við stofnuðum
heimili. Hann hjálpaði við að stand-
setja alla íbúðina. Hann var einn
af þeim sem gat allt. Ég sé hann
fyrir mér með bömin okkar pínulít-
Oddný V. Guðjóns
dóttir - Minning
Fædd 19. ágúst 1902
Dáin 13. maí 1989
í dag fer fram útför tengdamóð-
ur minnar, Oddnýjar Vilborgar
Guðjónsdóttur, sem ættuð er frá
Kolmúla við Reyðarfjörð.
Foreldrar Oddnýjar voru hjónin
Guðjón Jónsson og Kristín Jóns-
dóttir, ábúendur á Kolmúla. Síðar
færðu þau sig um set að Kaldalæk,
sem var lítið grasbýli innan við
Vattames, utarlega við Reyðaifyörð
sunnanverðan. Árið 1914 fluttu þau
svo til Eskifjarðar.
Faðir Oddnýjar, Guðjón, fæddur
1877, var sonur Halldóíu Guð-
mundsdóttur Eyjólfssonar frá
Helgustöðum og konu hans Ólafar
Jónsdóttur. Faðir Guðjóns var Jón
Ólafsson, hið þekkta skáld og rit-
stjóri, en hann mátti sem kunnugt
er í tvígang flýja land vegna storm-
asamra stjómmálaskrifa. Móðir
Oddnýjar, Kristín, var fædd á
Vatnsleysuströnd. Foreldrar hennar
voru Jón Jónsson og Kristín Illuga-
dóttir á Brunnastöðum. Þau fluttust
til Austíjarða með flölskyldu sína
og þar liggja saman leiðir þeirra
Kristínar og Guðjóns. Þau hjón
eignuðust níu böm og var Oddný
hið Qórða í röðinni. Af þessum
systkinum er nú aðeins ein systirin
á lífí en það er Þórdís, sem nú býr
á Eskifírði.
Foreldrar Oddnýjar munu hafa
verið fátæk og líklega hefur fátækt
valdið því að hún var fjögurra ára
gömul send í fóstur til móðurafa
síns, Jóns Jónssonar, sem þá bjó á
Fossi í Fáskrúðsfírði. Þá var Jón
orðinn ekkjumaður. Hann lést svo
er Oddný var 14 ára gömul og fór
hún þá „í vist“ til Stefáns Jakobs-
sonar kaupmanns á Fáskrúðsfirði,
en þar var mikið myndarheimili.
Síðar lá leið Oddnýjar til Seyðis-
fjarðar þar sem hún réðst til Her-
manns Þorsteinssonar, kaupmanns,
og konu hans Jóhönnu Stefáns-
dóttur, er bjuggu í Elverhöj þar í
bæ.
í Elverhöj kynntist Oddný
mannsefni sínu, sem var Stefán,
næst elsti sonurinn í húsinu. Stefán
Hermannsson lauk prófí úr Stýri-
mannaskólanum árið 1929. Hann
og Oddný gengu í hjónaband 19.
desember 1930.
Þeim Oddnýju og Stefáni varð
fjögurra bama auðið. Elst var
Hrafnhildur Erla (Stella) f. 1926.
Hún giftist árið 1952 bandarískum
verkfræðingi, Myron Kisselburg að
nafni og fluttist með honum til
Bandaríkjanna. Þau eignuðust tvær
dætur, Jóhönnu og Stephanie.
Stella lést árið 1977. Næst í röð-
inni er Jóhanna, hjúkrunarfræðing-
ur, f. 1932, gift undirrituðum. Þau
eiga tvö böm, Oddnýju Kristínu og
Kjartan Sævar. Sonur þeirra
Oddnýjar og Stefáns er Hermann,
bankastarfsmaður, f. 1934. Hann
er kvæntur Olgu Halldórsdóttur.
Þau eiga ekki böm, en Hermann á
son, Sigurð Inga. Yngsta bam
þeirra var svo Kristín Jóna, f. 1939,
d. 1985. Kristín Jóna giftist ekki
og hélt alla tíð heimili með móður
sinni.
Stefán, maður Oddnýjar, varð
ekki langlífur og hann stundaði sjó-
mennsku alla sína stuttu starfsævi.
Hann var lengi stýrimaður á togar-
anum Karlsefni og síðast fyrsti
stýrimaður á togaranum Gullfossi.
Það skip lagði í sína hinstu för í
febrúar 1941. Hinn 28. febrúar
fórst Gullfoss í hafi í ofsaveðri út
af Snæfellsnesi. Með skipinu týnd-
ist öll áhöfnin, 19 menn, og var
Stefán þeirra á meðal. Þá var hann
aðeins 35 ára gamall. Og nú stóð
Oddný ein uppi, ekkja með fjögur
böm, hið yngsta tveggja ára. Nærri
má geta hversu mikið reiðarslag
þetta hefur verið. En Oddný lét
ekki bugast, fremur en mörg önnur
sjómannskonan á þessum ámm,
þegar styijaldarátök og harðviðri
hjuggu stór skörð í raðir íslenskra
sjómanna.
Oddný sá fjölskyldu sinni far-
borða með því að reka matsölu —
hafa kostgangara, eins og það var
kallað, lengst af á Vesturgötu 27
í Reykjavík. Og hún kom börnum
sínum til manns.
Af framansögðu má ráða að ævi
Oddnýjar V. Guðjónsdóttur hefur
ekki verið dans á rósum. Það hefur
verið þungt áfall fyrir sjómannskon-
una að missa fyrirvaralaust mann
sinn og fyrirvinnu og það hefur líka
verið þungbært að horfa á eftir
tveimur dætrum hvérfa yfír móðuna
miklu með fárra ára millibili. En
mótlætið bugaði hana ekki, líklega
fremur hið gagnstæða. Aldrei man
ég eftir að hafa hitt Oddnýju öðru-
vísi en hýra á svip og oft kankvísa.
Hún vakti ekki oft máls á málefnum
sem hana sjálfa varðaði að fyrra
bragði og það var hreinn viðburður
ef hún leitaði til annarra um að-
stoð. Það var þá kannske helst að
hún leitaði til tengdasonarins um
að pára fyrir sig „skattskýrslusnep-
ilinn“ og koma honum á sinn stað
í tíma. A hinn bóginn fylgdist hún
vel með öllu sem „við unga fólkið“
il í fanginu og syngja fyrir þau
Dísu í Dalakofanum. Hann hafði
fallega söngrödd. Ég gæti haldið
endalaust áfram að fletta upp í
minningabókinni. Það er gott að
geta yljað sér við góðar minningar
um góðan mann. Hann var laglegur
og fallega vaxinn og hélt því fram
á gamals aldur og var alla tíð heilsu-
hraustur þar til í haust að lasleiki
fór að gera vart við sig. Hann sagði
stundum „hún er leiðinleg hún elli“,
en hann kvartaði aldrei. Síðustu
vikumar lá hann fársjúkur á sjúkra-
vomm að bjástra og bamabömin
áttu hug hennar allan.
Árið 1975 slasaðist Oddný mjög
alvarlega er hún var, í bókstafleg-
um skilningi, keyrð niður, þar sem
hún var á gangi yfír götu á merktri
gangbraut. Hún marg beinbrotnaði
og má kalla undur að hún skyldi
lifa slysið af. Eftir þetta var hún
ætíð stirð til gangs. Samt orkaði
hún að halda áfram heimili með
yngstu dóttur sinni, uns hún lést
árið 1985, eins og fyrr segir.
Síðustu árin hefur Oddný búið í
leiguíbúð á vegum Reykjavíkur-
borgar í Furugerði 1. Þar leið henni
vel og hún naut sín í góðum og
glaðværum félagsskap starfsliðs og
íbúanna í húsinu. Oddný var afar
félagslynd og virk í félags- og tóm-
stundastarfi sem þarna stendur til
boða. Ég leyfi mér að flytja starfs-
liði í Furugerði 1 og öllum vinum
Oddnýjar sem þar búa bestu þakkir
fyrir vináttu og notalegan félags-
skap sem ég veit að hún kunni vel
að meta og var henni mikils virði.
Síðustu árin sinnti Oddný mikið
bóklestri. Haft var á orði að hún
væri nú að bæta sér upp það sem
henni gafst ekki tími til að sinna á
meðan hún var bundin yfir „krökk-
unum“. Hún hafði m.a. sérstakt
dálæti á ljóðum afabróður síns Páls
Ólafssonar. Meðal bóka sem Oddný
hafði stundum handa á milli var
gömul og lúin sálmabók sem í vant-
ar titilblaðið. Bókin er merkt Jóni
Jónssyni og mun vera komin frá
móðurafa hennar á Fossi og ber
þess öll merki að hafa verið hand-
leikin í margar kynslóðir.
Síðustu mánuðina hefur Oddný
þurft að dvelja langdvölum á
sjúkrastofnunum. í nafni aðstand-
enda Oddnýjar færi ég starfsliði
Landakotsspítala, Hafnarbúða og
Borgarspítalans, bestu þakkir fyrir
góða umönnum henni til handa.
Blessuð veri minning Oddnýjar
V. Guðjónsdóttur.
Óttar Kjartansson
húsi og aldrei heyrðist kvörtunar
orð. Það síðasta sem hann sagði
.við mig var „sæl elskan mín, nú
var ég heppinn". Honum fannst að
ég hefði fundið sig því að hann var
ekki viss um hvar hann var. Ég
veit að í landinu fyrir handan hitt-
umst við aftur, þegar þar að kem-
ur. Þá get ég sagt við hann „Sæll
elskan mín, nú var ég heppin". Guð
geymi Inga minn.
Ellý.
Afí minn, Jón Ingi Guðmundsson,
er látinn. Ég horfí á eftir afa Inga,
eins og við krakkarnir kölluðum
hann, með miklum söknuði. En
sorgin er það gjald sem við færum
fyrir að hafa átt jafn góðan afa og
hann var. Ég sem elsta barnabam
fékk hans jafnvel enn betur notið
en hin sem yngri eru. Við áttum
margar ánægjulegar samveru-
stundir: við fórum á skauta, þotu-
ferðimar vom ófáar upp í konungs-
lautina okkar og fyrir jól var föndr-
að af kappi. Það var með ólíkindum
hvað afí gat dundað með mér og
þolinmæðin var óþijótandi. Þar sem
afi var mikill sundmaður og kenn-
ari í þeirri íþróttagrein stóð ekki á
sundkennslunni og fómm við iðu-
lega í laugina í Austurbæjarskólan-
um um helgar og syntum enda var
ég ekki há í loftinu, um 5 ára göm-
ul, þegar ég var orðin synd fyrir
tilstilli afa. Það var erfítt að sjá
jafn sterkan og stæltan skrokk sem
afa verða jafn máttvana og hann
varð á spítalanum og finna um leið
nýtt líf vaxa og dafna af krafti, afi
var líka hreykinn af þvi að hafa séð
að ég var ekki kona ein eins og
hann komst að orði við pabba. En
þetta er lífsins gangur — einn kem-
ur og annar fer, eins og afi hefði
orðað það. Og það yljar mér um
hjartarætur að vita að það barn fær
ekki síðri afa en ég átti og mun
aldrei gleyma.
Þóra Þrastardóttir
Pabbi lést á Landakotsspítala
eftir stutta en snarpa lokabaráttu
við þann sjúkdóm sem lagði hann
loks að velli. Þegar því stríði er
lokið koma minningamar um góðan
föður fram í hugann. Allt það sem
við systkinin upplifðum með honum
em perlur í minningasjóði. Pabbi
var mikill útilífsmaður og unnandi
íslenskrar náttúru. Óteljandi eru
þær ökuferðir og gönguferðir um
heiðar og Ijörur í nágrenni
Reykjavíkur sem við fórum með
honum, og í hverri ferð gerðust ein-
hver ævintýri. Stundum var það
fuglshreiður uppi í Heiðmörk og
stundum skrítinn reki sem við fund-
um í einhverri fjöruferðinni. Svo
sagði pabbi okkur sögu sem tengdi
fundinn við einhver atvik úr eigin
bemsku og þá varð allt miklu eftir-
minnilegra. Það má segja og svona
ævintýraferðirhafi verið fastur lið-
ur á sunnudagsmorgnum enda tók-
um við ríflega til matar okkar þeg-
ar við mættum í sunnudagssteikina
sem mamma hafði eldað meðan við
vomm úti. Heimilishald var með
öðm sniði í þá daga en nú. Böm
og unglingar í dag skilja ekki hvem-
ig hægt var að komast af án t.d.
sjónvarps. En það var sko vel hægt.
Heilu kvöldin spilaði pabbi við okk-
ur ólsen, ólsen og fleiri spil og
seinna kenndi hann okkur vist og
að tefla. Hann hjálpaði okkur líka
með ýmiskonar föndur, aðallega að
teikna og mála. Á laugardagskvöld-
um sátum við kringum borðstofu-
borðið heima, hlustuðum á útvarps-
leikrit og teiknuðum og máluðum.
Þá urðu margar skemmtilegar
myndir til. Pabbi kenndi okkur líka
að sjmda og hvatti okkur bræðuma
til að æfa sund hjá sundfélaginu
Ægi enda var hann einn af stofn-
endum þess félags. Hann var líka
einn af stofnendum skátafélags
Hafnaríjarðar og átti mynd af sér
í þeim hópi og var stoltur af. Hann
var líka ánægður þegar við eldri
bræðurnir gerðumst skátar og sagði
okkur frá þeim dyggðum sem góðan
skáta prýða. Tíminn í foreldrahús-
um, bernsku og unglingsárin, liðu
furðu fljótt þegar litið er til baka.
Við systkinin giftum okkur eitt af
öðm og stofnuðum heimili. Alltaf
var pabbi tilbúinn að rétta hjálpar-
hönd við að mála _og gera í stand
íbúðimar okkar. Ég minnist þess
sérstaklega þegar ég var að byggja
húsið mitt og var að einangra efstu
plötu undir þaki, þá sagði hann við
mig: „Mér þótti alltaf svo gaman
að einangra, það er svo mikilvægt,
þá er maður að hlúa að sínum.“
Pabbi var duglegur heimilisfaðir
og góður pabbi. Hann var bindindis-
maður og talaði oft um það hvað
það væri heimskulegt að sóa pen-
ingum sínum i áfengi og tóbak. í
dag, 19. maí, em liðin 13 ár frá
því við vomm saman á Mallorka
og héldum upp á þrítugsafmæli
konunnar minnar. Við fómm út að
borða og töluðum um lífíð og tilver-
una. Þá fómm við hjónin að tala
um hvað við væmm orðin gömul,
bara komin á fertugsaldurinn. Þá
sagði pabbi: „Elskumar mína, þið
emð nú bara unglömb, næstu tíu
ár verða ekkert fyrir ykkur en þau
verða mikið fyrir mig.“ Það vom
orð að sönnu, þrettán áram síðar
er hann jarðsettur. Á þessari stundu
em mér ofarlega í huga þakkir til
lækna og hjúkmnarfólks á Landa-
kotsspítala sem önnuðust pabba af
stakri umhyggju og hlýju allt til
hinstu stundar.
Þröstur Jónsson
t
Maðurinn minn, faðir, tengdafaðir og afi,
HELGI BERGVINSSON,
Miðstrœti 25,
Vestmannaeyjum,
verður jarðsunginn frá Landakirkju laugardaginn 20. maíkl. 11.00.
Þeim, sem vilja minnast hans, er vinsamlegast bent á Sjúkrahús
Vestmannaeyja.
Lea Sigurðardóttir,
Viktor Helgason, Stefanfa Þorsteinsdóttir,
Sigríður E. Helgadóttir,
Rósa Helgadóttir, Páll Kristjánsson,
Sigrún Birna Helgadóttir,
Sólrún Helgadóttir, Oddur Thorarensen
og barnabörn.
t
Elskuleg eiginkona mín, dóttir, móðir, tengdamóðir og amma,
ERLA HJÖRDÍS ÓLAFSDÓTTIR,
Baðsvöllum 19,
Gríndavfk,
sem lést í Landspítalanum þann 12. maí, verður jarðsungin frá
Grindavíkurkirkju laugardaginn 20. maí kl. 13.30. Þeim, sem vildu
minnast hennar, er bent á líknarstofnanir.
Sigurpáll Aðalgeirsson,
Ingunn Ingvarsdóttir,
Ólafur Sigurpálsson, Valgerður Ingólfsdóttir,
Rúnar G. Sigurpálsson, Sigrún Ólafsdóttir,
Ingunn Sigurpálsdóttir, Fernando Sabido,
Erla Sigurpálsdóttir, Árni Kristinsson
og barnabörn.